PV_2_22
Welcome to interactive presentation, created with Publuu. Enjoy the reading!
magazyn
magazyn
fotowoltaika
2/2022
cena 16,50 zł (w tym 8% VAT)
ISSN 2083-070X
•
•
•
EP.MERSEN.COM
KO M P L E T N A O C H RO N A
I N S TA L AC J I FOTOWO LTA I C ZN YC H ,
T E R A Z Z N OW Y M Z A K R E S E M
W KŁ A D E K O R A Z G N I A ZD
B E ZP I EC ZN I KOW YC H
PROGRAM
HELIOPROTECTION®
ROZWIAZANIA DO
FOTOWOLTAIKI
Skontaktuj się z nami:
biuro.polska@mersen.com
Więcej informacji dostępne na
EP.MERSEN.COM
Mersen property
spis treści
magazyn fotowoltaika 2/2022
magazyn fotowoltaika
Instalacje Technologie Rynek
(cztery wydania w roku)
Nr 2/2022 (43) – nakład 3000 egz.
Redakcja
Agnieszka Parzych
redaktor naczelna
agnieszka.parzych@magazynfotowoltaika.pl
Mirosław Grabania
redaktor
miroslaw.grabania@magazynfotowoltaika.pl
Prenumerata
prenumerata@magazynfotowoltaika.pl
tel. 508 200 900
Reklama
reklama@magazynfotowoltaika.pl
tel. 508 200 700
Drukarnia
Digital 7
Zosi 19
Marki
Korekta
Agnieszka Brzozowska
Opracowanie graficzne
Diana Borucińska
Wydawca
ul. Niekłańska 35/1
03-924 Warszawa
tel. 508 200 700, 508 200 900
www.magazynfotowoltaika.pl
Czasopismo dostępne również
w prenumeracie u kolporterów:
KOLPORTER SA
GARMOND PRESS SA
oraz w salonach prasowych EMPIK
magazyn
magazyn
fotowoltaika
Raport
Rynek fotowoltaiki w Polsce 2022
Prawo
Kwestie podatkowe związane z rozliczeniem prosumentów w systemie net-billingu
14
Finansowanie
Analiza dostępnych dotacji i pożyczek dla inwestycji
w odnawialne źródła energii w 2022 r.
16
Technologie
Najlepsze moduły fotowoltaiczne
20
Magazyny energii jako sposób na odblokowanie mocy przyłączeniowych
26
Nauka
Jak przedłużyć żywotność modułów fotowoltaicznych do 50 lat
– raport Durable Module Materials (DuraMAT)
29
Wywiad
Wyznaczamy trendy w branżach: spawalniczej, ładowania akumulatorów
oraz fotowoltaicznej.
Wywiad z Damianem Kierstenem, prezesem zarządu Fronius Polska,
oraz Maciejem Pilińskim, dyrektorem Solar Energy w Fronius Polska
32
Rynek oferty
Nieprzerwany łańcuch dostaw usługą pożądaną na rynku fotowoltaiki. EC-GROUP
35
Renac Power Residential ESS. RENAC
36
Czy instalacja z magazynem energii jest opłacalna? SOLTEC
38
GoodWe – najbardziej wydajny azjatycki producent w piątej edycji berlińskiego testu
domowych systemów magazynowania energii. GOODWE
40
Nowa seria produktów PV+ESS. KEHUA
42
Falowniki hybrydowe – podwójne bezpieczeństwo. SOLPLANET
43
Nowości
44
Aktualności
Kraj
46
Świat
52
raport
magazyn fotowoltaika 2/2022
ydarzeniami kluczowymi dla roz-
woju rynku PV w Polsce były
kolejno: zniesienie konieczności wydawa-
nia warunków przyłączenia do sieci dla pro-
sumentów (2013), ogłoszenie programu
„Prosument” (2014), pozytywna reakcja
branży na przyjęcie poprawki prosumenc-
kiej z taryfami gwarantowanymi (2015)
oraz wdrożenie programu „Mój prąd”
z ulgami podatkowymi (2018). Ponadto,
w 2016 r. wprowadzono system aukcyjny
w miejsce systemu zielonych certyfikatów,
trudno jednak ocenić, który z nich dawałby
dzisiaj lepsze efekty. W ostatniej dekadzie
nastąpił także znaczący postęp technolo-
giczny. Technologia ogniw krzemowych PV
przeszła w tym czasie od ogniw BSF (spraw-
ność rzędu 18% w 2012 r.) do ogniw PERC
(sprawność rzędu 24% w 2022 r.). U progu
masowej produkcji są dzisiaj ogniwa TOP-
Con, HJT oraz IBC o sprawnościach rzędu
25–26%. Wydajność ogniw PV rośnie więc
z roku na rok w tempie 0,6%.
W ciągu ostatnich lat istotnie zmieniły
się ceny instalacji PV, w niektórych zakre-
sach mocy spadły dwukrotnie. Przykła-
dowo za instalację o mocy 50 kWp w 2013 r.
trzeba było zapłacić w cenach nominalnych
(bez inflacji) 6 tys. zł, a w 2020 r. już tylko
3,1 tys. zł (2,9 tys. zł w cenach realnych
z 2013 r.). W 2012 r. szacowało się, że w Pol-
sce w branży PV działało ok. 200 mikrofirm
zatrudniających łącznie na ok. 400 etatów.
Prognoza IEO przewidywała, że w 2020 r.
w branży PV będzie obsadzonych 6–20 tys.
etatów. Tymczasem w 2020 r. branża PV
zatrudniała około 20–30 tys. osób, a rok
później już 40–50 tys.
Realizacja krajowych celów
w zakresie energii z OZE – rola
fotowoltaiki
Podstawą prawną do zobowiązań Pol-
ski w zakresie udziałów energii z OZE
w zużyciu energii finalnej brutto w 2020 r.
była Dyrektywa RED I (Renewable Energy
Directive I) z 2009 r. w sprawie promowania
stosowania energii ze źródeł odnawialnych.
Na początku roku 2022 Eurostat opubliko-
wał oficjalne i ostateczne dane za rok 2020
ze zrealizowanymi celami dla poszczegól-
nych krajów UE. Udział energii ze źródeł
odnawialnych w końcowym zużyciu energii
brutto w Polsce wyniósł aż 16,1%, co ozna-
cza spełnienie przez Polskę zakładanego
celu w wysokości minimum 15% do roku
2020. Na realizację celu korzystnie wpły-
nęła dokonana przez Główny Urząd Staty-
styczny (GUS) zmiana metodologii szaco-
wania zużycia drewna i dokonana korekta
danych na lata 2018, 2019 i 2020 (rys. 1).
Wprowadzona korekta w metodologii
obliczeń w zakresie zużycia biopaliw sta-
łych odbiła się również na nieco niższym,
niż zakładano, udziale energii z fotowol-
taiki w zużyciu energii. Finalnie w roku
2020 udział energii z fotowoltaiki w elek-
troenergetyce wyniósł 1,4%, natomiast
zgodnie z prognozami i z zachowaniem
trendu wzrostowego według danych Euro-
statu z 2019 r. (bez zmiany metodologii
obliczeń), udział PV wyniósłby ok. 1,8%.
Udziały energii z PV w kolejnych latach (z
uzgodnieniem zmiany metodologii) przed-
stawiono na rys. 2.
Rynek fotowoltaiki w Polsce 2022
Najnowszy, 10. już raport IEO „Rynek Fotowoltaiki w Polsce 2022” pokazał, że dla branży fotowoltaicznej (PV) w Polsce, po bardzo
dobrym 2020 r., w którym przyrost mocy zainstalowanej wyniósł 2,4 GW, kolejny – 2021 – okazał się jeszcze lepszy. Roczny przy-
rost mocy zainstalowanej w PV wyniósł aż 3,7 GW, a moc zainstalowana na koniec roku 2021 osiągnęła 7,67 GW. Dane z końca
I kwartału 2022 r. wskazują na osiągniętą moc na poziomie 9,4 GW. Za niemalże 80% udziału w mocy zainstalowanej odpowiadają
prosumenci, których liczba zbliżyła się do miliona.
Rys. 1 . Udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w Polsce w latach 2004–2020. Źródło: EUROSTAT, Oprac.: IEO
Rys. 2. Udział energii z PV w elektroenergetyce w zużyciu końcowym energii brutto w latach 2010–2020. Źródło: EUROSTAT, Oprac.: IEO.
raport
magazyn fotowoltaika 2/2022
Unia Europejska zamierza podnieść
obecne cele klimatyczne i cele OZE, ale
nawet obecne cele na rok 2030 stawiają
przed Polską wyzwanie, szczególnie jeżeli
chodzi o wymagane udziały energii z OZE
w transporcie (14%) oraz elektroenerge-
tykę (32%). Polska przyjęła swój cel na
2030 r. wynoszący 23% energii z OZE
w końcowym zużyciu energii brutto.
Ostatnie decyzje istotne dla przyspie-
szonego rozwoju fotowoltaiki w Polsce
zgodne z polityką UE to m.in. przedłuże-
nie o kolejnych sześć lat systemu aukcyj-
nego (lata 2022–2027), wprowadzenie sys-
temu net-billingu oraz prace legislacyjne na
temat linii bezpośredniej. Polityka energe-
tyczna UE przyśpiesza jednak wcześniej-
sze założenia co do transformacji energe-
tycznej, a w jej centrum stawia fotowol-
taikę. W roku 2022 zaprezentowano REPo-
werEU, który jest planem uniezależnie-
nia Europy od rosyjskich paliw kopalnych
przed 2030 r., począwszy od gazu, a co za
tym idzie, ma doprowadzić do zwiększe-
nia bezpieczeństwa energetycznego UE.
Przyspieszenie instalacji paneli fotowol-
taicznych na dachach do 15 TWh w prze-
liczeniu daje 11 GW mocy w instalacjach
PV. Największym beneficjentem REPo-
werEU może być sektor fotowoltaiki za
sprawą unijnej strategii solarnej (EU Solar
Strategy) dotyczącej energetyki słonecznej
i pełnego wykorzystania potencjału foto-
woltaiki. Jest to pierwszy tego typu (sek-
torowy) dokument w Unii Europejskiej,
a dzięki jego wdrożeniu na koniec dekady
moc elektrowni fotowoltaicznych w UE
ma wzrosnąć do 600 GW. Dodatkowo
ważną kwestią dla sektora PV jest inicja-
tywa Solar Rooftop, która przewiduje stop-
niowe wprowadzanie prawnego obowiązku
instalowania paneli słonecznych w nowych
budynkach publicznych i handlowych
oraz w nowych budynkach mieszkal-
nych. Aby osiągnąć cel dla OZE na 2030 r.
Rys. 3. Skumulowana moc zainstalowana w fotowoltaice zgodnie z nową definicją MIOZE , stan na koniec I kw. 2022. Dane: URE, *dane: ARE,
oprac.: IEO
Tabela 1. Kluczowe wymagania stawiane autoproducentom i producentom energii z PV w zależności od zakresu mocy. Oprac. (w formie skrótowej) IEO.
Zakres
mocy PV
[kW]
Pozwolenie
budowlane
Uwzględnienie
w SUiKZP
i MPZP
Decyzja
środowiskowa
Opinia Straży
Pożarnej
Koncesja,
rejestr małych
instalacji
Warunki
przyłączenia do
sieci
Ekspertyza
wpływu
oddziaływania
na KSE
Koszt
przyłączenia
Obowiązki
bilansowania
do 50
nie trzeba
nie trzeba
nie trzeba
nie trzeba
<6,5 kW
nie trzeba
na zgłoszenie
nie trzeba
za darmo
nie trzeba
od 50 do 150 nie trzeba do
1501
nie trzeba
- dach
nie trzeba
wymagana
nie trzeba
- rejestr
wymagane
nie trzeba
50%
nie trzeba
od 150 do
500
wymagane
nie trzeba
- dach
nie trzeba
wymagana
nie trzeba
- rejestr
wymagane
nie trzeba
50%
nie
trzeba
<400 kW
od 0,5 do
100
wymagane
nie trzeba
- dach
nie trzeba
wymagana
nie trzeba
- rejestr
wymagane
nie trzeba
50%
wymóg
od 1 do 5000
wymagane
wymagane
wymagane
wymagana
wymagana
wymagane
wymagana
>2 MW
50%
wymóg
powyżej
5000
wymagane
wymagane
wymagane
wymagana
wymagana
wymagane
Wymagana
>2 MW
100%
wymóg
1 Według projektu nowelizacji ustawy o OZE
Rys. 4. Moce zainstalowane w instalacjach OZE do wytwarzania energii elektrycznej, stan na koniec I kw. 2022. Dane: URE, ARE, oprac.: IEO
rAPOrT
magazyn fotowoltaika 2/2022
zaproponowany przez Komisję, nowy, pod-
wyższony cel udziału energii z OZE (45%)
oraz cele planu REPowerEU (uniezależnie-
nie się od importu paliw z Rosji), Wspól-
nota musi radykalnie przyspieszyć. W ciągu
tej dekady UE będzie musiała instalować
średnio około 45 GW nowych mocy PV
rocznie. Komisja zapowiada też wsparcie
dla budowy nowych zakładów produkcyj-
nych PV, w szczególności instrumentów
tzw. ważnych projektów wspólnego euro-
pejskiego zainteresowania (IPCEI) skon-
centrowanych na przełomowych techno-
logiach i innowacjach w łańcuchu wartości
energii słonecznej. Polska ma dzięki poten-
cjałowi silnej branży PV szanse na aktywne
wpisanie się w te cele, a nawet może stać się
jednym z liderów transformacji energetycz-
nej w Europie.
Nowe otoczenie i uwarunkowania
regulacyjne dla instalacji PV
Kluczowym i pożądanym kierunkiem
zmian wprowadzanych w prawie unijnym
i krajowym są uproszczenia administra-
cyjne, które preferują technologię PV. Nie-
dosyt, a nawet niepokój budzą dotychcza-
sowe przepisy związane zasadami lokaliza-
cji większych farm PV i proponowanie kie-
runku zmian w tym zakresie (np. restryk-
cyjny pod względem wymogów zmian
miejscowego projektu zagospodarowania
przestrzennego – MPZP – projekt nowe-
lizacji Ustawy o zagospodarowaniu prze-
strzennym), które zdaniem wielu prakty-
ków mogą zagrozić nie tylko inwestycjom
w PV, ale też pilnym potrzebom transforma-
cji energetycznej. W dobie klęsk suszowych
nie ma też sprzeczności pomiędzy celami
użytkowania ziemi uprawnej a potrze-
bami rozwoju fotowoltaiki. Nowa unijna
strategia dla energetyki słonecznej zwraca
uwagę, że wielofunkcyjne wykorzystanie
przestrzeni rolniczej może przyczynić się
do złagodzenia ograniczeń gruntów zwią-
zanych z konkurencją o przestrzeń, w tym
w zakresie ochrony środowiska, rolnictwa
i bezpieczeństwa żywnościowego. Rolni-
cze użytkowanie gruntów może być połą-
czone z wytwarzaniem energii słonecznej
w tzw. agrofotowoltaice (agro-PV). Komi-
sja postuluje, aby państwa członkowskie
wprowadziły zachęty do rozwoju agro-PV
podczas opracowywania krajowych planów
strategicznych wspólnej polityki rolnej,
a także ram wsparcia dla energii słonecz-
nej (poprzez włączenie agro-PV do prze-
targów na energię odnawialną, np. w syste-
mie aukcyjnym). Jest jeszcze wiele do zro-
bienia w zakresie wdrażania przepisów UE,
które niepotrzebnie podwyższają koszty
i obniżają konkurencyjność fotowoltaiki,
w szczególności: nieprawidłowe wdrożenie
do prawa defi nicji magazynu energii (zawę-
żonej do baterii magazynów wyłącznie elek-
trycznych) i instalacji hybrydowej (zawężo-
nej do hybrydy PV + bateria elektryczna
bez możliwości cable poolingu z farmami
wiatrowymi) oraz zasad uwzględnienia
korzyści, jakie dają hybrydy w ubieganiu
się o warunki przyłączenia do sieci. Inne
bariery wynikające z opóźnień we wdro-
żeniu prawa UE dotyczą braku promocji
kontraktów cPPA, w tym uniemożliwienie
postawienia linii bezpośredniej. Zarówno
w zakresie jak dotąd problematycznej
w sensie prawnym linii bezpośredniej, jak
i niewspieranych umów PPA trwają prace
legislacyjne związane z wdrożeniem Dyrek-
tywy 2019/944 z 2019 r. w sprawie wspól-
nych zasad rynku wewnętrznego energii
elektrycznej. Przepisy związane z promo-
cją umów PPA mają być wdrożone poprzez
nowelizację Ustawy o OZE. Projekt UC99
z 24 lutego 2022 r. proponuje minimalną
treść i nakłada na wytwórcę energii OZE,
który zawarł umowę PPA, obowiązek prze-
kazania informacji o jej zawarciu do Pre-
zesa URE. W przypadku linii bezpośredniej
dyrektywa wskazuje, aby państwa człon-
kowskie przyjęły niezbędne środki w celu
umożliwienia wytwórcom oraz przedsię-
biorstwom dostarczającym energię elek-
tryczną zaopatrywanie linią bezpośrednią
ich własnych obiektów, podmiotów zależ-
nych i odbiorców, bez poddawania ich nie-
proporcjonalnym procedurom lub kosz-
tom. Dyrektywa w tym zakresie ma być
wdrożona przez Ustawę – Prawo energe-
tyczne (projekt z 02 czerwca 2021 r. o zmia-
nie Ustawy PE i Ustawy o OZE).
Ważnym elementem tworzonego oto-
czenia prawnego dla branży PV staje się
tzw. porozumienie sektorowe. W dniu 16
grudnia 2021 r. pomiędzy administracją
rządową i przedstawicielami sektora PV
zostało podpisane „Porozumienie o współ-
pracy na rzecz rozwoju sektora fotowoltaiki”.
Porozumienie jest wypełnieniem posta-
nowień listu intencyjnego podpisanego
we wrześniu 2020 r. Ze strony rządowej
porozumienie podpisało osiem ministerstw
na czele z resortem klimatu i środowiska.
Zobowiązały się one do wielu działań, które
mają doprowadzić do wypełnienia celów
porozumienia.
Rynek fotowoltaiki w Polsce
Pierwszy kwartał 2022 r. był spekta-
kularny pod względem przyrostu nowych
mocy wyników miesięcznych. Rekordowy
był marzec z przyrostem 633 MW. Na rys. 3
przedstawiono skumulowaną moc zainsta-
lowaną w Polsce dla kolejnych lat z wyróż-
nieniem podziału instalacji ze względu na
przedział mocy. Ubiegłoroczna noweli-
zacja Ustawy o OZE spowodowała, że od
30 października 2021 r. zmianie uległa
defi nicja małych instalacji OZE. Dotych-
czas górną granicą małych instalacji było
500 kW. Obecnie do tej kategorii zaliczają
się źródła o mocy od 50 kW do 1 MW
włącznie. Z kolei mikroinstalacje to źródła
poniżej 50 kW. Przedstawione na wykre-
sie zestawienie zarówno nowych mocy,
jak i danych historycznych, zostało sporzą-
dzone według nowej defi nicji.
Pełna statystyka mocy zainstalowanej
w źródłach fotowoltaicznych za rok 2021
uwzględnia:
–
mikroinstalacje – instalacje o łącz-
nej mocy zainstalowanej nieprzekra-
czającej 50 kW, czyli instalacje pro-
sumenckie; ich łączna moc wyniosła
ok. 6 GW;
–
małe instalacje – instalacje o mocy
z zakresu 50 kW – 1 MW; ich moc
zainstalowana w Polsce osiągnęła
wartość niemalże 1,5 GW;
–
farmy powyżej 1 MW; ich łączna moc
zainstalowana została oszacowana na
niemalże 200 MW.
W Polsce największy udział w rynku
PV mają mikroinstalacje. W 2021 r. stano-
wiły niespełna 80% mocy zainstalowanej
Rys. 5. Koszty prosumenckich magazynów ciepła. Źródła: Lazard’s Le-
velized Cost of Storage Analysis, Dostępne i przyszłe formy maga-
zynowania energii – Raport Fundacji WWF Polska, 2020. Grid Ener-
gy Storage Technology Cost and Performance Assessment, PIME. IEO:
Baza danych magazynów ciepła 2022. Oprac.: IEO
rAPOrT
magazyn fotowoltaika 2/2022
w fotowoltaice. Jest to rezultat kilku czynni-
ków, m. in. wzrostu popularności tej tech-
nologii wśród prosumentów, dotacji udzie-
lanych w ramach programu „Mój prąd”
oraz zapowiedzi zmiany systemu net-me-
teringu na net-billing. Program był realizo-
wany od września 2019 r. z przerwami oraz
w nowej formule trwa do tej pory. Z uwagi
na obecne zmiany i stopień nasycenia rynku
prosumenckiego przewiduje się, że przy-
rost mocy w tym segmencie mocno wyha-
muje. W kolejnych latach spodziewane są
wzrosty w innych segmentach – instala-
cji PV dla biznesu oraz farm fotowoltaicz-
nych. Wybudowane zostaną inwestycje
zarówno zorientowane na pokrycie wła-
snych potrzeb energetycznych (prosument
biznesowy), jak i moce zakontraktowane
na dostawy do sieci w ramach aukcji OZE.
Skumulowana moc fotowoltaiki w poszcze-
gólnych latach na tle różnych technologii
OZE została przedstawiona na wykresie
(rys. 4).
Udział mocy zainstalowanej w fotowol-
taice na koniec I kwartału 2022 r. stanowił
połowę mocy zainstalowanej we wszyst-
kich odnawialnych źródłach energii (OZE).
Tym samym moce instalacji PV po raz
pierwszy były wyższe niż moce zainstalo-
wane w źródłach wiatrowych. Powyższe
dane jednoznacznie wskazują, że od 3 lat
fotowoltaika jest najszybciej rozwijającym
się OZE w Polsce i osiąga największe roczne
przyrosty, a jej udział w miksie energetycz-
nym ma coraz większe znaczenie.
Dynamika rozwoju polskiego rynku
jest stale na wysokim poziomie i nie zatrzy-
muje się. Powoduje to, że od czterech lat
utrzymuje się ona w czołówce europejskiej,
i wiele wskazuje na to, że tak pozostanie
w najbliższych latach.
Prosumenci indywidualni
w systemie net-billingu
Obecnie zdecydowana większość pro-
sumentów
posiadających
mikroinstala-
cje długoterminowo „magazynuje” w sieci
nadwyżki energii elektrycznej z uwzględ-
nieniem systemu opustów (net-mete-
ring). Oznacza to, że rolę magazynu ener-
gii pełni sieć elektroenergetyczna, z której
prosument może (zazwyczaj zimą) odebrać
nawet do 80% oddanej energii (w przy-
padku instalacji do 10 kW) i 70% w przy-
padku instalacji powyżej 10 kW. System
ten został wprowadzony 6 lat temu i pro-
sumenci zachowują prawa nabyte przez 15
lat od daty przyłączenia mikroinstalacji do
sieci. Zmiany wprowadzone nowelizacją
Rys. 6. Udział instalacji PV dachowych i naziemnych wg mocy zainstalowanej na podstawie badania ankietowego rynku PV. Źródło: Badanie ankie-
towe rynku PV. Oprac.: IEO
raport
10
magazyn fotowoltaika 2/2022
Ustawy o OZE, z początkiem kwietnia
2022 r., zmieniły system rozliczania prosu-
mentów mikroinstalacji. Tzw. net-metering
zastąpiony został przez net-billing. Nie ma
już możliwości długotrwałego i niemal dar-
mowego magazynowania energii w sieci
elektroenergetycznej, lecz jej nadmiar
sprzedawany jest do sieci po cenach zbliżo-
nych do cen hurtowych – obecnie średnich
cenach z miesiąca poprzedniego. Dopiero
od 1 lipca 2024 r. net-billing będzie oparty
na rozliczeniu wartości nadwyżek energii
elektrycznej wyprodukowanej przez prosu-
mentów z zastosowaniem taryf dynamicz-
nych według cen godzinowych. Od kwiet-
nia bieżącego roku ruszył kolejny, czwarty
nabór programu „Mój prąd”, dedykowany
dla dotychczasowych i nowych prosumen-
tów funkcjonujących w różnych systemach
rozliczeń. Celem programu w wersji 4.0
jest wzrost autokonsumpcji energii z foto-
woltaiki poprzez magazynowanie nadwy-
żek energii w magazynach elektrycznych
i magazynach ciepła (energia elektryczna
przekształcona w energię cieplną), a także
zwiększanie
efektywności
zarządzania
energią poprzez systemy HEMS/EMS
(ang. Home Energy Management System).
Dofinansowanie w naborze IV, w odróżnie-
niu do poprzednich edycji, mogą uzyskać
przede wszystkim nowi prosumenci rozli-
czający się już w systemie net-billingu.
Magazyny energii elektrycznej są
istotne, jednak na szczególną uwagę zasłu-
gują magazyny ciepła, przez wiele lat pomi-
jane, a ostatnio coraz powszechniej przy-
taczane w kontekście zbierania nadwy-
żek z OZE poprzez rozwiązania Power-to-
-Heat. W myśl tej idei, aby w programie
„Mój prąd” zasobnik ciepła otrzymał dofi-
nansowanie, musi być zasilany ze źródła cie-
pła zwiększającego autokonsumpcję energii
elektrycznej z PV, tj. pomp ciepła, kotłów
elektrodowych lub grzałek elektrycznych,
w które często są wyposażone te zasobniki
ciepła w postaci zbiorników ciepłej wody.
Dla magazynów bateryjnych najbar-
dziej optymalnym rozwiązaniem jest prze-
sunięcie
wykorzystania
zgromadzonej
energii w czasie o 2–4 godziny wobec tzw.
peak sheaving, raczej w krótszych cyklach
ładowania i rozładowania; w szczególno-
ści ze szczytów generacji popołudniowej na
możliwość wykorzystania energii w zapo-
trzebowania wieczornym szczycie . Na pod-
stawie badań ankietowych producentów
różnej wielkości magazynów energii i przy-
jętych założeń dotyczących cykli pracy, na
rys. 5 pokazano zakresy kosztów domo-
wych magazynów energii dla prosumen-
tów. Do określenia kosztów CAPEX wyko-
rzystano bazę danych magazynów ciepła
2022 opracowaną przez IEO oraz dostępne
krajowe i zagraniczne raporty naukowe,
jak również analizy branżowe (PIME)
dotyczące magazynów energii. Koszty
magazynowania energii wyliczono w opar-
ciu o założenie jednego cyklu naładowania
– rozładowania dziennie oraz aktualne ceny
energii elektrycznej w godzinach ich zasila-
nia. Koszty dla magazynów ciepła wynoszą
nawet poniżej 1 zł/kWh, czyli są znacznie
niższe od tych w magazynach bateryjnych
(rzędu 2–5 zł/kWh).
Małe instalacje PV
i autoproducenci
Kluczowym segmentem rynku korzy-
stającym z małych instalacji są prosumenci
biznesowi lub autoproducenci energii
z OZE. Można do nich zaliczyć każdą firmę
lub przedsiębiorstwo, które dzięki wła-
snej instalacji OZE produkuje energię elek-
tryczną na potrzeby własne, zmniejszając
w ten sposób koszt zakupu energii z sieci.
To właśnie energia elektryczna odpowiada
za wysokie koszty ponoszone przez firmy.
Nie tylko cena energii czynnej idzie w górę,
ale obecnie koszty wzrastają również przez
podniesioną stawkę opłaty mocowej. Aby
starać się zminimalizować koszty pono-
szone na poczet energii elektrycznej, firmy
obecnie mają kilka możliwości. Jedną z nich
jest własne źródło wytwórcze OZE, z któ-
rego energia elektryczna w jak najwięk-
szym stopniu będzie przeznaczona na auto-
konsumpcję, a ewentualne niewykorzy-
stane nadwyżki będą sprzedawane. Sprze-
daż nadwyżek energii z dużych instalacji
PV u autoproducentów (lub z farm foto-
woltaicznych zaliczanych obecnie do kate-
gorii małych) może odbywać się według
różnych modeli, poprzez ceny ustawowe
z poprzednich kwartałów, umowy ze spół-
kami obrotu lub zyskujące na popularności
umowy w formule CPPA (ang. Corporate
Power Purchase Agreements). Dla mniejszych
firm najlepszym rozwiązaniem jest wła-
sna instalacja fotowoltaiczna, która w trak-
cie dnia całkowicie bądź częściowo zaspo-
kaja potrzeby energetyczne. Problem rosną-
cych kosztów energii elektrycznej dostrze-
gają nie tylko duże firmy i przedsiębiorstwa,
ale również te mniejsze, które próbują róż-
nych sposobów na ograniczenie wydatków.
Prosumenci biznesowi, czyli tzw. autopro-
ducenci, coraz chętniej inwestują we wła-
sne instalacje PV. Sytuacja ta dotyczy nie
tylko pojedynczych firm i zakładów, lecz
także poszczególnych kompleksów budyn-
ków, sklepów i marketów, należących do
dużych polskich i zagranicznych właści-
cieli. Kluczową kwestią determinującą
Rys. 8. Porównanie dostępnych mocy wg OSD na rok 2025, zgodnie
z raportami Q1 2021 i Q1 2022. Oprac.: IEO na podst. danych OSD
Rys. 7. Dostępne moce przyłączeniowe według operatorów sieci. Źródło: Tauron Dystrybucja, PGE Dystrybucja, Enea Operator, Energa Operator.
Oprac.: IEO
raport
taką inwestycję w przypadku mniejszych
firm jest dostępna powierzchnia dachu lub
działki, którą można przeznaczyć pod insta-
lację PV. W większości przypadków inwe-
storzy chcą, aby taka instalacja znajdowała
się na dachach. Często natomiast potencjał
dachowy nie jest wystarczający w porówna-
niu z obecnym zapotrzebowaniem na ener-
gię. Firmy podejmujące się takich inwe-
stycji przykładają dużą uwagę do wyliczeń
określających optymalną moc instalacji PV
wobec profilu zapotrzebowania na ener-
gię w firmie oraz okresu zwrotu inwesty-
cji. Badanie ankietowe przeprowadzone na
potrzeby raportu potwierdziło regułę co do
lokalizowania inwestycji.
Magazynowanie energii
Cechą wspólną zarówno prosumentów
(segment mikroinstalacji), jak i autoprodu-
centów (małe i duże instalacje) jest dąże-
nie do możliwie najwyższej autokonsump-
cji energii z własnych źródeł PV. Magazyno-
wanie energii jest niezbędne, aby nadwyżki
wyprodukowanej energii z OZE przecho-
wać i wykorzystywać w dowolnym momen-
cie, a zwłaszcza w tych okresach, gdy ener-
gia na rynku jest najdroższa. Tak jak foto-
woltaika generalnie jest na rynku ener-
gii odpowiedzią na wysokie średnie ceny
energii, tak uzasadnieniem dla stosowania
razem z fotowoltaiką magazynów energii
są wysokie tzw. spready lub widełki cenowe
pomiędzy okresami doby (magazyny godzi-
nowe) lub pory roku (magazyny sezonowe)
o najniższych i najwyższych cenach ener-
gii. Ceny energii elektrycznej na rynku
hurtowym pod koniec 2021 r. poszybo-
wały mocno w górę, a różnica względem
roku 2020 była bardzo widoczna. Rów-
nież ceny z miesięcy styczeń – kwiecień b.r.
znajdowały się na znacznie wyższym pozio-
mie niż w analogicznym okresie roku 2021
oraz 2020. Z punktu widzenia tworzenia
modeli biznesowych dla magazynów ener-
gii, w tym współpracujących z instalacjami
PV, liczą się spready cenowe.
Magazyny energii są kluczowe dla
dalszego rozwoju fotowoltaiki, ale ich
dobór coraz bardziej zależy nie tyle od pro-
filu generacji, ile od profilu cen energii i pro-
filu zapotrzebowania odbiorcy na energię
elektryczną, ciepło lub wodór.
Potencjał rozwijanych projektów
farm PV
Według bazy IEO „Projekty Fotowol-
taiczne w Polsce – maj 2022”, obecnie na
rynku rozwijanych jest blisko 12,5 GW pro-
jektów PV z wydanymi warunkami o przy-
łączenia. W tym warunki przyłączenia do
sieci dystrybucyjnej i przesyłowej posiada
3658 projektów PV o mocy poniżej 1 MW,
których łączna moc przyłączeniowa jest bli-
ska 3 GW. W zeszłym roku na rynku foto-
woltaicznym projekty dużych farm sło-
necznych (większe i równe 1 MW) zaczęły
równoważyć pod względem mocy przy-
łączeniowej małe projekty fotowoltaiczne
(do 1 MW). W tym roku natomiast moc
przyłączeniowa w projektach od 1 MW
przewyższyła już moc przyłączeniową
w projektach poniżej 1 MW.
Dynamiczny rozwój projektów dużych
farm słonecznych, w obliczu zahamowa-
nia rozwoju energetyki wiatrowej, otwiera
inwestorom fotowoltaicznym nowe moż-
liwości (okno czasowe) do rozwoju tego
typu projektów. Właściciele największych
projektów mają do wyboru różne strategie
realizacji inwestycji. Wysoka konkurencyj-
ność dużych farm fotowoltaicznych wobec
innych technologii wytwarzania energii
elektrycznej otwiera im drogę nie tylko do
pozyskania wsparcia w ramach aukcji OZE,
ale również sprzedaży energii w formule
PPA.
Aukcyjny system wsparcia odnawial-
nych źródeł energii funkcjonujący w latach
2016–2021 okazał się bardzo korzystny dla
farm fotowoltaicznych. Stał się impulsem
Rys. 9. Dostępne moce przyłączeniowe na rok 2027 wg OSD. Oprac.: IEO na podst. danych OSD
raport
12
magazyn fotowoltaika 2/2022
dla rynku deweloperskiego i przynosi
efekty rynkowe w postaci tzw. deweloper-
skiej premii aukcyjnej.
Fotowoltaika w systemie aukcyjnym
poszukuje nowego impulsu, ale wobec
zmian na rynku system aukcyjny, po olbrzy-
mim sukcesie w latach 2016–2021, staje się
znacznie mniej oczywisty niż dotychczas.
Podaż (liczba) nowych projektów będzie
spadać i nie będą to projekty tak homo-
geniczne (dominująca projektów o mocy
999 MW ze sprzedażą całości energii
w aukcji) jak dotychczas.
Granice rozwoju PV – sieć
elektroenergetyczna i odmowy
warunków przyłączenia
Operatorzy systemów dystrybucyj-
nych, zgodnie z przepisami Ustawy –
Prawo energetyczne, aktualizują i udostęp-
niają informacje o wielkości dostępnych
mocy przyłączeniowych dla sieci powy-
żej 1 kV na najbliższe 5 lat. W publikowa-
nej informacji operatorzy uwzględniają
zmiany układu sieci oraz źródła, które już
otrzymały warunki przyłączenia. Przepro-
wadzona została analiza planów udostęp-
nianych przez czterech największych ope-
ratorów w ciągu ostatniego roku. Z analizy
wynika, że łączna dostępna moc przyłącze-
niowa na najbliższe 5 lat będzie się zawie-
rać w przedziale 6–8 GW. Porównując aktu-
alne plany (I kwartał 2022) z planami wyda-
nymi przez OSD rok temu (I kwartał 2021),
dostrzeżemy spadek o mniej więcej połowę.
Obrazuje to stan i wydolność sieci elektro-
energetycznej, jednocześnie ukazując coraz
większe problemy w tym obszarze. Plany
na rok 2025 w ciągu roku spadły o 50%,
z 14,2 GW dostępnej mocy przyłączenio-
wej do 7,1 GW. Zmiany w wielkości dostęp-
nych mocy przyłączeniowych według ope-
ratorów przedstawia rys. 7.
Najmniejszy potencjał jest raportowany
przez operatorów na terenie dystrybucji
obsługiwanym przez Energę i PGE – rys. 9.
U wszystkich operatorów odnotowano
znaczne spadki dostępnych mocy przyłą-
czeniowych. Z kolei największe obniżenie
liczb w planach z I kwartału 2021 w sto-
sunku do I kwartału 2022 odnotowała Enea,
która pomimo tego ma największy poten-
cjał przyłączeniowy spośród OSD. Poten-
cjał przyłączania nowych mocy wytwór-
czych nie jest równomiernie rozłożony na
terenie kraju. Województwa z największym
potencjałem przyłączeniowym należą do
OSD ENEA Operator, który jednocześnie
wydaje najwięcej warunków przyłączenia,
a z kolei bardzo niski i spadający z roku na
rok potencjał można zauważyć we wschod-
niej Polsce – rys. 8, który obrazuje perspek-
tywy dostępu do sieci w 2027 r. Największa
wydolność sieci widoczna jest dla woj. wiel-
kopolskiego. Wielkopolska oraz woj. kujaw-
sko-pomorskie to te, które jako jedyne mają
mieć ponad 1 GW dostępnej mocy przyłą-
czeniowej i znacznie wyróżniają się na tle
pozostałych. Na drugim końcu spektrum
dostępności mocy są województwa świę-
tokrzyskie, lubelskie, dolnośląskie, opol-
skie oraz przede wszystkim podlaskie,
które nie ma ani 1 MW dostępnej mocy
przyłączeniowej.
Średnioterminowa prognoza
mocy zainstalowanej
w fotowoltaice
Według najnowszej prognozy IEO
mocy
zainstalowanych
w
fotowol-
taice, w najbliższych latach rynek fotowol-
taiczny utrzyma swoją dynamikę rozwoju.
Już na koniec tego roku moc wszystkich
zainstalowanych źródeł fotowoltaicznych
może wynieść 12 GW. Szacuje się, że przy-
rost rok do roku może się zawrzeć w gra-
nicy 4–5 GW. Za nowy przyrost mocy
w 2022 r. odpowiadają w dużej mierze
mikroinstalacje, których bardzo duży przy-
rost został zaobserwowany w I kwartale br.
Będzie się obserwować także nowe moce
w farmach PV wybudowanych w ramach
aukcji zakontraktowanych w 2019 i 2020 r.
Ponadto pojawiać się będą realizacje, w któ-
rych modelem biznesowym będzie sprze-
daż energii poza system aukcyjnym, a także
autokonsumpcja energii na miejscu na
potrzeby własne prosumenta biznesowego.
Najnowsze
prognozy
IEO
wska-
zują, że całkowita moc zainstalowana na
koniec 2025 r. wyniesie 21,6 GW (wzrost
o 14 GW w latach 2022–2025). Według
zaktualizowanych prognoz dotyczących
rocznych przyrostów nowych mocy Polska
w 2022 r. znajdzie się ponownie w pierw-
szej piątce, plasując się na czwartym miej-
scu w rankingu rocznych przyrostów mocy
w fotowoltaice.
Opracowanie na podstawie raportu IEO „Rynek Foto-
woltaiki w Polsce 2022”. Pena treść raportu jest do-
stępna pod adresem: www.ieo.pl
Rys. 10. Prognoza mocy zainstalowanej w PV [MW] do 2030 r. Oprac.: IEO
prawo
14
magazyn fotowoltaika 2/2022
owelizacja wprowadziła nowy system rozliczeń, który funk-
cjonować będzie na całkowicie odmiennych zasadach niż
istniejący dotychczas tzw. system opustów (net-metering). Pro-
sumenci, którzy nie przyłączyli swoich mikroinstalacji i nie roz-
poczęli dostawy energii elektrycznej do sieci elektroenergetycz-
nej przed dniem 31 marca 2022 r., będą rozliczać się według
nowych zasad – tzw. net-billingu. Zmiany będą dotyczyły zatem
zasadniczo tylko nowych prosumentów, ponieważ mikroinsta-
lacje odbiorców już przyłączone do sieci mają zagwarantowany
system opustów na 15 lat. Tym samym osoby, które przyłączyły
instalację do 31 marca 2022 r., będą jeszcze mogły korzystać ze
starego systemu rozliczeń. Zasadnicza różnica pomiędzy dotych-
czasowym systemem netmeteringowym a net-billingiem polega
na tym, że system net-meteringowy zakłada rozliczenie produkcji
energii ilościowo, a w net-billingu dochodzi do rozliczenia war-
tościowego.
O ile zasadność wprowadzenia nowego modelu rozliczeń pro-
sumentów była przedmiotem licznych dyskusji, tak już sam pro-
ces legislacyjny został przeprowadzony w błyskawicznym tempie.
Projekt Nowelizacji wpłynął do Sejmu 28 października 2021 r.,
zaś już następnego dnia doszło do jej uchwalenia przez Sejm. Tak
szybki czas procedowania znalazł odzwierciedlenie w lakonicz-
nym i ogólnikowym uzasadnieniu projektu Nowelizacji, co prze-
kłada się na brak jakichkolwiek wskazówek w zakresie interpreta-
cji przepisów prawa. Te zaś, z uwagi na stopień skomplikowania,
budzą uzasadnione wątpliwości.
Wprowadzona na mocy Nowelizacji zmiana zasad rozliczenia
wywoła skutek w postaci aktualizacji sposobu dokonywania rozli-
czeń przez prosumentów oraz przedsiębiorców energetycznych, co
znajduje również przełożenie na ich sytuację prawnopodatkową.
Zmiany w zakresie podatku dochodowego i akcyzy
Spośród zmian, które wprowadzone zostały na mocy Noweli-
zacji, w pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę na wyłączenie
stosowania przepisów Ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych do przychodów wynikających z rozliczeń energii
wytworzonej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta
zbiorowego energii odnawialnej i prosumenta wirtualnego energii
odnawialnej. Tym samym ustawodawca przesądził w sposób jed-
noznaczny, że rozliczanie energii wytworzonej w instalacji foto-
woltaicznej przez prosumenta nie podlega opodatkowaniu podat-
kiem dochodowym.
Nie mniej istotna jest zmiana polegająca na precyzyj-
nym określeniu, na gruncie Ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r.
o podatku akcyzowym, statusu pobranej przez prosumenta
energii elektrycznej podlegającej rozliczeniu w rozumieniu
przepisów Ustawy o OZE. W stanie prawnym obowiązującym
przed Nowelizacją doszło bowiem do wydania niekorzystnych
dla podatników orzeczeń sądów, w tym m.in. wyroku Naczel-
nego Sądu Administracyjnego z 6 maja 2021 r. (sygn. akt I
GSK 59/18). Przedstawiono w nich ocenę, że sprzedaż energii
elektrycznej przez zobowiązanego sprzedawcę na rzecz prosu-
menta jest przedmiotem opodatkowania akcyzą, nawet wówczas
gdy sprzedaż ta związana jest z rozliczeniem energii w ramach
mechanizmu przewidzianego w Ustawie o OZE. Wydaje się
jednak, że dotychczasowe orzecznictwo uległo dezaktualiza-
cji wobec wyraźnego doprecyzowania w art. 4 ust. 10 Ustawy
o OZE, że energia elektryczna podlegająca rozliczeniu, o którym
mowa w przepisach Ustawy o OZE, nie stanowi już sprzedaży
energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju
ani też zużycia energii elektrycznej przez nabywcę końcowego,
jeżeli nie została od niej zapłacona akcyza w należnej wysokości
i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tej ener-
gii elektrycznej nabywcy końcowemu. Po wejściu w życie Nowe-
lizacji sprzedaż energii prosumentowi przez sprzedawcę zobo-
wiązanego w ramach jej rozliczenia, o którym mowa w przepi-
sach Ustawy o OZE, nie powinna już zatem podlegać opodatko-
waniu akcyzą.
Kwestie podatkowe związane
z rozliczeniem prosumentów w systemie
net-billingu
Dnia 1 kwietnia 2022 r. weszła w życie Ustawa z dnia 29 października 2021 r.
o zmianie Ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. poz. 2376 ze zm.; dalej: Nowelizacja), stanowiąca implementację dyrek-
tywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r.
w sprawie promowania stosowania energii z odnawialnych źródeł energii.
Przemysław Kałek, radca prawny, partner
Mateusz Kornacki, radca prawny
Kancelaria Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy Sp.j.
prawo
15
magazyn fotowoltaika 2/2022
Podatek VAT a wytwarzanie energii elektrycznej
przez prosumenta
Działalność w postaci wytwarzania i wprowadzania do sieci
dystrybucyjnej elektroenergetycznej energii elektrycznej przez
prosumenta stanowi co do zasady działalność opodatkowaną
podatkiem VAT. Stanowisko w tym zakresie znalazło potwier-
dzenie również w orzecznictwie unijnym (por. wyrok Trybunału
Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 20 czerwca 2013 r. w sprawie
C-219/12). Tego stanu rzeczy nie zmienia zawarte w Nowelizacji
wskazanie, z którego wynika, że działalność w powyższym zakre-
sie nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy –
Prawo przedsiębiorców.
Warto przy tym podkreślić, że prosumenci, u których wartość
sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatko-
wym kwoty 200 000 zł, są co do zasady objęci zwolnieniem pod-
miotowym, z czym wiąże się brak obowiązku rejestracji w cha-
rakterze podatnika VAT czynnego oraz opodatkowywania sprze-
daży. Powyższa kwota obejmuje łączną wartość sprzedaży związa-
nej z działalnością prosumencką, jak również inną działalnością
gospodarczą, o ile prosument takową prowadzi. Z powyższego
zwolnienia podatnik może dobrowolnie zrezygnować i zarejestro-
wać się w charakterze podatnika VAT czynnego.
Na gruncie podatku VAT szczególnie istotnym zagadnie-
niem (zarówno dla prosumentów, jak i przedsiębiorstw elektro-
energetycznych) jest kwestia prawidłowego określenia podstawy
opodatkowania w podatku VAT. O ile w dotychczasowym sta-
nie prawnym wydane zostały liczne korzystne interpretacje indy-
widualne (np. interpretacje 0114-KDIP4-3.4012.80.2019.1.EK,
0114-KDIP4-1.4012.512.2020.1.RMA), z których wynikało, że
jeżeli prosument wprowadził określoną ilość energii elektrycznej
do sieci, a następnie pobrał energię z sieci na potrzeby własne, to
w pierwszej kolejności pobrana została energia „własna” (zmaga-
zynowana) prosumenta (wprowadzona przez niego wcześniej do
sieci, przeliczona z zastosowaniem odpowiedniego współczyn-
nika), a w dalszej kolejności pobrana została energia dostarczona
przez przedsiębiorstwo energetyczne jako sprzedawcę zobowią-
zanego. Wedle takiej linii interpretacyjnej, prosument w pod-
stawie opodatkowania uwzględni wyłącznie nadwyżki energii
wprowadzonej do sieci nad energią pobraną, a przedsiębiorstwo
elektroenergetyczne – kwotę obliczoną na podstawie różnicy
pomiędzy energią dostarczoną przez przedsiębiorstwo a ener-
gią wprowadzoną do sieci przez prosumenta (70–80 proc. ilości
tej energii, w zależności od zainstalowanej u prosumenta mocy
mikroinstalacji).
Podatek VAT a net-billing
Wydaje się jednak, że tego rodzaju linia interpretacyjna straci
na aktualności w odniesieniu do rozliczeń na zasadzie net-bil-
lingu. Nowy system zakłada bowiem rozliczenie według warto-
ści energii elektrycznej, a nie według ilości energii elektrycznej.
W takich warunkach zastosowanie argumentacji o magazyno-
waniu energii nie będzie już możliwe, ponieważ rozliczenie jest
kwotowe (według wartości energii elektrycznej) i nie następuje
poprzez „zwrot” energii.
Dla przedsiębiorstwa energetycznego będzie to oznaczać
konieczność wystawienia faktury na całość wolumenu energii
elektrycznej pobranego przez prosumenta z sieci elektroenerge-
tycznej (uwzględniając przy tym również wszystkie opłaty tary-
fowe), niezależnie od nadwyżek energii elektrycznej wprowadzo-
nych przez prosumenta do sieci.
Z kolei dla prosumentów będących podatnikami VAT zmiana ta
wiązać się będzie z obowiązkiem uwzględnienia w podstawie opo-
datkowania wartości nadwyżki energii elektrycznej wprowadzonej
do sieci (tj. iloczynu ilości wprowadzonej energii elektrycznej oraz
jej ceny). W nowym systemie rozliczeń nie będzie już dochodziło
do „zwrotu” na rzecz prosumenta wcześniej wyprodukowanej przez
niego energii (lecz jedynie wartości tej energii), a zatem podstawa
opodatkowania nie będzie mogła zostać pomniejszona o ilość ener-
gii wprowadzonej do sieci, a następnie zużytej przez prosumenta,
tak jak ma to miejsce w dotychczasowym systemie opustów.
Zmianę w powyższym zakresie należy ocenić jako wpływa-
jącą negatywnie na sytuację prosumentów niebędących podatni-
kami VAT. Podstawa opodatkowania wykazywana na fakturach
wystawianych przez przedsiębiorstwa energetyczne ulegnie zwięk-
szeniu, na skutek czego ciężar ekonomiczny VAT obciąży w cało-
ści prosumenta i nie będzie mógł zostać zneutralizowany. O ile
w aktualnych warunkach obniżonej stawki opodatkowania sprze-
daży energii elektrycznej kwestia ta nie wpływa istotnie na opła-
calność instalacji, tak w warunkach powrotu standardowej, 23-pro-
centowej stawki istotnie może wpłynąć na okres zwrotu instalacji.
finansowanie
16
magazyn fotowoltaika 2/2022
oniżej przedstawiamy syntetyczną analizę wskazującą wszel-
kie niezbędne informacje o dostępnych działaniach, upraw-
nionych beneficjentach, terminach ogłoszenia naborów oraz
poziomie dofinansowania.
Dotacje UE
I. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej
Program „Mój Elektryk”
a.
Nabór dla podmiotów innych niż osoby fizyczne
Termin naboru:
22.11.2021 r. – 30.09.2025 r.
Beneficjenci:
––
jednostki sektora finansów publicznych, w rozumieniu
Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(t.j.: Dz.U. z 2021 r. poz. 305),
––
instytuty badawcze w rozumieniu Ustawy z dnia 30 kwiet-
nia 2010 r. o instytutach badawczych (t.j.: Dz. U. z 2020 r.
poz. 1383),
––
przedsiębiorcy w rozumieniu Ustawy z dnia 6 marca 2018 r.
– Prawo przedsiębiorców (t.j.: Dz.U. z 2021 poz. 162),
––
stowarzyszenia w rozumieniu Ustawy z dnia 7 kwietnia
1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (t.j.: Dz. U. z 2020 r.,
poz. 2261),
––
fundacje w rozumieniu Ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r.
o fundacjach (t.j.: Dz.U. z 2020 poz. 2167),
––
spółdzielnie w rozumieniu Ustawy z dnia 16 września
1982 r. – Prawo spółdzielcze (t.j.: Dz. U. z 2021 r. poz. 648),
––
rolnicy indywidulani w rozumieniu Ustawy z 11 kwiet-
nia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (t.j.: Dz. U.
z 2020 r., poz. 1655, z późn. zm.),
––
kościoły i inne związki wyznaniowe oraz ich osoby prawne,
––
organizacje religijne, których sytuacja prawna jest uregulo-
wana ustawami o stosunku państwa do kościołów i innych
związków wyznaniowych, działające w obrębie tych kościo-
łów i związków.
Typy projektów:
Zakup pojazdu zeroemisyjnego kategorii M1, N1 oraz L1e-L7e.
Forma i wysokość dofinansowania:
––
- dotacja bezzwrotna,
––
- do 70 000 zł w zależności od typu pojazdu.
b.
Nabór dla osób fizycznych
Termin naboru:
12.07.2021 r. – 30.09.2025 r.
Beneficjenci:
––
osoby fizyczne.
Typy projektów:
Zakup pojazdu zeroemisyjnego kategorii M1.
Forma i wysokość dofinansowania:
––
dotacja bezzwrotna,
––
do 27 000 zł.
Program „Energia Plus”
Typy projektów:
Przedsięwzięcia dotyczące budowy lub przebudowy jedno-
stek wytwórczych wraz z podłączeniem ich do sieci dystrybucyj-
nej/ przesyłowej, w których do produkcji energii wykorzystuje
się energię ze źródeł odnawialnych.
Termin naboru:
01.04.2022 r. – 16.12.2022 r.
Beneficjenci:
Przedsiębiorcy.
Forma i wysokość dofinansowania:
Pożyczka do 85% kosztów kwalifikowanych, od 0,5 mln zł do
300 mln zł:
––
na warunkach preferencyjnych: WIBOR 3M + 50 pb, nie
mniej niż 1,5% w skali roku,
––
na warunkach rynkowych (pożyczka nie stanowi pomocy
publicznej): oprocentowanie na poziomie stopy referencyj-
nej ustalanej zgodnie z komunikatem Komisji Europejskiej
Analiza dostępnych dotacji i pożyczek dla
inwestycji w odnawialne źródła energii w 2022 r.
Firma doradczo-konsultingowa Europrojekty Consulting sp. z o.o. przygotowała analizę źródeł i możliwości finansowania inwesty-
cji sektora odnawialnych źródeł energii w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014–2020, a także programów
krajowych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz jego oddziałów wojewódzkich.
Poziom dofinansowania wynosi do 100% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia w zależności od programu, rodzaju podmiotu
oraz występowania pomocy publicznej (horyzontalnej lub de minimis) dla inwestycji.
FInAnSOWAnIe
17
magazyn fotowoltaika 2/2022
w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych
i dyskontowych (Dz. Urz. UE C 14, 19.01.2008, str. 6),
–
pożyczka preferencyjna może być częściowo umorzona
w wysokości do 10% wypłaconej kwoty pożyczki, lecz nie
więcej niż 1 mln zł;
–
odsetki z tytułu oprocentowania spłacane są na bieżąco
w okresach kwartalnych, pierwsza spłata na koniec kwar-
tału kalendarzowego, następującego po kwartale, w którym
wypłacono pierwszą transzę środków,
–
okres fi nansowania – pożyczka może być udzielona na
okres nie dłuższy niż 15 lat liczony od daty planowanej
wypłaty pierwszej transzy pożyczki do daty planowanej
spłaty ostatniej raty kapitałowej,
–
okres karencji – przy udzielaniu pożyczki może być stoso-
wana karencja w spłacie rat kapitałowych, liczona od daty
wypłaty ostatniej transzy pożyczki do daty spłaty pierwszej
raty kapitałowej, lecz nie dłuższa niż 12 miesięcy od daty
zakończenia realizacji przedsięwzięcia.
II. Wojewódzki fundusz ochrony środowiska
i gospodarki wodnej
Program „Czyste Powietrze”
Termin naboru:
Nabór ciągły.
Benefi cjenci:
–
osoby fi zyczne – właściciele lub współwłaściciele jed-
norodzinnych budynków mieszkalnych lub wydzielo-
nych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych
z wyodrębnioną księgą wieczystą o dochodzie rocznym
nieprzekraczającym kwoty 100 000 zł.
Typy projektów:
1. Przedsięwzięcie obejmujące demontaż nieefektywnego źró-
dła ciepła na paliwo stałe oraz zakup i montaż pompy ciepła typu
powietrze-woda albo gruntowej pompy ciepła do celów ogrze-
wania lub ogrzewania i c.w.u.
Dodatkowo mogą być wykonane (dopuszcza się wybór wię-
cej niż jednego elementu z zakresu):
–
demontaż oraz zakup i montaż nowej instalacji centralnego
ogrzewania lub c.w.u. (w tym kolektorów słonecznych),
–
zakup i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej,
–
zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem
ciepła,
–
zakup i montaż ocieplenia przegród budowlanych, okien,
drzwi zewnętrznych, drzwi/bram garażowych (zawiera
również demontaż),
–
dokumentacja dotycząca powyższego zakresu: audyt ener-
getyczny (pod warunkiem wykonania ocieplenia prze-
gród budowlanych), dokumentacja projektowa, ekspertyzy.
2. Przedsięwzięcie obejmujące demontaż nieefektywnego źró-
dła ciepła na paliwo stałe oraz:
–
zakup i montaż innego źródła ciepła niż wymienione w pkt.
1 (powyżej) do celów ogrzewania lub ogrzewania i c.w.u.,
albo
–
zakup i montaż kotłowni gazowej.
Dodatkowo mogą być wykonane (dopuszcza się wybór wię-
cej niż jednego elementu z zakresu):
–
demontaż oraz zakup i montaż nowej instalacji centralnego
ogrzewania lub c.w.u. (w tym kolektorów słonecznych,
pompy ciepła wyłącznie do c.w.u.),
–
zakup i montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej,
–
zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem
ciepła,
–
zakup i montaż ocieplenia przegród budowlanych, okien,
drzwi zewnętrznych, drzwi/bram garażowych (zawiera
również demontaż),
–
dokumentacja dotycząca powyższego zakresu: audyt ener-
getyczny (pod warunkiem wykonania ocieplenia prze-
gród budowlanych), dokumentacja projektowa, ekspertyzy.
3. Przedsięwzięcie nie obejmujące wymiany źródła ciepła na
paliwo stałe na nowe źródło ciepła, a obejmujące (dopuszcza się
wybór więcej niż jednego elementu z zakresu):
–
zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem
ciepła,
–
zakup i montaż ocieplenia przegród budowlanych, okien,
drzwi zewnętrznych, drzwi/bram garażowych (zawiera
również demontaż),
–
wykonanie dokumentacji dotyczącej powyższego zakresu:
PROSUMENT
magazyn
magazyn
fotowoltaika
dodatek do „Magazynu Fotowoltaika”
III edycja
INSTALACJE • PRZEPISY • FINANSOWANIE
Bezpłatny dodatek dla prenumeratorów
„Magazynu Fotowoltaika”
PORADNIK
PROSUMENTA
finansowanie
18
magazyn fotowoltaika 2/2022
audytu energetycznego (pod warunkiem wykonania ocie-
plenia przegród budowlanych), dokumentacji projektowej,
ekspertyz.
Forma i wysokość dofinansowania:
––
dotacja do 100% kosztów kwalifikowanych w zależności
od rodzaju przedsięwzięcia,
––
dotacja z przeznaczeniem na częściową spłatę kapitału kre-
dytu bankowego (uruchomienie w późniejszym terminie),
––
dotacja może wynosić do 30 000 zł dla podstawowego
poziomu dofinansowania, do 37 000 zł dla podwyższonego
poziomu dofinansowania, do 69 000 zł dla najwyższego
poziomu dofinansowania.
Program „Agroenergia”
Termin naboru:
Nabór ciągły.
Beneficjenci:
––
osoba fizyczna będąca właścicielem lub dzierżawcą nieru-
chomości rolnych, których łączna powierzchnia użytków
rolnych zawiera się w przedziale od 1 ha do 300 ha oraz co
najmniej rok przed złożeniem wniosku prowadząca osobi-
ście gospodarstwo rolne,
––
osoba prawna będąca właścicielem lub dzierżawcą nieru-
chomości rolnych, których łączna powierzchnia użytków
rolnych zawiera się w przedziale od 1 ha do 300 ha oraz co
najmniej rok przed złożeniem wniosku o udzielenie dofi-
nansowania prowadząca działalność rolniczą lub działal-
ność gospodarczą w zakresie usług rolniczych.
Typy projektów:
1. Przedsięwzięcia polegające na zakupie i montażu:
a.
instalacji fotowoltaicznych o zainstalowanej mocy elek-
trycznej większej niż 10 kW oraz nie większej niż 50 kW,
b.
instalacji wiatrowych o zainstalowanej mocy elektrycznej
większej niż 10 kW oraz nie większej niż 50 kW,
c.
pomp ciepła o mocy większej niż 10 kW oraz nie więk-
szej niż 50 kW, przy czym złożenie wniosku jest uwa-
runkowane wcześniejszym przeprowadzeniem audytu
energetycznego, który rekomenduje wnioskowany zakres
przedsięwzięcia,
d.
instalacji hybrydowej, takiej jak: fotowoltaika wraz
z pompą ciepła lub elektrownia wiatrowa wraz z pompą
ciepła, sprzężonej w jeden układ (dofinansowaniu podle-
gają również instalacje hybrydowe o sumarycznej mocy
urządzeń wytwórczych powyżej 50 kW, przy czym moce
poszczególnych jednostek wytwarzania energii nie mogą
przekraczać 50 kW), przy czym złożenie wniosku jest uwa-
runkowane wcześniejszym przeprowadzeniem audytu
energetycznego, który rekomenduje zastosowanie pomp
ciepła, służących zaspokajaniu własnych potrzeb energe-
tycznych Wnioskodawcy w miejscu prowadzenia działal-
ności rolniczej.
2. Zakup i montaż towarzyszących magazynów energii dla insta-
lacji z pkt. 1 lit. a, b oraz d. Warunkiem dofinansowania jest obli-
gatoryjna realizacja inwestycji dotyczącej zakresu przedsięwzięć
określonych w pkt. 1.
Forma i wysokość dofinansowania:
1. Dofinansowanie udzielane w formie dotacji do 20% kosztów
kwalifikowanych, w szczególności:
––
dla instalacji o mocy od 10 do 30 kW do 20%, nie więcej
niż 15 000 zł,
––
dla instalacji o mocy od 30 do 50 kW do 13%, nie więcej
niż 25 000 zł.
2. Dla przedsięwzięć dotyczących budowy instalacji hybrydo-
wej, takiej jak fotowoltaika wraz z pompą ciepła lub elektrow-
nia wiatrowa wraz z pompą ciepła, sprzężonej w jeden układ,
dofinansowanie wyliczane jest na podstawie mocy zainstalo-
wanej każdego urządzenia osobno oraz przewiduje się dodatek
w wysokości 10 000 zł.
3. Dofinansowanie do 20% kosztów kwalifikowanych dla towa-
rzyszących magazynów energii, przy czym koszt kwalifikowany
nie może wynosić więcej niż 50% kosztów źródła wytwarzania
energii. Warunkiem udzielenia takiego wsparcia na magazyn
energii jest zintegrowanie go ze źródłem energii, które będzie
realizowane równolegle w ramach projektu.
DOTACJE 2021-2027
Bezzwrotne dotacje do 85 % kosztów przeznaczonych na:
ZAKUP INSTALACJI ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII
(np. FOTOWOLTAIKA, POMPY CIEPŁA, magazyny energii,
BIOGAZOWNIE, GENERATORY WIATROWE , BIOMASA)
Finansowanie:
• Dokumentacja projektowa
• Instalacje OZE
• Roboty budowlane
• Zarządzanie i nadzór nad inwestycją
• Promocja inwestycji
Oferta konsultingowa naszej firmy dotyczy opracowania:
1. Kompleksowej dokumentacji wnioskującej o dotacje.
2. Analiz, Biznes planów i Studiów wykonalności inwestycji oraz Kart informacyjnych.
3. Dokumentów do otrzymania Warunków zabudowy, Decyzji środowiskowej, Pozwolenia na
budowę, Warunków technicznych przyłącza energetycznego.
5. Specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ) dla wyłonienia wykonawcy.
6. Nadzór inwestorski/branżowy.
7. Audyty energetyczne, ekonomiczne, elektryczne.
8. Charakterystyki Energetycznej nieruchomości przeznaczonych dla inwestycji OZE.
CECHUJE NAS PEŁNA SKUTECZNOŚĆ I GWARANCJA USŁUG PRZY ZACHOWANIU NAJNIŻSZYCH CEN
- UDZIELAMY GWARANCJI POZYSKANIA DOFINANSOWANIA Z DOTACJI UE.
ul. Św. Marcin 29/8
61-806 Poznań
tel. +48 601 80 80 22
www.europrojekty.com | biuro@europrojekty.com
al. Wyzwolenia 56/1711
71-500 Szczecin
tel. +48 792 900 211
20
magazyn fotowoltaika 2/2022
technologie
o programu kwalifikacji produktów PQP (ang. Product Quali-
fication Program), rygorystycznej serii symulacji warunków
pracy w terenie, swoje moduły zgłosiła rekordowa liczba 25 produ-
centów z całego świata. Dzięki spójnej metodologii testowania oraz
rankingowania urządzeń w laboratoriach PVEL i w terenie moż-
liwe jest jakościowe porównanie gotowych produktów zgłoszo-
nych do procedury PQP. Regularne aktualizacje sekwencji testów
dostarczają danych na temat nowych technologii i technik produk-
cyjnych modułów fotowoltaicznych. Corocznie publikowana karta
wyników pomaga inwestorom, projektantom, wykonawcom, użyt-
kownikom końcowym i innym właścicielom aktywów związanych
z fotowoltaiką wybierać odpowiednie dla siebie urządzenia. Dane
empiryczne zawarte w karcie pozwalają na budowanie modeli finan-
sowych, których podstawą jest analiza uzysku energii na poziomie
projektu w zakładanym czasie jego funkcjonowania. W zasadniczy
sposób ogranicza to ryzyko inwestycyjne przedsięwzięcia. Szczegó-
łowe raporty z testów PVEL oraz z pełnej listy zestawień materia-
łowych BOM (ang. Bill of Materials) są dostępne dla społeczności
fotowoltaicznej, można z nich korzystać bezpłatnie.
Karty wyników PVEL podsumowują coroczne rezultaty nieza-
leżnych, restrykcyjnych testów, określając poszczególne typy modeli
modułów fotowoltaicznych jako tzw. Top Performers w sześciu róż-
nych kategoriach badawczych. Wyniki testów wytrzymałościowych
i starzeniowych wykonywanych w laboratoriach PVEL i w terenie
pokazują, że zastosowanie poszczególnych komponentów od róż-
nych producentów w modułach fotowoltaicznych może dramatycz-
nie wpłynąć na końcową jakość produktu. Moduły fotowoltaiczne
dokładnie tego samego typu mogą być produkowane z elementów
pochodzących od różnych dostawców. Producenci mogą dowolnie
dobierać i dopasowywać integralne komponenty (także ogniwa),
pod warunkiem że wszystkie one wymienione są w raporcie certy-
fikacji modelu IEC. Do tej pory PVEL przetestował w programie
PQP dla modułu fotowoltaicznego ponad 500 zestawień kompo-
nentów od ponad 50 producentów. PQP testuje wszystkie mate-
riały BOM w ten sam sposób: za pomocą skalibrowanego sprzętu,
w spójnych środowiskach testowych identyfikując ich wady techno-
logiczne i materiałowe.
Testowane elementy modułu
Rama: zapewnia mechaniczne wzmocnienie i umożliwia mon-
taż modułu na stelażu. Niewłaściwa konstrukcja ramy może prowa-
dzić do awarii mechanicznych i/lub uszkodzenia ogniw, zmniejsza
moc wyjściową. Liczba wysokości testowanych ram: 6.
Klej do ramek: przykleja ramkę do modułu. Niewłaściwe
zamocowanie ramy może zwiększyć prawdopodobieństwo uszko-
dzenia modułu i/lub pęknięć ogniw. Typy testowanych klejów do
ramek: 15.
Szyba przednia: umożliwia dotarcie światła do ogniwa, a jed-
nocześnie chroni moduł przed wilgocią i uderzeniami. Pęknięcia
szkła mogą prowadzić do korozji i problemów z bezpieczeństwem.
Dostawcy przetestowani pod kątem tej karty wyników: 12.
Powłoka szklana: materiał na powierzchni szkła, który zwięk-
sza wydajność modułu poprzez redukcję odbić światła. Wydajność
energetyczna spada wraz z degradacją powłoki. Modele przetesto-
wane pod kątem tej karty wyników: 24.
Obudowa (folia) przednia: skleja ogniwa słoneczne z przed-
nią powierzchnią modułu – szybą. Degradacja może spowodować
przebarwienia, rozwarstwienie i/lub korozję. Modele przetesto-
wane: 27.
Ogniwa: konwertują energię promieniowania słonecznego
w energię elektryczną. Awaria poszczególnych ogniw znacznie
zmniejsza moc wyjściową modułu. Producenci przetestowani
pod kątem tej karty wyników: 23.
Interkonekty: zapewniają kontakt pomiędzy ogniwami a prze-
wodami modułu. Uszkodzenie może spowodować zwarcie i utratę
przepływu prądu elektrycznego. Typy testowane dla tej karty wyni-
ków: 15.
Topnik: Czyści połączenia ogniw, umożliwiając prawidłowe
lutowanie. Reakcje chemiczne między topnikiem a innymi składni-
kami chemicznymi modułu mogą powodować korozję lutu, prowa-
dząc do utraty mocy i/lub gorących punktów. Dla tej karty wyni-
ków przetestowano 14 różnych topników.
Tylna obudowa (folia): umożliwia spajanie ogniw słonecz-
nych z tylną powierzchnią modułu. Degradacja może spowodować
przebarwienia, rozwarstwienie i/lub korozję. Liczba przetestowa-
nych rodzajów pod kątem tej karty wyników: 33.
Pokrycie tylne (ang. Backsheet, Glass): Zakrywa i chroni
tył modułów. W modułach bifacjalnych przezroczysta tylna
powierzchnia (szyba) przepuszcza światło odbite od podłoża do
Najlepsze moduły fotowoltaiczne
PV Evolution Labs (PVEL), członek Kiwa Group, po raz ósmy zaprezentowało kartę wyników niezawodności modułów fotowoltaicz-
nych PVEL 2022. Karta obrazuje zachowanie modułów oraz ich stan po przeprowadzeniu szeregu testów opracowanych w 2012 r.
i ciągle aktualizowanych.
Fot. PVEL
21
magazyn fotowoltaika 2/2022
TeCHnOLOGIe
modułu. Pęknięta płyta tylna lub szyba tylna mogą prowadzić do
rozwarstwienia, korozji i/lub problemów z bezpieczeństwem. Typy
testowane dla tej karty wyników: 34. W 71% testowanych modułów
użyto tyłów elastycznych, w 29% użyto szyby.
Puszka przyłączeniowa: mieści oraz chroni diody obejściowe
i końcówki elektryczne – połączenia – między wewnętrznym obwo-
dem modułu a kablami zewnętrznymi. Niewłaściwe uszczelnienie
osadzenia puszki umożliwia przedostawanie się wilgoci i/lub zanie-
czyszczeń do wewnątrz, co może prowadzić do korozji i/lub awa-
rii elektrycznej oraz pożaru. Dostawcy przetestowani pod kątem tej
karty wyników: 18.
Spoiwo skrzynki przyłączeniowej: uszczelnia i chroni
wewnętrzne elementy skrzynki przyłączeniowej. Słabej jakości spo-
iwo szybko twardnieje, przepuszcza wilgoć do puszki połączenio-
wej, co może powodować korozję połączeń i awarie, a także pożar.
Typy spoiwa przetestowane dla tej karty wyników: 14.
Diody: przewodzą prąd podczas zacieniania modułu, aby zapo-
biec uszkodzeniom – powstawaniu gorących punktów (hot spo-
tów). Uszkodzone diody powodują zwarcie, wyłączenie pracy 1/3
modułu lub powstawanie gorących punktów, które mogą powodo-
wać pęknięcia ogniw, stopienie materiałów modułu, a w konsekwen-
cji pożar. Dostawcy przetestowani pod kątem tej karty wyników: 23.
Historyczna karta wyników. Producenci są uszeregowani według liczby lat, przez które zostali uznani za najlepszych wykonawców, w porządku alfabetycznym. Źródło: PVEL
22
magazyn fotowoltaika 2/2022
TeCHnOLOGIe
Klej do puszek przyłączeniowych: przykleja puszkę przy-
łączeniową do modułu. Niewłaściwy klej do skrzynki przyłą-
czeniowej może umożliwić wnikanie wilgoci i problemy z bez-
pieczeństwem. Typy klejów przetestowane dla tej karty wyni-
ków: 15.
Złącza: Punkt połączenia elektrycznego między modułami.
Niedopasowanie złącza lub nieprawidłowa instalacja mogą powo-
dować wyładowania łukowe i pożary. Dostawcy przetestowani
pod kątem tej karty wyników: 17.
Dlaczego testowanie na poziomie BOM jest ważne?
Wyniki testów PVEL laboratoryjnych i terenowych pokazują,
że poszczególne komponenty modułu fotowoltaicznego mogą rady-
kalnie wpłynąć na jakość całego gotowego produktu. Moduły foto-
woltaiczne o dokładnie tym samym typie, modelu mogą być produ-
kowane z zupełnie różnych BOM-ów. Ponieważ producenci modu-
łów mogą dowolnie komponować i dopasowywać integralne mate-
riały od różnych dostawców i producentów poszczególnych elemen-
tów, także ogniwa, te same modele, typy mogą znacznie różnić się
od siebie poszczególnymi parametrami oraz trwałością. Dlatego też,
dla wielkoskalowych projektów fotowoltaicznych, zestawienia uży-
tych do produkcji materiałów (BOM) mają kluczowe znaczenie.
Producenci modułów fotowoltaicznych dołączają na życzenie klien-
tów BOM-y oraz – w przypadku wielozakładowych fi rm – miej-
sce wykonywania zamawianych partii urządzeń. Chociaż poszcze-
gólne BOM-y nie są sprzedawane nabywcom, raporty PQP wyraź-
nie dokumentują BOM każdego modelu, który dobrze wypadł
w testach. Także partnerzy niższego szczebla PVEL mogą wykorzy-
stywać raporty PQP do określania BOM-u w umowach na dostawy.
Kwalifikacja modułów do karty wyników i ich ocena
Aby kwalifi kować się do karty wyników, producenci muszą
posiadać:
1.
Ukończoną w ciągu 18 miesięcy od 2022 r. procedurę świadka
fabrycznego.
2.
Przekazane wszystkie moduły, indywidualnie poświadczone
przez producenta do wszystkich testów niezawodności zgod-
nie z procedurą.
Nie wszystkie produkty lub typy modeli są reprezentowane
w każdym teście. Producenci mają możliwość swobodnego wyboru
rezultatów testów modułów umieszczanych na karcie wyników.
Karta wyników niezawodności modułów fotowoltaicznych 2022
pokazuje najlepsze wyniki w sześciu kategoriach testów PQP. Naj-
lepsze wyniki są określane przez uśrednienie wyników każdego ele-
mentu modułu przetestowanego przez PVEL, który jest monto-
wany w ramach tego samego typu, modelu. Najlepsze wyniki w każ-
dym z testów niezawodności pojawiające się na karcie wyników
muszą mieć < 2% degradacji mocy po danym teście. Najlepsi wyko-
nawcy PAN (pliki wydajności) Performance muszą mieścić się
w górnym kwartylu pod względem uzysku energii w symulacjach
PVsyst fi rmy PVEL.
Testy i wyniki
Test Th ermal Cycling (TC) PVEL – badanie „cykle termiczne”
Test Th ermal Cycling (TC) PVEL ocenia zdolność modułu
fotowoltaicznego do wytrzymywania zmian temperatury. Podczas
gdy temperatury otoczenia zmieniają się codziennie i sezonowo na
większości rynków energii słonecznej, najlepsze wyniki TC są naj-
bardziej oczekiwane w miejscach, w których w nocy temperatury są
znacznie niższe niż w ciągu dnia. Są to obszary pustynne i regiony
położone na dużych wysokościach.
Komponenty modułu fotowoltaicznego rozszerzają się lub kur-
czą wraz ze zmianą temperatury. Oczekiwaną wielkość rozszerza-
nia lub kurczenia wyraża się liczbą zwaną współczynnikiem roz-
szerzalności cieplnej. Współczynniki rozszerzalności cieplnej róż-
nią się w zależności od materiału, np. połączenia między ogniwami
a szynowodami. Ponieważ temperatura modułu zmienia się w ciągu
dnia, zmienność współczynników rozszerzalności cieplnej może
powodować wewnętrzne naprężenia w module, uszkadzając jego
elementy, w szczególności połączenia lutowane ogniw. Zmęcze-
nie połączenia lutowniczego może drastycznie obniżyć wydajność
modułu.
Tegoroczne wyniki TC były najlepsze w historii PVEL: 90%
testowanych BOM-ów uległo degradacji o mniej niż 2%, przy
medianie 0,72% i średniej 0,97%.
Zestawienia komponentów z połączeniami ogniw MBB osią-
gnęły średnio lepsze wyniki testów niż starsze konstrukcje szy-
noprzewodów, co wskazuje, że można rozwiązać problemy
z lutowaniem.
Dwa zestawienia komponentów, które przeszły wymaga-
nia normy IEC 61215 TC 200, uległy ostatecznie degradacji
o ponad 5% po teście TC 600 PVEL. Pokazuje to, że przyspieszone
testowanie pozostaje niezbędne do ograniczania ryzyka.
PVEL’s Damp Heat (DH) – badanie „ciepło i wilgoć”
Test wilgotnego ciepła (DH) fi rmy PVEL ocenia wpływ ciepła
i wilgotności na niezawodność modułu fotowoltaicznego. Oceniana
jest podatność na wnikanie wilgoci, rozwarstwianie i korozję. Elek-
trownie fotowoltaiczne w gorących środowiskach o wysokiej wil-
gotności wymagają modułów fotowoltaicznych z najlepszymi wyni-
kami badania DH.
Test wilgotnego ciepła symuluje długotrwałe tryby degrada-
cji i awarii, które są typowe w warunkach wysokich temperatur
i dużej wilgotności. Wilgoć i ciepło mogą osłabiać materiały wią-
żące moduł fotowoltaiczny. Kiedy przyczepność tych materiałów
słabnie z powodu niskiej jakości komponentów i/lub niespełniają-
cych standardów procesów laminowania, wilgoć może wnikać do
wewnątrz modułu i powodować korozję materiałów. Rezultatami są
utrata wydajności i problemy z bezpieczeństwem.
Fot. PVEL
23
magazyn fotowoltaika 2/2022
TeCHnOLOGIe
W DH występował szeroki zakres wynikowy: 50% BOM osią-
gnęło najlepsze wyniki po pełnej sekwencji testowej. Jeden BOM
pogorszył się o 54%, co stanowi najgorszy wynik DH w historii
PVEL.
Tylko 23% najlepiej działających BOM-ów wymaga stabilizacji
borowo-tlenowej w celu osiągnięcia degradacji < 2% w porównaniu
z 70% w 2021 r. Ta redukcja destabilizacji sprawia, że wyniki testu
DH są znacznie łatwiejsze do interpretacji przez kupujących. Ulep-
szenia te były spowodowane zwiększonym wykorzystaniem domie-
szek galu podczas produkcji ogniw krystalicznych.
W kilku zestawieniach komponentów najlepszych wykonaw-
ców, których wyniki okazały się niepokojące, wykorzystano niemal
identyczne, lecz różne materiały od tych samych producentów. To
dowodzi, że drobne zmiany komponentów mogą poważnie wpły-
nąć na niezawodność urządzeń.
PVEL’s Mechanical Stress Sequence (MSS) – badanie „sekwen-
cja naprężeń mechanicznych”
Sekwencja naprężeń mechanicznych (MSS) PVEL ma dwa
główne cele: ustalenie, czy ogniwa w modułach fotowoltaicznych są
podatne na pękanie pod ciśnieniem i czy uszkodzenie ogniw może
spowodować utratę mocy lub doprowadzić do powstawania gorą-
cych punktów – potencjalnego zagrożenia bezpieczeństwa w tere-
nie. Dobre wyniki MSS są najważniejsze dla lokalizacjach projek-
tów, w których występują ekstremalne zjawiska i warunki pogo-
dowe, w tym obfi te opady śniegu i silne wiatry.
Pęknięcia mogą tworzyć się w ogniwach w wyniku nadmiernego
naprężenia termicznego i/lub naprężenia mechanicznego. Napręże-
nia te mogą wynikać z wad produkcyjnych, nieprawidłowych pro-
cedur obsługi, dziennych wahań temperatury, cykli zamarzania
i rozmrażania, wiatru, nagromadzenia śniegu i gradobicia. Jeśli pęk-
nięcia ograniczają przepływ prądu przez ogniwo, moduły fotowol-
taiczne mogą wytwarzać mniej energii. W takim scenariuszu mogą
tworzyć się gorące punkty, co zwiększa ryzyko zwarć doziemnych,
łukowych i awarii.
Podczas gdy 72% BOM-ów osiągnęło najlepsze wyniki w MSS,
PVEL zaobserwował znaczną liczbę awarii podczas tej sekwencji
w testach karty wyników w 2022 r. Najczęstszym powodem awarii
było stłuczenie szkła.
Ponad 80% modułów o wysokości powyżej 2100 mm to Top
Performance, w porównaniu do zaledwie 68% modułów o wyso-
kości poniżej 2100 mm. Wskazuje to, że większe moduły można
zoptymalizować pod kątem wytrzymałości mechanicznej.
Uszkodzenia materiałowe szkło/szkło w MSS to pęknięcia
szkła, a nie uszkodzenia na poziomie ogniwa. BOM-y typu szkło/
warstwa tylna elastyczna były bardziej podatne na pękanie ogniw,
ale mniej podatne na pękanie szkła.
Potential-induced degradation (PID) – badanie „degradacja
indukowanym napięciem”
Degradacja indukowana potencjałem (PID) jest wyzwalana
przez wysokie napięcia systemu fotowoltaicznego w systemach
nieuziemionych. PID jest bardziej prawdopodobna w projek-
tach wykorzystujących falowniki beztransformatorowe, szczegól-
nie w środowiskach o wysokiej temperaturze i dużej wilgotności.
Podczas gdy PID jest czasami odwracalna, to poważna i trwała PID
może zmniejszyć uzysk energii nawet o 30%.
PID może wystąpić w ciągu kilku tygodni od uruchomienia.
Zwykle pojawia się, gdy między ramą modułu fotowoltaicznego
a ogniwami występuje ujemne napięcie, które powoduje migra-
cję jonów sodu ze szkła modułu fotowoltaicznego do ogniw,
które są zazwyczaj pokryte powłoką antyrefl eksyjną z azotku
krzemu (SiN). W komórkach podatnych na PID otworki
w powłoce SiN są wystarczająco duże, aby umożliwić wnikanie
jonów sodu do komórki, tworząc tzw. boczniki. Może to spowo-
dować nieodwracalne zmniejszenie wydajności modułu. Alter-
natywnie, odwracalna forma PID może wystąpić, gdy napięcie
obwodu wewnętrznego modułu fotowoltaicznego względem
ziemi tworzy nagromadzenie ładunku statycznego, powodując
również utratę mocy.
Wyniki uległy znacznej poprawie w porównaniu z kartą wyni-
ków z 2021 r., w której odnotowano najwyższe średnie i mediany
wskaźników PID w historii PVEL. PID pozostaje jednak nieroz-
wiązanym problemem: 5% BOM-ów przetestowanych dla tej karty
wyników uległo pogorszeniu wydajności o >8% .
Podczas gdy najlepsze wyniki zaobserwowano w BOM-ach
z enkapsulantami EVA, BOM-y z enkapsulantami POE były gene-
ralnie mniej podatne na PID. 93% BOM-ów POE to najlepsi wyko-
nawcy roku 2022 w porównaniu do 72% BOM-ów EVA.
Średnia utrata mocy dla modułów jednostronnych była nieco
niższa niż średni współczynnik PID FSB dla modułów dwustron-
nych. W przeciwieństwie do zeszłorocznego zbioru testowego
modułów dwustronnych, wskaźnik degradacji PID dla obydwu
typów w tym roku był bardzo wyrównany.
Degradacja mocy po testach MSS. Źródło: PVEL
Statystyki PVEL
24
magazyn fotowoltaika 2/2022
technologie
Light-induced degradation (LID) and light-and-elevated tem-
perature-induced degradation (LETID) – badanie „degradacja
indukowanym światłem” oraz „degradacja indukowanym świa-
tłem i podwyższoną temperaturą”
Degradacja indukowana światłem (LID) oraz degradacja
wywołana światłem i podwyższoną temperaturą (LETID) to zjawi-
ska oparte na komórkach wywoływane przez ekspozycję na świa-
tło, które należy uwzględnić w modelach wydajności energetycz-
nej. Wskaźniki LID różnią się w zależności od technologii ogniw
i zazwyczaj stabilizują się w ciągu kilku dni lub tygodni pracy w tere-
nie. LETID wpływa głównie na komórki PERC. Badania sugerują,
że jest to konsekwencja pewnych technik redukcji LID stosowa-
nych w produkcji i jest najbardziej dotkliwa w gorącym klimacie.
LID występuje, gdy ekspozycja na światło wyzwala tworze-
nie kompleksów bor-tlen w krzemowych ogniwach słonecznych
domieszkowanych borem. Maksymalna utrata mocy LID jest zwy-
kle osiągana w ciągu kilku dni lub tygodni po instalacji w tere-
nie. Ogniwa monokrystaliczne typu p, które wykorzystują bor do
domieszkowania komórek, mogą być bardziej podatne na LID.
Trwająca w branży ewolucja w kierunku ogniw typu p wykorzystu-
jących domieszki galu i ogniw typu n wykorzystujących domieszki
fosforu spowodowała zauważalny spadek strat mocy LID.
LETID może wpływać na zaawansowane typy komórek, takie
jak PERC. Występuje, gdy ogniwa podczas pracy osiągają tempera-
turę powyżej 40 °C. Te temperatury robocze występują w gorących
środowiskach oraz w regionach o klimacie umiarkowanym w okre-
sach wysokiego napromieniowania. Degradacja LETID osiąga
swój maksymalny punkt po miesiącach lub latach. Po kilku kolej-
nych latach utrata mocy może ostatecznie do pewnego stopnia się
ustabilizować.
Prawie wszystkie BOM-y testowane w tej kategorii w tym roku
znalazły się wśród najlepszych wykonawców. Tylko jeden BOM
miał wskaźnik degradacji powyżej 3%.
Ulepszone wyniki testów LID + LETID były w dużej mierze
spowodowane postępami w domieszkowaniu krzemu– w kluczo-
wym etapie procesu produkcyjnego komórek krystalicznych.
Dostępne na rynku moduły sprzedawane w ramach tego samego
modelu Top Performers mogą zachowywać się inaczej w terenie.
Producenci często oferują klientom kilka BOM-ów o różnej wydaj-
ności i kosztach, więc kupujący powinni odnieść się do raportów
PVEL, aby określić pożądane BOM-y podczas negocjowania umów
na dostawę modułów fotowoltaicznych.
PVEL’s PAN files – tworzenie plików wydajności
Pliki PAN PVEL symulują wydajność modułu fotowoltaicz-
nego w różnych warunkach temperatury i natężenia napromienio-
wania i są wykorzystywane jako dane wejściowe do modeli energe-
tycznych. Korzystanie z danych empirycznych dotyczących wydaj-
ności poprawia dokładność prognozy uzysku energii dla wszystkich
projektów, ale ma największy wpływ w ekstremalnych środowi-
skach (np. warunki o wysokiej temperaturze lub niskim natężeniu
promieniowania), które są słabo reprezentowane przez domyślne
założenia dotyczące wydajności.
Pliki PAN modelują zachowania modułu fotowoltaicznego
zależne od natężenia promieniowania i temperatury. Dostarczone
przez producenta lub oparte na arkuszach danych pliki PAN mogą
nie opierać się na danych pomiarowych, a zatem mogą nie odzwier-
ciedlać dokładnie pełnego zakresu potencjalnych warunków napro-
mieniowania i temperatury.
Aby stworzyć bardziej wszechstronny plik PAN, PVEL ocenia
wydajność w wielu warunkach napromieniowania i temperatury,
które mogą wystąpić w terenie. W przypadku modułów dwustron-
nych raporty PVEL PAN zawierają „Współczynnik dwustronności”
lub stosunek nominalnej wydajności tylnej strony do nominalnej
wydajności przedniej strony, a także inne dane dotyczące wydajno-
ści dwustronnej.
Przeprowadzona przez PVEL analiza wyników testów PAN na
przestrzeni czasu pokazuje, że wydajność przy słabym oświetle-
niu staje się mniej zmienna u różnych producentów ze względu na
zwiększoną spójność produkowanych ogniw.
PVEL’s Backsheet Durability Sequence (BDS) – badanie
„sekwencja trwałości arkusza tylnego”
Backsheet Durability Sequence (BDS) – w tym badaniu PVEL
ocenia fundamentalne zagrożenia związane z niezawodnością tyl-
nych arkuszy, w tym żółknięcie i pękanie. Podczas gdy pękanie war-
stwy spodniej jest bardziej niepokojące, żółknięcie może być rów-
nież oznaką degradacji materiału, która ostatecznie może umożli-
wić wnikanie wilgoci do wewnątrz modułu, powodującej jego roz-
warstwienie i/lub korozję.
Pęknięcia warstwy spodniej, które umożliwiają przedostawa-
nie się wilgoci do modułu fotowoltaicznego, mogą poważnie wpły-
nąć na wydajność w terenie. Inne oznaki starzenia się podkładki,
takie jak żółknięcie i kredowanie (nagromadzenie proszku na
powierzchni podkładki), są potencjalnymi wskaźnikami przyspie-
szonej degradacji. BDS wykorzystuje wysoką temperaturę i wysoką
wilgotność do obciążania warstwy spodniej. Stosowane jest światło
UV, które może zrywać łańcuchy polimerowe w arkuszach tylnych,
powodując pogorszenie właściwości mechanicznych i wnikanie wil-
goci. Cykliczne naprężenia termiczne pozwalają na osiągnięcie peł-
nego poziomu degradacji materiału.
Test został dodany do Programu Kwalifikacji Produktów
w 2019 r. Żaden testowany przez PVEL moduł fotowoltaiczny nie
Fot. PVEL
25
magazyn fotowoltaika 2/2022
technologie
zawiódł z powodu pękania tylnej warstwy, ale ponad 10% testowa-
nych BOM-ów miało po teście wysoki poziom przebarwień.
Należy zauważyć, że PVEL przetestował około 25% dostępnych
na rynku podkładek, oraz podkreślić fakt stosowania w próbkach
testowych PQP materiałów wysokiej jakości.
Wyniki PVEL nie ujawniają problemów z gorszymi produk-
tami typu backsheet, które z pewnością są używane przez niektó-
rych producentów modułów, ale nie zostały poddane testom PQP
PVEL.
PVEL’s Hail Stress Sequence (HSS) – badanie „sekwencja
naprężeń wywołanych gradem”
Sekwencja naprężeń wywołanych gradem (HSS) odtwarza
energię uderzenia naturalnego gradu i symuluje warunki terenowe
w celu oceny trwałości modułu fotowoltaicznego. Wysoka wydaj-
ność w testowaniu gradobicia jest ważna w przypadku projek-
tów wdrażanych w regionach podatnych na gradobicie. Test został
dodany do Programu Kwalifikacji Produktów (PQP) w 2022 r.
Burze gradowe stają się coraz częstsze i mogą stanowić poważne
zagrożenie dla modułów fotowoltaicznych. HSS PVEL wykorzy-
stuje wyprodukowany w laboratorium grad (kule lodowe), którego
charakterystyka – rozmiar, masa, gęstość, prędkość i kąt padania –
jest dokładnie kontrolowana, aby uzyskać stałą energię uderzenia.
W rezultacie wyniki HSS umożliwiają nabywcom modułów foto-
woltaicznych łatwe porównanie odporności na grad, jaką posiadają
różne zestawienia komponentów modułów fotowoltaicznych.
W przypadku modułów, które są najbardziej podatne na uszko-
dzenia przez grad, podczas testów może dojść do pęknięcia szkła.
Inne moduły fotowoltaiczne mogą cierpieć tylko z powodu pęknięć
ogniw, które są widoczne jako ciemne obszary i przerywane linie na
obrazach EL, a także mogą powodować utratę mocy.
Dotychczasowe wyniki testów HSS PVEL wskazują, że BOM
typu szkło/szkło są odporniejsze na uszkodzenie komórek przez
uderzenia gradu niż BOM typu szkło/podkładka. W przeciwień-
stwie do tego, konstrukcje typu szkło/podkładka są mniej narażone
na pękanie szkła niż BOM typu szkło/szkło.
Najważniejsze wnioski wynikające z testów PQP
opublikowanych w karcie 2022
W 2022 r. mniej producentów doświadczyło niepowodzenia
w testowaniu niż w 2021 r. Jednak wskaźnik niepowodzeń na pozio-
mie BOM pozostał taki sam: 26% BOM doświadczyło co najmniej
jednej awarii.
Rekordowa liczba 12 producentów miała jeden lub więcej
typów modułów, które uzyskały bardzo dobre wyniki w każdym
teście niezawodności. Sześć z tych typów modułów okazało się rów-
nież najlepszymi pod względem wydajności energetycznej (PAN).
Tegoroczne wyniki Thermal Cycling (TC) były najlepsze
w historii badań PVEL. Aż 90% testowanych modułów uległo
degradacji o mniej niż 2%.
W testach ciepło–wilgoć (DH) wyniki były zróżnicowane: 50%
modułów osiągnęło najlepsze wyniki po pełnej sekwencji testowej.
Jeden typ modułu pogorszył swoje wyniki o 54%, co stanowi naj-
gorszy wynik DH w historii PVEL.
Niektórzy producenci nie doświadczyli żadnych awarii. Cho-
ciaż podobny udział zestawień materiałowych (BOM) miał co naj-
mniej jedną awarię w latach 2022 i 2021, tylko jeden producent
odpowiadał za 40% wszystkich awarii w karcie wyników 2022.
Wzrosły awarie spowodowane wilgotnym ciepłem, ale nie
w przypadku większości producentów. Więcej BOM-ów doświad-
czyło niepowodzeń w testach wilgotnego (DH) ciepła niż w jakim-
kolwiek innym teście, ale mniej niż 15% producentów doświad-
czyło awarii modułu związanej z tym testem.
Problemy ze skrzynką przyłączeniową są głównym powodem
awarii modułów PV. W ostatnich czterech kolejnych edycjach karty
wyników zaobserwowano ciągłe problemy z bezpieczeństwem
skrzynek przyłączeniowych. Pozostają one powszechnym źródłem
awarii. 30% uczestniczących producentów ma co najmniej jedną
awarię związaną ze skrzynką przyłączeniową.
Zaobserwowano dość znaczący trend polegający na tym, że
moduły szkło/szkło mają stosunkowo lepszą wydajność w testach
w wilgotnym cieple. W przeszłości enkapsulanty używane w modu-
łach typu szkło/szkło sprawiały wiele problemów, dochodziło do
rozwarstwiania się tego typu modułów , korozji i innych uszkodzeń
w czasie eksploatacji. W testowanych modułach przezwyciężono
wiele z tych problemów, stosując bardziej zaawansowane enkap-
sulanty. Moduły typu szkło/szkło radzą sobie wyjątkowo dobrze
w teście naprężeń mechanicznych.
Zdecydowana większość testowanych modułów mono PERC
wykorzystuje domieszkowanie galem. Zastąpienie boru spowodo-
wało rekordowo niską degradację LID indukowaną światłem.
Historycznie 2,5 do 3% utraty mocy w pierwszym roku była
przypisywana LID. Obecnie, w wielu modułach wynosi ona 0% lub
jest bardzo blisko zera. Nadal jednak odnotowywana jest 3-procen-
towa degradacja w pierwszym roku w niektórych typach modułów.
Wyniki tegorocznej karty niezawodności modułu PV Evolution
Labs okazały się najlepsze w dotychczasowej historii testowania.
Ujawnione słabe strony to rosnące wskaźniki awaryjności oraz pro-
blemy w testach naprężeń mechanicznych. Niemal połowa wszyst-
kich uczestniczących producentów odnotowała co najmniej jedną
awarię. Każdego roku karta wyników wyróżnia producentów, któ-
rzy produkują moduły fotowoltaiczne najwyższej jakości. 122 typy
modeli od 25 producentów zostały nazwane 2022 Top Performan-
ces ze względu na ich doskonałe wyniki w Programie Kwalifikacji
Produktów PQP PVEL.
Opracowanie: Mirosław Grabania
Źródło: Kiwa, PVEL, PVTECH
O PV Evolution Labs
PVEL jest wiodącym niezależnym laboratorium dla przemy-
słu fotowoltaicznego i magazynowania energii oraz człon-
kiem Grupy Kiwa. Jako pionier testów bankowalności, PVEL
zgromadził ponad dekadę zmierzonych danych dotyczących
niezawodności i wydajności dla urządzeń fotowoltaicznych
i magazynujących. Dziś PVEL zapewnia deweloperom,
inwestorom i właścicielom aktywów zestaw usług tech-
nicznych w celu ograniczenia ryzyka, optymalizacji finanso-
wania i poprawy wydajności systemu w całym cyklu życia
projektu. Flagowe programy kwalifikacji produktów PVEL
łączą producentów z globalną siecią ponad 400 partnerów
niższego szczebla reprezentujących ponad 30 GW rocznej
siły nabywczej.
26
magazyn fotowoltaika 2/2022
technologie
ynika to w dużej mierze z niewy-
dolności sieci, a także z rezerwo-
wania mocy przyłączeniowych pod inwe-
stycje OZE z założeniem, jakby zawsze
miały pracować z mocą znamionową, co
jest dalekie od stanu faktycznego. W tym
kontekście szansą na zmianę mogą być
nowe
regulacje
prawne
wynikające
z wdrażania dyrektywy RED II mające
wprowadzić m.in. cable pooling, czyli
współdzielenie zdolności przesyłowych
przez hybrydowe elektrownie, głównie
wiatrowo-słoneczne, ale powyższe podej-
ście można zastosować również w przy-
padku współpracy instalacji PV z maga-
zynami energii. Umożliwiłoby to nie
tylko przyłączenie farmy fotowoltaicznej
o mocy znacznie przekraczającej prze-
pustowość przyłącza, ale także zapewniło
większą zdolność bilansowania sieci i cią-
głość generacji.
Prawidłowo zaprojektowana farma
fotowoltaiczna na terenie Polski powinna
wytwarzać od 0,9 do 1,1 MWh energii
rocznie z każdego kilowata mocy zain-
stalowanej. Innymi słowy, farmy pracują
przez ok. 1000 godz. w roku, wykorzystu-
jąc moc przyłączeniową w 11–12%. Tylko
przez 8,4% godzin w roku przyłącze wyko-
rzystywane jest w ponad 50%, a przez
53% czasu w roku nie występuje żadna
generacja.
Współpraca z magazynem
energii
Przyłączenie farmy PV współpracu-
jącej z magazynem energii (ME) może
znacząco
poprawić
powyższą
staty-
stykę, umożliwiając wielokrotnie wyż-
szą sprzedaż energii z wykorzystaniem
tej samej mocy przyłączeniowej. Nie do
przecenienia jest także zwiększona ela-
styczność instalacji wyposażonej w ME.
Zgromadzoną w ME nadwyżkę ener-
gii można sprzedać w godzinach z naj-
wyższymi cenami rynkowymi energii lub
wykorzystać do świadczenia usług syste-
mowych jak rynek mocy lub DSR (ang.
Demand Side Response).
W celu oszacowania wpływu sparowa-
nia instalacji PV z ME na stopień wykorzy-
stania przyłącza przeprowadzono szereg
symulacji komputerowych. Rozpatrzono
różne warianty mocy instalacji (z założe-
niem rozbudowania mocy zainstalowanej
ponad przyłączeniową) i pojemności ME.
W analizie założono, że moc oddawana do
sieci elektroenergetycznej nie może prze-
kraczać 1 MW.
Przyjęto, że farma PV będzie skła-
dać się z bloków o mocy ok. 1 MWp. Na
blok składało się 8 falowników po 105 kW
(840 kW AC) i 2496 modułów po 400 Wp
zamontowanych w orientacji poziomej na
4-rzędowej konstrukcji o nachyleniu 25°
(998 kWp DC). Taka instalacja dla przy-
jętych założeń powinna wyprodukować
w ciągu roku ok. 1056 MWh energii. Roz-
ważono warianty, w których moc instalacji
PV jest wielokrotnie przewymiarowana,
tzn. składa się z 2, 4, 6 lub 8 bloków opisa-
nych powyżej.
Analizie poddano instalację pracującą
samodzielnie oraz wyposażoną w maga-
zyn energii (ME). Jest on ładowany
całą
nadwyżką
energii
wykraczającą
ponad moc przyłączeniową, by następnie
oddawać zgromadzoną energię w godzi-
nach braku generacji z PV. Przyjęto różne
pojemności użytkowe ME współpracują-
cego z farmą PV. W symulacji maksymalną
moc ładowania baterii przyjęto na stosun-
kowo wysokim poziomie 66% jego pojem-
ności, dzięki czemu nie stanowiła ona
istotnego ograniczenia.
Magazyny energii jako sposób
na odblokowanie mocy przyłączeniowych
K. Rafał, K. Mik, H. Biedka
Instytut Maszyn Przepływowych
Polskiej Akademii Nauk
Transformacja polskiego systemu energetycznego staje się kwestią coraz bardziej naglącą. Jed-
nak prosta zamiana źródeł konwencjonalnych na odnawialne jest podejściem dalekim od roz-
wiązania problemu. Jego istotną część stanowi, oczywiście, nieregularność generacji z OZE, ale
kłopot sprawiają także bariery technologiczne i administracyjne uniemożliwiające przyłączanie
nowych instalacji do sieci. Z informacji Instytutu Energii Odnawialnej wynika, że w 2021 r. projekty
o łącznej mocy nawet 20 GW mogły uzyskać negatywną decyzję dotyczącą warunków przyłącze-
nia. W większości dotknęło to farm fotowoltaicznych.
Rys. 1. Roczna produkcja energii w instalacji PV przy ograniczeniu mocy przyłącza do 1 MW
1500
2000
2500
3000
3500
4000
4500
5000
5500
6000
6500
Roczna energia [MWh]
Moc zainstalowana PV
Energia z PV
Eksport z PV
Eksport z ME 4MWh
Eksport z ME 16 MWH
magazyn fotowoltaika 2/2022
TeCHnOLOGIe
Na rys. 1 pokazano potencjał produk-
cji energii z PV dla instalacji PV o mocach
od 2 do 8 MWp (linia żółta). Ze względu
na przyjęte ograniczenia mocy przyłą-
cza do 1 MW możliwość wprowadze-
nia tej energii do sieci jest ograniczona
(linia czerwona). Warto zauważyć, że
samo zwiększenie mocy znamionowej
ponad przyłączeniową może przynieść
wymierne efekty. Postawienie dwóch opi-
sanych powyżej bloków przy ogranicze-
niu wprowadzania do sieci na poziomie
1 MWh może skutkować wytwarzaniem
na poziomie 1879 MWh rocznie. Oznacza
to, że z powodu ograniczeń mocy na przy-
łączy AC niewykorzystane zostaje jedy-
nie 12% potencjalnej produkcji energii.
Dalszy wzrost mocy PV nie powoduje już
istotnej poprawy wykorzystania przyłącza,
przykładowo dla 4 MW generacja wzrasta
nieznacznie do 2578 MWh, a straty sięgają
już 40%.
Sytuację znacznie poprawia moż-
liwość przechowania nadwyżek gene-
racji
i
późniejszego
ich
eksportu
z wykorzystaniem ME (linie zielona
i niebieska). Instalacja taka jest w stanie
oddać do sieci o wiele większą ilość
energii przy tym samym ograniczeniu
mocy na przyłączu, jednak wymagana
pojemność ME jest wielokrotnie wyższa
niż moc zainstalowana PV. Na rys. 2 zilu-
strowano wielkość eksportu energii dla
różnych konfi guracji mocy PV i pojem-
ności ME. Wielkość eksportu rośnie pro-
porcjonalnie do obu tych wielkości. I tak
np. dla systemu z instalacją 4 MWp oraz
ME o pojemności 8MWh można uzyskać
generację na poziomie 4156 MWh rocz-
nie, wykorzystując moc przyłącza w 47%.
Oczywistą przeszkodą na drodze komer-
cjalizacji tego typu instalacji jest, rzecz
jasna, obecny koszt magazynów energii.
Dobór magazynu energii
W praktycznej implementacji należy
zwrócić uwagę na odpowiedni dobór tech-
nologii ME. Poza pojemnością należy zwró-
cić uwagę na dostępną moc ładowania/roz-
ładowania, która może stanowić ogranicze-
nie przy wysokich nadwyżkach mocy z PV
i stanowi podstawę do doboru konkretnej
technologii. Na rynku dominują obecnie
ME wykorzystujące akumulatory litowo-
-jonowe. Jest to bardzo dobrze rozwinięta
technologia o doskonałych parametrach
użytkowych, takich jak wysoka spraw-
ność i wysoka dostępna moc chwilowa. Do
wad należy zaliczyć wysokie ryzyko poża-
rowe, możliwość wykorzystania tylko czę-
ści mocy zainstalowanej (ograniczona głę-
bokość rozładowania) oraz degradację
pojemności z czasem i każdym cyklem
pracy, skutkującą krótkim czasem użytko-
wania. Drugą technologią wartą uwagi są
baterie przepływowe. Jest to typowa tech-
nologia dla ME o długim czasie podtrzy-
mania (typowo od 4 godz. wzwyż), a więc
także stosunkowo małej mocy. Charaktery-
zuje się wysokim bezpieczeństwem i wyjąt-
kową żywotnością, a jej jedyną wadą zdaje
się być niska sprawność.
Rys. 2. Zależność produkcji energii od mocy zainstalowanej PV i pojemności magazynu energii przy ograniczeniu mocy przyłącza do 1 MW
2 000
2 500
3 000
3 500
4 000
4 500
Mocz ainstalowana PV [MWp]
ii
tr
28
magazyn fotowoltaika 2/2022
technologie
Tabela 1. Wyniki symulacji instalacji PV 4 MWp z ME 4 MWh dla mocy przyłącza 1 MW
Bateria litowo-jonowa
Bateria przepływowa
Bateria hybrydowa
(li-ion + przep.)
Pojemność zainstalowana [MWh]
4,0
4,0
2,0 + 2,0 = 4,0
Pojemność użytkowa [MWh]
3,2
4000
1,6 + 2,0 = 3,6
Moc zainstalowana [MW]
2,0
0,8
1,0 + 0,4 = 1,4
Sprawność cyklu RTE*
86%
68%
86%/68%
Znamionowa liczba cykli*
2000
5200
2000/5200
Koszt początkowy* [$/kWh]
519
601
560
Energia rozładowania baterii [MWh]
650
649
296 + 367 = 663
Ekwiwalent cykli
203
162
185/183
Okres użytkowania magazynu [lata]
9,8
32,3
10,8/28,4
Straty w generacji [MWh]
886
689
759
Straty w magazynie [MWh]
105
306
48 + 173 = 221
Eksport energii do sieci [MWh]
3235
3234
3247
* Energy Storage Cost and Performance Database (https://www.pnnl.gov/ESGC-cost-performance)
W poniższej tabeli porównano wyniki
rocznej analizy instalacji o 4 MWp mocy
zainstalowanej PV i ograniczeniu 1 MW
na przyłączu. Wyposażenie instalacji
w ME o pojemności znamionowej 4 MWh
pozwala zwiększyć eksport o wartość ener-
gii rozładowania baterii. Porównano tech-
nologię litowo-jonową, przepływową oraz
układ hybrydowy złożony z tych dwóch
rodzajów baterii.
Wyniki są bardzo zbliżone, zmie-
niają się jedynie proporcje strat w gene-
racji (wynikających z niewykorzystania
potencjału generacji z powodu ograniczo-
nej mocy lub pojemności ME) do strat
w magazynie (wynikających z jego ograni-
czonej sprawności energetycznej). Baterie
litowo-jonowe ze względu na ograniczoną
do 80% głębokość rozładowania (stosu-
nek pojemności użytkowej do zainstalowa-
nej) powodują wyższe straty w generacji,
podczas gdy niska sprawność baterii prze-
pływowych skutkuje wyższymi stratami
w magazynie.
Rozwiązaniem korzystnym dla wielu
instalacji może być układ hybrydowy,
w którym współpracują ze sobą bateria
przepływowa o wysokiej pojemności z bate-
rią litowo-jonową o wysokiej mocy. Priory-
tetowo pracuje w niej bateria przepływowa,
a litowa stanowi uzupełnienie mocy szczy-
towej. Taki układ dzięki swojej elastyczno-
ści pozwala osiągnąć najwyższą wielkość
eksportu energii.
Najbardziej istotnym czynnikiem róż-
niącym opisane typy ME jest jednak ich
żywotność cykliczna. W przyjętym sce-
nariuszu baterie wykonują ekwiwalent ok.
200 pełnych cykli, co dla baterii litowo-
-jonowej oznacza konieczność wymiany
ogniw po 10 latach użytkowania ME.
W tym kontekście uwidacznia się najwięk-
sza zaleta baterii przepływowych w postaci
wysokiej żywotności zapewniającej nawet
do 30 lat pracy bez wymiany kompo-
nentów przy niewiele wyższym koszcie
początkowym.
Baterie litowo-jonowe oraz kwasowo-ołowiowe w Centrum Badawczym KEZO
Bateria przepływowa w Centrum Badawczym KEZO
nauka
29
magazyn fotowoltaika 2/2022
iemy, że moduły będą się z czasem powoli ulegać degra-
dacji i w każdym kolejnym roku pracy wytwarzać nieco
mniej energii elektrycznej. Podstawowe pytania w branży ener-
gii słonecznej przy planowaniu i projektowaniu systemów foto-
woltaicznych są następujące:
1.
Jakiej degradacji wydajności modułów powinniśmy się
spodziewać w każdym kolejnym roku pracy?
2.
Kiedy ostatecznie ulegną degradacji tak bardzo, że nie będą
już wytwarzać odpowiedniej mocy (eksploatacja przesta-
nie być opłacalna) lub staną się niebezpieczne?
W przypadku modułów budowanych współcześnie jest
to prawdopodobnie 30 lat przy rocznym spadku wydajno-
ści wynoszącym ok. 0,5–1% i całkowitym spadku wydajności
do poziomu poniżej 80%. Każdy dodatkowy rok pracy obniża
koszt energii elektrycznej produkowanej przez taki system oraz
ogranicza wydobycie i zużywanie surowców do budowy syste-
mów PV. Zmniejsza także bilans energetyczny modułu (ener-
gia wyprodukowana przez moduł minus energia zapotrzebowa-
nia procesu jego produkcji). Przybliża osiągnięcie celów klima-
tycznych w zakresie ograniczenia emisji zanieczyszczeń i trans-
formacji na źródła odnawialne. Czy badania mogą podnieść wiek
przejścia modułów na emeryturę do 50 lat?
W celu opracowania rozwiązań przedłużających żywot-
ność modułów fotowoltaicznych, w USA powołano Konsor-
cjum Durable Module Materials (DuraMAT). Konsorcjum
rozpoczęło swoją działalność w listopadzie 2016 r. dzięki dofi-
nansowaniu z Biura Technologii Energii Słonecznej Depar-
tamentu Energii (DOE) (SETO). Zostało utworzone przez
National Renewable Energy Laboratory (NREL), Sandia
National Laboratories (SNL) i Lawrence Berkeley National
Laboratory (LBNL). Konsorcjum DuraMAT koordynuje bada-
nia i współpracę między krajową siecią laboratoriów, uniwersy-
tetami i przemysłem.
Narodowe Laboratorium Energii Odnawialnej
(NREL)
NREL rozwija naukę i inżynierię w zakresie efektywności
energetycznej, zrównoważonego transportu i technologii ener-
gii odnawialnej oraz zapewnia wiedzę potrzebną do integracji
i optymalizacji systemów energetycznych.
Sandia National Laboratories (SNL)
Sandia przewiduje i rozwiązuje pojawiające się wyzwa-
nia związane z bezpieczeństwem narodowym USA, wprowa-
dza innowacje i odkrywa nowe technologie w celu wzmocnie-
nia krajowej przewagi technologicznej, tworzy wartość poprzez
produkty i usługi, które rozwiązują ważne wyzwania z dziedziny
bezpieczeństwa narodowego, oraz uczestniczy w narodowej
debacie, w której polityka technologiczna ma kluczowe znacze-
nie dla zachowania bezpieczeństwa i stabilizacji.
Laboratorium Krajowe im. Lawrence’a Berkeleya
(LBNL)
LBNL prowadzi niesklasyfikowane, niekonwencjonalne
badania, które wspierają przełomowe osiągnięcia naukowe.
Umożliwiają one transformacyjne rozwiązania wyzwań energe-
tycznych i środowiskowych, wykorzystując interdyscyplinarne
zespoły, tworząc nowe oraz zaawansowane narzędzia pozwala-
jące dokonywać odkryć naukowych.
Pozostali uczestnicy programu
W przedsięwzięciu uczestniczą także badacze z wielu uni-
wersytetów, innych krajowych laboratoriów oraz firm repre-
zentujących szereg interesów branżowych – od produkcji po
Jak przedłużyć żywotność modułów
fotowoltaicznych do 50 lat – raport Durable
Module Materials (DuraMAT)
Co sprawia, że moduł fotowoltaiczny jest dobry? Kilka rzeczy jest oczywistych: wysoka wydajność energetyczna, niski koszt i nie-
zawodna praca w terenie. Niezawodność i wydajność modułów odgrywają ogromną rolę w kosztach eksploatacji systemów foto-
woltaicznych. Te zaawansowane technologicznie urządzenia półprzewodnikowe muszą generować energię elektryczną ze Słońca
przez 30 do 40 lat, w ekstremalnie zmieniających się warunkach środowiskowych.
Zrzut ekranu z filmu nakręconego przez badacza NREL Petera Hackego pokazuje wnętrze jednej z połączo-
nych komór przyspieszonych testów w Golden w Kolorado. Pierścienie „donut” okresowo dociskają i wygina-
ją moduły, aby zapewnić naprężenia mechaniczne, podczas gdy komora poddaje je działaniu wody, ciepła,
zimna, obciążenia elektrycznego i światła ultrafioletowego.
nauka
30
magazyn fotowoltaika 2/2022
finansowanie, od analizy technicznej po usługi energetyczne.
Stanowią oni Branżową Radę Konsultacyjną reprezentująca
doświadczenia zebrane przez całą społeczność zajmującą się
energią słoneczną. W skład Industry Advisory Board (IAB) –
Branżowej Rady Konsultacyjnej – wchodzą: Black & Veatch,
Constellation, DNV GL, Dow Chemical, DuPont, Endurans,
EPRI, GAF, Heliolytics, Nextracker, NRG, Osazada, Pilkington,
PVEL, Silicon Ranch, Southern Company, SunPower, Tesla,
UL, Wells Fargo.
Po pięciu latach badania niezawodności modułów fotowol-
taicznych i przyznaniu 30 mln dol. na projekty o dużym wpły-
wie, SETO przyznała DuraMAT dodatkowe 36 mln dol. finanso-
wania na kolejne sześć lat, począwszy od 2021 r., na dalsze prace,
które umożliwią przejście na bezemisyjną produkcję energii
elektrycznej do 2035 r. Potencjał i wsparcie firm i instytucji
wchodzących w skład IAB jest bezcenne – niewymierne i trudne
do oszacowania.
Moduły fotowoltaiczne: gdzie byliśmy
i dokąd zmierzamy
Moduły fotowoltaiczne przekształcające światło w energię
elektryczną istnieją w swojej nowoczesnej formie od połowy XX
wieku, ale w ciągu ostatnich dwóch dekad technologia ta odno-
towała gwałtowny postęp w rozwoju. Następne dwie dekady, ze
względu na wyznaczone cele klimatyczne oraz zaangażowanie
poważnych ośrodków naukowych na całym świecie, zapowiadają
jeszcze bardziej dynamiczny rozwój technologii słonecznych.
– Jeśli energia słoneczna ma się rozwijać i stać się wszechobecną
technologią, którą mamy w całym naszym systemie elektroenerge-
tycznym, w naszych domach, i być odpowiedzialna za 40% naszej
produkcji energii elektrycznej, to stare technologie nie wystarczą –
powiedziała Teresa Barnes, starszy badacz w NREL i dyrektor
DuraMAT. – Moduły fotowoltaiczne muszą być wydajniejsze, tań-
sze i bardziej zrównoważone na znacznie większą skalę. Ale musimy
również wiedzieć, że te nowe moduły, niezależnie od tego, czy są to
nowe projekty modułów, czy nowe technologie ogniw, takie jak ogniwa
typu bifacial lub tandem, muszą być trwałe i działać przewidywalnie
w terenie – dodaje.
DuraMAT bada pomysły, które mogłyby przedłużyć żywot-
ność modułów słonecznych do 50 lat. Przygląda się też nowym
odmianom technologii modułowych i komórkowych (ogniw),
takich jak moduły dwustronne, które również zbierają odbite
światło na swoich tylnych powierzchniach, lub nowym, wyso-
kowydajnym ogniwom, które wymagają zaawansowanego zabez-
pieczenia, aby przetrwać dłużej niż 30 lat.
Aby lepiej zrozumieć, dlaczego moduły zawodzą, oraz ziden-
tyfikować ich słabe strony, konsorcjum DuraMAT opracowało
przyspieszone testy warunków skrajnych na podstawie warun-
ków środowiskowych obserwowanych w różnych klimatach.
W celu skutecznego ustalenia przyczyn powodujących degra-
dację modułów, testy i analizy wykonywane na zdegradowa-
nych modułach fotowoltaicznych są połączone z zaawansowa-
nymi metodami kryminalistyki materiałoznawczej (stosowa-
nymi przez CSI). Szczegółowe modelowanie fizyczne awarii ma
na celu przewidzenie, kiedy moduły ulegną uszkodzeniu. Dura-
MAT gromadzi dane wynikowe w centralnym, współdzielo-
nym repozytorium danych i wykorzystuje swoje spostrzeżenia
do opracowywania nowych, kreatywnych podejść do poprawy
trwałości modułów.
Ostatecznym celem jest lepsze przewidywanie, jak sprawdzą
się nowe projekty materiałów i modułów, aby uzyskać pewność,
że przetrwają one w terenie przez ponad 30 lat. Nie ma możli-
wości uzyskiwania danych w wyniku obserwacji nowych techno-
logii w realnych warunkach terenowych w czasie rzeczywistym.
Dane terenowe pokazują, że starsze technologie fotowoltaiczne
są trwałe. DuraMAT wykorzystuje tę wiedzę, aby nowe techno-
logie wytrzymywały próbę czasu i działały bezawaryjnie.
Ustalanie przyczyn degradacji
Jednym z najbardziej znanych sukcesów DuraMAT jest zasto-
sowanie połączonych, przyspieszonych testów warunków skraj-
nych. Tradycyjne testy warunków skrajnych poddają moduły
fotowoltaiczne działaniom odzwierciedlającym różne warunki
panujące w terenie, takie jak zmieniające się ciepło, wilgotność
lub światło słoneczne – przy czym moduły poddawane są dzia-
łaniu tylko jednego czynnika, rzadko dwóm naraz. Niektóre
awarie obserwowane w modułach pracujących w naturalnych
warunkach środowiskowych nie są jednak łatwe do odtworzenia
za pomocą tradycyjnych testów obciążeniowych. Prawdopodob-
nie dlatego, że warunki zewnętrzne obciążają działające moduły
w jednoczesnym połączeniu wielu czynników atmosferycznych.
Stresory takie jak ciepło, maksymalne światło i napięcie często
występują razem w słoneczne dni, a kiedy indziej wiatr, deszcz,
śnieg, grad, burze i niskie temperatury kumulują swoje oddziały-
wanie. Do tego dochodzą jeszcze reakcje wywołane zanieczysz-
czeniami środowiskowymi. Badacze DuraMAT odkryli, że stre-
sory muszą być stosowane łącznie, aby mogli oni uzyskać wła-
ściwe, rzeczywiste i wiarygodne wyniki do dalszych analiz.
Chociaż połączone testy warunków skrajnych nie są całkowi-
cie nowym pomysłem, DuraMAT przeniósł go na nowy poziom.
W kontrolowanych komorach w NREL Outdoor Test Facility
moduły fotowoltaiczne są poddawane jednocześnie wielu stre-
sorom, takim jak: ekstremalne temperatury (skrajnie wysokie
i skrajnie niskie występujące w warunkach środowiskowych),
zanurzanie w wodzie i ekspozycja na światło ultrafioletowe.
Dzięki temu w ciągu kilku tygodni lub miesięcy można symulo-
wać to, co dzieje się w terenie przez lata.
Inne testy mają na celu symulację różnych naprężeń, powo-
dowanych przez lata ekspozycji na wietrze, które to napręże-
nia mogą powodować powstawanie i rozszerzanie się pęknięć
w ogniwach fotowoltaicznych. Aby lepiej zrozumieć mechani-
zmy odpowiedzialne za te awarie, DuraMAT łączy informacje
uzyskane w wyniku symulacji z modelowaniem komputerowym
i mikroskopową analizą materiałów z modułów słonecznych,
które zawiodły w terenie.
Zaangażowanie naukowców rozpoczynających
karierę zawodową uwalnia od rutyny badawczej
Jeden z takich projektów powierzono zdolnemu zespół-
owi początkujących naukowców. Na podstawie przyspieszo-
nych testów utworzono zespół, który połączył wiedzę fachową
i mocne strony kilku laboratoriów krajowych. Celem było opra-
cowanie metody przewidywania, które materiały warstwy spod-
niej popękają w terenie. Przemysł doświadczył awarii dość dużej
nauka
31
magazyn fotowoltaika 2/2022
partii modułów (około 10 GW) z powodu nowego materiału
warstwy spodniej, który był szeroko stosowany w latach 2010–
2015. Ten materiał zaczął pękać po kilku latach pracy w tere-
nie, pomimo posiadania testów kwalifikacyjnych oraz spełnienia
wszystkich standardów branżowych.
Warstwa spodnia to dolna warstwa modułu słonecznego,
która zabezpiecza tył modułu i jest często wykonana z mate-
riałów polimerowych. Warstwa ta zapewnia zasadniczą izolację
elektryczną i integralność mechaniczną modułu. Ta awaria mate-
riału zmusiła deweloperów PV do zastąpienia modułów z wadli-
wym arkuszem tylnym nowymi urządzeniami. Branża fotowol-
taiczna, na szczęście, dysponuje także kilkoma sprawdzonymi
materiałami na warstwy spodnie, które przetrwały bezawaryjnie
przez dziesięciolecia.
Wykorzystanie znanych dobrych i złych podkładek (warstw
tylnych) umożliwiło zespołowi DuraMAT opracowanie proce-
dury walidacji nowych sekwencji testowych. Łącząc te sekwen-
cje z zaawansowanymi technikami analizy materiałów, zespół był
w stanie zrozumieć, dlaczego tylne warstwy nieodpowiedniego
materiału zawodzą zarówno na poziomie chemicznym, jak i mecha-
nicznym. Porównując próbki, których wytrzymałość zawiodła,
pochodzące z połączonych testów warunków skrajnych z wadli-
wymi modułami w terenie, zespół naukowców na wczesnym eta-
pie badawczym potwierdził, że za tego typu awarie w terenie odpo-
wiadają niekompletne testy warunków skrajnych. Obecnie w celu
opracowania nowych warstw tylnych zespół bada róźne rodzaje
materiałów, sprawdzając ich zachowanie w projektowanych modu-
łach. Opracowywane są procedury eliminacyjne. Zespół prowadzi
także badania modułów ze szklanymi arkuszami tylnymi.
– DuraMAT z założenia inkubuje początkujących naukowców
w wyjątkowy sposób – powiedziała Laura Schelhas, która uczest-
niczyła w zespole jako początkujący badacz w SLAC Natio-
nal Accelerator Laboratory. Po zakończeniu projektu rozpo-
częła pracę w NREL jako dyrektor wykonawczy drugiego etapu
prac konsorcjum DuraMAT. – DuraMAT pozwala początkują-
cym naukowcom spróbować swoich sił jako główny badacz w projek-
cie i daje im posmak raportowania, zarządzania projektami, obsady
personelu i budżetowania, co naprawdę stwarza możliwość roz-
woju kariery dla mniej doświadczonych, lecz zdolnych naukowców.
Projekt backsheet był doskonałym przykładem tego, jak to działa –
dodaje. Początkujący badacze zostali zaproszeni na konferencje,
aby zaprezentować rezultaty swoich prac. Dzięki interesującym
wynikom swoich badań niektórzy z nich otrzymali stałe posady
w NREL i innych laboratoriach.
Cel DuraMAT – 50 lat żywotności modułu
Wiele badań DuraMAT koncentruje się na niezawodności
i trwałości technologii komercyjnych. – Przenosimy teraz nacisk na
metody testowania predykcyjnego i modelowania, które umożliwią nam
szybszą i dokładniejszą ocenę niezawodności w nowych technologiach.
Energia słoneczna musi być ciągle ulepszana, a cykle rozwoju produktów
mogą być znacznie szybsze niż cykle testowania niezawodności. Ponie-
waż branża szybko się rozwija, musimy znaleźć sposób na ocenę nieza-
wodności i trwałości w tempie rozwoju produktu – powiedział Barnes,
zapytany, dokąd zmierza DuraMAT.
Jest to ambitny cel dla społeczności DuraMAT, która zamierza
teraz rozpocząć przewidywanie żywotności modułów do nowego,
długiego okresu, oraz jak właściwie można ukształtować łańcuch
dostaw materiałów dla tych urządzeń. Kierując się fizyką awarii
i fizyką mechanizmów degradacji, badacze położą większy nacisk
na modelowanie predykcyjnego czasu życia, co pozwoli na dalsze
badania i możliwą komercjalizację modułów o żywotności 50 lat.
– Próbujemy przejść na tryb badania niezawodności, w którym
bezpośrednio kierujemy się modułami mającymi przetrwać 50 lat –
powiedział Barnes. – Jesteśmy bardzo skoncentrowani na modu-
łach o wysokiej wydajności energetycznej i wytwarzaniu ich w sposób
zrównoważony. Wiemy, że przyspieszenie wdrażania tak szybko, jak
jest to potrzebne do transformacji energetycznej, będzie miało duży
wpływ na materiały i energię. Ale nasze pytanie brzmi, jak możemy to
zrobić w sposób, który jest zrównoważony dla środowiska, i w sposób,
w jaki nasz łańcuch dostaw może nadążyć – dodaje.
W marcu 2022 r. ukazał się najnowszy roczny raport prze-
zentujący analizę techniczno-ekonomiczną wyników prac kon-
sorcjum. We wstępie raportu czytamy:
„Celem DuraMAT jest umożliwienie opracowania 50-letnich
modułów o wysokiej wydajności energetycznej. Jest to trudne
zadanie, ale kluczowe dla transformacji energetycznej. Staje się
tym trudniejsze, im szybsze jest wprowadzanie nowych techno-
logii podnoszących wydajność projektowanych modułów i wpro-
wadzanie ich do masowej produkcji bez należytych procesów
testowych. Poprawa wytrzymałości modułów pracujących w tere-
nie i zdolności przewidywania niezawodności wymaga zastoso-
wania bardziej wytrzymałych komponentów i konstrukcji".
Identyfikacja różnych mechanizmów degradacji, niektó-
rych przebiegających bardzo powoli, innych w szybko zmienia-
jącym się tempie, zachodzących w ciągu 30–50 lat pracy modułu
PV, jest możliwa dzięki zastosowaniu zaawansowanego systemu
testowania. Zaawansowany system testowania umożliwia otrzy-
manie rzetelnych i wiarygodnych danych wynikowych w celu
zestawienia ich z danymi historycznymi. Analiza porównawcza
jest niezbędna dla wykrywania słabości, solidnego modelowa-
nia oraz stanowi podstawę do stosowania właściwych materia-
łów i technologii do budowy modułów. To klucz do uzyskania
bardzo długiej trwałości urządzenia.
Opracowanie: Mirosław Grabania.
Źródło: NREL, DuraMAT
Obraz elektroluminescencyjny pokazuje pękanie, które może wystąpić po ustawieniu się na module słonecz-
nym. Wydaje się, że stopień, w jakim te pęknięcia mogą zmniejszyć moc wyjściową modułu, zależy od wa-
runków i czasu. Zdjęcie: Byron McDanold, NREL
wywiad
32
magazyn fotowoltaika 2/2022
Fronius ma ponad 75-letnią tradycję
i przedstawicielstwa w ponad 30 krajach. Dlaczego
polski oddział powstał dopiero w 2011 r., a wybór
lokalizacji padł na Gliwice?
Damian Kiersten, prezes spółki Fronius Polska: – Myślę, że
górę wzięła ostrożność. W Polsce było już wtedy czterech dystrybu-
torów, którzy zajmowali się weldingiem (spawalnictwem – przyp.).
W głównej mierze skupiali się oni na branży automotive. Rodzime
firmy miały jednak pewne braki. Od strony biznesowej wyglądało
to całkiem dobrze, ale brakowało inwestowania w rozwój, w pozy-
skiwanie nowych klientów. I chyba to było powodem, dla którego
stworzyliśmy Fronius Polska.
Zaczęliśmy od zatrudnienia dwóch inżynierów sprzedaży na
Śląsku i chyba dlatego wybór lokalizacji padł na Gliwice. Brali-
śmy też pod uwagę lokalizację naszych klientów z branży auto-
motive, bo ta była dla nas najważniejsza. Skupiała się ona wzdłuż
autostrady A1 i A4, więc Gliwice jako centrum przemysłowe
wydawały się najlepszą lokalizacją. Na początku dostaliśmy
duży kredyt zaufania od centrali Fronius, która kupiła budynek
w Polsce, podczas gdy standardową praktyką był wynajem. To
był budynek produkcyjny, dlatego też musieliśmy go zaadopto-
wać do nowych wymagań. Pracowalismy w trudnych warunkach
przez parę dobrych miesięcy.
Jakie były początki działalności firmy Fronius
w Polsce?
Damian Kiersten: – Byłem pierwszą osobą zatrudnioną
we Fronius Polska. Swoją działalność rozpocząłem w lutym 2011 r.
Wtedy rozpoczął się cały proces rekrutacji, rejestracji spółki
itd. Od lutego do października pracowałem w Austrii. W Polsce
firma oficjalnie wystartowała w styczniu 2012 r. Na początku były
zatrudnione dwie osoby w logistyce, księgowa, osoba zajmująca
się marketingiem, dwóch handlowców, jeden demonstrator, ja
byłem ósmy.
Maciej Piliński, dyrektor Solar Energy w Fronius Polska:
– W tej chwili dobijamy do 70 osób.
Damian Kiersten: – A plany na ten rok to 80. Warto także
dodać, że od zeszłego roku rozwijamy outsourcing z grupą infor-
matyków. Użyczamy część naszego budynku grupie informatyków,
która wykorzystuje naszą infrastrukturę, ale podlega bezpośrednio
pod Fronius International.
Damian Kiersten: – To spory potencjał, jeśli chodzi o kadrę,
biorąc pod uwagę fakt, że w Austrii jest niedobór osób z takim
wykształceniem. Widzimy, że ten trend się rozwija, i w tym roku
poszerzamy tę grupę. Zaczynaliśmy od dwóch–trzech osób, teraz
doszły dwie kolejne.
Maciej Piliński: – To ważna informacja, bo zabiegaliśmy
mocno o to, żeby stworzyć w Polsce software center, jak ja to nazy-
wam. Mamy kompetencje, ponieważ w pobliżu znajduje się Poli-
technika Gliwicka, na wschód mamy uczelnie w Krakowie, na
zachód – uczelnię we Wrocławiu, a na północy – politechnikę
w Częstochowie. Mamy więc zaplecze, w którym możemy tych
zdolnych ludzi wyszukiwać.
Damian Kiersten: –Siłą naszego zespołu są wszyscy Ci ludzie,
którzy dołączyli do firmy na samym jej początku, są z nami do tej
pory. Oczywiście, jako zespół cały czas się rozrastamy i mimo że sta-
ramy się utrzymać koleżeński, a nie korporacyjny klimat, są obszary,
w których ten bezpośredni kontakt zaczyna zanikać. Głównie dla-
tego, że wiele spraw deleguje się innym pracownikom.
Dwie największe inwestycje polskiego działu
Perfect Welding to Demo Room w Gliwicach
i pierwszy robot?
Damian Kiersten: – Koncepcja budynku, w którym jesteśmy,
od początku zakładała powstanie tzw. Demo Room. Produktów
Fronius nie sprzedaje się z cennika. Najpierw prezentujemy nasze
rozwiązania, zapraszamy na szkolenia, prezentujemy ich możliwo-
ści, badamy potrzeby klientów i staramy się na nie odpowiadać. Co
więcej: oferujemy aplikacje na systemy zrobotyzowane, pokazu-
jemy, czy dany detal można spawać czy też nie. Temat kosztów poja-
wia się na samym końcu. To jest nasza koncepcja sprzedaży. I wła-
śnie temu służy nasz Demo Room.
Wyznaczamy trendy w branżach: spawalniczej,
ładowania akumulatorów oraz fotowoltaicznej.
Wywiad z Damianem Kierstenem, prezesem zarządu Fronius Polska, oraz Maciejem
Pilińskim, dyrektorem Solar Energy w Fronius Polska
Damian Kiersten, prezes zarządu Fronius Polska
Maciej Piliński, dyrektor Solar Energy w Fronius Polska
wywiad
33
magazyn fotowoltaika 2/2022
Fronius Polska to także prężnie działający dział
Solar Energy. Jaki były początki działalności tego
działu?
Damian Kiersten: – My dość długo czekaliśmy na Solar
Energy. Od początku wiedzieliśmy, że jest w tym spory potencjał,
że Fronius w innych krajach odnosi na tym polu sukcesy. Wydawało
się więc czymś naturalnym, że te sukcesy powinien odnosić rów-
nież w Polsce. Tymczasem okazało się, że nasz rynek totalnie nie
był przygotowany na tę jednostkę biznesową. Niektórzy, owszem,
mocno wierzyli w ten biznes. I te firmy nadal są na rynku, co więcej,
bardzo mocno się rozwinęły.
Maciej Piliński: – Ale wielu już na rynku nie ma.
Damian Kiersten: – W końcu jednak przyszedł taki moment,
że pojawiła się potrzeba zatrudnienia managera/dyrektora Solar
Energy w Polsce. Wówczas był to technical advisor, ponieważ na
początku nie było z tego żadnego biznesu. Wiedzieliśmy jednak, że
to się zmieni, i chcieliśmy być przygotowani na moment, w którym
ta sprzedaż się rozpocznie.
Maciej Piliński: – Zaczęliśmy od szkoleń. Wykorzystaliśmy do
tego nasz budynek. To był grudzień 2014 r. Przyjechał wtedy do
nas Josef Fischer z Austrii, ówczesny pracownik Technical Support
International (wsparcie techniczne z Fronius Int. - przyp.).
Damian Kiersten: – To pokazuje nasz model działania biz-
nesowego – chcieliśmy edukować instalatorów, bo uważaliśmy,
że jeżeli stworzymy grono instalatorów autoryzowanych, do tego
zapewnimy im pewien poziom obsługi technicznej, to ten biz-
nes sam będzie się kręcił. Na początku wyszliśmy z założenia, że
musimy dostarczyć ludziom wiedzę, musimy ich przeszkolić, dać im
odpowiednie zaplecze techniczne i to chyba było platformą naszego
przyszłego sukcesu.
Maciej Piliński: – Myślę, że to były bardzo solidne podwa-
liny. Pamiętam jedno z pierwszych szkoleń, kiedy przyleciał do nas
z Austrii Josef Fischer. Sala na dole wypełniła się po same brzegi.
Zainwestowaliśmy w Demo Room. Na jednej ze ścian powiesiliśmy
falowniki, aby goście mogli je sobie rozkręcać, zaglądać do środka.
To z perspektywy czasu okazało się strzałem w dziesiątkę, bo fak-
tycznie wszystko to, o czym mówiliśmy na szkoleniach, zaczęli prze-
nosić do swojego biznesu.
Damian Kiersten: – Był taki moment, że mieliśmy 250 autory-
zowanych instalatorów.
Jaka była pierwsza realizacja Solar Energy?
Maciej Piliński: – To było jeszcze za czasów Fronius Inter-
national. Pierwsze instalacje pojawiły się zatem dużo wcześniej,
bo też instalatorzy byli już obecni na rynku. Pierwsza instalacja,
którą pamiętam, z falownikami Symo (czyli generacji SnapINver-
ter, którą z sukcesami sprzedajemy do tej pory) została wykonana
w Olsztynie. To była prywatna inwestycja. W tamtym czasie nie-
wiele osób ze względów finansowych mogło sobie pozwolić na
tego typu zakup, bo to się finansowo po prostu nie spinało. Ale ten
klient był mocno nastawiony na ekologię. Na swoim domu posta-
nowił zamontować niedużą instalację – miała ona chyba 5 kW,
albo i mniej. Tym, co nas wtedy wyróżniało – choć może zabrzmi
to trywialnie – było to to, że mieliśmy ulotki w języku polskim,
a centrala firmy położyła także bardzo duży nacisk, żeby w nowych
falownikach na wyświetlaczu od razu pojawiał się nasz język. Było
to bardzo ważne i docenione przez naszych instalatorów.
W 2016 r. nastąpiło oficjalne otwarcie jednostki
Solar Energy w Polsce?
Maciej Piliński: – I wtedy też zaczęliśmy fakturować jako Fro-
nius Polska, a nie Fronius International, bo do 1 stycznia 2016 r.
faktury były wystawiane naszym polskim partnerom przez Fronius
International.
Damian Kiersten: – Trzeba też otwarcie powiedzieć, że przez
większość 2016 r. nadal nic się nie działo. Taki strzał z zamówie-
niami nastąpił dopiero w ostatnim kwartale tamtego roku.
Wtedy dział Solar Energy to była tylko jedna
osoba?
Maciej Piliński: – Tak. Ja zajmowałem się sprzedażą, a potem
zatrudniliśmy jeszcze osobę do kontroli całego działu, która była
także wsparciem technicznym. Obecnie dział Solar Energy liczy aż
10 osób.
Z kolei w Perfect Welding’u jest kilka zespołów?
Damian Kiersten: – Tak, mamy zespoły w Gliwicach, Wro-
cławiu, Poznaniu, Szczecinie, Olsztynie, Lublinie i Gdańsku, gdzie
od zeszłego roku mamy również budynek o powierzchni 400 mkw.
Mamy tam centrum aplikacji – dwa stanowiska zrobotyzowane
i automat do spawania obwodowego wzdłużnego z różnymi proce-
sami. Tworzymy obecnie team w Kielcach, także trochę tych zespo-
łów sprzedażowych jest. Do tego dochodzą jeszcze nasi partnerzy
i dystrybutorzy.
Zespół Fronius Polska
Siedziba firmy Fronius Polska w Gliwicach
wywiad
34
magazyn fotowoltaika 2/2022
Proszę powiedzieć coś więcej o drugiej siedzibie
firmy Fronius, która powstała w Gdańsku.
Damian Kiersten: – To jest raczej nasz oddział. Stwierdzili-
śmy, że mamy bardzo dużo klientów z sektora welding, którzy mają
potrzebę uczestniczenia w pokazach systemów zrobotyzowanych,
wystawiania próbki pod roboty. Zależało nam zatem, aby nie jechali
przez całą Polskę, tylko żeby całą opiekę mieli tu, na miejscu. Do
podobnych wniosków doszliśmy także w kontekście Solar Energy,
chcieliśmy organizować szkolenia nie tylko w Gliwicach, lecz także
w Gdańsku.
Maciej Piliński: – To jest właśnie charakterystyczne dla Fro-
nius, że mogliśmy połączyć siły. Perfect Welding miał potrzebę
posiadania budynku, ale skorzystał na tym również Solar Energy.
Mamy tam swoją ścianę, możemy korzystać z tej samej sali konfe-
rencyjnej i możemy tam zapraszać naszych klientów.
Damian Kiersten: – Można powiedzieć, że to jest mniejsza
kopia naszej siedziby w Gliwicach i dopełnienie weldingu, ponie-
waż tamten Demo Room też ma swoje ograniczenia powierzch-
niowe i potrzebowaliśmy dodatkowych metrów, aby wstawić tam
nasze nowe „zabawki”.
Fronius słynie z innowacyjnych produktów. Który
z nich w ostatniej dekadzie cieszył się największym
zainteresowaniem rynku i można go nazwać
flagowym?
Damian Kiersten: – W weldingu na pewno jest to proces CMT
(ang. Cold Metal Transfer – przyp. red.), który jest innowacyjny
i opatentowany przez Fronius. To unikatowe rozwiązanie, które
służy do spawania materiałów o małej grubości, gdzie jakość spo-
iny wyróżnia się na tle konkurencji, oczywiście na plus. Jest to roz-
wiązanie bardzo powszechnie stosowane w robotyzacji. Ale to nie
jedyny proces i patent, który mamy w swojej ofercie, bo tych jest
dużo, dużo więcej. Jako firma wyznaczamy standardy w tej dziedzi-
nie. Podobnie dzieje się w fotowoltaice, gdzie Fronius jest wiodą-
cym producentem premium, a konkurencja jedynie podąża naszym
śladem.
Maciej Piliński: – W Solar Energy naszym wiodącym pro-
duktem jest rodzina falowników tzw. SnapINverter, która do dziś
jest sprzedawana z sukcesem. Instalatorzy chwalą sobie łatwość
montażu i możliwość serwisowania tych falowników. Można je
bowiem otworzyć i wymienić jakiś pojedynczy element, a nie
od razu cały falownik.
Z czego, co udało się do tej pory osiągnąć Fronius
Polska, są Panowie najbardziej dumni?
Damian Kiersten: – Jak już wcześniej wspomniałem, Fro-
nius Polska to przede wszystkim ludzie. Jesteśmy dumni z całego
naszego zespołu. Produkty, owszem, są ważne, ale to właśnie
ludzie stanowią najcenniejszy element całej naszej firmy. Każdy
z nich ma bowiem wystarczająco dużą motywację, aby stać się
dobrym w tej dziedzinie, którą się zajmuje. A Ty Maciej, jak
uważasz?
Maciej Piliński: – W pełni się pod tym podpisuję. Mamy bar-
dzo fajny i zgrany zespół i to jest duża wartość sama w sobie.
W jakim miejscu widzą Panowie firmę Fronius
za kolejnych dziesięć lat? Jakie są największe
wyzwania?
Maciej Piliński: – Ja będę wtedy w wieku przedemerytalnym
i będę szykował się na zasłużoną emeryturę (śmiech).
Damian Kiersten: – W każdej z naszych jednostek bizneso-
wych nastąpią przełomy technologiczne. Jesteśmy teraz na takim
etapie, że jak popatrzymy na ulice, to większość samochodów sta-
nowią samochody spalinowe, ale pojawiają się już powoli auta elek-
tryczne i w tym zakresie nastąpi zapewne jakiś większy przełom.
Myślę, że jesteśmy przed zmianami technologicznymi, które są spo-
wodowane chociażby aktualnym konfliktem w Ukrainie. To nas też
zmotywuje, żeby w pewnym sensie być niezależnym energetycznie.
Maciej Piliński: – My w Solar Energy o tej transformacji ener-
getycznej, czyli przesiadaniu się do elektrycznych samochodów
albo ogrzewaniu domu energią elektryczną, mówimy już od dawna.
Mamy taką wizję „24 godzin słońca”. Uważamy, że całość energii,
która jest wykorzystywana na świecie, może pochodzić z odnawial-
nych źródeł energii, a nie z paliw kopalnych. I właśnie ta tragedia,
która dzieje się obecnie w Ukrainie, tak naprawdę chyba uświado-
miła nam, że transformacja energetyczna musi nastąpić znacznie
szybciej, niż zakładaliśmy to do tej pory. Wiele firm deklarowało, że
do 2035 r. przestanie produkować spalinowe samochody i przejdzie
na produkcję samochodów elektrycznych lub napędzanych wodo-
rem, który także jest bardzo ciekawym wyzwaniem dla Froniusa.
Za 10 lat będziemy żyli w zupełnie innej rzeczywistości, gdzie Fro-
nius ma bardzo duży potencjał do dalszego rozwoju i pozyskiwania
kolejnych rynków.
Jakie są możliwości wykorzystania wodoru?
Maciej Piliński: – To jest bardzo ciekawa technologia. Projek-
tujemy i budujemy stacje, które potrafią pozyskiwać wodór w pro-
cesie elektrolizy, właśnie przy użyciu energii elektrycznej pochodzą-
cej chociażby z fotowoltaiki albo elektrowni wiatrowych. Obecnie
ten rynek mocno przypomina to, co działo się na rynku fotowol-
taiki jeszcze w 2012 r. Kiedyś budowa jednej instalacji na dachu
domu prywatnego to był bardzo duży koszt, a także wyzwanie
pod kątem projektowym, logistycznym i właściwie każdym innym.
Teraz to jest codzienność. Za dziesięć lat samochody napędzane
wodorem też będą stanowiły codzienność i tutaj Fronius też ma
duże pole do popisu.
Opracowanie na podstawie materiałów Fronius
Demo-Room
rynek-OFerTy
35
magazyn fotowoltaika 2/2022
Hegatech z usługą
nieprzerwanego
łańcucha dostaw
Spółka EC Group już wio-
sną wyszła naprzeciw przewi-
dywanym zachwianiom i roz-
poczęła współpracę z produ-
centem modułów fotowol-
taicznych Hegatech. Partner-
stwo biznesowe zaowocowało
znacznie szybszą realizacją zamó-
wień oraz krótszym czasem oczekiwania na transport produktów
od producenta.
Jak to możliwe? Otóż fi rma Hegatech świadczy również usługi
zintegrowanego łańcucha dostaw, co w praktyce oznacza, że więk-
szość podzespołów i komponentów produkuje samodzielnie lub
za pośrednictwem własnych podwykonawców.
Hegatech posiada zasoby mączki krzemowej i produkuje aż
cztery z dziewięciu elementów niezbędnych do skonstruowania
modułu fotowoltaicznego. To przekłada się na znacznie większą
wydajność produkcyjną, brak przestojów i niemalże natychmia-
stową realizację zamówień sprzedażowych.
Debiut na rynku polskim
Hegatech zadebiutowała na rynku polskim wiosną br. właśnie
za pośrednictwem EC Group. Jej pierwsza prezenta-
cja miała natomiast miejsce w czasie Między-
narodowych Targów Poznańskich Green
Power. Stosowana w modułach tech-
nologia i usługi zintegrowanego
łańcucha dostaw przyniosły jej
Złoty Medal Kapituły Kon-
kursowej Targów w kategorii
produktów wyróżniających
się. To bardzo dobry start
dla nowej marki, z którą
inwestorzy jak dotąd nie-
wiele mieli do czynienia.
Wyróżnienie
świadczy
o wyjątkowości oferty, a jednocze-
śnie pokazuje lukę na rynku, którą Hega-
tech jest w stanie profesjonalnie wypełnić
przy współpracy z wyłącznym dystrybutorem
jej produktów, jakim jest spółka EC Group.
Czas realizacji zamówienia jest zdecydowanie konkurencyjny,
jeżeli chodzi o standardy rynkowe. Do tego dochodzi wysoka
jakość modułów oraz wydajność, z jaką pracują. Wszystko razem
powoduje, że choć jest to nowa i mało znana marka, ma szansę
wybić się na pozycję lidera w branży. Warto śledzić jej dalszy roz-
wój i przyjrzeć się bliżej możliwościom inwestycyjnym, jakie
oferuje.
Nieprzerwany łańcuch dostaw usługą
pożądaną na rynku fotowoltaiki
Sytuacja na rynku międzynarodowym jest bardzo dynamiczna, a to rodzi niepewność wśród inwestorów decydujących się na rozwój
swoich fotowoltaicznych przedsięwzięć. Już dziś brakuje podzespołów i elementów konstrukcyjnych i nikt nie wie, jak to będzie
dalej. Czy jest wyjście z tej niepewnej sytuacji? Jak zachować ciągłość dostawy i terminowość realizowanych zleceń?
Econstructions Group Sp. z o.o.
Biuro: 87-152 Pigża, ul. Migdałowa 10
Oddział w Łodzi: 93-460 Łódź, ul. Łaskowice 7
offi ce@ec-g.eu
www.ec-g.eu
p y
p p
wio-
zewi-
roz-
du-
wol-
ner-
wało
ją zamó
m oczek
za pośrednictwem EC Group. J
cja miała natomiast mie
Targów
osowa
ia i u
cha d
oty M
ursow
roduk
się. T
dla
inwe
wiele
Wyróż
kowoś
je luk
nie pr
z wyłą
ó-
kiwania na transport produktów
cja miała natomias
narodowych T
Power. Sto
nologi
łańcuc
Zło
ku
pr
o wyjątk
śnie pokazuj
tech jest w stan
przy współpracy z
rynek-OFerTy
36
magazyn fotowoltaika 2/2022
W
magazynach energii Renac Power możemy ustawić prio-
rytet pobierania energii z magazynu, co pozwala wyko-
rzystać 100% produkowanego prądu, dzięki czemu stajemy się
niezależni od zakładu energetycznego. Nie jest to jednak jedyna
zaleta systemu magazynowania w instalacji fotowoltaicznej.
Druga, równie ważna, to stabilizacja pracy sieci elektroenerge-
tycznej. To kryterium jest jeszcze ważniejsze w przypadku insta-
lacji fotowoltaicznych w niektórych regionach, gdzie jakość sieci
energetycznej jest fatalna.
Magazyn energii Turbo H1 jest ide-
alny do rozwiązań jedno- i trójfazowych.
Kompletny zestaw składa się z jednostki
sterującej (BMC) oraz jednostek bate-
ryjnych. Jego modułowa architektura jest
bardzo ceniona przez instalatorów i użyt-
kowników końcowych ze względu na
szybką instalację i łatwość w dodaniu lub
wymianie poszczególnych jednostek. Dla
Renac Power bezpieczeństwo użytkow-
ników jest priorytetowe, stąd też rodzaj
naszego magazynu energii to LiFePO4,
który jest rozwiązaniem bezpieczniejszym
niż baterie litowo-jonowe. Magazyn ener-
gii z serii Turbo pozwala na podłączenie do
maksymalnie sześciu jednostek równolegle.
Stawiając na bezpieczeństwo, fi rma Renac Power stawia tym
samym na jakość. Naszymi dostawcami ogniw bateryjnych są czo-
łowi oraz szanowani producenci – CATL oraz Gotion High Tech,
którzy zapewniają klasę ogniw o długiej żywotności.
Serię Turbo H1 zasila fi rma Gotion High Tech. Turbo H3
zasilany jest bateriami od CATL, które obsługują najniższą tem-
peraturę pracy (-20 °C) na rynku.
Falowniki hybrydowe z serii N3 HV
znajdą swoje zastosowanie głównie w sys-
temach magazynowania energii, ale speł-
nią swoje podstawowe funkcje bez posia-
dania magazynu energii. Warto więc
zastanowić się nad wyborem falownika
hybrydowego, dzięki któremu możemy
wzbogacić naszą instalację o magazyn
energii w przyszłości. Falownik Renac
Power może poszczycić się możliwością
przewymiarowania instalacji aż do 150%,
wydajnością
ładowania/rozładowania
wynoszącą 97% oraz przełączaniem na zasilanie awaryjne w cza-
sie krótszym niż 10 ms.
Celami naszego rozwiązania inteligentnego systemu zarządza-
nia energią są łatwość w obsłudze i możliwość czerpania jak naj-
większych korzyści z posiadanej instalacji PV.
Nasza aplikacja Renac SEC pozwala na kontrolę parametrów
oraz zmianę trybu pracy falownika z poziomu aplikacji na telefon,
a także z poziomu strony internetowej.
Całe rozwiązanie ESS pozwala w prosty sposób kontrolować
pracę naszej instalacji, ale również diagnozować występujące na
instalacji usterki. Istnieje ponadto możliwość zdalnej aktualizacji
oprogramowania zarówno dla falownika, jak i magazynu energii.
Wraz z programem „Mój prąd 4.0” nadeszły również zmiany
systemu rozliczeń: prosument sprzedaje nadwyżki energii do sieci
(tzw. net-billing).
Ile mogę otrzymać zwrotu pieniędzy?
„Mój prąd 4.0” jest formą dotacji i przysługuje jedynie prosu-
mentom, którzy korzystają z net-billingu. Kwoty dofi nansowania
przedstawiają się następująco:
–
maksymalnie 4000 zł, jeśli inwestycja obejmuje tylko insta-
lację PV. Jednak jeśli dodamy jeden dodatkowy element
(np. magazyn energii), możemy uzyskać dotację na insta-
lację w kwocie 5000 zł. Dofi nansowania dla dodatkowych
Renac Power Residential ESS
Głównym celem systemu magazynowania energii jest maksymalizacja zużycia energii lokalnej. Produkcja energii w większości
przypadków nie pokrywa się ze zużyciem chwilowym użytkowników, których zapotrzebowanie jest największe głównie rano lub
wieczorem, zwłaszcza w porze zimowej.
Seria Turbo H1 | Wysokonapięciowy | Modułowy | LiFePO4
3,74 kWh | 7,48 kWh | 11,23 kWh | 14,97 kWh | 18,7 kWh
Seria Turbo H3 | Wysokonapię-
ciowy | LiFePO4 | 10 kWh
20 kWh | 30 kWh | 40 kWh
50 kWh | 60 kWh
Seria N3 WN | Trójfazowy falow-
nik hybrydowy | Wysokonapię-
ciowy | 5 kW | 6 kW
8 kW | 10 kW
rynek-OFerTy
37
magazyn fotowoltaika 2/2022
elementów instalacji wynoszą:
–
magazynowanie ciepła – do 5000 zł,
–
magazyn energii – do 7500 zł (minimalna pojemność
2 kWh),
–
system zarządzania energią – do 3000 zł.
Prosumenci, którzy założyli instalację przed 1 kwietnia
2022 r., również mogą starać się o dofi nansowanie, pod warun-
kiem że zmienią system rozliczania na net-billing. Cała wartość
dofi nansowania może wynieść ponad 20 000 zł, więc możemy
osiągnąć niezależność energetyczną i przy okazji przyczynić się
do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla przy dużej pomocy pro-
gramu „Mój prąd”.
Renac Power Technology Co., Ltd.
www.renacpower.com
europe@renacpower.com
+48 572 949 246
Seria Renac N3 HV obsługuje tryb EPS w 100% w nierównomiernych obciążeniach
rynek-oferty
38
magazyn fotowoltaika 2/2022
Liczby pokazują, że net-billing nie zaszkodzi
nowym prosumentom
Nowy system rozliczania prosumentów miał znacznie wydłu-
żyć stopę zwrotu z instalacji PV. Z uwagi na wzrost cen energii tak
się nie stało. Na podstawie Kalkulatora Opłacalności PV (dostęp-
nego na stronie Soltec) można oszacować zwrot z każdej instalacji.
Do celów obliczeniowych analizie została poddana symulacja
instalacji o mocy 10 kWp, którą zamontowano na dachu skośnym
o nachyleniu 30°, skierowanym na południe. Projekt zakłada mon-
taż paneli PV marki Trina Solar Vertex S o mocy 395 W.
Energia elektryczna jest konwertowana z użyciem falownika
hybrydowego Sofar Solar HYD 10KTL-3PH. Według wyliczeń
dokonanych z programem PV SOL, taka elektrownia wyprodu-
kowałaby rocznie ok. 11 000 kWh energii elektrycznej. W oma-
wianej symulacji przyjęto, że instalacja pracuje na dachu domu
jednorodzinnego, którego mieszkańcy rocznie zużywają 6500
kWh energii. W obliczeniach przyjęto, że poziom autokonsump-
cji wynosi 30 proc.
Przy obecnych cenach komponentów i usług montażu
instalacja kosztowałaby ok. 55 000 zł. Przeprowadzenie jej
w czerwcu 2022 r. oznaczałoby objęcie prosumenta systemem
net-billingu. W nowym modelu niewykorzystane kilowatogo-
dziny są sprzedawane po cenie giełdowej, określanej na podsta-
wie notowań na Rynku Dnia Następnego, który funkcjonuje za
pośrednictwem Towarowej Giełdy Energii. W przypadku nie-
wystarczającej produkcji z instalacji PV, energia elektryczna jest
kupowana przez prosumenta po cenie rynkowej, według stawki
operatora energii.
Przykład przedstawiony na Wykresie 1 dobrze obrazuje, jak
przesadzone były obawy części prosumentów oraz przedstawicieli
branży, którzy przewidywali znaczne wydłużenie zwrotu z inwe-
stycji po wejściu w życie systemu net-billingu. Według obliczeń
elektrownia PV może zwrócić się w ósmym roku od przeprowa-
dzonego montażu, co stanowi niewiele dłuższy okres zwrotu niż
w przypadku instalacji objętych net-meteringiem.
Mój Prąd pomoże inwestorom magazynującym
energię
Od 15 kwietnia 2022 r. prosumenci mogą skorzystać z atrak-
cyjnego dofinansowania. Środki zostaną wypłacone w ramach
czwartej edycji programu Mój Prąd. Poza wsparciem obejmują-
cym zakup paneli PV, beneficjentami zostaną również inwesto-
rzy chcący zakupić magazyn energii. W tym wypadku otrzymana
kwota sięga nawet 7500 zł.
Jak zmieni się rentowność inwestycji, gdy zostanie ona wzbo-
gacona o magazyn energii? W omawianej symulacji do insta-
lacji zostały dodane cztery akumulatory AMASS GTX3000-H
o pojemności znamionowej 2,5 kWh każdy. Ten zakup zwięk-
szyłby kapitał początkowy o ok. 20 000 zł, ale jednocześnie pod-
niósłby autokonsumpcję do 55 proc. W obliczeniach została rów-
nież uwzględniona dotacja z programu Mój Prąd 4.0 w wysoko-
ści 7500 zł.
Zakup magazynu energii nie powoduje znacznego wydłużenia
stopy zwrotu z inwestycji, pomimo znacznie większego kapitału
Czy instalacja z magazynem energii jest
opłacalna?
Zbędny zakup czy nowy trend w branży PV? Magazyny energii zyskują na popularności, dlatego niemal wszystkie firmy zajmujące
się sprzedażą oraz montażem instalacji fotowoltaicznych włączyły je do swojej oferty. Czy inwestycja w akumulator poprawi ren-
towność mikroinstalacji prosumenta? Odpowiedź na to pytanie przynosi analiza stopy zwrotu z przykładowej elektrowni PV objętej
net-billingiem.
300 000
200 000
-50 000
1 rok
2 rok
3 rok
4 rok
5 rok
6 rok
7 rok
8 rok
9 rok
10 rok
11 rok
12 rok
13 rok
14 rok
15 rok
16 rok
17 rok
18 rok
19 rok
20 rok
50 000
100 000
150 000
250 000
350 000
Wykres 1. Czas zwrotu z instalacji PV o mocy 10 kWp dla domu o rocznym zużyciu energii sięgającym
6500 kWh bez magazynu energii. Poziom autokonsumpcji wynosi 30 proc.
Wykres 2. Czas zwrotu z instalacji PV o mocy 10 kWp dla domu o rocznym zużyciu energii sięgającym 6500
kWh z magazynem energii o pojemności znamionowej 10 kWh. Poziom autokonsumpcji wynosi 55 proc.
Inwestycja otrzymała wsparcie z programu Mój Prąd 4.0.
300 000
200 000
-50 000
-100 000
1 rok
2 rok
3 rok
4 rok
5 rok
6 rok
7 rok
8 rok
9 rok
10 rok
11 rok
12 rok
13 rok
14 rok
15 rok
16 rok
17 rok
18 rok
19 rok
20 rok
50 000
100 000
150 000
250 000
350 000
rynek-oferty
39
magazyn fotowoltaika 2/2022
początkowego. W przedstawionej symulacji elektrownia PV przy-
nosi zyski inwestorowi w dziewiątym roku po jej montażu, czyli
zaledwie rok później niż w przypadku prosumenta, który nie zde-
cydował się na zakup własnych akumulatorów.
Jak duży wpływ na rentowność wskazanej
instalacji miała pozyskana dotacja?
Dopłata z Mojego Prądu 4.0 z pewnością ma znaczenie dla
domowego budżetu właściciela instalacji, jednak nawet bez otrzy-
manej dotacji prosument zaczyna czerpać zyski ze swojej inwe-
stycji już w dziesiątym roku od montażu. Zatem rynek magazy-
nów energii, aby uzasadnić swoją wartość i dynamicznie się roz-
wijać, nie wymaga silnej stymulacji programów wspierających
zakup. Fakt ten będzie szczególnie istotny po wyczerpaniu środ-
ków z Mojego Prądu.
Perspektywy przed właścicielami magazynów
energii
W obliczeniach zostały przyjęte założenia, według których
cena kupowanej energii wynosi 90 gr, natomiast sprzedawanej –
40 gr. Roczny wzrost ceny jednej kilowatogodziny oszacowano na
5 proc. Są to ostrożne prognozy. Sytuacja na rynku energii zmienia
się bardzo dynamicznie, dlatego przewidywanie jej ceny w 2042 r.
jest zadaniem wyjątkowo trudnym.
W 2002 r. odbiorcy indywidualni objęci taryfą G11 płacili 15
gr za kWh. Zatem w latach 2002–2022 cena energii wzrosła sze-
ściokrotnie. Jeśli ten trend się utrzyma, za 20 lat odbiorcy będą
musieli zapłacić blisko 5 zł za kWh.
Sytuacja na Towarowej Giełdzie Energii również jest daleka
od stabilnej. Jeszcze w 2020 r. cena 1 MWh według notowań na
RDN wahała się w przedziale 200–250 zł. W kwietniu 2022 r. było
to ok. 500 zł.
Wszystkie te czynniki wskazują na umocnienie się trendu
wzrostu cen energii. W obliczu nowego systemu rozliczania pro-
sumentów, który promuje autokonsumpcję i zniechęca do sprze-
daży niewykorzystanej energii, należy spodziewać się poprawy
sytuacji posiadaczy akumulatorów.
Pozaekonomiczne korzyści z posiadania
magazynów energii
Prosumenci, którzy zdecydują się na wyposażenie swo-
jej instalacji w magazyny energii, mogą liczyć na dodatkowe
korzyści, które skompensują nieco dłuższy czas oczekiwania na
zwrot z inwestycji.
––
Bezpieczeństwo – instalacja z magazynem energii pracuje,
kiedy następuje przerwa w dostawie napięcia. Prosument
może w takiej sytuacji korzystać z energii zgromadzonej
w akumulatorach. W dzień urządzenia elektryczne są zasi-
lane dzięki produkcji z instalacji PV.
––
Dodatkowe oszczędności – prosumenci rozliczani według
taryfy G12 mogą ładować swoje akumulatory również
w nocy i rozładowywać je w ciągu dnia. Pozwala to na wypra-
cowanie zysków np. zimą, gdy produkcja z PV jest niższa.
––
Inwestycja na lata – współczesne akumulatory litowo-żelazo-
wo-fosforowe (LiFePO4) są wyjątkowo długowieczne. Pro-
ducenci gwarantują, że ich urządzenia można rozładowywać
oraz ponownie ładować nawet 6000 razy.
– Zakup instalacji PV wraz z magazynem energii podnosi również
wartość nieruchomości. Według danych zebranych przez amerykańską
firmę Zillow, prosument posiadający na terenie swojej posesji panele
fotowoltaiczne może sprzedać dom o 4 proc. drożej – zaznacza Krzysz-
tof Bukała, product manager ds. magazynów energii w Soltec.
Własne akumulatory pozwalają także na osiągnięcie więk-
szej niezależności energetycznej. Jest to szczególnie duży atut,
gdy następuje przerwa w dostawie napięcia z sieci elektroener-
getycznej. Jeszcze kilka lat temu wydawało się, że takie problemy
dotykają tylko ubogich krajów, które borykają się z klęskami
naturalnymi.
Wydarzenia z ubiegłej zimy i orkan Eunice, który przetoczył
się przez nasz kraj, pozbawiając zasilania ponad 900 000 osób,
uświadamiają o konieczności zabezpieczenia się przed takimi
sytuacjami w przyszłości.
Czy inwestycja w magazyn energii jest opłacalna?
Tak, inwestycja w magazyn energii przyniesie prosumen-
towi realne zyski ekonomiczne. Pomimo znacznie wyższego
kapitału początkowego, elektrownia PV wzbogacona o akumu-
latory zacznie przynosić dochody tylko o rok lub dwa lata póź-
niej w porównaniu do instalacji bez tego typu urządzeń. Jednak
klienci decydujący się na te rozwiązania otrzymują szereg benefi-
tów, które są nieosiągalne dla inwestorów nieposiadających maga-
zynu energii.
Co więcej, prognozy ekspertów wskazują, że ceny energii
będą dalej rosły. Ta sytuacja sprzyja wszystkim prosumentom, ale
przede wszystkim tym, którzy większość swojej produkcji z insta-
lacji PV wykorzystują na własne potrzeby. Magazyn energii jest
idealnym narzędziem, które to umożliwia.
Wykres 3. Czas zwrotu z instalacji PV o mocy 10 kWp dla domu o rocznym zużyciu energii sięgającym 6500
kWh z magazynem energii o pojemności znamionowej 10 kWh. Poziom autokonsumpcji wynosi 55 proc.
Inwestycja nie otrzymała wsparcia z programu Mój Prąd 4.0.
300 000
200 000
-50 000
-100 000
1 rok
2 rok
3 rok
4 rok
5 rok
6 rok
7 rok
8 rok
9 rok
10 rok
11 rok
12 rok
13 rok
14 rok
15 rok
16 rok
17 rok
18 rok
19 rok
20 rok
50 000
100 000
150 000
250 000
350 000
SOLTEC
ul. Staniewicka 5, Budynek DC2,
03-310 Warszawa
tel. 22 864 89 90
biuro@soltec.pl
www.soltec.pl
rynek-oferty
40
magazyn fotowoltaika 2/2022
ystemy zostały przetestowane w dwóch klasach wydajności.
W niższej klasie mocy do 5 kW jednofazowy hybrydowy falow-
nik GoodWe 5000-EH zajął drugie miejsce dzięki swojej wyjątkowej
sprawności. W wyższej klasie wydajności 10 kW trójfazowy falow-
nik GoodWe 10k-ET również wypadł bardzo dobrze i do pierwszego
miejsca zabrakło mu zaledwie 1,7 punktu procentowego.
Wskaźnik Wydajności Systemu (SPI) określony przez naukow-
ców z HTW Berlin ocenia efektywność energetyczną domowych
systemów magazynowania. Jest to niezależna metoda oceny, która
stanowi dobrą wskazówkę dla instalatorów i klientów końcowych
w poszukiwaniu energooszczędnych rozwiązań w zakresie magazy-
nowania energii. Im wyższa sprawność systemu, tym mniejsze straty
energii i tym większe oszczędności.
Rozwiązania GoodWe w zakresie magazynowania
energii
GoodWe posiada jedną z najszerszych na rynku ofert produk-
tów do magazynowania energii spośród wszystkich producentów:
falowniki jedno- i trójfazowe, nisko- i wysokonapięciowe magazyny
energii. GoodWe nieustannie dokonuje znaczących inwestycji
w badania i rozwój rozwiązań do magazynowania energii w różnych
scenariuszach zastosowań.
W Europie, gdzie ceny energii są coraz wyższe, coraz więcej wła-
ścicieli domów decyduje się na instalację z wykorzystaniem falow-
ników hybrydowych, aby zmaksymalizować autokonsumpcję ener-
gii elektrycznej. Ponadto funkcja zasilania rezerwowego (back-up)
w falownikach hybrydowych GoodWe zapewnia stabilne zasilanie
przez 24 godz. W krajach Europy Środkowo-Wschodniej, gdzie sieć
energetyczna często jest niestabilna lub w złym stanie, odbiorcy nie-
mal codziennie doświadczają przerw w dostawie prądu. Systemy
hybrydowe GoodWe to najlepsze rozwiązanie zapewniające stałe,
nieprzerwane dostawy energii elektrycznej do domów, obiektów
komercyjnych i przemysłowych.
– Obecnie na polskim rynku fotowoltaicznym zachodzą istotne
zmiany, które przełożą się na większy poziom komplikacji dla nowych
prosumentów. Zmiana prawa, której głównym elementem jest sposób roz-
liczenia, oraz wprowadzenie dofinansowania do rozwiązań inteligent-
nego zarządzania i magazynowania energii elektrycznej zmienią obraz
GoodWe – najbardziej wydajny azjatycki
producent w piątej edycji berlińskiego testu
domowych systemów magazynowania energii
Testy systemów magazynowania energii elektrycznej z fotowoltaiki przeprowadził Berlіński Uniwersytet Nauk Stosowanych (HTW
Berlin). Inspekcjі zostało poddanych 21 systemów. Firma GoodWe jako wierny uczestnik badania efektywności energetycznej
domowych systemów magazynowania za pomocą wskaźnika SPI wzięła udział w badaniu po raz trzeci i po raz kolejny znalazła
się w centrum uwagi. Dwa testowane falowniki hybrydowe GoodWe ET i EH, wraz z magazynami energii BYD, osiągnęły wskaźnik
SPI odpowiednio 93,4% i 91,2%.
Wyniki testów 2022. Źródło: HTW Berlin
rynek-OFerTy
41
magazyn fotowoltaika 2/2022
fotowoltaiki w Polsce, a spotęguje ją rozwój rynku rozwiązań grzewczych
opartych na energii elektrycznej. GoodWe jest gotowe na zmiany w każ-
dym zakresie, zarówno pod kątem inteligentnych rozwiązań hybrydowych,
jak i magazynów energii. Rozwiązania GoodWe są gotowe do współpracy
z pompami ciepła, a nowoczesne magazyny energii pozwolą na nieprze-
rwane zasilanie tych urządzeń nawet podczas awarii sieci – mówi Daniel
Moczulski, dyrektor regionu CEE w GoodWe Europe GmbH.
Warto wspomnieć, że w ofercie GoodWe pojawiła się również
unowocześniona wersja falownika hybrydowego ET PLUS+, która
pozwala na zwiększenie możliwości generowania mocy i ładowa-
nia w celu optymalnego pozyskiwania energii. Seria ET PLUS+
jest kompatybilna z magazynami energii wielu producentów, w tym
z nowym wysokonapięciowym magazynem energii GoodWe – Lynx
Home F.
Seria GoodWe ET PLUS+
5–10 kW | 3-fazowy | Falownik hybrydowy (HV)
Nowa seria ET PLUS+ to trójfazowe, wysokonapięciowe falow-
niki hybrydowe dedykowane do współpracy
z magazynami energii wysokiego napięcia,
które zapewniają jeszcze większą niezależność
energetyczną oraz wyższy współczynnik auto-
konsumpcji poprzez inteligentne sterowanie
obciążeniami i wyższą moc ładowania i rozła-
dowywania. Seria ET PLUS+ o mocy 5 kW,
6,5 kW, 8 kW i 10 kW umożliwia niesyme-
tryczne oddawanie energii na fazy i posiada zin-
tegrowaną funkcję zasilania awaryjnego z przełą-
czaniem się w standardzie UPS. Nowa seria ET PLUS+ wyposażona
jest w złącze, które umożliwia sterowanie pracą odbiorników takich
jak pompy ciepła lub ładowarki samochodów elektrycznych.
–
Inteligentne sterowanie obciążeniami
–
Przewymiarowanie DC 150%
–
Niesymetryczne oddawanie energii na fazy
–
Cicha, bezwentylatorowa konstrukcja
–
Backup z czasem przełączania w standardzie UPS (<10 ms)
–
Zintegrowane zabezpieczenie przeciwprzepięciowe SPD typu
II po stronie DC
Seria GoodWe Lynx Home F
Wysokonapięciowy magazyn energii | 6,6 kWh – 16,4 kWh
Wysokonapięciowe baterie Lynx Home Serii F
stanowią idealne uzupełnienie i zarazem najważ-
niejszy element kompleksowego rozwiązania do
magazynowania energii GoodWe, umożliwiając
zdalne monitorowanie całego systemu za pomocą
tylko jednej aplikacji. Baterie te oferują szeroki
zakres pojemności: od 6,6 kWh do 16,4 kWh.
Dzięki temu zapewniają wszechstronne możliwo-
ści magazynowania energii, spełniające rygory-
styczne wymagania projektowe, od optymalizacji
zużycia własnego po pracę rezerwową (back-up).
Dzięki możliwości łączenia modułów i ich automatycz-
nemu rozpoznawaniu system jest niezwykle łatwy w montażu i kon-
serwacji. Niezawodna technologia ogniw baterii litowo-żelazowofos-
foranowych (LFP) zapewnia maksymalne bezpieczeństwo i dłuższą
żywotność.
ni
try
Wys
stanow
niejszy
magazy
zdalne
tylko je
zakres
Dzięki t
ści mag
styczne
zużycia
sales.pl@goodwe.com
service.pl@goodwe.com
GoodWe jest wiodącym światowym producentem falowników
i systemów do magazynowania energii z fotowoltaiki, notowanym
na Giełdzie Papierów Wartościowych w Szanghaju (kod giełdowy:
688390). Firma zatrudnia ponad 3600 pracowników w 20 różnych
krajach oraz posiada zespół badawczo-rozwojowy (R&D) składa-
jący się z ponad 700 inżynierów zajmujących się ciągłą optymaliza-
cją i nieustannym rozwojem technologii magazynowania energii.
W 2020 roku falowniki hybrydowe GoodWe znalazły się na
pierwszym miejscu zestawienia Wood Mackenzie z udziałem
w rynku wynoszącym ponad 15%. GoodWe znajduje się na liście
TOP 10 producentów falowników PV fi rmy badawczej IHS Markit,
a czołowa jednostka na rynku usług certyfi kacyjnych i badaw-
czych TÜV Rheinland przez 6 kolejnych lat przyznaje producentowi
nagrodę "All Quality Matters'' za wyjątkową jakość produktów.
GoodWe oferuje szeroką gamę rozwiązań fotowoltaicznych dla
domów, fi rm i projektów wielkoskalowych, gwarantując wysoką
wydajność i niezawodną jakość. Więcej informacji na stronie
https://pl.goodwe.com/
rynek-OFerTy
42
magazyn fotowoltaika 2/2022
Najlepszy falownik fotowoltaiczny ROI (ang.
Return of Investment) dla budownictwa
mieszkaniowego i C&I (ang. Commercial &
Industrial).
To przyszłościowy produkt, który zapewni przewagę kon-
kurencyjną na rynku, zwiększy popyt klientów oraz opłacalność
funkcjonalną w porównaniu z innymi falownikami fotowoltaicz-
nymi. Inteligentny falownik SPI-B X2 współpracujący z systemem
magazynowania energii ESS (ang. Energy Storage System) umoż-
liwia etapową, zaawansowaną rozbudowę instalacji PV. Szeroki
zakres mocy – od 8 do 40 kW – sprawia, że X2 jest bardzo dobrym
urządzeniem dla instalacji fotowoltaicznych mieszkaniowych oraz
małych instalacji C&I.
Przyszłościowy falownik fotowoltaiczny SPI-B X2 z komu-
nikacją ESS umożliwia budowę instalacji PV, która może być
rozłożona w czasie. Jeżeli twoi klienci nie są pewni, czy zain-
westują w ESS wraz z budową instalacji PV, SPI-B X2 umoż-
liwia późniejsze uzupełnienie systemu PV o magazyn ener-
gii. Po podjęciu decyzji o uzupełnieniu instalacji fotowoltaicz-
nej o ESS, montaż baterii jest bardzo prosty. W celu uzyskania
najlepszej wydajności systemu, za pomocą jednego kabla, pra-
wie bez opłaty instalacyjnej można dodać jeden moduł bate-
rii. W razie potrzeby, w późniejszym czasie można dodawać
kolejne baterie kompatybilne z SPI-B X2 do pracującego już
systemu PV+ESS. Nie bez znaczenia jest możliwość uzupeł-
niania ESS zupełnie nowymi, kompatybilnymi modułami bate-
rii. Przyszłościowy falownik fotowoltaiczny SPI-B X2 o wyglą-
dzie premium posiada elegancką aluminiową obudowę o mato-
wej powierzchni. X2 jest produktem zaawansowanym technolo-
gicznie. Logo w kształcie trójkąta oznacza niezawodność i sta-
bilność urządzenia.
Seria iStorage ESS do zastosowań
mieszkaniowych
Ciesz się niezależnością energetyczną! Dzięki Kehua Energy
Storage System + PV możliwe jest teraz efektywne zarządzanie
energią słoneczną w dzień i w nocy w Twoim domu.
Dodaj ochronę przed zaciemnieniem i opcję dołączenia do
wirtualnej elektrowni, aby zapewnić swoim klientom kompletne
rozwiązanie energetyczne.
Nowa seria
produktów PV+ESS
Dnia 6 maja br. Kehua Tech wprowadziła nową serię produk-
tów PV+ESS. Premierowa seria jest nowym otwarciem Kehua.
Firma Kehua zaoferuje klientom doskonale wyglądające, bez-
pieczne, niezawodne, wydajne oraz wszechstronne produkty.
E-mail: Poland@kehua.com
LinkedIn/Facebook/Twitter: Kehua Tech Polska
Ofi cjalna strona internetowa: https://www.kehua.com/Po/
Osoba kontaktowa: Angel Lee
Telefon kontaktowy: +48 575 266 407
rynek-OFerTy
43
magazyn fotowoltaika 2/2022
alowniki hybrydowe Solplanet serii ASW H-T1 o mocy 8,
10 i 12 kW posiadają dwa wyjścia EPS, które zapewnią bez-
pieczne awaryjne zasilanie Twojego domu podczas zaniku i wyłą-
czeń prądu z sieci. Dzięki temu urządzenia podłączone do naszej
instalacji nie odczują przerwy w zasilaniu z sieci.
Do takiego wyjścia możemy podłączyć np. lodówkę, alarm
oraz niezbędne do życia urządzenia, dzięki czemu w przypadku
przerw w dostawie prądu, tzw. black-outu, stajemy się niezależni
i nie potrzebujemy dodatkowego, hałaśliwego agregatu.
Kolejną zaletą jest to, że wyjście EPS nie jest dodatkowo ogra-
niczone prądowo, jedynym ograniczeniem jest moc maksymalna
falownika (i ewentualnie baterii).
Dodatkowo hybrydy pozwa-
lają na inteligentne zarządza-
nie
wyprodukowaną
energią,
np. możemy w nocy wykorzy-
stać
energię
wyprodukowaną
w dzień. Polepsza nam się bilans
energetyczny.
Falowniki hybrydowe Solpla-
net mogą pracować bez baterii jak
zwykły falownik. W ten sposób
zyskujemy możliwość rozbudowa-
nia naszej instalacji w przyszłości,
kupując tylko bank energii. Jest to
dobre rozwiązanie, jeśli rozłożyć
w czasie chcemy środki fi nansowe
na instalację PV.
Dodatkowe atuty to niskie
napięcie startu i pracy po stronie
DC 180 V / 125 V oraz dwa wej-
ścia MPPT po 13 A każde.
Poza tymi walorami falownik posiada moduł Wi-Fi do bez-
przewodowego połączenia z internetem i monitoring w chmurze,
dając nam dostęp do danych z telefonu komórkowego, gdziekol-
wiek jesteśmy.
Podsumowując, falowniki hybrydowe Solplanet serii ASW
H-T1 o mocy 8, 10 i 12 kW to zarówno awaryjne zasilenie Two-
jego domu podczas zaniku i wyłączeń prądu z sieci, jak i odpo-
wiedź na rosnące ceny energii elektrycznej.
Falowniki Solplanet dostępne są w sprzedaży u dystrybu-
torów: Emiter, Grodno, Manitu Solar, MPL Energy, One Stop
Warehouse.
Więcej informacji o rozwiązaniach Solplanet można znaleźć
na stronie: www.solplanet.net/pl
Charakterystyka falowników hybrydowych 3-fazowych
Solplanet serii ASW H-T1:
–
Moce: 8, 10, 12 kW
–
Niskie napięcie startu po stronie DC: 180 V / 125 V
–
Dwa wejścia MPPT po 13 A każde
–
Zasilanie awaryjne – wyjścia EPS
–
Stopień ochrony IP66 do użytku na zewnętrz
–
Inteligentne zarządzanie wyprodukowaną energią
–
Pełen serwis na miejscu, w systemie door-to-door
–
Wymiana urządzenia w 48 godz.
–
Polska infolinia techniczna czynna w godz. 8:00–18:00
–
Czytelna i łatwa w obsłudze, autorska aplikacja oraz chmura
w języku polskim
Falowniki hybrydowe – podwójne
bezpieczeństwo
Jak uzyskać niezależność energetyczną i mniej przejmować się kolejnymi podwyżkami cen energii elektrycznej? Jak zapewnić
zasilanie w przypadku awarii sieci? Odpowiedzią na te pytania może być instalacja fotowoltaiczna oparta na falowniku hybrydowym.
Pierwsza na świecie instalacja hybrydo-
wa Solplanet w Polsce! Falownik Solplanet
ASW H-T1 o mocy 10 kW + magazyn ener-
gii Pylontech
Falownik hybrydowy Solplanet serii ASW H-T1
600 080 311
sales.pl@solplanet.net
44
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-nowości
Inteligentne systemy solarne do balkonów
Moduły podłączone bezpośrednio do gniazdka, umieszczone na balkonach i przy-
mocowane systemowo do balustrad wytwarzają zieloną energię elektryczną
w gospodarstwie domowym. Systemy niemieckiej fi rmy WeDoSolar GmbH są po
prostu podłączane i odłączane, a nie są instalowane na stałe jak duże systemy sło-
neczne. Ułatwia to zabranie ze sobą zestawu solarnego w przypadku zmiany miej-
sca zamieszkania lub potrzeby użycia go w innym miejscu.
Moduły słoneczne generują bezpośrednią zieloną energię elektryczną z energii sło-
necznej dostępnej na balkonie lub tarasie. Aby użytkownik mógł z niej skorzystać,
do każdego zestawu dołączony jest mikrofalownik. Zamienia on energię słoneczną
na energię elektryczną o parametrach sieci publicznej, którą można następnie wyko-
rzystać w urządzeniach domowych. Przetworzona zielona energia elektryczna jest
dostarczana do sieci domu lub mieszkania przez dowolne gniazdko i może być
wykorzystywana bezpośrednio przez domowe urządzenia elektryczne. W rezultacie
licznik energii elektrycznej obraca się wolniej.
Moduły włączają się automatycznie, po umieszczeniu wtyczki w gniazdku
wewnętrznej instalacji elektrycznej. Po zainstalowaniu aplikacji WeDoSolar i zalogo-
waniu się można natychmiast zobaczyć swoją wirtualną elektrownię, ile energii jest
produkowane i ile CO₂ oszczędza pracujący system. Jeśli produkcja energii jest więk-
sza niż jej zużycie, dostarczana energia trafi a do sieci, a właściciel takiego systemu
PV może czerpać korzyści z wyprodukowanej ener-
gii. Gwarancja wydaj-
ności wynosi 25 lat
i obejmuje zachowa-
nie co najmniej 80%
wydajności
modu-
łów fotowoltaicznych.
Gwarancja na produkt
wynosi 10 lat.
WEDOSOLAR
System magazynowania energii
Firma Briggs & Stratton Energy Solutions wprowadziła na rynek swój pierwszy sys-
tem magazynowania energii (ESS) marki SimpliPhi. Całkowicie nowy zintegrowany
ESS jest odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na dostęp do niezawodnych,
bezpiecznych i niedrogich magazynów energii służących zarówno rynkom miesz-
kaniowym, jak i komercyjnym.
System magazynowania energii SimpliPhi składa się z trzech podstawowych ele-
mentów: falownika o mocy 6 kW, akumulatora o mocy 4,9 kWh i oprogramowa-
nia zarządzającego EnergyTrak. Sercem systemu jest nowy 6-kilowatowy falownik
SimpliPhi ze zintegrowanym MPPT. ładujący baterie generatorem słonecznym (foto-
woltaiką) lub pobierając energię elektryczną z sieci. Falownik SimpliPhi jest łatwy
w obsłudze. Steruje pracą baterii, zapewniając komfort właścicielom domów i fi rm
w czasie przerw w dostawach energii (funkcja zasilania awaryjnego). Falownik może
także pracować w systemie fotowoltaicznym odłączonym od sieci. W przypadku
awarii sieci ryzyko przepięć, migotania światła i uszko-
dzenia wrażliwego sprzętu jest wyelimino-
wane dzięki 8-milisekundowemu czasowi
przełączania falownika. SimpliPhi ESS
może być użyty do modernizacji
instalacji wewnętrznej o maga-
zyn energii, będąc podłączonym
bezpośrednio do prądu prze-
miennego AC.
BRIGGS & STRATTON
ENERGY SOLUTIONS
Domowy magazyn energii
Toyota wprowadza na rynek system akumulatorów do użytku domowego, oparty
na własnej technologii akumulatorów do pojazdów elektrycznych. Magazyn ten
dostarcza energię elektryczną zarówno podczas normalnego użytkowania, jak i w
sytuacjach awaryjnych, poprawiając komfort funkcjonowania infrastruktury domo-
wej. System O-Uchi Kyuden wykorzystuje własną, opracowaną dla pojazdów Toyota
technologię zarządzania energią w celu optymalizowania pojemności znamionowej
na poziomie 8,7 kWh i mocy znamionowej 5,5 kWh. Oferowany magazyn energii
zapewnia bezpieczne zaopatrzenie w energię elektryczną całego domu w normal-
nych warunkach eksploatacyjnych, podczas przerw w dostawie prądu spowodowa-
nych konserwacją sieci, a także klęskami żywiołowymi.
Dzięki połączeniu z systemem fotowoltaicznym może dostarczać odpowiednią ilość
energii elektrycznej w zależności od potrzeb klienta przez całą dobę.
Unikalny system bateryjny Toyoty można integrować z bateriami zelektryfi ko-
wanych pojazdów (HEV, PHEV, BEV, FCEV) przy 100 V AC. Pobierając energię elek-
tryczną zmagazynowaną w bateriach pojazdów – będących zapasowym źródłem
zasilania – podczas przerw w dostawie prądu, użytkownicy korzystają z rozszerzo-
nej funkcjonalności systemu. Ponadto możliwe są monitoring zasilania pozwalający
na przeglądanie i ustawianie pojemności pamięci masowej, a także zamiana trybu
pracy i innych ustawień w cza-
sie rzeczywistym z dedykowa-
nej aplikacji na smartfonie lub
tablecie.
TOYOTA MOTOR
CORPORATION
Zielony dach z fotowoltaiką
Norweski StartupLab Over Easy Solar AS zaprezentował na tegorocznych targach
Intersolar Smarter E Europe w Monachium pionowy system fotowoltaiczny. Został
on zaprojektowany do instalowania na zielonych dachach w miejscach, w których
istnieją ścisłe ograniczenia wysokości budynków, lub tam, gdzie występują ograni-
czenia wizualne dla konstrukcji umieszczanych na dachach. Jego kompaktowa kon-
strukcja o niskim profi lu nie ogranicza dostępu do zielonego dachu w celu kontroli
lub konserwacji.
Jednostki składają się z systemu montażowego i paneli fotowoltaicznych w jednym,
wstępnie zmontowanym elemencie, co według producenta sprawia, że ich mon-
taż jest bardzo szybki. Systemy montażowe są wykonane z aluminium i zapewniają
wsparcie dla każdego panelu, a jednocześnie łączą ze sobą instalację jako całość
w celu uzyskania lepszej odporności na obciążenie wiatrem. Geometria z niskimi
panelami pionowymi nie wymaga mocowania lub balastu, co dodatkowo upraszcza
montaż. Każda jednostka ma wymiary 1600 mm × 1510 mm × 350 mm i waży 24,5
kg. Posiada stopień ochrony IP68 oraz 3,2-milimetrowe, podwójnie hartowane szkło.
W pełni zintegrowany z zielonym dachem system fotowoltaiczny nie koliduje
z uprawianymi roślinami. Zapewnia pełny dostęp dla prac agrotechnicznych, takich
jak nawożenie lub pielęgnacja roślin dachu przy jednoczesnym niezakłóconym
wytwarzaniu energii elektrycz-
nej z systemu PV. Rośliny mają
niezakłócony dostęp do świa-
tła. Technologia jest zgłoszona do
opatentowania, a wszystkie zasady
działania i korzyści są demonstro-
wane przez prototyp i na instala-
cjach pilotażowych w Norwegii.
OVER EASY SOLAR AS
dzenia wraż
zięk
zan
moż
in
wane dz
przełącz
na przeglądanie i ustawianie pojemności pamięci m
45
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-nowości
Mobilna agrowoltaika
Holenderskie konsorcjum H2arvester opracowało mobilny system agrowoltaiczny,
który ma poprawić jakość gleby i bioróżnorodność pól uprawnych, równocze-
śnie produkując energię elektryczną. H2arvester to system energetyczny obiegu
zamkniętego do lokalnego wytwarzania i zużywania na miejscu (w gospodarstwie)
czystej energii, przy wykorzystaniu gruntów rolnych bez strat w produkcji roślinnej.
Pojazdy solarne H2arvester zbudowane są w formie panelu modułów fotowoltaicz-
nych, które poruszają się autonomicznie po polach uprawnych rolników, hodowców
bydła mlecznego, nad rowami i innymi technicznymi nieużytkami. Ponieważ panele
słoneczne są mobilne, H2arvester może być postrzegany jako dodatkowa uprawa
rolników i hodowców warzyw i roślin. Również dla hodowców bydła mlecznego,
gdyż słoneczne pojazdy H2arvester przemieszczają się podczas wypasu lub przejeż-
dżają przez rowy – oznacza to dosłownie podwójne wykorzystanie gruntów rolnych
i dodatkowy dochód, przy maksymalnym zajęciu ziemi wynoszącym 10% na hektar.
Energia elektryczna produkowana przez samobieżne zestawy fotowoltaiczne może
być przetwarzana na farmach na ekologiczny wodór. Magazynowana w celu zbilan-
sowania produkcji i dla wła-
snego wykorzystania wytwo-
rzonej energii (wodór
i ciepło), obniża zapo-
trzebowanie na pobór
z sieci publicznej.
H2ARVESTER VOF
Chodnikowy moduł fotowoltaiczny
Chodnikowy moduł fotowoltaiczny Platio posiada wbudowane, wysokowydajne
ogniwa słoneczne, chronione przez wytrzymałe, antypoślizgowe, odporne na zary-
sowania i uderzenia szkło. Nośność powierzchni urządzenia oraz ochronę elemen-
tów modułu zapewnia solidna konstrukcja ramy.
Rama produktu wykonana jest z odpadów plastikowych pozyskanych w ramach
recyklingu. Do jego produkcji nie są używane żadne nowe tworzywa sztuczne.
Opracowany proces wytwarzania materiału kompozytowego skutkuje bar-
dzo wytrzymałą konstrukcją ramy, która może zapewnić bezproblemowy mon-
taż i eksploatację chodnikowych modułów fotowoltaicznych przez dziesięciole-
cia. Platio reprezentuje nową generację estetycznego, oszczędzającego miejsce
i zielonego źródła energii. Moduły Platio oferowane są z dwoma rodzajami harto-
wanego, antypoślizgowego szkła – przeźroczystym i mlecznym. Wysokowydajne
ogniwa dostępne są w kolorach niebieskim i czarnym. Wszystkie produkty mają
wymiary 359 × 359 × 41 mm i ważą 6,5 kg każdy. Platio jest przyjazny dla użytkow-
nika i wymaga konserwacji podobnej do tradycyjnych nawierzchni.
Moduły chodnikowe można układać w ten sam sposób co zwykłą kostkę brukową.
Moduły Platio w liczbie 16–21 szt. tworzą jeden układ DC. Taki podsystem jest podłą-
czony bezpośrednio do mikroinwertera, falownika, kontroler ładowania itp., w zależ-
ności od przeznaczenia aplikacji.
Producent odbiera produkty
po zakończeniu ich cyklu
życia i poddaje recyklingowi.
Produkt został zaprojekto-
wany tak, aby pod koniec jego
cyklu życia nadawał się w 95%
do recyklingu.
PLATIO SOLAR
System balastowy z trakerem i robotem czyszczącym
Firma Alion Energy USA i opracowała nowe konstrukcje dla skali użytkowej w celu
przedłużenia żywotności systemu i zintegrowania w pełni autonomicznej robo-
tyki O&M. Kompletny system Alion Energy składa się z trzech komponentów: tra-
kera, balastowej konstrukcji mocowania oraz robota czyszczącego. Oczekujący na
przyznanie patentu Alion Storm Tracker wykorzystuje ciągłą, łączoną szynę betonową,
zapewniając wysoką sztywność całej konstrukcji. Rura napędowa przenosi moment
obrotowy z silnika rzędowego i napędu obrotowego na szereg kół zębatych, które
obracają każdą sekcję gąsienicy. Mechanizm Storm Lock blokuje tracker w pozycji
złożonej, umożliwiając tańszy transport i montaż. W celu skrócenia czasu pracy przy
budowy w terenie, główne części są wstępnie zmontowane fabrycznie.
Opatentowany system mocowania Alion AMS wykorzystuje rozkładaną konstrukcję
regałową i uformowane ślizgowo szyny betonowe do szybkiej budowy w trudnych
miejscach. System jest balastowany w celu ułatwienia budowy na terenach o trud-
nych warunkach geotechnicznych, np. bardzo twardy lub bardzo miękki grunt.
Zrobotyzowane rozwiązanie do czyszczenia elektrowni słonecznych Alion Energy,
do efektywnego mycia modułów jest elementem operacyjnego i eksploatacyj-
nego budżetu projektu. Betonowy balast konstrukcji mocowania służy jako tor dla
pojazdu. Pojazd nie unosi kurzu podczas jazdy ani nie obciąża modułów i konstrukcji
trakera. Zrobotyzowany pojazd pracuje autonomicznie. Podczas mycia rzędu paneli
słonecznych transportuje wła-
sną wodę, zapewniając wyso-
kiej jakości, powtarzalne wyniki
czyszczenia przy bardzo niskim
nakładzie pracy. Pojazd auto-
nomicznie porusza się między
rzędami paneli.
ALION ENERGY
Podgrzewanie wody użytkowej
Fotowoltaiczny zestaw do podgrzewania wody belgijskiej fi rmy Wanit nv to system
wykorzystujący energię słoneczną i obniżający rachunki gospodarstwa domowego.
Wanit proponuje proste i ekonomiczne rozwiązanie, polegające na podłącze-
niu kilku modułów fotowoltaicznych do podgrzewacza wody, w którym codzien-
nie przechowuje się lub wykorzystuje dostępną darmową energię ze Słońca.
Ponadto do systemu można podłączyć akumulator buforowy do nocnego ogrze-
wania i dodatkowego przechowywania energii elektrycznej uzyskanej z fotowol-
taiki. Proponowany system gwarantuje długą żywotność działania. Uzupełnia i ulep-
sza na małą skalę obszar wykorzystania odnawialnej energii ze Słońca. Nagrzewnica
fotowoltaiczna do otrzymywania c.w.u. w porównaniu do innych systemów posiada
wysoką sprawność działania. W przypadku zastosowania większej liczby modułów
fotowoltaicznych poprawia się relacja zużycia własnej energii elektrycznej do tej
pobieranej z sieci, zwiększając rentowność systemu Wanit.
Energia słoneczna jest magazynowana w ciepłej wodzie użytkowej o wysokiej tem-
peraturze, dochodzącej do 85 °C. W systemie zastosowano bardzo dobrze izolo-
wane zbiorniki, uzupełnione baterią. Właściwie dobrany i skonfi gurowany system
zapewnia ciągłą pracę nawet w deszczowe dni. Dzięki akumulatorom, które maga-
zynują energię elektryczną z foto-
woltaiki, woda jest podgrzewana
nawet w nocy, zapewniając odpo-
wiedni komfort użytkującym system
Wanit. Opracowana aplikacja mobilna
EasyWanit pozwala skonfi gurować
i monitorować pracę systemu.
WANIT NV
46
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-kraj
Aż 35 MW w całej Polsce – taką moc osią-
gnie fotowoltaiczny projekt realizowany
przez ESOLEO w oparciu o konstrukcje
PV wyprodukowane przez Corab. Dwie
wiodące polskie firmy związane z ener-
gią odnawialną łączą siły przy przed-
sięwzięciu związanym z budową farm
fotowoltaicznych.
Corab i ESOLEO podjęły współpracę
w związku z budową sieci rozporoszonych
inwestycji fotowoltaicznych. ESOLEO
zrealizuje budowę w oparciu o produko-
wany i opatentowany przez Corab Sys-
tem WS 017. To nowoczesna konstrukcja
dwupodporowa dedykowana dużym pro-
jektom farmowym. Wykonano ją z odpor-
nego na korozję Magnelisu, dzięki czemu
można uzyskać nawet do 25 lat gwarancji
na powłokę antykorozyjną.
Systemy dostarczone przez Corab będą
miały kąt nachylenia 25 stopni, zaś
we wszystkich realizacjach wykorzy-
stanych zostanie 3944 stoły 20-modu-
łowe oraz 131 stołów 10 modułowych.
Co warto podkreślić, zakład produkcyjny
Corab realizuje zamówienie na konstruk-
cje w zaledwie 12 dni roboczych.
– Konstrukcje oferowane przez Corab wyróż-
nia zastosowanie systemu montażu typu „slide
in”. To unikalne bezklemowe rozwiązanie,
które pozwala skrócić czas instalacji nawet
o połowę w stosunku do tradycyjnych rozwią-
zań. Przewaga „slide in” to szybkość i prostota
instalacji, co przekłada się na obniżenie kosz-
tów budowy oraz bezpieczeństwo użytkowa-
nia – podkreśla Wiesław Szałkowski, odpo-
wiedzialny za sprzedaż w Corab SA.
Udział Corab w inwestycji nie ograni-
cza się jedynie do dostarczenia syste-
mów. Olsztyńska firma przygotuje także
projekty wykonawcze dla ESOLEO oraz
będzie służyć wsparciem na każdym etapie
budowy i po zakończeniu realizacji.
Jeden z najszybciej rozwijających się dys-
trybutorów fotowoltaiki w Europie poin-
formował o podpisaniu z mBankiem
umowy finansowania o wartości powyżej
30 mln zł. Finansowanie ma wesprzeć mię-
dzynarodowy rozwój spółki.
Tylko w zeszłym roku należące do Grupy
R.Power, największego polskiego dewelo-
pera farm fotowoltaicznych, Menlo Electric
dostarczyło sprzęt wykorzystany do reali-
zacji instalacji fotowoltaicznych o mocy
przekraczającej 250 MW, a więc o mocy
podobnej do jednego bloku węglowego
w elektrowni Turów. W tym roku firma
chce znacznie zwiększyć skalę działalności
swoich zagranicznych oddziałów, w czym
pomóc ma pozyskane finansowanie.
– Bardzo intensywnie rozwijamy się poza Pol-
ską, zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza
nią. Szczególnie istotne jest dla nas zwiększe-
nie skali działalności na najszybciej rosnących
rynkach OZE w Europie, jak Hiszpania i pań-
stwa Europy Środkowo-Wschodniej – mówi
Marta Walendzewicz, członek Zarządu ds.
Finansowych w Menlo Electric.
– mBank jest liderem finansowania OZE w Pol-
sce! W samym tylko 2021 roku przeznaczył na
kredytowanie budowy nowych farm wiatro-
wych i fotowoltaicznych miliard złotych. Zgod-
nie z nową strategią zapewni 10 mld zł finan-
sowania zielonym branżom, aby wspomóc eko-
transformację polskiej gospodarki – wyjaśnia
Adam Pers, wiceprezes mBanku ds. banko-
wości korporacyjnej i inwestycyjnej.
W ubiegłym roku przychody Menlo Elec-
tric przekroczyły 50 mln euro. Polska hur-
townia współpracuje z inwestorami, dystry-
butorami i instalatorami z 16 państw w UE
oraz m.in. z Wielkiej Brytanii i Ukrainy.
Spółka operuje z siedmiu centrów magazy-
nowych w głównych hubach logistycznych
na kontynencie. Menlo Electric jest oficjal-
nym dystrybutorem marek: Jinko, JA Solar,
Risen, SolarEdge, FoxESS, Sungrow i Nibe.
Źródło: Menlo Electric
Enea uruchomiła pierwszą
farmę fotowoltaiczną
W Jastrowiu w Wielkopolsce powstała
pierwsza farma fotowoltaiczna Grupy
Enea.
Obiekt
został
zaprojektowany
i wykonany przez spółki Grupy. Instala-
cja o mocy 3 MW złożona z ponad 7,4 tys.
paneli wytwarza już energię elektryczną,
która przekazywana jest do sąsiadują-
cego z farmą GPZ Jastrowie, należącego
do Enei Operator. Inwestycja powstała
dzięki współpracy z samorządem gmin-
nym, a odpowiedzialna za projekt spółka
Enea Nowa Energia zapowiada kolejne
inwestycje w farmy PV we współpracy
z samorządami.
Budowa farmy fotowoltaicznej w Jastrowiu
ruszyła we wrześniu 2021 r. Już w marcu
2022 r. farma rozpoczęła próbną pracę
z pełną mocą. Z kolei ostatnie zadania
wykończeniowe zakończono w czerwcu
2022 r. Koszt inwestycji wyniósł ok.
8,4 mln zł. Inwestorem była Enea Nowa
Energia, a wykonawcą Enea Serwis. Farma
powstała na terenie należącym do Gminy
Jastrowie.
Łączna powierzchnia paneli Farmy Jastro-
wie to 14,4 tys. m2, a wszystkie moduły
wykonane w technologii Si-Mono ważą 161
ton. Do połączenia całej instalacji wykorzy-
stano 50 km kabli. Produkcja energii elek-
trycznej z instalacji pozwoli na pokrycie
rocznego zapotrzebowania na energię ok.
tysiąca gospodarstw domowych.
W tym roku Enea Nowa Energia planuje
sfinalizowanie kolejnych inwestycji foto-
woltaicznych. W Krzęcinie w wojewódz-
twie
zachodniopomorskim
powstanie
instalacja o łącznej mocy 6,607 MW zło-
żona z siedmiu generatorów fotowolta-
icznych. Farma fotowoltaiczna Likowo
w gminie Płoty (województwo zachodnio-
pomorskie) będzie mieć ok. 1 MW mocy.
Z kolei farmy Lubno I i II powstaną w gmi-
nie Lubiszyn (województwo lubuskie)
i będą zbudowane z ponad 9 tys. modułów.
Enea Nowa Energia zapowiadają dalszy
wzrost potencjału wytwórczego pocho-
dzącego m.in. z farm fotowoltaicznych.
Część z projektów powstaje w ramach pro-
gramu „Fotowoltaika dla każdej gminy”.
Celem jego są inwestycje w rozwój odna-
wialnych źródeł energii, przeprowadzane
we współpracy z jednostkami samorządu
terytorialnego (JST).
Źródło: Enea
Konstrukcje Corab wesprą nowe inwestycje w całej Polsce
Menlo Electric z umową finansowania o wartości ponad 30 mln zł
Fot. Corab
Fot. Menlo Electric
47
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-kraj
Menlo Electric i Risen Energy podpi-
sały kontrakt o wartości ponad 200 mln zł
na dostawy modułów fotowoltaicznych
o mocy 150 MW, które zostaną dostar-
czone w drugiej połowie 2022 r. Łącznie
dostawy Risen Energy do Menlo Elec-
tric w 2022 r. wyniosą 300 MW, czyniąc
Menlo jednym z pięciu największych dys-
trybutorów Risen Energy w Europie.
– Nasi klienci doceniają zalety techniczne
i walory estetyczne modułów Risen Energy.
Nieustannie wzmacniamy pozycję Risen
Energy jako marki premium na rynkach euro-
pejskich, w tym także na tych najbardziej
wymagających, jak Holandia i Skandyna-
wia. Przykładowo, w ciągu ostatnich miesięcy
zaopatrywaliśmy w moduły Risen full black
trzech największych instalatorów w Europie
– komentuje Marcin Ślęzak, dyrektor han-
dlowy w Menlo Electric.
– Kontrakt dotyczy modułów TITAN S,
Mono RSM110-8-545/550M oraz Bifa-
cial
RSM110-8-595BMDG/RSM132-
8-645BMDG, wykorzystujących zaawan-
sowane technologie half cut, multi-busbar
(MBB) i zagęszczoną konfigurację pako-
wania, co zwiększa wydajność modułów
i redukuje ryzyko powstawania mikrouszko-
dzeń w transporcie – dodaje Leon Chu-
ang, dyrektor ds. marketingu globalnego
w Risen Energy.
– Współpraca z Menlo Electric umacnia naszą
obecność na rynkach europejskich, ze szczegól-
nym uwzględnieniem Europy Wschodniej. Cie-
szymy się, że możemy rozwijać naszą sprzedaż
w oparciu o hybrydowy model działania
Menlo, na który składają się lokalni przedsta-
wiciele handlowi oraz pracownicy działający
zdalnie, a także różne kanały sprzedaży odpo-
wiadające na potrzeby zakupowe klientów –
komentuje Arthur Wu, generalny manager
sprzedaży w Risen Energy.
Nowy kontrakt jest kolejnym krokiem
w realizacji misji Menlo, którą jest ofe-
rowanie stałego i atrakcyjnego cenowo
dostępu do sprzętu fotowoltaicznego
w całej Europie. Obecnie Menlo Electric
prowadzi sprzedaż do ponad 20 państw
w Unii Europejskiej i poza nią. Dostawy
realizowane są z siedmiu centrów logi-
stycznych zlokalizowanych w sześciu pań-
stwach Europy. Dystrybutor wspierany
jest przez R.Power Renewables, wiodą-
cego europejskiego dewelopera fotowolta-
icznego z projektami farm o mocy 6 GW,
który przejął Menlo Electric w 2021 r.
Źródło: Menlo Electric
W ramach prowadzonych w laboratorium
badań, ML System zaprojektował i zbudo-
wał prototyp elektrolizera wysokociśnie-
niowego do produkcji wodoru, pracują-
cego przy niskim napięciu, co pozwala na
integrację z instalacjami PV. Modułowe
rozwiązanie łatwo dopasowuje ilości pro-
dukowanego wodoru do zapotrzebowa-
nia. Jest to już czwarta wersja urządzenia,
a intensywnie prowadzone prace skupiają
się na sukcesywnym poprawianiu klu-
czowych parametrów. Prototyp powstał
z wykorzystaniem komponentów wytwo-
rzonych w ML System, a dzięki zdoby-
tym przez spółkę kompetencjom i wyko-
rzystaniu procesów wzrostu warstw
atomowych udało się znacznie poprawić
efektywność generacji wodoru oraz zmi-
nimalizować wpływ zanieczyszczeń na
prace elektrolizera. Obecna wersja urzą-
dzenia wytwarza wodór o czystości na
poziomie 99%.
ML System jest jednym z założycieli Pod-
karpackiej Doliny Wodorowej zlokalizo-
wanej w Rzeszowie, ukierunkowanej na
zbudowanie łańcucha wartości gospo-
darki wodorowej, w tym jego produk-
cji, przesyłu, transportu, magazynowa-
nia i zastosowania w energetyce, transpo-
rcie oraz przemyśle, co umożliwia integra-
cję poszczególnych sektorów gospodarki
i optymalizację procesów i kosztów.
Umowa Menlo Electric i Risen Energy
Na zdjęciu: od lewej: Robert Pabierowski – dyrektor ds. rozwo-
ju Menlo Electric, Arthur Wu – generalny manager sprzedaży Risen
Energy, Marcin Ślęzak – dyrektor handlowy Menlo Electric
PGE wybuduje 12 nowych
farm fotowoltaicznych
PGE Energia Odnawialna przyspie-
sza program budowy nowych inwesty-
cji fotowoltaicznych. Spółka podpisała
umowy na realizację kolejnych 12 jedno-
megawatowych projektów. Instalacje PV
powstaną na Podlasiu, Mazowszu, Pod-
karpaciu oraz w województwach: łódz-
kim, opolskim, dolnośląskim, wielkopol-
skim i kujawsko-pomorskim.
Farmy fotowoltaiczne zostaną urucho-
mione w I kwartale 2023 r. Większość
z nich, to jest: PV Prusocin (powiat
mławski), PV Ulasek (powiat wyszkow-
ski), PV Wola Jedlińska (powiat radomsz-
czański), PV Przyłuski (powiat rawski),
PV Bachmatówka (powiat sokólski), PV
Markowce (powiat sanocki), PV Budzi-
sław Nowy (powiat kolski) i PV Szewo
(powiat
włocławski),
powstanie
na
wydzierżawionych przez spółkę gruntach
prywatnych.
Kolejne trzy instalacje: PV Zawidów 1,
PV Zawidów 2 (powiat zgorzelecki),
oraz Lesko 2 (powiat leski), PGE Energia
Odnawialna zbuduje na terenach nale-
żących do samorządu. Z kolei PV Opole
powstanie na gruntach Elektrowni Opole.
To już kolejne inwestycje fotowoltaiczne
PGE, na które w tym roku zostały uru-
chomione lub rozstrzygnięte przetargi.
Największym projektem jest instalacja
o mocy 153 MW, składającą się dwóch
farm – PV Jeziórko 1 i PV Jeziórko 2.
Większa jej część (100 MW) powsta-
nie do końca 2023 r. na terenie gminy
Grębów w powiecie tarnobrzeskim na
Podkarpaciu.
Łącznie w 2022 r. PGE Energia Odna-
wialna ma w planach uzyskanie pozwoleń
na budowę projektów PV o mocy około
260 MW. W kolejnych latach, gdy ten pro-
ces przyspieszy, spółka będzie mogła rok-
rocznie ogłaszać przetargi na ponad 300
MW w energetyce słonecznej.
Należąca do Grupy Kapitałowej PGE
spółka PGE Energia Odnawialna jest
obecnie największym producentem zie-
lonej energii w Polsce. Posiada 17 farm
wiatrowych, 29 elektrowni wodnych,
cztery elektrownie szczytowo-pompowe
oraz pięć farm fotowoltaicznych. Łączna
moc zainstalowana wszystkich obiektów
wynosi 2331,25 MW.
Źródło: PGEEO
ML System zbudował wysokowydajny elektrolizer wodorowy
współpracujący z PV
48
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-kraj
BayWa r.e. Solar Systems – jeden z wio-
dących dystrybutorów PV na rynku pol-
skim nawiązał współpracę z firmą Sungrow
w celu dystrybuowania szerokiego portfo-
lio produktów na terenie Polski.
Sungrow to lider innowacyjności w ener-
getyce słonecznej, który posiada 24-let-
nie doświadczenie w dziedzinie fotowolta-
iki. Firma Sungrow zainstalowała urządze-
nia o łącznej mocy ponad 154 GW w 150
państwach. Oferta firmy obejmuje falow-
niki komercyjne i przemysłowe, mieszka-
niowe, hybrydowe oraz magazyny energii.
– Niezmiernie cieszy nas fakt, że BayWa r.e.
Solar Systems Sp. z o.o. jest ważną częścią
naszej polskiej sieci dystrybutorów. Dzięki
BayWa r.e. Solar Systems Sp. z o.o. mamy
po swojej stronie jedną z wiodących firm
zajmujących się dystrybucją elektryczną,
która znana jest z indywidualnego, kom-
pleksowego i konkurencyjnego podejścia.
Wspólnie będziemy dostarczać realną war-
tość dodaną i wyróżniającą się jakość w każ-
dym aspekcie – skomentował Adam Hrycz,
manager dystrybucji w Sungrow Polska.
Firma BayWa r.e., mająca swoje siedziby
w 30 krajach, uzyskująca przychody
w wysokości prawie 2,5 mld euro, notu-
jąca stały ich wzrost od początku istnienia
firmy, jest wiodącym światowym dewelo-
perem energii odnawialnej, dystrybutorem
i dostawcą usług i rozwiązań branży ener-
getycznej. Na rynku polskim BayWa r.e.
działa jako autoryzowany dystrybutor
PV (hurtownia fotowoltaiczna) posiada-
jący własne biuro sprzedaży, magazyny
oraz platformę zakupową B2B dla insta-
latorów fotowoltaiki. W portfolio produk-
tów znajdą Państwo wszystkie elementy
potrzebne do zaprojektowania i wdroże-
nia systemu PV od wiodących, zaufanych
producentów.
ML System podpisał z Tauronem umowę
o wartości 10,6 mln euro na dostawę modu-
łów fotowoltaicznych o łącznej mocy
37,1 MW, które zainstalowane zostaną na
obecnie największej budowanej farmie
fotowoltaicznej w Polsce. Farma powstanie
w Mysłowicach. Tauron szacuje, że doce-
lowo w ciągu roku instalacja wyprodukuje
39 tys. MWh zielonej energii, co odpo-
wiada rocznym potrzebom 16 tys. gospo-
darstw domowych, przy jednoczesnym
ograniczeniu emisji CO2 o prawie 30 tys.
ton.
– Fakt, że moduły zainstalowane zostaną na
aktualnie największej budowanej farmie foto-
woltaicznej w Polsce, to dla nas duża nobili-
tacja. Cieszymy się, że krajowe spółki energe-
tyczne wspierają polskich producentów, wzmac-
niając konkurencyjność rodzimego przemysłu.
Wytworzona zielona energia pozwoli znacz-
nie ograniczyć emisję CO2, co przyczyni się do
poprawy warunków środowiskowych. Dodat-
kowym aspektem wpisującym się w budowę
„zielonej gospodarki” jest to, że farma będzie
zlokalizowana na zrekultywowanym składo-
wisku odpadów paleniskowych – komentuje
Dawid Cycoń, prezes ML System.
Podpisany przez ML System kontrakt
dotyczy budowy pierwszego etapu farmy
fotowoltaicznej.
Jak wskazuje Tauron, farma fotowoltaiczna
powstanie dwuetapowo: w pierwszym
do eksploatacji oddanych zostanie około
37 MW, drugi z kolei przewiduje budowę
instalacji o mocy około 60 MW (łącznie
blisko 100 MW). Docelowo w Mysłowi-
cach zostaną zainstalowane moduły foto-
woltaiczne o łącznej powierzchni 16 ha, co
odpowiada aż 22 boiskom do piłki nożnej.
Tauron szacuje, że w ciągu roku instalacja
wyprodukuje 39 tys. MWh zielonej energii,
co odpowiada rocznym potrzebom 16 tys.
gospodarstw domowych, przy jednocze-
snym ograniczeniu emisji CO2 o prawie
30 tys. ton. Pierwsza energia elektryczna
ma popłynąć z farmy w 2023 r.
Polskie moduły fotowoltaiczne na farmie PV Taurona
Columbus rozpoczyna
współpracę z PERN
Największy krajowy operator logistyki
naftowej – PERN SA skorzysta z usług
Columbus Energy w zakresie fotowol-
taiki. Pierwszym zadaniem Columbusa
jest uzyskanie warunków przyłączenia
do sieci elektroenergetycznej dla instala-
cji fotowoltaicznych w dziewięciu bazach
paliw i ropy należących do PERN.
O swoich działaniach, umożliwiających
wybudowanie instalacji fotowoltaicz-
nych w wybranych bazach ropy naftowej
i paliw, spółka PERN informowała kil-
kukrotnie. W wyniku wygranego prze-
targu Columbus Energy został partne-
rem spółki w obszarze przygotowania
koncepcji budowy instalacji fotowolta-
icznych, które zostaną zamontowane na
terenie dziewięciu wytypowanych do
tego etapu baz paliw i ropy naftowej.
– Naszym głównym zadaniem na obecnym
etapie współpracy jest sporządzenie koncep-
cji budowy instalacji fotowoltaicznej oraz
pozyskanie wszelkich wymaganych zgód,
pozwoleń i decyzji, niezbędnych do uzy-
skania warunków przyłączenia instalacji
fotowoltaicznej do sieci elektroenergetycz-
nej. Jest to bardzo złożony proces z uwagi
na obowiązujące prawo oraz wymogi zwią-
zane z uzyskaniem decyzji środowiskowych
– tłumaczy Sebastian Lorenz, dyrek-
tor sprzedaży obszaru public Columbus
Energy SA.
To już kolejna umowa podpisana
w 2022 r. z PERN. Na tym etapie Colum-
bus przygotowuje analizę możliwości
wybudowania instalacji fotowoltaicz-
nych we wskazanych przez PERN lokali-
zacjach. Do końca bieżącego roku PERN
zamierza też uruchomić na dachu cen-
trali w Płocku i terenach zielonych wokół
budynku instalacje fotowoltaiczne, które
będą generowały zieloną energię na
potrzeby biurowca.
Fot. Columbus
BayWa r.e. Solar Systems nawiązuje współpracę
z firmą Sungrow
Fot. ML System
49
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-kRaJ
IKEA Industry Zbąszynek ofi cjalnie roz-
poczyna budowę jednej z największych
farm fotowoltaicznych na użytek własny
w Polsce i w Europie. Panele słoneczne
o łącznej mocy 19 MW staną na tere-
nie zakładów IKEA Industry w Babimo-
ście i Zbąszynku. Inwestycja przyniesie
oszczędności w kosztach energii i obniży
ślad klimatyczny. Przyczyni się w ten spo-
sób do realizacji celu IKEA jakim jest sta-
nie się biznesem pozytywnym dla klimatu
do 2030 r.
Na gruntach w Babimoście i Zbąszynku
należących do IKEA Industry (będącej
częścią grupy Inter IKEA) stanie 37 tys.
paneli fotowoltaicznych o łącznej mocy
19 MW i powierzchni odpowiadającej
wielkości sześciu sklepów IKEA. Będzie
to nie tylko jedna z największych farm
fotowoltaicznych na użytek własny w Pol-
sce, ale też jedna z największych tego typu
instalacji na terenie fabryki w Europie.
Ważnym elementem realizacji celów kli-
matycznych IKEA są inwestycje w odna-
wialne źródła energii (OZE). Dotychczas
Grupa Ingka, odpowiadająca za sklepy
IKEA, zainwestowała globalnie blisko
2,5 mld euro w zieloną energię. W 2021 r.
grupa wydała ważne ogłoszenia o chęci
przeznaczenia dodatkowych 4 mld euro na
inwestycje w odnawialne źródeł energii na
całym świecie.
Polska jest krajem, w którym IKEA
w latach 2011–2016 zainwestowała blisko
1 mld zł, stając się posiadaczem drugiego
co do wielkości portfela OZE w IKEA na
świecie, zaraz po rynku amerykańskim.
Łączna zainstalowana moc wiatraków
IKEA w Polsce to prawie 178 MW.
80 wiatraków na sześciu farmach wiatro-
wych, należących do IKEA Retail Polska
(część Grupy Ingka), produkuje około
400 GWh energii elektrycznej rocznie. To
znacznie więcej niż zużycie energii IKEA
w sklepach, magazynach i centrach dystry-
bucyjnych w Polsce.
IKEA nadal inwestuje w OZE w Polsce,
czego przykładem jest zarówno rozpoczęta
inwestycja IKEA Industry Zbąszynek, jak
i inwestycje IKEA Retail na dachach skle-
pów i centrów dystrybucyjnych.
W czerwcu br. odbyło się ofi cjalne otwar-
cie Farmy Solarnej przy fabryce McCain
Poland w Chociwelu pod Wrocławiem.
To kamień milowy w idei McCain „Żyw-
ność przyjazna planecie” oraz na drodze
do redukcji emisji dwutlenku węgla.
Ponad 11 tys. paneli słonecznych oraz
pozyskiwana energia elektryczna z gwa-
rancjami pochodzenia OZE daje fabryce
w Chociwelu miano pierwszego zakładu
McCain w Europie, który działa w 100%
na bazie zielonej energii.
Farma solarna McCain w Polsce działa
od stycznia 2022 r. i dostarcza około
25% energii elektrycznej potrzebnej do
funkcjonowania
zakładu.
Dodatkowo
McCain pozyskuje energię z gwarancjami
pochodzenia OZE, co w sumie pokrywa
100% zapotrzebowania. W rezultacie
fabryka McCain w Chociwelu jest pierw-
szą fabryką McCain w Europie zasilaną
w 100% energią odnawialną. Dzięki temu
uzyskiwane jest zmniejszenie emisji CO2
o 4,3 tys. ton/rok.
Nowy system składa się z ponad 11 tys.
naziemnych paneli słonecznych zainstalo-
wanych na terenie przy zakładzie McCain.
Produkują one 5,3 GWh rocznie, co sta-
nowi równowartość rocznego zużycia
energii przez 1200 osób. System o mocy
4,9 MW jest zbudowany, utrzymywany
i eksploatowany w ramach partnerstwa
z fi rmą Engie.
IKEA rozpoczyna budowę farmy PV
Polska fabryka McCain w 100% zasilana zieloną energią
Fot. Instalacja fotowoltaiczna należąca do IKEA Industry
na terenie fabryki w Paços de Ferreira w Portugalii
Fot. McCain
– Charakterystyka czasowo-prądowa wkładek topikowych
optymalnie dostosowana do zabezpieczania paneli
fotowoltaicznych.
– Cylindryczny kształt, od 6.3 x 32 mm do 20 x 127 mm, różne
wielkości wkładek topikowych NH.
– Napięcia znamionowe od 400 V do 1500 V.
– Różne warianty montażu: wkładki bezpiecznikowe firmy SIBA
mogą być lutowane bezpośrednio na płytce montażowej,
umieszczane w zaciskach lutowniczych lub montowane
w podstawach.
– Małe gabaryty bezpieczników na wyższe napięcia.
Przegląd standardowych
wkładek topikowych firmy SIBA
dla fotowoltaiki
Wymiary [mm]
wielkość
Napięcie
znamionowe
Prąd znamionowy
[A]
6,3 x 32
DC 400 V
1÷8
10 x 38
DC 1000 V
0,5 ÷20
14 x 51
DC 1000 V
10 ÷25
10 x 51
DC 1100 V
6÷20
10 x 85
DC 1100 V
2 ÷ 20
NH 1L
DC 1100 V
50 ÷200
NH 3L
DC 1100 V
50 ÷500
20 x 127
DC 1500 V
2 ÷63
Dalsze szczegóły techniczne na zapytanie i na stronie internetowej.
SIBA Polska Sp. z o.o.
ul. Warszawska 300D
05-082 Stare Babice
tel. 22 832 14 77
tel. 601 241 236
tel. 603 567 198
siba@siba-bezpieczniki.pl
www.siba-bezpieczniki.pl
Zalety
bezpieczników dla fotowoltaiki
50
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-kraj
Cztery nowe elektrownie
fotowoltaiczne
z dofinansowaniem
NFOŚiGW
Preferencyjna pożyczka udzielona przez
Narodowy Fundusz Ochrony Środowi-
ska i Gospodarki Wodnej spółce ANTEX
II pozwoli zrealizować budowę czterech
elektrowni fotowoltaicznych o łącznej
mocy 4,737 MW w miejscowościach: Żar-
nowo Pierwsze, Maćkowice, Białobrzegi
i Łaszczówka Kolonia.
Inwestycja o wartości 12,9 mln zł poza
montażem paneli fotowoltaicznych i falow-
ników obejmuje także: budowę stacji trans-
formatorowych, komponentów niskiego
napięcia, linii SN, monitoringu, dróg tech-
nicznych oraz przyłączy infrastruktury
farm do sieci elektroenergetycznej.
Farmy wyprodukują już w pierwszym roku
ponad 5 tys. MWh energii elektrycznej ze
źródeł odnawialnych.
Elektrownie
fotowoltaiczne
wybudo-
wane w trzech wschodnich wojewódz-
twach – podlaskim (w Żarnowie Pierw-
szym o mocy 0,999 MW), podkarpac-
kim (w Maćkowicach o mocy 0,764 MW
i Białobrzegach o mocy 0,994 MW) oraz
lubelskim (w Łaszczówce Kolonii o mocy
1,98 MW) – przyczynią się do poprawy
jakości powietrza. Stanie się to dzięki
zwiększeniu produkcji energii ze źró-
deł odnawialnych oraz zmniejszeniu emi-
sji szkodliwych substancji do atmosfery,
takich jak tlenki azotu, dwutlenek siarki,
pyły powstające w procesie spalania paliw
kopalnianych. Emisja dwutlenku węgla
obniży się aż o 3855,2 ton rocznie.
Dofinansowanie pochodzi z programu
priorytetowego „Energia Plus”, którego
głównym celem jest zmniejszanie nega-
tywnego oddziaływania przedsiębiorstw
na środowisko, w tym poprawa jakości
powietrza poprzez wsparcie przedsięwzięć
inwestycyjnych.
Źródło: NFOŚiGW
E.ON Polska ogłosił wyniki projektu „Słu-
chaMY Was”, skierowanego do warszaw-
skich szkół podstawowych. Pięciu laure-
atów otrzyma instalacje fotowoltaiczne.
Stołeczny ratusz poparł inicjatywę i zaan-
gażował się w pomoc przy realizacji for-
malnej strony konkursu. Jury przyznało też
fundusze na realizację wyróżnionych szkol-
nych ekoinicjatyw. Wśród zwycięskich pro-
jektów znalazły się m.in. kompost ze skórek
z bananów, jadłodzielnia i stworzenie szkol-
nego ekosystemu.
Do projektu mogły zgłaszać się warszaw-
skie szkoły podstawowe. Jury oceniło osta-
tecznie 18 zgłoszeń i przyznało nagrody naj-
bardziej inspirującym, angażującym i naj-
ciekawszym ekoinicjatywom. Przy ocenie
projektów komisja zwracała uwagę m.in. na
to, w jaki sposób, dzięki realizacji zgłoszo-
nej inicjatywy, placówka stanie się bardziej
przyjazna dla środowiska.
– Pomysłowość i kreatywność dzieci była dla
nas inspirująca – skomentowała Aleksan-
dra Smyczyńska, dyrektor ds. komunika-
cji E.ON w Polsce. – Wszystkie projekty były
bardzo przemyślane. Każdy z nich miał realny
wpływ na zmniejszenie śladu środowiskowego
szkoły. Bardzo ucieszyły nas zaangażowanie
uczniów i ich dojrzała świadomość tego, jak
ważne są działania prośrodowiskowe.
W projekcie „SłuchaMY Was” łącznie
wyróżniono siedem szkół. Pięć placówek
zostało nagrodzonych instalacjami fotowol-
taicznymi – każda o mocy 20 KWp. Trzy
spośród nich otrzymały również środki na
dofinansowanie realizacji ekoinicjatyw. Jed-
nocześnie Fundacja E.ON w Polsce posta-
nowiła przekazać darowiznę na dofinanso-
wanie realizacji dwóch dodatkowych pro-
jektów dla szkół, które nie zmieściły się
w pierwszej piątce, a zgłosiły wyjątkowo
inspirujące pomysły.
Projekt „SłuchaMY Was” jest związany
z
inicjatywami
E.ON
prowadzonymi
pod hasłem „MY może więcej”. Oddaje
ono przekonanie firmy, że każde, nawet naj-
mniejsze działanie przyczynia się do więk-
szych zmian na rzecz ekologii i klimatu.
E.ON chce razem ze społecznościami lokal-
nymi, w których działa, tworzyć otoczenie
przyjazne środowisku naturalnemu.
Szczegółowe
informacje
o
projekcie,
a wkrótce także bank inspirujących eko-
pomysłów można znaleźć na stronie www.
szkolnaekoinicjatywa.pl.
Źródło: EON
TAURON zainwestował w nowoczesny
system do legalizacji i wzorcowania liczni-
ków energii elektrycznej. Firma uruchomiła
w swoim laboratorium pomiarowym system
pozwalający na automatyczne przeprowa-
dzenie jednocześnie testów 60 liczników jed-
nofazowych lub trójfazowych.
Innowacyjny, w pełni zautomatyzowany sys-
tem umożliwia jednoczesną, wielostanowi-
skową kalibrację, wzorcowanie i legalizację
liczników energii elektrycznej. System speł-
nia wymagania normy IEC 736 i jest prze-
znaczony do badań wszystkich dostępnych
na rynku rodzajów liczników energii elek-
trycznej. Stosowane rozwiązanie wyprodu-
kowane zostało przez polską firmę, która jest
wiodącym producentem w tym obszarze na
rynku światowym.
TAURON Dystrybucja Pomiary, właściciel
laboratorium, na co dzień zajmuje się mon-
tażem i obsługą układów pomiarowych u bli-
sko 5,3 mln klientów. Pracownicy i pod-
wykonawcy wykonują montaże, wymiany
i odczyty liczników. Spółka odpowiada za
całą gospodarkę licznikową, ich poprawną
pracę, kontroluje także, czy urządzenia speł-
niają wszystkie wymagane normy i posia-
dają konieczne atesty. Dla klientów ozna-
cza to przede wszystkim pewny i precyzyjny
pomiar zużytej energii. Każdego roku spółka
legalizuje i wzorcuje dziesiątki tysięcy liczni-
ków – głównie przemysłowych, GPRS oraz
urządzeń przedpłatowych.
TAURON Dystrybucja Pomiary posiada
akredytację Polskiego Centrum Akredytacji
do wzorcowania liczników energii elektrycz-
nej czynnej i biernej oraz Upoważnienie pre-
zesa Głównego Urzędu Miar do legalizacji
liczników energii elektrycznej czynnej.
Źródło: Tauron
Warszawskie szkoły otrzymają instalacje
TAURON uruchomił nowoczesne laboratorium
Fot. TAURON
51
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-kraj
Columbus Energy i Saule Technologies
zawarły z Google Cloud umowę o strate-
gicznej współpracy przy tworzeniu nowych
produktów wykorzystujących perowski-
towe ogniwa fotowoltaiczne oraz rozwią-
zań z dziedziny energetyki rozproszonej
i Internetu rzeczy. Google Cloud będzie
również partnerem technologicznym obu
firm, dostarczającym im usługi chmury
obliczeniowej.
Według prognoz, gwałtownie rosnący
światowy rynek Internetu rzeczy (ang. IoT
– Internet of Things) już w 2025 r. będzie
wart 1,1 bln dol. Ideą IoT jest połącze-
nie siecią najrozmaitszych, często bardzo
niewielkich i ściśle wyspecjalizowanych
urządzeń elektronicznych, które generują
i przesyłają informacje pomiędzy sobą. Te
jednak wymagają zasilania, co dotąd bar-
dzo ograniczało ich możliwe zastosowania.
Columbus Energy, Saule Technologies
i Google Cloud będą również współpraco-
wać przy rozwiązaniach z zakresu energe-
tyki rozproszonej.
Firmy zakładają, że ich współpraca
pozwoli przyspieszyć polską i potencjal-
nie światową transformację energetyczną
i cyfrową, z korzyścią dla wszystkich,
przede wszystkim jednak dla społeczno-
ści w największym stopniu dotkniętych
cyfrowym wykluczeniem lub problemami
z zapewnieniem zielonych źródeł energii.
Niemal 30 tys. nowych mikroinstalacji
o łącznej mocy ponad 255 MW zostało
przyłączonych do sieci Energa-Operator
w I kwartale 2022 r. Warto zauważyć, że
tylko w ciągu dwóch ostatnich lat liczba
tego rodzaju źródeł na terenie działania
Spółki wzrosła niemal sześciokrotnie.
Wedle stanu na koniec I kwartału
2022 r. łączna liczba przyłączonych do
sieci mikroinstalacji, wynosiła niemal
194 tys., a ich łączna moc zainstalowana
ponad 1,5 GW.
Znaczną większość z nich stanowiły panele
fotowoltaiczne. Do sieci Energa-Opera-
tor przyłączone są również jednak i inne
rodzaje źródeł wytwórczych do mocy 50
kW, w tym wiatraki, biogazownie, a także
kilkadziesiąt elektrowni wodnych.
Strategiczna współpraca z Google Cloud
Blisko 200 tys. mikroinstalacji w sieci Energi Operatora
Fot. Saule Technologies
Fot. Energa
Huawei nagrodził swoich
najlepszych partnerów
Huawei nagrodził swoich najlepszych part-
nerów biznesowych w Polsce w dziedzinie
energetyki. Podczas konferencji Huawei
Digital Power 2022 przedstawiciele firmy
wręczyli statuetki dla zwycięzców w 11 kate-
goriach. To pierwsze tego typu wydarze-
nie organizowane przez Huawei w Polsce,
poświęcone w całości zielonym technolo-
giom oraz energetyce.
Wydarzenie, które odbyło się 28 kwiet-
nia, skoncentrowane było na takich zagad-
nieniach jak: rozwój fotowoltaiki, nowe
stacje transformatorowe, klastry ener-
gii w Polsce, popularyzacja magazynów
energii, a takżeinnowacyjne rozwiązania
dostępne na rynku PV. Podczas wydarze-
nia firma Huawei nagrodziła także czoło-
wych i najbardziej innowacyjnych partne-
rów w obszarze transformacji energetycz-
nej w Polsce.
Jedną z głównych nagród w kategorii „C&I
Smart PV Frontier of the Year” otrzymała
firma Esoelo. W uzasadnieniu podkreślono,
że wyróżnienie to przyznano za nieustanny
rozwój i determinację w dążeniu do dekar-
bonizacji energetyki w Polsce we wszystkich
segmentach rynku. Przedstawiciele Huawei
docenili również wysoką jakość dostar-
czanych usług oraz profesjonalizm, które
ich zdaniem są cechami rozpoznawczymi
Esoleo.
Jak podkreślili przedstawicieli Huawei,
nagrodzone firmy poprzez swoją działal-
ność mogą być wzorcem do naśladowania
dla innych organizacji, dla których zrów-
noważony rozwój, OZE czy efektywność
energetyczna są podstawami działalno-
ści. Samo Huawei od kilku lat konsekwent-
nie rozwija portfolio rozwiązań dla energe-
tyki odnawialnej, zwłaszcza dotyczących
fotowoltaiki. Huawei angażuje się w rozwój
nowoczesnej energetyki w Polsce i oferuje
obecnie pełną paletę falowników do insta-
lacji fotowoltaicznych, zarówno dla gospo-
darstw domowych, firm, jak i dla odbiorców
przemysłowych.
52
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-świat
Baterie litowo-żelazowo-
fosforanowe
Technologia Lithium Ferro Phosphate
(znana również jako LFP lub LiFePO4),
która pojawiła się na rynku w 1996 r., zaczyna
wypierać inne technologie akumulatorów ze
względu na swoje zalety techniczne i bardzo
wysoki poziom bezpieczeństwa.
Akumulatory litowo-żelazowo-fosforanowe
LFP są rodzajem akumulatorów litowo-jo-
nowych. Mają anodę grafitową i katodę z fos-
foranu żelaza. Obie chemie działają w ten
sam sposób. Podczas cykli ładowania i roz-
ładowania jony litu zaczną przemieszczać się
z elektrody dodatniej do elektrody ujemnej
i odwrotnie. Główna różnica między aku-
mulatorami LFP a innymi typami akumu-
latorów litowo-jonowych polega na tym, że
akumulatory LFP nie zawierają kobaltu (eli-
minując kwestie etyczne dotyczące pozyski-
wania materiałów) i mają płaską krzywą roz-
ładowania. Chemia akumulatorów oparta
na tlenku litowo-kobaltowym jest bardziej
podatna na niestabilność cieplną w przy-
padku przeładowania, a kobalt jest zarówno
drogi, jak i trudno dostępny geograficznie.
LFP mają stabilny skład chemiczny, dzięki
czemu nie doświadczają tak wielu negatyw-
nych skutków przeładowania lub zwarć. Mają
także wyjątkowo długi okres pełnej goto-
wości do pracy po naładowaniu wynoszący
350 dni. Pomimo mniejszej gęstości ener-
gii wynoszącej 90/120 Wh/kg (litowo-jo-
nowe 150/200 Wh/kg) akumulatory LFP
są dobrym wyborem, jeśli chodzi o elek-
tronikę, która wymaga baterii o większej
mocy. Mają lepszą zdolność szybkiego roz-
ładowywania niż litowo-jonowe, co umoż-
liwia dostarczenie większej mocy w krót-
szym czasie. Mogą wytrzymać wyższe tem-
peratury robocze, mając nominalne napięcie
od 3,20 do 3,30 i zakres roboczy 2,5 do 3,65
V/ogniwo. W miarę zmniejszania się pojem-
ności fosforan litowo-żelazowy ulega mniej-
szej degradacji. Wytrzymują do 10 000 cykli
ładowania/rozładowania.
Źródło: EPEC Engineered Technologies, Super B
Boviet Solar Technology Co. Ltd. (Boviet
Solar), wiodąca globalna firma zajmująca
się technologią energii słonecznej, specja-
lizująca się w produkcji ogniw fotowolta-
icznych PERC oraz jedno- i dwustronnych
modułów fotowoltaicznych, otrzymała
zamówienie na dostawę modułów foto-
woltaicznych o mocy 138 MW .
Moduły fotowoltaiczne zostaną dostar-
czone
do
projektu
fotowoltaicznego
w Stanach Zjednoczonych. Deweloper
wybrał wysokowydajne, o dużej sprawno-
ści i wysokiej jakości monokrystaliczne
moduły fotowoltaiczne z podwójną szybą
Vega Series™ 550 W PERC firmy Boviet
Solar. – Boviet Solar nadal jest niezawodnym
źródłem najwyższej jakości modułów fotowol-
taicznych na rynku amerykańskim. Ta zdol-
ność do dostarczania modułów pomimo nie-
stabilnych okoliczności wpływających na
amerykański przemysł fotowoltaiczny ma
kluczowe znaczenie dla naszych klientów i ich
projektów, pozostaje priorytetem dla Boviet
Solar – powiedziała Sienna Cen, prezes
Boviet Solar USA.
Moduły fotowoltaiczne Boviet Solar to
produkty oparte na technologii wafla
monokrystalicznego typu PERC o wyso-
kiej czystości, zbudowane z dużych ogniw
połówkowych z wieloma szynami zbior-
czymi i solidnych komponentów. – Moduły
wybrane przez tego dewelopera oferują imponu-
jącą moc 550 W i najnowocześniejszą konstruk-
cję dwustronną. Pozwala to zmaksymalizować
produkcję energii na poziomie projektu, opty-
malizuje uśredniony koszt energii całego pro-
jektu i jego rentowność – dodaje Cen.
Moduły fotowoltaiczne Boviet Solar są
notowane na karcie wyników PVEL Top
Performer PV Module od 2019 r. Firma
posiada status Tier 1 BloombergNEF
od 2017 r.
Jolywood, jeden z wiodących producen-
tów modułów bifacial z ogniwami typu
n i technologią TOPCon, współpracuje
z wiodącym dostawcą kompleksowych
rozwiązań w zakresie energii słonecznej,
firmą IBC SOLAR. Obie firmy współpra-
cują nad dwoma bifacjalnymi, wysokowy-
dajnymi modułami Jolywood.
W wyniku współpracy IBC Solar rozsze-
rza swoje portfolio o dwa dwustronne
(bifacjalne) wydajne moduły o mocy
380 i 560 W. W Europie Jolywood Niwa
JW-HD120N o mocy 380 W w czar-
nej kolorystyce można teraz zamówić za
pośrednictwem IBC Solar. Moduły spraw-
dzą się zarówno w zastosowaniach miesz-
kaniowych, jak i komercyjnych C&I.
Wysokowydajny JW-HD144N o mocy
560 W jest specjalnie zaprojektowany dla
elektrowni wielkoskalowych. Wraz z ogni-
wami słonecznymi TOPCon typu n Joly-
wood dostarcza również materiał na war-
stwę spodnią. Firma IBC Solar od dawna
używa podkładów Jolywood we własnych
modułach.
Solidne, wysokowydajne moduły typu
szkło-szkło firmy Jolywood charaktery-
zują się szczególnie wysoką wydajnością
i niższą degradacją niż konwencjonalne
ogniwa słoneczne typu p. Oferują również
lepszy współczynnik temperaturowy i lep-
szy współczynnik bifacial. Tylna strona
modułów może osiągnąć 80% wydajności
strony przedniej. Aktywność modułów po
obu stronach zapewnia zwiększoną wydaj-
ność energetyczną. Firma Jolywood Solar
dostarczyła ponad 5 GW modułów i ogniw
słonecznych typu n do ponad 50 krajów.
Została dobrze przyjęta przez klientów na
całym świecie.
Dzięki doskonałej wydajności w sła-
bych
warunkach
oświetleniowych
moduł zapewnia wysoką wydajność,
nawet w warunkach słabego oświetlenia
w pochmurne lub mgliste dni. Dzięki bar-
dzo niskiej degradacji ogniw typu n wyno-
szącej zaledwie 0,40%, moduły są szcze-
gólnie trwałe.
Źródło: Jolywood, PV Europe
Boviet Solar z zamówieniami o łącznej mocy 138 MW
Współpraca Jolywood oraz IBC SOLAR
Fot. Jolywood
Fot. EPEC Engineered Technologies
53
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-świat
Elastyczne połączenie ogniw
słonecznych za pomocą
mikrołączenia laserowego
Instytut Fraunhofera ds. Systemów Ener-
gii Słonecznej ISE opracował laserowy
proces, dzięki któremu ogniwa PERC
i TOPCon można elastycznie łączyć
za pomocą folii aluminiowej w sposób
oszczędzający zasoby. Technologia Foil-
Met® nie wymaga przewodzącego kleju
ani lutu. Pozwala na zmniejszenie zuży-
cia srebra w module nawet o 30%.
Elastyczne połączenie o konstrukcji łań-
cuchowej umożliwia układanie ogniw
w formie gontowej maksymalizując
wydajności modułu, jak również umiesz-
czanie ogniw obok siebie w małych odstę-
pach. Ten drugi sposób jest powszechnie
stosowany w masowej produkcji, w celu
uzyskania możliwie najbardziej ekono-
micznej konstrukcji modułu. Na Inter-
solar Europe 2022 instytut zaprezento-
wał łańcuch ogniw składający się z 30
elementów.
– Najwartościowsze w naszej technologii jest
to, że z jednej strony obiecuje ona wysoką
wydajność modułów ze względu na niski
opór elektryczny połączeń, możliwość sto-
sowania układu gontowego, a wraz z bar-
dzo wysoką elastycznością mechaniczną sze-
regu wydaje się być predestynowana do niszy
zastosowań w zintegrowanej fotowoltaice.
Z drugiej strony wysoki potencjał oszczęd-
ności kosztów i materiałów sprawia, że pro-
ces ten jest również interesujący dla maso-
wego rynku fotowoltaicznego – mówi dr.
Jan Nekarda, Kierownik Działu Struk-
tury i Metalizacji w Fraunhofer ISE.
Zaprezentowana pod koniec ubiegłego
roku technologia FoilMet® jest opatento-
wywana. Trwają przygotowania do pro-
dukcji pilotażowej oraz analiz żywotno-
ści demonstrowanej technologii.
Źródło: Fraunhofer ISE
Międzynarodowy panel ekspertów oce-
nił zgłoszenia do nagrody Interso-
lar AWARD i wybrał trzech zwycięz-
ców, którzy odebrali nagrodę za inno-
wacyjność. Nagrody Intersolar AWARD
zostały wręczone zwycięzcom podczas
ceremonii, która odbyła się w Internatio-
nales Congress Centre München (ICM)
10 maja 2022 r. w ramach The smarter E
Europe.
Jednym z laureatów została Gamesa
Electric SAU (Hiszpania za PRO-
TEUS PV4700, centralny falownik dla
dużych parków fotowoltaicznych, który
łączy wysoką wydajność ze szczegól-
nie wysoką gęstością mocy. Jego hybry-
dowy układ chłodzenia składa się z sys-
temu chłodzenia cieczą – obiegu cieczy
dla szczególnie obciążonych komponen-
tów i systemu chłodzenia powietrzem.
Zapewnia to pracę falownika w wysokich
temperaturach zewnętrznych bez obni-
żania mocy. Ponadto falownik centralny
ma tylko niskie składowe harmoniczne
w swoim prądzie wyjściowym oraz zdol-
ność aktywnego tłumienia niektórych
harmonicznych, dzięki czemu możliwe
jest jego stosowanie w miejscach o sła-
bych parametrach sieci.
Kolejną nagrodzoną firmą jest REC
Solar EMEA GmbH (Niemcy) za pro-
dukt Alpha Pure, pierwszy masowo
produkowany bezołowiowy moduł foto-
woltaiczny na bazie krzemu krystalicz-
nego, który jest tym samym zgodny
z dyrektywą UE RoHS dotyczącą ogra-
niczenia stosowania niektórych niebez-
piecznych substancji w sprzęcie elek-
trycznym
i
elektronicznym.
Alpha
Pure oferuje moduły do 410 W mocy
o powierzchni 1,85 m2, posiadające
sprawność 22,2%. W modułach zastoso-
wano połączenia sprawdzonych heteroz-
łączowych ogniw słonecznych z techno-
logią połączeń przewodowych bez przerw
między poszczególnymi ogniwami.
Trzecim laureatem została firma M10
Solar Equipment GmbH (Niemcy):
Zakład produkcyjny SURFACE łączy
ogniwa słoneczne za pomocą tzw. metody
gontu. Ogniwa słoneczne pocięte na
sześć pasków są precyzyjnie połączone
ze sobą za pomocą bardzo małej zakładki
od 1 do 1,2 mm za pomocą przewodzą-
cego kleju. System SURFACE może rów-
nież pozycjonować ogniwa słoneczne na
wzór cegły. Rezultatem jest tzw. matryca
gontu z niewielką krzywizną powodującą,
że moduły są bardziej odporne na zacie-
nienie. W połączeniu z technikami bar-
wienia daje to większe możliwości archi-
tektoniczne przy projektowaniu budyn-
ków i pojazdów.
Źródło: Intersolar
Laureaci Intersolar AWARD 2022
Fot. Intersolar
Fot. Fraunhofer ISE
54
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-świat
Produkcja i wykorzystanie energii odpowia-
dają za ponad 75% emisji gazów cieplarnia-
nych w Unii Europejskiej (UE). Dekarbo-
nizacja systemu energetycznego ma zatem
kluczowe znaczenie dla realizacji długoter-
minowego celu UE, jakim jest osiągnięcie
neutralności klimatycznej do 2050 r.
Energia pochodząca ze źródeł odnawial-
nych jest niezbędna do oczyszczenia sys-
temu energetycznego UE. Jednocześnie
zwiększony udział odnawialnych źródeł
energii w koszyku energetycznym przynie-
sie korzyści obywatelom poprzez tworze-
nie nowych miejsc pracy w różnych sekto-
rach, kierowanie dialogiem między społecz-
nościami, stwarzanie możliwości wyrówna-
nia szans na rynku pracy i większej integra-
cji wspólnot w sektorze energetycznym.
Obecnie większość miejsc pracy w sekto-
rze energetycznym UE jest związana z kon-
wencjonalnymi źródłami energii, takimi
jak ropa naftowa, gaz, węgiel i energia
jądrowa. Technologie czystej energii stają
się jednak dynamicznym obszarem inwe-
stycji i zatrudnienia, co prowadzi do two-
rzenia nowych miejsc pracy także w sek-
torach pokrewnych, takich jak budownic-
two i produkcja. Niektóre sektory i regiony
w UE będą potrzebowały czasu, aby przejść
na nowe odnawialne źródła energii i spró-
bować, tam gdzie to możliwe, przenieść
swoje kompetencje i umiejętności. To już
się dzieje w regionach węglowych UE.
Komisja Europejska podejmuje inicja-
tywy mające na celu pomoc i wsparcie spra-
wiedliwej transformacji regionów węglo-
wych, zarówno w UE, jak i na Bałkanach
Zachodnich i na Ukrainie, na ich drodze do
dekarbonizacji.
Ze względu na długoterminowy cel UE,
jakim jest neutralność klimatyczna i jej
niedawne zobowiązanie do zmniejszenia
zależności od importowanych paliw, sektor
energii odnawialnej w UE będzie się roz-
wijał, i to znacznie szybciej, niż pierwotnie
planowano. Już w 2020 r. obroty przemysłu
związanego z energią odnawialną w krajach
UE-27 wyniosły około 163 mld euro, co sta-
nowi wzrost brutto o około 13,7 mld euro
w porównaniu z 2019 r. (+9,2%).
Wśród odnawialnych źródeł energii foto-
woltaika, wiatr i bioenergia to już dojrzałe
branże i znaczący pracodawcy zarówno
na świecie, jak i w UE. W 2020 r. 24% cał-
kowitego zatrudnienia w UE w sektorze
energii odnawialnej było związane z pom-
pami ciepła (318 tys. miejsc pracy), następ-
nie 22% z biopaliwami (238 tys. miejsc
pracy) i 21% z energią wiatrową (280,4 tys.
miejsc pracy), a w sektorach okołobranżo-
wych zatrudnionych było bezpośrednio
lub pośrednio 1,3 mln osób. Stanowiło to
wzrost zatrudnienia brutto o 65 tys. miejsc
pracy (5,2%) w okresie od 2019 do 2020 r.
Czterema największymi krajami pod wzglę-
dem zatrudnienia były Niemcy (242,1 tys.
miejsc pracy, 18% wszystkich miejsc pracy
w UE związanych z odnawialnymi źródłami
energii), Francja (164,4 tys. miejsc pracy,
13%). ), Hiszpania (140,5 tys. miejsc pracy,
11%) i Włochy (99,9 tys. miejsc pracy, 8%).
W nadchodzących latach więcej osób przej-
dzie do sektorów pracy związanych z tech-
nologiami energii odnawialnej. Aby wysu-
nąć na pierwszy plan produkcję ener-
gii odnawialnej i płynące z niej korzy-
ści na poziomie ekonomicznym, społecz-
nym i przemysłowym, Dyrekcja Generalna
Komisji ds. Energii uruchamia serię wideo-
relacji osób dzielących się swoimi doświad-
czeniami z pracy w różnych rodzajach ener-
gii odnawialnej w całej UE.
Źródło: ec.europa.eu
Zatrudnienie w unijnym sektorze energii odnawialnej
Ogniwo termofotowoltaiczne
Amerykańscy inżynierowie z Massa-
chusetts Institute of Technology (MIT)
i National Renewable Energy Laboratory
(NREL) zaprojektowali silnik cieplny bez
części ruchomych. Twierdzą, że pewnego
dnia projekt może umożliwić całkowite
zdekarbonizowanie
produkcji
energii
energetycznej. Ich demonstrator techno-
logii przekształca ciepło w energię elek-
tryczną z ponad 40-procentową wydaj-
nością. To lepszy wynik niż w przypadku
tradycyjnych turbin parowych.
Silnik cieplny to ogniwo termofotowol-
taiczne podobne do ogniw znajdujących
się w module fotowoltaicznym. Termo-
fotowoltaika (TPV) przekształca głów-
nie światło podczerwone w energię elek-
tryczną dzięki efektowi fotowoltaicz-
nemu. Polega na pasywnym wychwyty-
waniu wysokoenergetycznych fotonów
z rozgrzanego do białości źródła cie-
pła i przekształcaniu ich w energię elek-
tryczną. Projekt zespołu może genero-
wać energię elektryczną ze źródła ciepła
o temperaturze od 1900 do 2400 °C, czyli
do około 4300 °F.
Ogniwa termofotowoltaiczne wyznaczają
drogę badawczą w kierunku półprzewod-
nikowych silników cieplnych. Podobnie
jak ogniwa słoneczne, ogniwa TPV mogą
być wykonane z materiałów półprzewod-
nikowych o określonej przerwie ener-
getycznej – przerwie między pasmem
walencyjnym materiału a jego pasmem
przewodnictwa. Jeśli foton o wystarcza-
jąco wysokiej energii zostanie pochło-
nięty przez materiał, może przerzu-
cić elektron przez przerwę wzbronioną,
a tym samym generować elektryczność,
robiąc to bez poruszania wirników lub
łopatek turbin.
Na podstawie pojedynczego ogniwa TPV
zespół zademonstrował działanie systemu
w oddzielnych eksperymentach na małą
skalę. Obecnie trwają prace nad integra-
cją pojedynczych elementów, aby zapre-
zentować w pełni działający demonsta-
tor technologii. Naukowcy mają nadzieję
na zwiększenie skali systemu, aby zastą-
pić elektrownie oparte na paliwach kopal-
nych i umożliwić zbudowanie cało-
ściowej, zdekarbonizowanej sieci ener-
getycznej, zasilanej wyłącznie energią
odnawialną.
Źródło: Massachusetts Institute of Technology
55
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-świat
Przedstawiciele Fraunhofer Institute for
Solar Energy Systems (ISE, Niemcy),
National Renewable Energy Labora-
tory (USA), National Institute of Advan-
ced Industrial Science and Technology
(Japonia) oraz innych wiodących instytu-
tów badań nad energią słoneczną na całym
świecie, a także międzynarodowi uczest-
nicy ze środowisk akademickich i przemy-
słowych omówili implikacje rynku wie-
loterawatowej fotowoltaiki (PV) pod-
czas III edycji warsztatów Terawatt Global
Alliance of Solar Energy Research Institu-
tes (GA-SERI).
Warsztaty odbyły się w dniach 16–17 maja
br. we Freiburgu w Niemczech. Zgroma-
dziły ponad 60 ekspertów ds. fotowoltaiki,
wraz z ekspertami z powiązanych obsza-
rów badawczo-rozwojowych (B+R) z 12
krajów.
Wiosną tego roku przekroczono granicę
1 TW zainstalowanej mocy fotowoltaicz-
nej, co stanowi kamień milowy dla roz-
woju energii produkowanej ze Słońca.
– Ten wykładniczy wzrost w kierunku rynku
o wielu terawatach stwarza ogromne możli-
wości, a także wyzwania dla przemysłu i śro-
dowisk badawczych. Wpływają one na wszyst-
kie etapy łańcucha wartości, od projektowania
produktu po zaopatrzenie w materiały i recy-
kling – wyjaśnił prof. dr Andreas Bett, szef
Fraunhofer ISE.
Podczas warsztatów uczestnicy dysku-
towali o technologiach fotowoltaicz-
nych w erze multi-TW i roli łączenia sek-
torów, które jeszcze bardziej zwiększą
zapotrzebowanie na energię słoneczną
oraz otworzą nowe rynki i opcje integra-
cji fotowoltaiki z systemem energetycz-
nym w skali TW.
Kolejnymi kluczowymi tematami były
kwestia dostępności materiałów, a także
kwestia wartości łańcucha dostaw dla mul-
ti-TW. Uczestnicy warsztatów zgodzili się,
że zwiększona produkcja przyniesie spo-
łeczności naukowej nowy zestaw wyzwań
badawczo-rozwojowych.
Potrzebne
są
ukierunkowane badania i rozwój, aby
zmniejszyć zużycie srebra. Projektowa-
nie produktów do recyklingu półprze-
wodników, metali i szkła będzie miało klu-
czowe znaczenie dla długoterminowego
zrównoważonego
rozwoju
przemysłu
fotowoltaicznego.
– Czekanie na przyszłe rozwiązania nie
wchodzi w grę – powiedziała Nancy
Haegel, dyrektor Materials Science Center
w NREL. – Musimy działać już teraz, aby
zmniejszyć emisje CO2, a energia słoneczna
jest dziś gotowa, by szybko wzrastać i sprostać
temu wyzwaniu – dodaje.
Źródło: NREL
Strategia UE na rzecz energii słonecznej
przyspieszy rozwój fotowoltaiki w Euro-
pie. Opracowana w ramach planu REPo-
werEU strategia, ma na celu wprowadze-
nie do sieci ponad 320 GW mocy nowo
zainstalowanych systemów fotowolta-
icznych do 2025 r. i prawie 600 GW do
2030 r.
REPowerEU to plan Komisji Europejskiej
dla uniezależnienia Europy od rosyjskich
paliw kopalnych na długo przed 2030 r.
Przedstawia on szereg środków i działań
dla osiągnięcia tego celu oraz przyspie-
szenie zielonej transformacji, przy jedno-
czesnym zwiększeniu odporności ogól-
nounijnego
systemu
energetycznego.
W świetle rosyjskiej inwazji na Ukrainę,
niezbędne są zintensyfikowane działania
w kierunku niezależności energetycznej
Europy.
Nowe realia geopolityczne związane
z rynkiem energii, wymagają od krajów
europejskich radykalnego przyspieszenia
przejścia na czystą energię oraz zwiększe-
nia niezależności energetycznej od nie-
wiarygodnych dostawców i niestabilnych
paliw kopalnych. Działając w ramach
Unii, Europa może ten cel osiągnąć szyb-
ciej. 85% Europejczyków uważa, że dla
wsparcia Ukrainy, kraje Unii powinny jak
najszybciej zmniejszyć swoją zależność
od rosyjskiej ropy i gazu. Plan REPowe-
rEU przedstawia szereg środków mają-
cych na celu szybkie zmniejszenie zależ-
ności od rosyjskich paliw kopalnych.
Opiera się na trzech zasadniczych dzia-
łaniach w krótkim i dłuższym okresie:
dywersyfikacja dostaw, oszczędności, zie-
lonej transformacji.
Trzecie warsztaty terawatowe
Plan działania REPowerEU Komisji Europejskiej
Rekord świata w wydajności
konwersji
LONGi ogłosiło nowy rekord świata
w wydajności konwersji wynoszący 26,5%
dla swoich ogniw fotowoltaicznych z hete-
rozłączem krzemowym (HJT). Nowy
rekord został potwierdzony w testach
przeprowadzonych przez Instytut Badań
nad Energią Słoneczną (ISFH) w Hameln
w Niemczech. Nowy rekord wydajności
wielkoformatowych ogniw fotowoltaicz-
nych z krzemu monokrystalicznego został
osiągnięty na pełnowymiarowych waflach
krzemowych M6 (274,4 cm2).
Innowacje LONGi nieustannie podnoszą
poprzeczkę, ustanawiając światowe rekordy
wydajności konwersji i pozostając w czo-
łówce technologii typu P TOPCON, N-type
TOPCON, N-type HJT, P-type HJT
i innych technologii fotowoltaicznych. Sieć
centrów badawczo-rozwojowych LONGi
koncentruje się na technologiach płytek,
ogniw, modułów i rozwiązań fotowoltaicz-
nych. Strategiczne partnerstwa wzmacniają
współpracę pomiędzy przedsiębiorstwami,
uczelniami i instytutami badawczymi.
Podczas dwudniowej sesji na konferencji
przeglądowej Intersolar Munich, prowadzo-
nej przez TaiyangNews, LONGi przedsta-
wił prezentację na temat wartości modułu
opartego na dwufazowym PERC 182 mm/
M10 dla wielkoskalowych elektrowni foto-
woltaicznych. Przedstawiciel firmy stwier-
dził, że produkty i technologie fotowol-
taiczne powinny opierać się na LCOE (ang.
Levelized Cost of Electricity). LCOE to koszt
energii wytwarzanej przez cały okres eks-
ploatacji systemu PV. Po uwzględnieniu
wszystkich warunków brzegowych, moduł
oparty na ogniwach M10 okazuje się najlep-
szym rozwiązaniem dla elektrowni na skalę
przemysłową, a przyszłe innowacje techno-
logiczne powinny być skoncentrowane na
zwiększeniu ich wydajności.
Ogniwo M10 o boku 182 mm uznawane jest
przez LONGi za najlepsze rozmiarowo po
szczegółowym rozważeniu procesów pro-
dukcyjnych, procedury wdrażania i warto-
ści dla klienta.
Źródła: LONGi
Fot. LONGi
56
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-świat
Umowa PPA dla elektrowni
Cattlemen Solar Park
EDP Renewables (Euronext: EDPR),
czwarty pod względem wielkości producent
energii odnawialnej na świecie, działający za
pośrednictwem swojej w pełni kontrolowa-
nej spółki zależnej EDP Renewables North
America LLC (EDPR NA) i Bristol Myers
Squibb (NYSE: BMY) zawarły piętnasto-
letnią umowę typu PPA na 60 MW dla elek-
trowni słonecznej Catt lement Solar Park
o mocy 240 MW, zlokalizowanej w hrab-
stwie Milam w środkowym Teksasie.
Zawarte porozumienie umożliwi EDPR
NA rozwój Catt lemen Solar Park. Szaco-
wana wartość inwestycji wynosi 280 mln
USD, a farma fotowoltaiczna ma zostać
oddana do użytku w 2023 r. Projekt przy-
niesie korzyści gospodarcze w postaci
m.in. płatności dla miejscowych właścicieli
gruntów, wpływów z podatków, z których
fi nansowane są podstawowe świadczenia
komunalne, a także miejsc pracy na etapie
budowy i eksploatacji elektrowni. Farma
fotowoltaiczna zapewni energię wystar-
czającą do zaspokojenia rocznych potrzeb
ponad 37 000 przeciętnych gospodarstw
domowych w Teksasie i pozwoli zaoszczę-
dzić ponad 1,36 mld litrów wody w skali
roku (które zostałaby w przeciwnym razie
wykorzystane do produkcji energii z kon-
wencjonalnych źródeł o takiej samej mocy
zainstalowanej, co Catt lemen Solar Park).
Źródło: EDP Renewables
Po nieco ponad 1,5-rocznym
okresie prac „od prototypu do
produktu”, na początku maja br.
fi rma Salient Energy zaprezen-
towała opracowany gotowy aku-
mulator cynkowo-jonowy. Aku-
mulator o pojemności znamio-
nowej 60 Ah, napięciu znamiono-
wym 1,3 V, objętościowej gęsto-
ści energii 100 Wh/l, grawimetrycznej
gęstości energii 60 Wh/kg ma wymiary 26
cm × 24 cm × 1,2 cm i waży 1,3 kg.
Salient Energy, fi rma będąca kanadyjskim
startupem, opracowująca nowatorskie
akumulatory cynkowo-jonowe jako alter-
natywę dla konwencjonalnych akumula-
torów litowo-jonowych, 14 października
2020 r. została wybrana do fi nału kon-
kursu Natural Resources Kanada „Char-
ging the Future Challenge”. Jako fi nali-
sta Salient Energy otrzymała 700 000 dol.
na rozwój ogniwa na skalę komercyjną,
w celu przekształcenia działającego pro-
totypu w gotowy produkt. Wyzwanie ma
na celu przyspieszenie kanadyjskich inno-
wacji w zakresie budowy czystych baterii
poprzez zastosowanie bardziej dostępnych
surowców i bezpieczniejszych technologii.
Bateria Salient Energy jest dostosowana
do potrzeb magazynowania energii odna-
wialnej, gdzie koszt, bezpieczeństwo
i trwałość baterii mają znaczenie dużo
większe niż ich waga. Firma udowodniła,
że akumulatory cynkowo-jo-
nowe mogą działać na tych
samych zasadach co akumula-
tory litowo-jonowe, przy użyciu
materiałów, które są niedrogie,
obfi te i bezpieczne.
Według producenta jego aku-
mulatory
cynkowo-jonowe
działają tak samo jak istnie-
jące systemy magazynowania litowo-jo-
nowego. Rzecznik fi rmy wyjaśnił: – Sys-
tem magazynowania energii cynkowo-jono-
wej działa tak samo jak system magazyno-
wania energii litowo-jonowej, z istotnymi
różnicami między nimi: niższymi kosztami
produkcji, większym bezpieczeństwem dzia-
łania i obfi tością łańcucha dostaw, bez straty
wydajności. Ponadto jego podstawowa che-
mia na bazie wody eliminuje ryzyko pożaru,
dzięki czemu jest bezpieczną alternatywą
dla istniejących systemów magazynowania
energii.
Urządzenia są obecnie produkowane
w zakładzie w Dartmouth w Nowej Szko-
cji w Kanadzie w liczbie 100 egzempla-
rzy miesięcznie. Obecnie prowadzone są
prace nad zwiększeniem produkcji urzą-
dzeń w celu wsparcia projektów pilotażo-
wych w sektorze mieszkaniowym. Pierw-
sza gigafabryka będzie zlokalizowana
w USA lub Kanadzie.
Źródło: GlobeNewswire
Akumulator cynkowo-jonowy
do domowego magazynowania energii
aku
e
ych
y lit
eri
fite i
dłu
lato
działaj
r.
że
m
o
.
że
now
samy
tory
mat
obfi
Wed
mul
dzia
Przy pomocy nowej powłoki antyrefl ek-
syjnej naukowcom z Instytutu Fraunho-
fera ds. Systemów Energii Słonecznej ISE
udało się zwiększyć wydajność najlepszego
dotychczas czterowarstwowego ogniwa sło-
necznego z 46,1 do 47,6% w skoncentro-
wanym świetle słonecznym. Wynik ten sta-
nowi kamień milowy, ponieważ obecnie na
świecie nie ma bardziej wydajnego ogniwa
słonecznego.
Fraunhofer ISE od dwóch lat pracuje
nad ambitnym projektem o nazwie
„50Percent”. Będzie to pierwsze na świe-
cie ogniwo słoneczne o wydajności 50%.
W tym celu każda pojedyncza warstwa
wielozłączowych ogniw jest dalej optyma-
lizowana. Instalowane są udoskonalenia
technologiczne w zakresie styków oraz
warstwy przeciwodblaskowe. – Cieszymy
się z tego wyniku, który osiągnięto zaled-
wie rok po otwarciu naszego nowego cen-
trum wysokowydajnych ogniw słonecznych –
mówi dr Frank Dimroth, kierownik działu
fotowoltaiki i technologii koncentratorów
w Fraunhofer ISE.
Źródło: Fraunhofer ISE
Fraunhofer ISE buduje ogniwo słoneczne o wydajności 47,6%
Wybór lokalizacji projektów
fotowoltaicznych w miastach
Naukowcy z Uniwersytetu w Maladze opra-
cowali oprogramowanie o nazwie URSUS-
-PV do szacowania energii słonecznej
dostępnej w obszarach miejskich. Narzę-
dzie pomaga w podejmowaniu decyzji doty-
czących możliwych optymalnych lokaliza-
cji instalacji fotowoltaicznych na konkret-
nych dachach budynków mieszkalnych
i innych obiektów. Badanie wszystkich moż-
liwych lokalizacji systemów fotowoltaicz-
nych w mieście nie jest konieczne, ponie-
waż potencjalnych użytkowników intere-
sują konkretne obszary. Narzędzie przyjmie
jako dane wejściowe interesujący obszar
i wskazuje użytkownikowi dostępne dachy.
Umożliwia wybór dachów na obszarze pla-
nowanego montażu modułów fotowoltaicz-
nych, analizując ich orientacje i nachylenia.
Źródło: ScienceDirect
Fot. Fraunhofer ISE
57
magazyn fotowoltaika 2/2022
rynek-aktualności-świat
Holenderski inkubator technologii SALD
BV rozpoczął międzynarodową dostawę
sprzętu w technologii Spatial Atomic
Layer Deposition (SALD). Polega ona na
osadzaniu warstw atomowych (ALD) do
wytwarzania bardzo cienkich, konformal-
nych filmów (folia + materiał) z kontrolą
grubości i składu nanoszonego materiału
na poziomie atomowym.
Osadzanie warstw odpowiednich mate-
riałów o grubościach atomowych to bar-
dzo szybki proces, kompatybilny z tech-
nikami o dużej przepustowości, takimi
jak roll-to-roll (R2R), oraz wszech-
stronny i tani w rozbudowie. Ponadto
jedną z głównych zalet technologii SALD
jest to, że proces nanoszenia materiału
bez obniżania szybkości może być wyko-
nywany w naturalnych warunkach środo-
wiskowych. SALD bardzo dobrze nadaje
się do wytwarzania perowskitowych
ogniw słonecznych. Minerały perow-
skitu są uważane za nową, przyszłościową
technologię ogniw słonecznych, ponie-
waż są tanie, łatwe w obróbce i wydajne.
Do poprawy pozostają stabilność i trwa-
łość fotowoltaiki perowskitowej. Trwałą,
mocną powłokę o grubości warstwy poje-
dynczych atomów można uzyskać za
pomocą technologii SALD. Przewiduje
się, że do 2027 r. światowy rynek perow-
skitowych ogniw słonecznych będzie
wart ponad 2 mld dol.
Nadal jednak podstawowym wyzwaniem
stojącym przed rozwojem rynku perow-
skitowego jest przeniesienia produkcji
ogniw z dzisiejszego środowiska labora-
toryjnego do masowej skali przemysło-
wej. Obecnie dostarczane systemy SALD
są wykorzystywane do przygotowania
masowej produkcji w systemie roll-to-
-roll (R2R). W tym procesie elastyczny
materiał wyjściowy stanowiący pod-
łoże bazowe jest rozwijany, struktura np.
perowskitowa jest drukowana lub nadru-
kowywana, a następnie ponownie zwi-
jany. W połączeniu z technologią SALD
możliwe jest drukowanie na roli nano-
cienkich powłok o określonych właściwo-
ściach i funkcjach. Proces R2R szczegól-
nie dobrze nadaje się do ekonomicznej
produkcji masowej na dużą skalę.
Przez długi czas niezbędny udział oło-
wiu używanego do wytwarzania ogniw
słonecznych w materiałach perowskito-
wych był problematyczny, ponieważ jest
to zabronione na mocy dyrektyw UE
RoHS (Restriction of Hazardous Sub-
stances). Chociaż możliwe jest zastąpie-
nie ołowiu cyną, to jednak cyna stop-
niowo utlenia się, powodując utratę
struktury krystalicznej perowskitu. To
właśnie zapobieganie utlenianiu, w celu
zapewnienia
długotrwałej
stabilności
ogniw perowskitowych, umożliwia tech-
nologia SALD.
We wszystkich rozwijających się sekto-
rach przemysłowych maksymalna prze-
pustowość produkcji przy możliwie naj-
niższych kosztach ma kluczowe znacze-
nie dla osiągnięcia rynkowego sukcesu.
Opracowana przez firmę SALD BV uni-
kalna technologia umożliwiająca osadza-
nie atomowych warstw materiałów przy
maksymalnej przepustowości i przy naj-
niższych kosztach jest chroniona wie-
loma patentami. Opracowane urządzenie
do zastosowania technologii SALD jest
kompaktowe, może być wykorzystywane
zarówno do badań, jak i do produkcji na
małą skalę. Firma jest gotowa do przeska-
lowania opracowanej technologii do pro-
dukcji wielkoseryjnej. Technologia osa-
dzania warstw o grubości atomowej jest
użyteczna w wielu dziedzinach produkcji
zaawansowanych urządzeń.
Źródło: SALD BV, ope-journal.com
SALD dostarcza system do produkcji perowskitowych
ogniw słonecznych
Odprowadzanie wody i pyłu
z powierzchni modułu PV
Problem zabrudzeń dotyka elektrowni sło-
necznych na całym świecie, w większym lub
mniejszym stopniu zależnie od ich lokali-
zacji, częstotliwości opadów i czyszczenia.
Zabrudzenia bezpośrednio wpływają na
zmniejszenie produkcji energii oraz potrzebę
regularnego
oczyszczania
powierzchni
modułów.
Firma Solarud Ltd posiadająca duże
doświadczenie w budowie i przeglądach
elektrowni fotowoltaicznych przez okres
ponad 10 lat wykonała kilka tysięcy inspek-
cji parków PV. Z obserwacji wynikało, że
prawie wszystkie farmy fotowoltaiczne mają
wspólne miejsce zabrudzenia. Znajduje się
ono w dolnej części modułu i jest spowodo-
wane brakiem odpływu wody zatrzymywa-
nej przez jego ramę. W wyniku zauważonych
prawidłowości w rozmieszczeniach zabru-
dzeń na modułach PV opracowano rozwią-
zanie, które częściowo zapobiega temu zja-
wisku. Głównym celem solarud (tak też
nazwano urządzenie) jest usunięcie stoją-
cej wody deszczowej lub wody powstałej
w wyniku kondensacji pary wodnej zgroma-
dzonej przy ramach modułów fotowoltaicz-
nych. Urządzenie ma postać łatwego w insta-
lacji klipsa, który przymocowany do ramy
modułu, odprowadza wodę i mniejsze czą-
steczki kurzu. To działanie zapobiega poja-
wianiu się gorących punktów na pojedyn-
czych, mocniej zabrudzonych ogniwach
w obrębie jednego modułu a w konsekwen-
cji zwiększa wytwarzanie energii. Urządze-
nie Solarud jest w stanie zminimalizować
ilość wody i kurzu gromadzącego się przy
ramie modułu tworzącego w wyniku odpa-
rowania szczególnie niebezpiecznie miej-
scowe zanieczyszczenie części ogniw. Dzięki
systemowi drenażowemu urządzenia, woda
jest usuwana z tego obszaru, a moduł dłu-
żej pozostaje czysty. Opracowane urządze-
nie przeznaczone jest do wszelkiego rodzaju
instalacji fotowoltaicznych. Solarud można
używać zarówno w małych parkach słonecz-
nych, jak i dużych farmach fotowoltaicznych.
Chociaż urządzenie nie może zastąpić czysz-
czenia, które pozostaje niezbędne, pomaga
właścicielom lub jednostkom odpowiedzial-
nym za eksploatację i konserwację instalacji
fotowoltaicznych w uzyskaniu maksymalnej
produkcji energii i maksymalizacji zysków
z inwestycji.
Źródło: Solarud Ltd
Fot. SALD BV
58
magazyn fotowoltaika 2/2022
magazyn
magazyn
fotowoltaika
2/2020
cena 16,50 zł (w tym 8% VAT)
ISSN 2083-070X
Data
Podpis
Wysyłka czasopism zostanie zrealizowana po dostarczeniu Wydawcy podpisanego zamówienia.
Wydawnictwo KREATOR, ul. Niekłańska 35/1, 03-924 Warszawa
tel. 508 200 900, prenumerata@kreatorpolska.pl
NIP 952 174 70 19 REGON 365604130
Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez KREATOR Agnieszka Parzych na potrzeby realizacji zamówienia prenumeraty zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. Dz.U. UE L.2016.119.1 z dnia 4 maja 2016 r.
Dane do faktury:
Zamawiający:
Adres:
NIP:
Adres do wysyłki:
Imię i nazwisko adresata prenumeraty:
tel./fax:
e-mail:
Zamawiam prenumeratę roczną* czasopisma:
Oświetlenie LED (4 wydania)
Prenumerata papierowa krajowa plus e-wydania gratis
Liczba prenumerat….. x 64 zł. Do zapłaty ………..zł
od numeru…….
Magazyn Fotowoltaika (4 wydania)
Prenumerata papierowa krajowa plus e-wydania gratis
Liczba prenumerat….. x 64 zł. Do zapłaty ………..zł
od numeru……
Katalog Fotowoltaika (rocznik)
Bezpłatny dla prenumeratorów
*podane ceny zawierają koszty dystrybucji oraz podatek VAT
Prenumerata elektroniczna
Liczba prenumerat….. x 54 zł. Do zapłaty ………..zł
od numeru……
Prenumerata elektroniczna
Liczba prenumerat….. x 54 zł. Do zapłaty ………..zł
od numeru……
magazyn
magazyn
fotowoltaika
www.akademialed.pl
www.magazynfotowoltaika.pl
ZAMÓWIENIE
LED
15 zł (w tym 8% VAT)
nr 2/2020
Bakteriobójcze
promieniowanie UVC
– korzyści i zagrożenia
K a t a l o g
F O T O W O L T A I K A
2 0 2 0
magazyn
magazyn
fotowoltaika
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60