KKO_2021
Welcome to interactive presentation, created with Publuu. Enjoy the reading!
XXIX Krajowa Konferencja Oświetleniowa i I Forum Technologii Oświetleniowych
SPRZĘT OŚWIETLENIOWY
29
Poprawa wartości wskaźnika SVM źródeł LED
Marek Kurkowski, Tomasz Popławski
Politechnika Częstochowska
Maciej Zajkowski, Zbigniew Sołjan
Politechnika Białostocka
Słowa kluczowe: wskaźnik tętnienia SVM, girlandy świetlne z diodami LED, dyrektywa EMC, ekoprojekt
Wprowadzenie
przepisów
dotyczących
ekorozwoju w rozporządzeniach 2019/2015/UE
i 2019/2020/UE nakazuje wyznaczanie wartości
wskaźnika
efektu
stroboskopowego
SVM
dla
źródeł
i
opraw
oświetleniowych
LED.
Powstawanie
zmian
strumienia
świetlnego
w czasie, związane jest z nieprawidłową pracą
układów zasilania diod (chipów) LED. Zmiany
te mogą być okresowe i nieokresowe oraz może
je wywoływać samo źródło światła lub źródło
zasilania. Za próg widoczności dla przeciętnego
obserwatora
uznaje
się
„SVM” = 1 W
rozporządzeniach,
wartość
dopuszczalną
wskaźnika SVM określono na ≤ 0,9.
Girlandy świąteczne z diodami LED, których
układy zasilania to najczęściej pojedyncze diody
prostownicze lub mostki Graetza, są zwykle
obarczone
znacznym
efektem
migotania.
Występować one mogą w różnych zakresach
mocy: od kilku do nawet kilkuset watów. Tego
rodzaju
odbiorniki
nie
spełniają
wymagań
dyrektywy EMC zarówno pod względem emisji jak
i odporności w zakresie zakłóceń przewodzonych
oraz promieniowanych.
Rys. 1. Układ zasilania girlandy LED
Wyniki pomiarów wskaźnika SVM takiego
odbiornika, zasilanego mostkiem prostowniczym,
pokazano na rysunku 2.
Rys. 2. Wartość wskaźnika SVM girlandy LED
Jednym ze sposobów ograniczenia uzyskiwanej
wartości
wskaźnika
SVM
jest
stosowanie
kondensatorów
elektrolitycznych,
jednak
prowadzi
to
do
pogorszenia
parametrów
elektrycznych odbiornika (tabela 1).
Tab. 1. Wyznaczone parametry girlandy LED (1. girlanda
z układem zasilania bez kondensatora, 2. girlanda z układem
zasilania z kondensatorem).
Lp.
I
[A]
DF (cos1)
[-]
P
[W]
Q
[Var]
THDI
[%]
SVM
[-]
1.
0,396
0,980
80,65
-2,360
52,42
5,74
2.
0,696
0,944
91,84
-32,14
130,2
0,05
Podsumowanie Prezentowane wyniki badań
potwierdzają
znaczne
zmniejszenie
wartości
wskaźnika SVM. Wyniki badań girland LED
potwierdzają jednak brak spełniania wymagań
dyrektywy EMC – THDI > 15%. Będzie to miało
negatywny wpływ na odbiorniki – oprawy
drogowe,
do
których
często
girlandy
są bezpośrednio podłączane. Wyniki badań
girland
wskazują
na
konieczność
zmiany
stosowanych układów zasilania co pozwoli
na
ograniczenie
efektu
stroboskopowego
oznaczającego zmianę w postrzeganiu ruchu,
która
może
powodować
nieprawidłowe
i nieprzewidziane reakcje użytkowników dróg
oraz zaburzenie widzenia.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32