Fullscreen

PV_4_21

Welcome to interactive presentation, created with Publuu. Enjoy the reading!

14

magazyn fotowoltaika 4/2021

technologie

ad ogniwami tandemowymi o róż-

nych konfiguracjach pracuje dzi-

siaj wiele zespołów badawczych na całym

świecie. Technologia jest interesująca

i obiecująca, ponieważ dąży do pokona-

nia teoretycznych ograniczeń wydajności

pojedynczej komórki – do przekroczenia

progu 30%. Czy w najbliższym czasie tan-

demy zdominują wydajną fotowoltaikę?

Z jakimi problemami borykają się dzisiaj

ogniwa tandemowe i  jakich tandemów

możemy się spodziewać?

Co dwa to nie jeden

Zadaniem naukowców jest m.in.

poszukiwanie coraz wydajniejszych spo-

sobów na ulepszanie istniejących tech-

nologii oraz procesów. W dziedzinie foto-

woltaiki wynikiem takich poszukiwań jest

ogniwo tandemowe. Ponad  50 lat temu

William Shockley i Hans-Joachim Queis-

ser dokonali interesującego odkrycia,

które teraz nazywa się granicą Shockleya-

-Queissera. Obliczyli, że teoretyczna

sprawność klasycznego ogniwa słonecz-

nego z  tylko jedną warstwą jest ograni-

czona, ponieważ nie jest w stanie w pełni

absorbować światła słonecznego.

Limit

Shockleya-Queissera

doty-

czy tylko konwencjonalnych ogniw sło-

necznych z  pojedynczym złączem p-n.

Ogniwa słoneczne z wieloma warstwami

mogą przewyższać ten limit. Tradycyjne

ogniwa jednozłączowe mają maksymalną

teoretyczną wydajność 33,16%. Teore-

tycznie nieskończona liczba złączy mia-

łaby wydajność graniczną 86,8% w silnie

skoncentrowanym świetle słonecznym.

Poszukiwanie odpowiednich materia-

łów stało się wyzwaniem zarówno nauko-

wym, jak i  technologicznym. Wybór

materiałów dla każdej podkomórki zależy

od  wymagań dotyczących dopasowa-

nia sieci, dopasowania prądu i  wysoko-

wydajnych

właściwości

optoelektro-

nicznych. Tak więc naukowcy na całym

świecie szukają sposobów zwiększenia

poziomu wydajności, mając na uwadze,

że co najmniej dwa podogniwa są w sta-

nie zebrać więcej promieniowania sło-

necznego i  zamienić je w  energię elek-

tryczną. Jak to działa, wyjaśnia w prosty

sposób Rainer Klose ze Szwajcarskich

Federalnych Laboratoriów Nauki o Mate-

riałach i Technologii:

– To, co dotyczy maszynek do golenia

z  dwoma ostrzami, dotyczy również ogniw

słonecznych: dwa etapy pracy są dokład-

niejsze niż jeden. Ułożenie dwóch ogniw

słonecznych jedno na drugim, przy czym

górne ogniwo jest półprzezroczyste, skutecz-

nie zamienia fotony o dużej energii na ener-

gię elektryczną, podczas gdy dolne ogniwo

w  optymalny sposób zamienia pozostałe

lub transmitowane fotony o  niskiej energii.

Pozwala to na przekształcenie większej czę-

ści energii świetlnej w energię elektryczną.

Tandemowe ogniwa słoneczne wyko-

nane są z  różnych materiałów, w  for-

mie zalaminowanych warstw ułożonych

jedna na drugiej. Rozróżnia się mecha-

nicznie ułożone tandemowe ogniwa sło-

neczne, w  których materiały są oddzie-

lone od  siebie, oraz monolityczne

ogniwa słoneczne, w  których wszyst-

kie ogniwa słoneczne są zbudowane na

tym samym podłożu. Górne ogniwo

Fotowoltaika perowskitowa

– cz. 2. Budowa tandemów

Urządzenia tandemowe łączące perowskitowe i krzemowe ogniwa słoneczne są obiecującymi kandyda-

tami do osiągnięcia sprawności konwersji energii powyżej 30% przy rozsądnych cenach. Wysoka wydajność

oferowana przez tandemowe systemy fotowoltaiczne przyczynia się do zmniejszenia ogólnych kosztów

wytwarzania energii elektrycznej z fotowoltaiki i jest ważna dla zmniejszenia powierzchni instalacji.

Mirosław Grabania

Rys. 1. Przykład tandemowego ogniwa krzemowego z perowskitu. Źródło: www.metsolar.eu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52