Magazyn Fotowoltaika 1_2020
Default description
magazyn
magazyn
fotowoltaika
1/2020
cena 16,50 zł (w tym 8% VAT)
ISSN 2083-070X
PROFESJONALNE
MYCIE MODUŁÓW
FOTOWOLTAICZNYCH
Wieloletnie doświadczenie w dziedzinie energetyki
Firma EKO-WIATR BIS została założona w 2007 roku przez doświadczonych specjalistów z zakresu energetyki wiatrowej. Od tego czasu szybki
rozwój firmy umożliwił prowadzenie działalności związanej z szeroko rozumianą energetyką odnawialną na terenie całej Polski.
Wykwalifikowana kadra
EKO-WIATR BIS zatrudnia wykwalifikowanych pracowników posiadających właściwe i aktualne kwalifikacje oraz uprawnienia zawodowe wymagane
przepisami prawa polskiego oraz europejskiego
Specjalistyczny sprzęt do mycia modułów
Roboklin 25 jest wielofunkcyjną, samobieżną maszyną gąsienicową, która jest w stanie poruszać się po każdym, nawet najbardziej niekorzystnym terenie.
EKO-WIATR BIS
ul. Jana Pawła II 52/452
98-200 Sieradz
www.ekowiatrbis.pl
tel. 43 822 08 31
spis treści
magazyn fotowoltaika 1/2020
EP.MERSEN.COM
KO M P L E T N A O C H RO N A
I N S TA L AC J I FOTOWO LTA I C ZN YC H ,
T E R A Z Z N OW Y M Z A K R E S E M
W KŁ A D E K O R A Z G N I A ZD
B E ZP I EC ZN I KOW YC H
PROGRAM
HELIOPROTECTION®
ROZWIĄZANIA DO
FOTOWOLTAIKI
Mersen property
spis treści
magazyn fotowoltaika 1/2020
magazyn
magazyn
fotowoltaika
magazyn fotowoltaika
Instalacje Technologie Rynek
(cztery wydania w roku)
Nr 1/2020 (34) – nakład 3000 egz.
Redakcja
Agnieszka Parzych
redaktor naczelna
agnieszka.parzych@magazynfotowoltaika.pl
Mirosław Grabania
redaktor
miroslaw.grabania@magazynfotowoltaika.pl
Prenumerata
prenumerata@magazynfotowoltaika.pl
tel. 508 200 900
Reklama
reklama@magazynfotowoltaika.pl
tel. 508 200 700
Drukarnia
Digital 7
Zosi 19
Marki
Korekta
Agnieszka Brzozowska
Opracowanie graficzne
Diana Borucińska
Wydawca
Tytoniowa 20
04-228 Warszawa
tel. 508 200 700, 508 200 900
www.magazynfotowoltaika.pl
Czasopismo dostępne również
w prenumeracie u kolporterów:
KOLPORTER SA
GARMOND PRESS SA
oraz w salonach prasowych EMPIK
Raport
Fotowoltaika w Polsce - 2019
Prawo
Wpływ nowelizacji prawa budowlanego na realizację instalacji fotowoltaicznych
12
Finansowanie
Analiza dostępnych dotacji unijnych i krajowych dla inwestycji
w odnawialne źródła energii w 2020 r.
14
Technologie
Magazyny prądu solarnego u prosumentów. Czy jest szansa,
że ten rynek rozwinie się w Polsce?
16
Nowe ogniowo perowskitowo-krzemowe o rekordowej sprawności 29,15 proc.
18
Praktyka
Pomiar ogniw i modułów fotowoltaicznych – normy i praktyka
Cz. II. Pomiar w warunkach laboratoryjnych – błędy spowodowane źródłem światła
20
Produkty – przegląd
Falowniki fotowoltaiczne
26
Rynek – prezentacje
Inteligentne połączenie pompy ciepła i fotowoltaiki. FRONIUS
32
Uznane na świecie falowniki fotowoltaiczne. SOLIS
34
Wybór modułów fotowoltaicznych – na co zwrócić uwagę? SOLTEC
36
Zabezpieczenia przetężeniowe i przeciwprzepięciowe nowej generacji
dla instalacji fotowoltaicznych PV. JEAN MUELLER
39
Nowa era systemów na dachy płaskie. CORAB
40
Profesjonalne mycie modułów fotowoltaicznych. EKO-WIATR BIS
42
Rekordowa edycja targów ENEX/ENEX Nowa Energia
44
Nowości
45
Aktualności
Kraj
46
Świat
51
raport
magazyn fotowoltaika 1/2020
Fotowoltaika w Polsce - 2019
Rok 2019 był niezaprzeczalnie rokiem dużego sukcesu branży fotowoltaicznej w Polsce, czy to
pod względem przyrostu mocy, czy ogólnego rozwoju rynku. Na ten niewątpliwie pozytywny
obraz nakładają się wyzwania związane z pojawieniem się pandemii SARS-CoV-2.
Stanisław M. Pietruszko
Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki
W
roku 2019 krajowa produkcja energii elektrycznej
wyniosła 158 767 GWh, w 75% pochodzących z węgla,
zaś generacja z OZE 14 344 GWh (rys. 1). Jest to, oczywiście,
wynik daleko odbiegający od docelowego udziału OZE w pro-
dukcji energii elektrycznej na poziomie 19,13%, przyjętego
w założeniach agendy osiągnięcia celu 3 × 20. Wśród OZE nie-
podzielnie dominuje energetyka wiatrowa, która dała niemal
85% energii elektrycznej pozyskanej ze źródeł odnawialnych
w 2019 roku. Fotowoltaika odpowiada zaś za jedynie 0,21% pro-
dukcji energii elektrycznej z OZE (rys. 2).
Rozwój energetyki wiatrowej został znacznie ograniczony
po roku 2016. Za wzrosty mocy zainstalowanej w OZE w dużej
mierze odpowiada od tego czasu fotowoltaika. Dane prezento-
wane na rys. 3 dotyczą systemów fotowoltaicznych posiadających
koncesję wydaną przez Urząd Regulacji Energetyki (URE), a więc
nie obejmują mikroinstalacji. Są to systemy o mocach powyżej
50 kW.
Rynek
Po latach instalacji systemów fotowoltaicznych na bardzo
niskim poziomie dopiero w roku 2016 polski rynek fotowoltaiczny
ruszył z miejsca, z rocznymi przyrostami mocy rosnącymi od
87 MW w 2016 do 205 MW w 2018 roku. Prawdziwy boom miał
jednak miejsce dopiero w roku 2019, kiedy to zainstalowano
972 MW, zwiększając całkowitą moc zainstalowaną w fotowoltaice
w Polsce do 1457 MW, zgodnie z danymi URE (rys. 4). Znaczący
wzrost tempa realizacji nowych instalacji widoczny był zwłaszcza
w II połowie 2019 roku. W grudniu zainstalowano 113,8 MW,
niewiele mniej niż w zdecydowanie bardziej sprzyjających
warunkach w rekordowym lipcu, kiedy to przybyło 116,1 MW
(dane Polskich Sieci Energetycznych – PSE).
Według danych Urzędu Regulacji Energetyki, na koniec 2019
roku w Polsce zainstalowanych było 477,7 MW w systemach foto-
woltaicznych posiadających koncesję na wytwarzanie energii elek-
trycznej, będących w rejestrze wytwórców energii w małej instala-
cji lub mikroinstalacji i korzystających wciąż z systemu świadectw
pochodzenia, systemu taryf gwarantowanych albo aukcyjnego
systemu wsparcia. Na rysunku 5 pokazano rozkład mocy i liczby
systemów fotowoltaicznych w segmencie systemów większych niż
50 kW. Segment ten jest zdecydowanie zdominowany przez sys-
temy o mocy 1 MW lub tuż poniżej tej wartości. Urząd wykazuje
Rys. 1. Udział technologii wytwarzania energii w krajowej produkcji energii elektrycznej w 2019 roku [1]
Rys. 3. Moc zainstalowana w OZE według typu źródła bez elektrowni wiatrowych
(tylko systemy fotowoltaiczne z koncesjami) [3]
Rys. 2. Produkcja energii elektrycznej z OZE w 2019 roku według typu źródeł [2]
raport
magazyn fotowoltaika 1/2020
307 instalacji o mocach z zakresu 0,95 – 1 MW i 27 systemów
o mocach powyżej 1 MW, o łącznej mocy 43,3 MW, zaś najwięk-
szy z nich ma moc 2,138 MW. Tabela 1 przedstawia moc instalacji
fotowoltaicznych o mocy powyżej 50 kW w poszczególnych woje-
wództwach. Najwięcej mocy 54,4 MW w 75 systemach, zainstalo-
wanej jest w województwie lubelskim.
Zdecydowanie więcej mocy instalowano w 2019 r. w Polsce
w mikroinstalacjach. Według danych od operatorów systemów
dystrybucyjnych prezentowanych przez URE na koniec roku 2019
zarejestrowano 155 189 mikroinstalacji o łącznej mocy 990 MW.
Oznacza to, że w ciągu roku zainstalowano 100 000 nowych insta-
lacji fotowoltaicznych o mocy 651 MW.
W Tabeli 2 i 3 przedstawiono moc, ilość i wielkość ener-
gii wytworzonej w mikroinstalacjach fotowoltaicznych przyłą-
czonych do sieci przez poszczególnych operatorów systemów
dystrybucyjnych.
Tak wielki przyrost liczby i mocy systemów w tym segmencie
rynku wynika w dużej mierze z korzystnych uregulowań prosu-
menckich. Umożliwiają one bilansowanie energii oddanej do sieci
i zakupionej z sieci w okresie rocznym, przy czym oddanie do sieci
jednostki energii upoważnia do bezpłatnego pobrania jednostki
energii pomnożonej przez tak zwany opust. Wielkość opustu zależy
od mocy systemu i wynosi 0,8 w przypadku systemów poniżej
10 kW i 0,7 dla systemów między 10 kW a 50 kW. Energię z mikro-
instalacji mają obowiązek odbierać sprzedawcy zobowiązani.
Moc i liczbę mikroinstalacji fotowoltaicznych w Polsce
w ostatnich latach przedstawiono na rys. 7. Z kolei roczny przy-
rost mocy i liczby mikroinstalacji fotowoltaicznych został ujęty
na rys. 8, który wyraźnie pokazuje skalę boomu w mikroinsta-
lacjach fotowoltaicznych. Ponadto w styczniu i w lutym 2020 r.
zainstalowano 300 MW. Można spodziewać się, że do końca
roku 2020 zainstalowanych zostanie niecałe 100 000 nowych
mikroinstalacji o mocy 610 MW.
Mechanizmy wsparcia
Ustawa o odnawialnych źródłach energii została znowelizowana
7 czerwca 2018 roku, a głównym celem nowelizacji było ulepszenie
zasad funkcjonowania systemu aukcyjnego i odblokowania nowych
inwestycji w odnawialne źródła energii. Znowelizowana ustawa
zawiera zasadę kumulacji pomocy publicznej, co skutkuje ograni-
czeniem dalszej pomocy dla projektów, które pozyskały już wspar-
cie państwa na etapie inwestycji. Zasada ta, ma na celu zapewnienie,
Rys. 4. Moc zainstalowana w fotowoltaice w Polsce [4]
Rys. 5. Rozkład liczby (lewy) oraz mocy (prawy) systemów fotowoltaicznych według mocy systemu (URE)
raport
magazyn fotowoltaika 1/2020
że pomoc publiczna (lub inne formy dotacji) dla każdego projektu
jest adekwatna i ograniczona do minimum niezbędnego, aby dany
projekt został rzeczywiście zrealizowany.
Główne mechanizmy wsparcia fotowoltaiki w Polsce to przede
wszystkim:
––
system prosumencki;
––
aukcje;
––
obniżki stawek podatku VAT, PIT;
––
system preferencyjnych pożyczek i dotacji.
W 2019 roku Ministerstwo Energii rozszerzyło definicję pro-
sumenta o małe i średnie przedsiębiorstwa, zachęcając tę grupę
potencjalnych inwestorów do wytwarzania energii elektrycznej
na własne potrzeby z OZE. Z racji rocznego bilansowania ener-
gii z instalacji prosumenckich nie ma w Polsce żadnych mechani-
zmów wspierania magazynowania energii. Nowelizacja zmieniła
też górną granicę mocy mikroinstalacji, podnosząc ją z 40 kW do
50 kW, oraz górną granicę mocy małych systemów, która została
zwiększona z 200 kW do 500 kW.
Pomoc publiczna jest udzielana poprzez aukcje, których
zwycięzcy otrzymują gwarancję odbioru energii po określo-
nej cenie na okres 15 lat. Od 2016 r. rząd organizował aukcje
corocznie, ostatnia miała miejsce w grudniu 2019 roku. Wyso-
kość referencyjnej ceny energii jest ustalana dla różnych grup
wielkości i technologii systemów OZE, a instalacji fotowoltaicz-
ne znajdują się w tym samym koszyku co lądowe elektrownie
wiatrowe. Ministerstwo Energii ustala cenę referencyjną, któ-
ra stanowi maksymalną ceną, jaką mogą zadeklarować uczest-
nicy aukcji. Ponadto, dla każdego koszyka odbywają się dwie
oddzielne aukcje: dla systemów o mocy do 1 MW i powyżej
tej mocy. Projekty, które wygrały aukcję, miały 24 miesiące na
realizację, jednak wartość ta została zmniejszona do 18 mie-
sięcy. W pierwszych trzech aukcjach fotowoltaika dominowała
nad elektrowniami wiatrowymi w segmencie małych systemów:
aukcję wygrało ponad 950 projektów fotowoltaicznych o łącznej
mocy 870 MW. Jest to duża zmiana w stosunku do pierwszej aukcji
z 2018 roku, kiedy żaden projekt fotowoltaiczny o mocy ponad
Tabela 2. Liczba prosumentów oraz łączna ilość energii elektrycznej wprowadzonejprzez prosumenta do sieci
L.p.
Nazwa operatora systemu dystrybucyjnego
Liczba prosumentów [szt.]
Łączna ilość energii elektrycznej
wprowadzonejprzez prosumenta
do sieci [MWh]
ENEA Operator Sp. z o.o.
18 625
48 730,27
ENERGA-OPERATOR SA
26 696
59 434,02
Energoserwis Kleszczów Sp. z o.o.
1003
2323,51
innogy Stoen Operator Sp. z o.o.
2560
5257,08
PGE Dystrybucja SA
55 140
106 460,05
Tauron Dystrybucja SA
45 186
101 670,56
Pozostali
98
457,68
SUMA
149 308
324 333,17
Tabela 1. Moc, liczba i przyrosty mocy instalacji PV powyżej 50 kW w 2019 wg województw
L.p.
Województwo
Moc zainstalowana [MW]
Przyrost mocy
zainstalowanej [MW]
Liczba systemów [szt]
Średnia moc
instalacji [kW]
Udział w mocy
całkowitej [%]
lubelskie
54,438
21,958
75
726
11,7%
zachodniopomorskie
51,485
41,85
73
705
11,0%
dolnośląskie
48,573
37,572
63
771
10,4%
mazowieckie
47,911
46,032
60
799
10,3%
łódzkie
43,399
38,876
69
629
9,3%
warmińsko-mazurskie
42,519
24,555
55
773
9,1%
wielkopolskie
34,778
27,864
42
828
7,4%
podlaskie
32,252
17,576
46
701
6,9%
lubuskie
18,508
13,599
23
805
4,0%
10
świętokrzyskie
15,797
14,847
21
752
3,4%
11
kujawsko-pomorskie
14,970
3,312
19
788
3,2%
12
pomorskie
14,917
12,321
20
746
3,2%
13
śląskie
14,469
5,138
46
315
3,1%
14
opolskie
13,819
9,636
17
813
3,0%
15
podkarpackie
10,795
5,89
23
469
2,3%
16
małopolskie
8,613
-0,675
18
478
1,8%
Razem
467,243
670
raport
magazyn fotowoltaika 1/2020
1 MW nie odniósł sukcesu. W pierwszej aukcji wsparcie otrzymały
systemy fotowoltaiczne o łącznej mocy do 750 MW przy cenie refe-
rencyjnej 420 zł za MWh i małe elektrownie wiatrowe o łącz-
nej mocy do 120 MW przy cenie referencyjnej 320 zł za MWh.
W kolejnej aukcji z grudnia 2019 roku ceny referencyjne zostały
ustalone na 385 zł/MWh dla systemów nie większych niż 1 MW
i 365 PLN/MWh dla systemów większych niż 1 MW. W przy-
padku systemów większych od 1 MW najniższa z ofert zaakcep-
towanych miała wysokość 162,83 MWh, zaś projekt z najwyż-
szą zaakceptowaną ceną uzyskał 233,29 PLN/MWh. Gwaran-
cję odkupu energii po zadeklarowanej cenie uzyskało 101 z 164
projektów. W koszyku systemów do 1 MW włącznie najwyż-
sza zaakceptowana cena energii to 327 zł/MWh, a najniższa
269 zł/MWh. W tym segmencie aukcję wygrało 759 z 1044 pro-
jektów. Podane przedziały cenowe obejmują, oczywiście, łącznie
projekty fotowoltaiczne i elektrownie wiatrowe.
Wyniki dotychczasowych aukcji nie były zachęcające, a wiele
zwycięskich systemów pozostaje niezrealizowanych. Termin reali-
zacji pierwszej aukcji minął w grudniu 2018 roku, zaś drugiej
w czerwcu 2019 roku. Wydaje się, że dostęp do finansowania pro-
jektów wciąż pozostaje znaczącą barierą, choć z czasem sytuacja
ta ulega poprawie.
Rząd obniżył stawki podatku VAT zarówno na dachowe,
jak i naziemne systemy fotowoltaiczne, które są obciążone
Tabela 3. Liczba mikroinstalacji oraz łączna ilość energii elektrycznej sprzedanej sprzedawcy zobowiązanemu i wprowadzonej
przez mikroinstalacje do sieci
L.p.
Nazwa operatora systemu
dystrybucyjnego
Liczba
mikroinstalacji
[szt.]
Łączna ilość energii elektrycznej
sprzedanej sprzedawcy zobowiązanemu
[MWh]
Łączna ilość energii elektrycznej
wprowadzonej przez mikroinstalacje
do sieci [MWh]
ENEA Operator Sp. z o.o.
275
4188,99
3241,07
ENERGA-OPERATOR SA
1423
8076,18
11 561,05
Energoserwis Kleszczów Sp. z o.o.
13
26,307
PGE Dystrybucja SA
2135
18 578,88
PKP Energetyka SA
38
217,393
273,638
Tauron Dystrybucja SA
2392
13 912,68
Pozostali
42
250,254
302,426
SUMA
6318
12 732,81
47 896,05
raport
10
magazyn fotowoltaika 1/2020
zredukowaną 8-procentową stawką VAT zamiast standardowych
23%. Ponadto dostępne są niskooprocentowane kredyty, a także
dotacje przyznawane przez Narodowy Fundusz Ochrony Śro-
dowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Przyznano też
możliwość odliczania części kosztów systemu fotowoltaicznego
od dochodu.
Obecny stan rynku fotowoltaicznego w Polsce zdaje się wska-
zywać, że wkroczył on wreszcie na trajektorię, którą podąża rynek
światowy . Spadające koszty energii z odnawialnych źródeł ener-
gii, zmiana roli węgla oraz nowe modele biznesu w sektorze ener-
getycznym – włączając mikroźródła i rozproszone źródła ener-
gii – to tylko niektóre z trendów, które ukształtują rynek fotowol-
taiczny w Polsce. Wszystkie te czynniki przyczyniają się do zwięk-
szenia świadomości ekologicznej polskiego społeczeństwa i wiedzy
o odnawialnych źródłach energii, a także zwiększenia głosu społe-
czeństwa w podejmowaniu strategicznych decyzji o infrastrukturze
energetycznej i zwiększenia chęci uczestnictwa w tych przemianach
poprzez posiadanie lokalnych fotowoltaicznych źródeł energii.
Niestety na ten pozytywny obraz nakładają się wyzwania spo-
wodowane pojawieniem się pandemii koronawirusa na początku
2020 roku. Będzie on miał wpływ na gospodarkę polską i świa-
tową, gdyż światowy sektor energetyki odnawialnej jest w dużym
stopniu zależny od importu komponentów.
Minister Klimatu w celu złagodzenia negatywnego wpływu
obecnej sytuacji zaproponował Komisji Europejskiej wprowa-
dzenie środków zaradczych:
––
mechanizmy ad hoc w celu zabezpieczenia bieżących inwe-
stycji w sektorze energetycznym przed negatywnymi konse-
kwencjami SARS-CoV-2;
––
dodatkowe środki ochronne i zachęty do rozwoju europej-
skiego łańcucha dostaw, dostarczenie niezbędnych kompo-
nentów do projektów niezbędnych do transformacji sektora
energetycznego;
––
wprowadzenie instrumentów wspierających integrację coraz
większej części odnawialnych źródeł energii poprawiających
integrację europejskiego systemu energetycznego, jak maga-
zynowanie energii.
Resort klimatu podkreśla, że celem polskiego rządu jest budowa
silnego europejskiego przemysłu bezemisyjnego, która jest wyzwa-
niem długoterminowym i pomoże zdywersyfikować miks energe-
tyczny, poprawiając w ten sposób bezpieczeństwo dostaw.
Niepewność związana z pandemią koronawirusa powoduje,
że tempo wzrostu instalacji fotowoltaicznych prawdopodobnie
osłabnie, mimo bardzo obiecujących pierwszych dwóch miesięcy
tego roku. Szacujemy, że na koniec 2020 roku zainstalowanych
będzie łącznie ok 2,2 GW.
Literatura
[1] https://www.pse.pl/dane-systemowe/funkcjonowanie-rb/raporty-roczne-z-funkcjonowania-kse-za-rok/raporty-za-rok-2019
[2] https://www.ure.gov.pl/pl/oze/potencjal-krajowy-oze/5755,Ilosc-energii-elektrycznej-wytworzonej-z-OZE-w-latach-2005-2019-potwierdzonej-wy.html
[3] https://www.ure.gov.pl/pl/oze/potencjal-krajowy-oze/5753,Moc-zainstalowana-MW.html
[4] Operatorzy sieci dystrybucyjnych
[5] https://www.ure.gov.pl/pl/oze/potencjal-krajowy-oze/8108,Instalacje-odnawialnych-zrodel-energii-wg-stanu-na-dzien-31-grudnia-2019-r.html
[6] https://bip.ure.gov.pl/bip/o-urzedzie/zadania-prezesa-ure/raport-oze-art-6a-ustaw/3793,Raport-dotyczacy-energii-elektrycznej-wytworzonej-z-OZE-w-mikroinstalacji-i-wpro.html, opracowanie własne
Rys. 6. Liczba (kolumny) i moc (czerwona linia) mikroinstalacji fotowoltaicznych w Polsce
Rys. 7. Roczny przyrost liczby (kolumny) i mocy (czerwona linia) mikroinstalacji fotowoltaicznych w Polsce
Tabela 4. Wyniki dwóch aukcji dla fotowoltaiki i wiatru
Parametry aukcji
30.12.2016
29.06.2017
15.11.2018
5.12.2019
10.12.2019
Ilość energii do sprzedania
1 575 000 MWh
4 725 000 MWh
8 169 917 MWh
77 837 230 MWh
11 436 780 MWh
Cena referencyjna
465,00 PLN/MWh
450,00 PLN/MWh
420,00 PLN/MWh
365,00 PLN/MWh
385,00 PLN/MWh
Liczba złożonych ofert
152
472
b.d.
161
1044
Liczba wygranych ofert
84
352
554
101
759
Liczba wygranych podmiotów
62
236
251
80
260
Maksymalna cena
408,80 PLN/MWh
398,87 PLN/MWh
364,99 PLN/MWh
233,29 PLN/MWh
327,00 PLN/MWh
Cena minimalna
253,50 PLN/MWh
195,00 PLN/MWh
288,99 PLN/MWh
162,83 PLN/MWh
269,00 PLN/MWh
Zakontraktowana moc
80 MW
315 MW
500 MW
900 MW
Termin realizacji inwestycji
30.06.2018
31.12.2018
30.06.2020
30.06.2021
30.06.2021
prawo
12
magazyn fotowoltaika 1/2020
owelizacja ma na celu uproszczenie i przyśpieszenie procesu
inwestycyjno-budowlanego, zapewnienie większej stabilno-
ści podejmowanych w nim rozstrzygnięć oraz wzmocnienie bez-
pieczeństwa w zakresie ochrony przeciwpożarowej.
Jednocześnie zmieniane są przepisy Ustawy z dnia 10 kwietnia
1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2019 r., poz. 755 t.j., dalej
„Pe”) regulujące proces przyłączeniowy. Poniżej przedstawiamy
najważniejsze zmiany wynikające z nowelizacji, wpływające na
realizację inwestycji fotowoltaicznych.
Zmiany ogólne
Zmiany dot. projektu budowlanego
Odchudzeniu został poddany projekt budowlany. Zgodnie
z nowym brzmieniem art. 34 ust. 3 Pb, projekt budowlany będzie
musiał zawierać projekt zagospodarowania działki lub terenu, pro-
jekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny. Projekt
budowlany będzie musiał także uwzględniać warunki ochrony
przeciwpożarowej.
Przeniesienie pozwolenia na budowę
Uproszczona została procedura przenoszenia pozwolenia na
budowę. Jeśli prawo własności lub prawo użytkowania wieczy-
stego nieruchomości przeszło na nowego inwestora, nie będzie
już potrzebna zgoda poprzedniego inwestora na przeniesienie
pozwolenia na budowę.
Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego
Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego
części, która prowadzić będzie do zmiany warunków bezpieczeń-
stwa pożarowego, zgodnie z nowym art. 71 ust. 2a Pb, będzie
wymagała dołączenia do zgłoszenia ekspertyzy rzeczoznawcy do
spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.
Ograniczenie możliwości unieważnienia pozwolenia na
budowę oraz pozwolenia na użytkowanie
W myśl nowego art. 37b ust. 1 Pb, nie będzie możliwe stwier-
dzenie nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli
od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 5 lat. Taka sama
konstrukcja została przewidziana w stosunku do decyzji o pozwo-
lenie na użytkowanie. Nowelizacja ułatwi także legalizację niektó-
rych samowoli budowlanych.
Zmiany dotyczące mikroinstalacji fotowoltaicznych
Uzgodnienie przeciwpożarowe z rzeczoznawcą
W stosunku do mikroinstalacji fotowoltaicznych utrzy-
many został brak obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę
oraz zgłoszenia, o ile instalacje te nie są wyższe niż 3 m. Zgodnie
z nowym art. 29 ust. 4 pkt 3 lit. c Pb, nie wymaga decyzji o pozwo-
leniu na budowę oraz zgłoszenia wykonywanie robót budow-
lanych polegających na instalowaniu pomp ciepła, wolno stoją-
cych kolektorów słonecznych, urządzeń fotowoltaicznych o mocy
zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW – z zastrzeże-
niem, że do urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej
elektrycznej większej niż 6,5 kW stosuje się obowiązek uzgodnie-
nia z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych
pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpoża-
rowej projektu tych urządzeń oraz zawiadomienia organów Pań-
stwowej Straży Pożarnej. Zmiana tego przepisu służy uporząd-
kowaniu katalogu zwolnień od obowiązku uzyskania pozwole-
nia na budowę lub dokonania zgłoszenia. W stosunku do ana-
logicznego zwolnienia, zawartego w aktualnie obowiązującym
Wpływ nowelizacji prawa budowlanego
na realizację instalacji fotowoltaicznych
Dnia 3 marca 2020 r. Prezydent RP podpisał Ustawę z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie
ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja zawiera szereg
zmian w przepisach Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2019 r., poz.
1186 t.j., dalej: „Pb”).
Przemysław Kałek
Krystian Andrzejewski
Radzikowski Szubielska i Wspólnicy Sp.k.
prawo
13
magazyn fotowoltaika 1/2020
art. 29 ust. 2 pkt 16 Pb, zmiana obejmuje różnice w zakresie stoso-
wanej terminologii. Pojęcie „montaż” – wskazujące na realizację
robót budowlanych zgodnie z art. 3 pkt 7 Pb – zostało zastąpione
pojęciem „instalacja”, niestanowiącym robót budowlanych. Wyra-
żenie „obowiązek uzgodnienia pod względem zgodności z wyma-
ganiami ochrony przeciwpożarowej projektu budowlanego, o któ-
rym mowa w art. 6b ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie
przeciwpożarowej” zastąpiono wyrażeniem „obowiązek uzgod-
nienia z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych
pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpoża-
rowej projektu tych urządzeń”.
Przyłączenie do sieci elektroenergetycznej
Skrócone zostaną terminy na wydanie warunków przyłą-
czenia i pojawi się ich znacznie więcej, co ma istotne znacze-
nie z perspektywy przyłączenia do sieci tych instalacji fotowol-
taicznych, które nie są przyłączane w trybie uproszczonym tzw.
zgłoszenia.
Obecnie przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się prze-
syłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej jest zobowiązane
wydać warunki przyłączenia w terminie 30 dni od dnia złożenia
kompletnego wniosku przez wnioskodawcę przyłączanego do
sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV oraz w ter-
minie 150 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku przez wnio-
skodawcę przyłączanego do sieci o napięciu znamionowym wyż-
szym niż 1 kV. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 7 ust. 8g Pe, ter-
miny na wydanie tych warunków przez przedsiębiorstwo energe-
tyczne wynosić będą:
––
21 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zali-
czonego do V lub VI grupy przyłączeniowej, przyłączanego
do sieci o napięciu nie wyższym niż 1 kV;
––
30 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zali-
czonego do IV grupy przyłączeniowej, przyłączanego do
sieci o napięciu nie wyższym niż 1 kV;
––
60 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zali-
czonego do III lub VI grupy przyłączeniowej, przyłącza-
nego do sieci o napięciu powyżej 1 kV, niewyposażonego
w źródło;
––
120 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zali-
czonego do III lub VI grupy przyłączeniowej – dla obiektu
przyłączanego do sieci o napięciu wyższym niż 1 kV, wypo-
sażonego w źródło;
––
150 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zali-
czonego do I lub II grupy przyłączeniowej.
W przypadku wniosku o wydanie warunków przyłączenia źró-
dła do sieci elektroenergetycznej o napięciu wyższym niż 1 kV
termin wydania warunków przyłączenia liczony będzie od dnia
wniesienia zaliczki na poczet opłaty przyłączeniowej. Do termi-
nów tych nie będą wliczać się przewidziane w przepisach prawa
terminy na dokonanie określonych czynności, terminy na uzupeł-
nienie wniosku o wydanie warunków przyłączenia do sieci, okresy
opóźnień spowodowanych z winy podmiotu wnioskującego
o przyłączenie albo z przyczyn niezależnych od przedsiębiorstwa
energetycznego. Nowością jest to, że w szczególnie uzasadnionych
przypadkach przedsiębiorstwo sieciowe będzie mogło przedłużyć
te terminy o maksymalnie połowę terminu, w jakim obowiązane
jest wydać warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej dla
poszczególnych grup przyłączeniowych, za uprzednim zawiado-
mieniem podmiotu wnioskującego o przyłączenie do sieci z poda-
niem uzasadnienia przyczyn tego przedłużenia. Zmianie uległa
również wysokość kary pieniężnej za każdy dzień zwłoki w wyda-
niu warunków przyłączenia do sieci; zgodnie z nowym art. 56 ust.
2e Pe, zostanie ona obniżona z 3000 zł do 1500 zł.
Wejście w życie i okres przejściowy
Nowelizacja wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia
ogłoszenia. Nowe przepisy nie dotyczą postępowań wszczętych
i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy noweli-
zującej, do których stosować się będzie przepisy w brzmieniu
dotychczasowym. W terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie
nowelizacji inwestor do wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu
na budowę albo wniosku o zatwierdzenie projektu budowlanego,
albo zgłoszenia budowy może dołączyć projekt budowlany spo-
rządzony na podstawie poprzednich przepisów. Także do zamie-
rzeń budowlanych realizowanych na podstawie projektu budow-
lanego sporządzonego zgodnie z przepisami dotychczas obowią-
zującymi, w przypadkach, o których mowa powyżej, lub dla któ-
rych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wydano osta-
teczną decyzję o pozwoleniu na budowę albo dokonano skutecz-
nego zgłoszenia, stosuje się przepisy w brzmieniu dotychczaso-
wym. Do wniosków o określenie warunków przyłączenia do sieci
złożonych przed dniem wejścia w życie nowelizacji stosuje się
przepisy w brzmieniu niezmienionym.
Mam
30 lat doradztwa prawnego w Polsce
Doradztwo przy budowie, eksploatacji oraz
nabywaniu farm wiatrowych oraz fotowoltaicznych;
Negocjowanie umów o przyłączenie do sieci, umów
o świadczenie usług dystrybucji oraz umów
sprzedaży energii elektrycznej;
Pozyskiwanie koncesji i innych koniecznych
zezwoleń;
Reprezentacja w postępowaniach oraz sporach
związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej
w instalacjach odnawialnego źródła energii, w tym
przed Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki.
www.rslegal.pl
Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k., ul. Piękna 18, 00-549 Warszawa
Tel.: +48 22 520 5000, Fax: +48 22 520 5001, e-mail: office@rslegal.pl
finansowanie
14
magazyn fotowoltaika 1/2020
rogramy przeznaczone są dla podmiotów sektora publicznego
(gminy, powiaty, podmioty komunalne, jednostki sektora
finansów publicznych), kościołów i związków wyznaniowych,
Lasów Państwowych, gospodarstw rolnych oraz przedsiębiorców,
spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych.
Poziom dofinansowania wynosi do 95% kosztów kwalifi-
kowanych przedsięwzięcia w zależności od programu, rodzaju
podmiotu oraz występowania pomocy publicznej (horyzontal-
nej lub de minimis) dla inwestycji. Ostateczny poziom dofinan-
sowania dla konkretnego działania oraz podmiotu wskazany jest
w dokumentacji konkursowej przy ogłoszeniu naboru wniosków
o dofinansowanie.
Poniżej przedstawiamy syntetyczną analizę wskazującą wszel-
kie niezbędne informacje o dostępnych działaniach, uprawnio-
nych beneficjentach, terminach ogłoszenia naborów oraz pozio-
mie dofinansowania w podziale na poszczególne województwa.
Opracowanie przygotowane jest na podstawie aktualnych har-
monogramów naborów wniosków o dofinansowanie na rok 2020
ogłoszonych przez instytucje zarządzające. Informujemy, że har-
monogramy mogą ulec zmianie lub aktualizacji.
Regionalne programy operacyjne na lata 2014–
2020
Regionalny
Program
Operacyjny
Województwa
Dolnośląskiego
Oś priorytetowa III Gospodarka niskoemisyjna
Działanie 3.1 Produkcja i dystrybucja energii ze źródeł
odnawialnych
Termin naboru:
––
ogłoszenie naboru: 15.04.2020 r.
––
rozpoczęcie naboru: 18.05.2020 r.
Beneficjenci:
––
jednostki samorządu terytorialnego (JST), ich związki
i stowarzyszenia,
––
jednostki organizacyjne JST,
––
jednostki sektora finansów publicznych inne niż wymienione
powyżej,
––
przedsiębiorstwa energetyczne,
––
małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP),
––
przedsiębiorstwa społeczne,
––
organizacje pozarządowe,
––
klastry energii,
––
spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty mieszkaniowe,
––
towarzystwa budownictwa społecznego,
––
grupy producentów rolnych,
––
jednostki naukowe,
––
uczelnie/szkoły wyższe ich związki i porozumienia,
––
organy administracji rządowej w zakresie związanym z pro-
wadzeniem szkół,
––
PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne,
––
kościoły, związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów
i związków wyznaniowych,
––
Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie,
––
Lokalne Grupy Działania.
UWAGA:
Nabór w 2020 r. kierowany jest wyłącznie do członków kla-
strów energii posiadających Certyfikaty Pilotażowego Klastra
Energii wystawione przez Ministra Energii.
Typy projektów:
Przedsięwzięcia mające na celu produkcję energii elektrycznej
i/lub cieplnej (wraz z podłączeniem tych źródeł do sieci dystry-
bucyjnej/ przesyłowej), polegające na budowie oraz moderniza-
cji (w tym zakup niezbędnych urządzeń) infrastruktury służącej
wytwarzaniu energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych (w tym
mikroinstalacji).
Poziom dofinansowania:
Do 85% kosztów kwalifikowanych.
Regionalny
Program
Operacyjny
Województwa
Kujawsko-Pomorskiego
Oś Priorytetowa III Efektywność energetyczna i gospo-
darka niskoemisyjna w regionie
Działanie 3.1 Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii
pochodzącej ze źródeł odnawialnych
Termin naboru:
––
termin rozpoczęcia naboru: 30.05.2020 r.
Beneficjenci:
––
jednostki samorządu terytorialnego,
––
inne jednostki posiadające osobowość prawną.
Typy projektów:
Inwestycje w zakresie budowy lub modernizacji jednostek
wytwarzania energii elektrycznej lub cieplnej z OZE w budynkach
użyteczności publicznej oraz mieszkaniowych – mikroinstalacje.
Analiza dostępnych dotacji unijnych i krajowych
dla inwestycji w odnawialne źródła energii w 2020 r.
Firma doradczo-konsultingowa Europrojekty przygotowała analizę źródeł i możliwości finansowania inwestycji sektora odnawial-
nych źródeł energii w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych 2014–2020, Programu Operacyjnego Infrastruktura i Śro-
dowisko 2014–2020 oraz programów krajowych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na rok 2019.
finansowanie
15
magazyn fotowoltaika 1/2020
Poziom dofinansowania:
Do 85% kosztów kwalifikowanych.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego
Oś
priorytetowa
IV
Gospodarka
niskoemisyjna
Działanie IV.1 Odnawialne źródła energii Poddziałanie IV.1.2
Odnawialne źródła energii
Termin naboru:
––
rozpoczęcie naboru: kwiecień 2020 r.
Beneficjenci:
––
jednostki samorządu terytorialnego, związki i stowarzysze-
nia JST,
––
jednostki organizacyjne JST posiadające osobowość prawną,
––
przedsiębiorcy, w tym przedsiębiorstwa energetyczne,
––
spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, towarzystwa budow-
nictwa społecznego (TBS),
––
jednostki naukowe,
––
uczelnie,
––
organizacje pozarządowe,
––
podmioty lecznicze,
––
PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne,
––
organy administracji rządowej oraz jednostki podległe lub
nadzorowane.
Typy projektów:
Budowa mikroinstalacji prosumenckich do 50 kW.
Poziom dofinansowania:
Do 85% kosztów kwalifikowanych.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego
Oś priorytetowa IV Efektywność energetyczna, odna-
wialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna
Działanie 4.1. Odnawialne źródła energii
Poddziałanie 4.1.2. Odnawialne źródła energii
– RIT Zachodni
Termin naboru:
––
31.03.2020 r. – 1.06.2020 r.
Beneficjenci:
––
jednostki
samorządu
terytorialnego,
ich
związki
i stowarzyszenia,
––
Związek Metropolitalny,
––
podmioty, w których większość udziałów lub akcji posia-
dają jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki
i stowarzyszenia,
––
jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych (niewy-
mienione wyżej),
––
podmioty wykonujące działalność leczniczą, w rozumie-
niu Ustawy o działalności leczniczej, posiadające osobowość
prawną lub zdolność prawną,
––
szkoły wyższe,
––
organizacje pozarządowe,
––
spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe,
––
towarzystwa budownictwa społecznego.
Typy projektów:
Budowa i przebudowa infrastruktury służącej do produkcji
i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych.
Poziom dofinansowania:
Do 95% kosztów kwalifikowanych.
Regionalny
Program
Operacyjny
Województwa
Warmińsko-Mazurskiego
Oś priorytetowa IV Efektywność energetyczna
Działanie 4.1 Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii
pochodzącej ze źródeł odnawialnych
Termin naboru:
––
28.02.2020 r. – 4.05.2020 r.
Beneficjenci:
––
przedsiębiorstwa,
––
jednostki
samorządu
terytorialnego,
ich
związki
i stowarzyszenia,
––
jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego,
––
spółdzielnie mieszkaniowe/wspólnoty mieszkaniowe,
––
inne podmioty posiadające osobowość prawną.
Typy projektów:
Budowa, rozbudowa oraz przebudowa infrastruktury (w tym
zakup niezbędnych urządzeń) mające na celu produkcję ener-
gii elektrycznej i/lub cieplnej z odnawialnych źródeł energii –
wyłącznie elektrowni wiatrowych – do 200 kWe.
Poziom dofinansowania:
––
do 85% kosztów kwalifikowanych inwestycji.
Regionalne programy operacyjne na lata 2014−2020,
w których nie zaplanowano naborów dla inwestycji OZE:
Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego,
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowiec-
kiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Opol-
skiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkar-
packiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Podla-
skiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomor-
skiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubel-
skiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubu-
skiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Święto-
krzyskiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Wiel-
kopolskiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa
Zachodniopomorskiego.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej
Program : Mój Prąd
Termin naboru:
––
13.03.2020 r. – 18.12.2020 r.
Beneficjenci:
––
Osoby fizyczne wytwarzające energię elektryczną na własne
potrzeby, które mają zawartą umowę kompleksową (z ope-
ratorem sieci dystrybucyjnej – OSD, zakładem energetycz-
nym) regulującą kwestie związane z wprowadzeniem do sieci
energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji.
Typy projektów:
Budowa instalacji fotowoltaicznych o mocy 2–10 kW z prze-
znaczeniem na cele mieszkaniowe.
Forma i wysokość dofinansowania:
––
zwrot do 50% kosztów inwestycji, maksymalnie 5000 zł na
instalację.
Brak zaplanowanych naborów dla inwestycji w OZE w Progra-
mie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko 2014–2020.
16
magazyn fotowoltaika 1/2020
technologie
Magazynowanie energii przez
prosumentów
– czy warto?
W ostatnich latach temat magazy-
nowania energii nabrał dużego znacze-
nia w związku ze wzrostem popularno-
ści systemów wytwarzania energii elek-
trycznej w instalacjach odnawialnych źró-
deł energii (OZE). Jedną z poruszanych
kwestii stało się zagadnienie, czy celowe
jest, aby magazyny energii stanowiły ele-
ment prosumenckiej instalacji PV. Roz-
wój rynku światowego pokazuje, że nie-
które kraje na to pytanie odpowiedziały
twierdząco. Przykładem są Niemcy, które
mają obecnie w systemie ponad 180 tys.
domowych magazynów energii o całko-
witej mocy zainstalowanej ok. 700 MW.
We Włoszech liczba domowych magazy-
nów energii przekroczyła 18 tys. W Sta-
nach Zjednoczonych w ciągu ostatnich lat
popularność tego rodzaju instalacji wzra-
stała skokowo. W 2014 roku zainstalowane
w USA domowe magazyny energii miały
całkowitą pojemność 2,25 MWh. Zale-
dwie 4 lata później, w 2018 roku, pojem-
ność nowo zainstalowanych domowych
magazynów energii wyniosła 185 MWh.
W Australii domowe magazyny energii
instalowane są zarówno w ongridowych
systemach PV, a więc podłączonych do
sieci dystrybucyjnej, jak i w systemach
wyspowych zwanych autonomiczymi lub
offgridowymi. W 2019 roku na tym kon-
tynencie zainstalowano ok. 20 tys. domo-
wych systemów energii, powiększając
tym samym liczbę tego typu instalacji do
ok. 70 tys. Niebagatelny wpływ na wzrost
popularności systemów magazynowania
energii ma spadek ich cen (wykres 1).
Po co magazyn energii
w instalacji PV?
Magazyn energii umożliwia unieza-
leżnienie czasu zużywania energii elek-
trycznej od czasu, kiedy jest ona wytwa-
rzana w instalacji PV. Często określa się
to mianem odłożenia konsumpcji energii
elektrycznej w czasie. W praktyce w przy-
padku gospodarstwa domowego polega to
na tym, że nadwyżkowy prąd solarny pro-
dukowany w ciągu dnia kierowany jest do
magazynu energii. W czasie, kiedy zapo-
trzebowanie w domu przewyższa produk-
cję z systemu PV, prąd jest z niego pobie-
rany. W przypadku gospodarstwa domo-
wego zagadnienie jest o tyle istotne, że
bezpośrednie zużycie na potrzeby własne
prądu wytworzonego w instalacji PV zwy-
kle wynosi ok. 30%. Dzieje się tak, ponie-
waż w czasie, kiedy produkcja prądu jest
największa, a więc w ciągu dnia, domow-
ników nie ma w domu. W tej sytuacji roz-
sądne wydaje się zmagazynowanie tej czę-
ści energii elektrycznej, która nie może
być zużyta bezpośrednio, i wykorzysta-
nie jej w czasie, kiedy uzysk z systemu PV
nie jest wystarczający. Warto jednak kwe-
stię magazynowania energii rozważyć
w dwóch opcjach: instalacji niepodłączo-
nej do sieci publicznej (off-grid), zwanej
wyspową lub autonomiczną, oraz insta-
lacji podłączonej do sieci, czyli on-grid.
W przypadku wyspowego systemu foto-
woltaicznego użytkownik nie ma możli-
wości poboru energii elektrycznej z sieci.
Chcąc zapewnić sobie możliwość korzy-
stania z urządzeń elektrycznych również
w czasie, kiedy system PV nie wytwa-
rza prądu, powinien mieć możliwość jego
poboru z zasobnika. Alternatywnie może
korzystać z generatorów prądotwórczych.
W większości krajów rozwiniętych gospo-
darczo wyspowe instalacje PV w całorocz-
nych domach mieszkalnych są rzadkością.
Takie instalacje znajdują zastosowanie np.
w domkach letniskowych lub na jachtach.
W systemach podłączonych do sieci argu-
mentem skłaniającym do magazynowa-
nia energii nie jest kwestia braku dostępu
do energii elektrycznej w czasie, gdy sys-
tem fotowoltaiczny nie wytwarza energii
elektrycznej. W przypadku takich instala-
cji możliwe jest bowiem odprowadzanie
nadwyżki wyprodukowanej energii elek-
trycznej do sieci oraz pobieranie z sieci
prądu, kiedy zachodzi taka potrzeba.
Pomimo takiej możliwości, magazyny
energii w systemach fotowoltaicznych
on-grid stosowane są coraz powszechniej.
Magazyny prądu solarnego u prosumentów.
Czy jest szansa, że ten rynek rozwinie się
w Polsce?
Liczba prosumentów w Polsce gwałtownie rośnie. Mimo to domowe magazyny energii stanowią nadal ogromną
rzadkość. Są jednak kraje, gdzie znaczna część inwestorów w mikroinstalację fotowoltaiczną od razu decyduje
się na magazyn energii.
Barbara Adamska,
ADM Poland
Wykres 1. Spadek cen systemów magazynowania energii, źródło: Foresight 20/20: Energy Storage. Eligibility transitions to opportunity, Wood Mac-
kenzie, styczeń 2020
17
magazyn fotowoltaika 1/2020
technologie
Jednym z argumentów przemawiających
za takim rozwiązaniem z perspektywy sys-
temu elektroenergetycznego jest możli-
wość uniknięcia inwestycji w sieci dystry-
bucyjne w obliczu dynamicznego wzrostu
mocy zainstalowanej w prosumenckich
instalacjach fotowoltaicznych.
Wpływ domowych magazynów
energii na sieci niskiego
napięcia
Zasobniki energii będące uzupełnie-
niem mikroinstalacji, czyli instalacji do
50 kWp mocy zainstalowanej, mają rela-
tywnie niewielką pojemność. Na rynku
niemieckim
pojemność
domowego
magazynu energii wynosi zwykle od 4
do 8 kWh. Jednak nawet tak niewielkie
pojemności pomnożone przez dziesiątki
czy setki tysięcy instalacji tworzą w sumie
pojemność, która może być relewantna
w skali całego systemu elektroenergetycz-
nego. Obecnie w Niemczech działa ok.
180 tys. magazynów energii współpra-
cujących z systemami fotowoltaicznymi
podłączonymi do sieci niskiego napięcia.
Warto tę liczbę odnieść do liczby instala-
cji PV w Niemczech. Może się wydawać,
że 180 tys. magazynów w porównaniu
z ok. 1,7 mln instalacji PV to nie zbyt
wiele. Warto mieć jednak na uwadze, że
instalacje PV zaczęto instalować w Niem-
czech przed około 20 laty, magazyny ener-
gii z nimi współpracujące zyskały popu-
larność dopiero w ostatnich latach. Na
początku 2016 roku w Niemczech było
zainstalowanych 34 tys. magazynów ener-
gii, w sierpniu 2018 roku przekroczona
została liczba 100 tys. , obecnie jest to ok.
180 tys. Wobec takich liczb nie sposób
nie zadać sobie pytania, jaki wpływ mają
zasobniki instalowane w domowych insta-
lacjach PV na sieć elektroenergetyczną?
Możliwy wpływ decentralnych zasob-
ników energii w instalacjach PV na pracę
sieci niskiego napięcia był szczegól-
nie intensywnie dyskutowany w Niem-
czech w 2013 roku, kiedy zastanawiano
się nad wprowadzeniem systemu wspar-
cia zakupu magazynów prądu solar-
nego. Jedną z istotniejszych analiz, które
wtedy powstały, była analiza „Speicher-
studie 2013” wykonana przez renomo-
wany Instytut Fraunhofera. Badacze pod-
jęli w niej próbę odpowiedzi na pyta-
nie o wpływ stosowania na szeroką skalę
zasobników energii w domowych syste-
mach PV. Analiza ta wykazywała, że dzięki
stosowaniu na szeroką skalę domowych
magazynów energii możliwa jest reduk-
cja o ok. 40 proc. szczytów podaży prądu
solarnego w skali całego systemu, a do
tego samego odcinka sieci możliwe jest
przyłączenie do 66 proc. więcej mocy
zainstalowanej w systemach PV. Warun-
kiem uzyskania takiego efektu jest jednak
użytkowanie magazynów energii w spo-
sób wspierający sieć elektroenergetyczną,
czyli zapewnienie, że energia elektryczna
wytwarzana w domowej instalacji PV
w czasie południowych szczytów podaży
będzie trafiać do magazynu energii, a nie
do sieci. Jeżeli nie skłoni się użytkowni-
ków magazynów energii do takiego spo-
sobu ich eksploatacji, może się okazać, że
zasobnik energii już w godzinach przedpo-
łudniowych będzie całkowicie napełniony,
co spowoduje, że w czasie największej pro-
dukcji prądu solarnego w systemie foto-
woltaicznym całość nadwyżkowej energii
trafi do sieci elektroenergetycznej.
Wnioski płynące z analizy Instytutu
Fraunhofera znalazły swoje odzwiercie-
dlenie w warunkach programu wsparcia
18
magazyn fotowoltaika 1/2020
technologie
zakupu magazynów energii, który został
wprowadzony w Niemczech w maju
2013 roku i trwał do końca 2015 roku.
W celu zapewnienia, że zasobniki będą
użytkowane w sposób wspierający sieć,
ilość energii elektrycznej wprowadzana
do sieci przez beneficjentów w szczy-
cie nie mogła przekroczyć 60% zainstalo-
wanej mocy systemu PV. W ramach tego
programu wsparcia zostało zakupionych
19 tys. magazynów energii, a doświadcze-
nia z ich stosowania potwierdzają wnioski
płynące z analizy „Speicherstudie 2013”.
Kolejny program wsparcia zakupu maga-
zynów w Niemczech został wprowadzony
1 marca 2016 roku, a wygasł 31 grud-
nia 2018 roku. Stanowił on de facto kon-
tynuację poprzedniego programu. Obo-
strzeniu uległ w nim jednak warunek doty-
czący ilości energii wprowadzanej do sieci
– w ramach tego programu nie mógł on
przekroczyć 50% zainstalowanej mocy
instalacji PV. Poprzednio było to 60%.
Czy jest szansa dla domowych
magazynów energii w Polsce?
Obecnie brakuje w Polsce bodźców do
stosowania magazynów energii z systemami
fotowoltaicznymi. W przypadku prosu-
mentów, czyli odbiorców energii wytwarza-
jących prąd we własnej mikroinstalacji PV
w celu zużycia na własne potrzeby, zakup
magazynu nie ma uzasadnienia ekonomicz-
nego, gdyż zgodnie z Ustawą o OZE, prosu-
menci korzystają z systemu opustów. Ozna-
cza to, że za każdą kWh wprowadzoną do
sieci prosument otrzymuje 0,8 kWh, jeżeli
energię wytwarza w instalacji do mocy do
10 kW, lub też 0,7 kWh, jeżeli prąd pocho-
dzi z instalacji o mocy od 10 kW do 50 kW.
Istotne jest przy tym, że definicja prosu-
menta, oprócz osób fizycznych, obejmuje
również samorządy terytorialne, stowa-
rzyszenia, związki wyznaniowe, szpitale,
szkoły, parafie oraz firmy, i to niezależnie
od wielkości. Oznacza to, że w obecnych
warunkach, przy braku dodatkowych
zachęt, szanse rozwoju rynku magazynów
energii stanowiących uzupełnienie mikro-
instalacji fotowoltaicznej są bliskie zeru.
Rozliczenie energii wprowadzonej i pobra-
nej z sieci następuje w ciągu roku. W prak-
tyce oznacza to, że dla prosumentów to sieć
jest de facto magazynem energii.
Argumentem, który w polskich warun-
kach może skłaniać odbiorców energii do
rozważenia kwestii zakupu magazynu, jest
aspekt niezawodności zaopatrzenia w ener-
gię elektryczną. Wskaźnikami, które sto-
suje się w celu oceny niezawodności sieci
dystrybucyjnej, są SAIDI (ang. System
Average Interruption Duration Index) oraz
SAIFI (ang. System Average Interruption
Frequency Index). Pierwszy ze wskaźni-
ków opisuje, przez jaki czas w ciągu roku
przeciętny odbiorca końcowy był pozba-
wiony zasilania w energię elektryczną.
Drugi z kolei wskazuje, ile razy w ciągu
roku odbiorca końcowy był dotknięty
przerwami w dostawach energii. Niepla-
nowane przerwy w zasilaniu w 2018 roku
wynosiły w Polsce w sieciach poszczegól-
nych operatorów od 56 min (innogy Stoen
Operator) do 153 min (Enea Operator) na
odbiorcę końcowego. Do tego doszły pla-
nowane przerwy w zasilaniu wynoszące,
w zależności od operatora, od niemal
12 min (innogy Stoen Operator) do nawet
87 min (PGE Dystrybucja). Średnio każdy
z odbiorców, w zależności od tego, do sieci
którego operatora jest podłączony, w ciągu
roku doświadczył jednokrotnego (klienci
innogy Stoen Operator) lub nawet czte-
rokrotnego (klienci PGE Dystrybucja)
„wyłączenia prądu”. Podane średnie warto-
ści wskaźników SAIDI i SAIFI dla poszcze-
gólnych operatorów nie odzwierciedlają
rzeczywistej sytuacji niektórych odbior-
ców energii, dla których przerwy w dosta-
wach energii są niemal codziennością. Nie
zmienia to faktu, że przy obecnych cenach
magazynów energii rozwój rynku oparty
na tej grupie klientów nie stanowi realnego
scenariusza.
Nowoczesne technologie
energetyczne – potrzeba
rozwoju branży magazynowania
energii w Polsce
Jesteśmy świadkami tworzenia się świa-
towej branży magazynowania energii, m.in.
bazującej na bateriach litowo-jonowych.
Jest to branża nowa, dynamicznie się roz-
wijająca. Jej rozwój napędzany jest z jed-
nej strony ogromnym zapotrzebowaniem
na baterie do samochodów elektrycznych.
Drugi czynnik wzrostu to potrzeba maga-
zynów energii elektrycznej współpracują-
cych z systemem elektroenergetycznym.
Potrzeba magazynów energii w polskim sys-
temie elektroenergetycznym jest ogromna
– zaczynając od magazynów domowych,
współpracujących z prosumenckimi instala-
cjami fotowoltaicznymi, poprzez magazyny
energii w przedsiębiorstwach i na potrzeby
stacji ładowania pojazdów elektrycznych,
aż po magazyny wielkoskalowe, zapewnia-
jące bezpieczeństwo całego systemu elek-
troenergetycznego kraju.
Magazyny energii na potrzeby współ-
pracy z siecią elektroenergetyczną to
dużo więcej niż sama bateria – to cały sys-
tem zarządzania i integracji z siecią. Są to
obszary, w których polskie przedsiębior-
stwa mają wysokie kompetencje. Pol-
scy producenci elementów elektrycznych
i elektronicznych, firmy zajmujące się
automatyką, IT, telekomunikacją i prze-
syłem danych mają szansę zaistnienia na
rynku magazynów energii we wczesnej
fazie jego rozwoju. Również w zakresie
samych technologii magazynowania, nie
tylko bateryjnych, wciąż trwają badania
i rozwijane są nowe technologie i na tym
polu jako kraj również mamy osiągnięcia.
Stworzenie warunków dla rozwoju sys-
temów magazynowania energii w Polsce to
również szansa na rozwój w Polsce nowej
branży oraz rozwój gospodarczy. Obroty
niemieckich przedsiębiorstw z branży
magazynowania energii, generowanych
zarówno w kraju, jak też za granicą, to
obecnie ok. 5,5 miliarda euro rocznie.
Warto byłoby, aby również w naszym kraju
dostrzeżono potencjał rozwoju gospodar-
czego, jaką dają technologie magazynowa-
nia energii.
Wykres 2. Obroty niemieckich przedsiębiorstw z branży magazynowania energii w latach 2017 – 2020 (w mld. euro)
* dane wstępne
19
magazyn fotowoltaika 1/2020
technologie
odczas gdy krzem przekształca głównie czerwoną część
widma światła słonecznego w energię elektryczną, związki
perowskitowe wykorzystują głównie jego niebieską część. Tande-
mowe ogniwo słoneczne wykonane z krzemu i perowskitu osiąga
w ten sposób znacznie wyższą sprawność niż każde pojedyncze
ogniwo z osobna.
Prof. Bernd Stannowski i prof. Steve Albrecht wraz z zespołami
naukowców już kilkakrotnie wspólnie ustanawiali nowe rekordy
sprawności w zakresie monolitycznych tandemowych ogniw sło-
necznych. Pod koniec 2018 roku grono uczonych zaprezentowało
tandemowe ogniwo słoneczne wykonane z krzemu z metalohalo-
genkowym perowskitem, które osiągnęło sprawność 25,5 proc.
Obecnie naukowcy z instytutu HZB mogą ogłosić kolejny
rekord. Wartość 29,15 proc. została certyfikowana przez Insty-
tut Fraunhofera ds. Systemów Energii Słonecznej (ISE) i obec-
nie pojawia się na początku rankingu National Renewable Energy
Lab (NREL) z USA. Klasyfikacja NREL odzwierciedla rosnące
poziomy sprawności prawie wszystkich typów ogniw słonecznych
od 1976 roku. Związki perowskitowe są uwzględniane w powyż-
szej klasyfikacji dopiero od 2013 roku i od tego czasu sprawność
tej klasy materiałów wzrosła bardziej niż jakiegokolwiek innego
materiału.
– We współpracy z grupą prof. Vytautasa Getautisa (Politechnika
Kowieńska) opracowaliśmy dla tego ogniwa specjalną warstwę kon-
taktową elektrody, a także udoskonaliliśmy warstwy pośrednie – wyja-
śniają Eike Köhnen i Amran Al-Ashouri, doktoranci z grupy prof.
Steve’a Albrechta. Nowa warstwa kontaktowa elektrody pozwo-
liła również na poprawę składu mieszanki perowskitowej opraco-
wanej w laboratorium HZB. Związek ten jest teraz bardziej sta-
bilny, gdy jest oświetlony w tandemowym ogniwie słonecznym
i poprawia równowagę prądów elektrycznych przekazywanych
przez górne i dolne ogniwo. Dolne ogniwo krzemowe opraco-
wane przez grupę prof. Bernda Stannowskiego posiada specjalną
warstwę wierzchnią z tlenku krzemu, która optycznie łączy górne
i dolne ogniwo.
Wszystkie procesy technologiczne stosowane do wykonania
tego typu ogniwa o wielkości 1 cm2 mogą również być odpowied-
nio zastosowane na dużych powierzchniach. Wstępne testy udo-
wodniły, że skalowanie za pomocą procesów osadzania próżnio-
wego jest bardzo obiecujące.
Realistyczna praktyczna granica sprawności ogniw tandemo-
wych wykonanych z krzemu i perowskitu wynosi około 35 proc.
Następnym krokiem zespołu naukowców z instytutu HZB jest
przekroczenie 30-procentowej bariery sprawności, co jak wyja-
śnia prof. Steve Albrecht, jest obecnie na etapie wstępnych pomy-
słów, będących przedmiotem dyskusji.
Prof. Steve Albrecht prowadzi badania nad organiczno-nie-
organicznym materiałem perowskitowym, który jest jedną z naj-
większych niespodzianek w badaniach nad ogniwami słonecz-
nymi. W ciągu zaledwie sześciu lat sprawność perowskitowych
ogniw słonecznych zwiększyła się pięciokrotnie. Ponadto, war-
stwy perowskitu mogą być produkowane z roztworu, a w przy-
szłości także drukowane w sposób efektywny ekonomicznie na
dużych powierzchniach.
Opracował Krzysztof Kuklo na podstawie materiałów ze strony:
https://www.helmholtz-berlin.de
Nowe ogniowo perowskitowo-krzemowe
o rekordowej sprawności 29,15 proc.
W wyścigu o coraz wyższy poziom sprawności ogniw fotowoltaicznych grupa naukowców z instytutu Helmholtz Zentrum Berlin
(HZB) po raz kolejny wysunęła się do przodu. Zespoły inżynierów pod kierownictwem prof. Steve’a Albrechta i prof. Bernda Stan-
nowskiego opracowały tandemowe ogniwo słoneczne wykonane z półprzewodnikowego perowskitu i krzemu, które przetwarza
29,15 proc. padającego światła na energię elektryczną. Wartość ta została oficjalnie potwierdzona przez Instytut Fraunhofera ds.
Systemów Energii Słonecznej (ISE) co oznacza, że przekroczenie 30-procentowego progu sprawności jest teraz w zasięgu ręki.
Fot. 1. Nowe tandemowe ogniwo słoneczne perowskitowo-krzemowe zostało wykonane w typowej labora-
toryjnej skali, tj. 1 cm2. Skalowanie jest jednak możliwe.
Źródło: https://www.helmholtz-berlin.de/ © Eike Köhnen/HZB
praktyka
20
magazyn fotowoltaika 1/2020
W
drugiej części omówione zostaną przede wszystkim
błędy wynikające z niedoskonałości źródła światła, poję-
cie wydajności kwantowej i odpowiedzi widmowej elementu PV.
Dokładniej omówiony zostanie tzw. błąd spowodowany niedo-
pasowaniem widmowym (MM), który w skrajnych przypadkach
może przyjąć wartość nawet kilkudziesięciu procent.
Wyznaczanie błędu spowodowanego
niedopasowaniem widmowym (PN-EN 60904-8)
(ang. spectral mismatch error)
Każde źródło światła posiada swoją charakterystykę wid-
mową emitowanego promieniowania, bardziej lub mniej zbliżoną
do wzorcowego widma promieniowania słonecznego zdefinio-
wanego w PN-EN 60904-3. Z kolei każdy element (ogniwo) PV
posiada określoną charakterystykę czułości widmowej, co ozna-
cza w uproszczeniu, że jego efektywność konwersji energii pro-
mieniowania na prąd elektryczny zależy od długości fali (ener-
gii) absorbowanych fotonów. W celu zdefiniowana błędu wymie-
nionego w tytule obecnego podrozdziału niezbędne jest zdefinio-
wanie kilku podstawowych pojęć. W dalszej części wyjaśnione
zostaną często mylone pojęcia, jakimi są wydajność kwantowa
i odpowiedź widmowa ogniwa PV.
Wydajność kwantowa QE(λ) ogniwa PV
Wydajność kwantowa QE(λ) (ang. quantum efficiency) ogniwa
PV1 określa liczbę wygenerowanych nośników prądu (par elek-
tron-dziura) odpowiadających liczbie padających fotonów o okre-
ślonej długości fali λ (μm):
gdzie Iph [A/m2] jest wartością gęstości wygenerowanego
fotoprądu, Nph(λ) [1/(m2⋅μm)] jest gęstością strumienia fotonów
o długości λ w przedziale dλ padających na jednostkę powierzchni
elementu PV, zaś q jest elementarnym ładunkiem elektrycznym
(1,6⋅10-19 C) .
Wartość QE(λ) jest zawsze ≤ 1, a dla fotonów o energii mniej-
szej od szerokości przerwy wzbronionej Eg materiału absorbera
elementu PV wartość QE(λ) = 02.
Wydajność kwantowa zdefiniowana wyrażeniem (1) nie
uwzględnia odbicia światła od powierzchni elementu PV, na który
pada, i stąd określa się ją też jako tzw. zewnętrzną wydajność
kwantową EQE(λ) (ang. external quantum efficiency). Po uwzględ-
nieniu efektu odbicia światła, definiowana jest dodatkowa tzw.
wewnętrzna wydajność kwantowa IQE(λ) (ang. internal quantum
efficiency)3:
gdzie R(λ) jest zależnym od długości fali współczynnikiem odbi-
cia światła.
Odpowiedź widmowa SR(λ) ogniwa PV (ang. spectral response)
Odpowiedź widmowa SR(λ) elementu PV definiowana jest
jako stosunek wartości gęstości fotoprądu do mocy promieniowa-
nia padającego na jednostkę powierzchni elementu PV odpowia-
dającego długości fali λ. Wykorzystując równanie (1) i pamięta-
jąc, że moc promieniowania G(λ) strumienia fotonów o gęstości
Nph(λ) wynosi:
Pomiar ogniw i modułów fotowoltaicznych
– normy i praktyka
Cz. II. Pomiar w warunkach laboratoryjnych – błędy powodowane źródłem światła
dr inż. Tadeusz Żdanowicz
PV Test Solutions
Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki (PTPV)
Poniższy tekst jest kontynuacją, drugim z serii artykułów dotyczących sposobu i jakości
pomiarów elementów fotowoltaicznych (PV), zarówno pojedynczych ogniw, jak i modu-
łów, a nawet większych zestawów modułów. W pierwszej części zdefiniowane zostały
podstawowe parametry elektryczne elementu fotowoltaicznego – ogniwa, modułu,
warunki pomiaru charakterystyk prądowo-napięciowych (I–V), na podstawie których są
one wyznaczane, oraz wymagania dotyczące źródła światła symulującego naturalne pro-
mieniowanie słoneczne.
Rys. 1. Charakterystyka wydajności kwantowej QE(λ) dla typowego ogniwa krzemowego oraz odpowiadają-
ca jej odpowiedź widmowa SR(λ) wyznaczona zgodnie z zależnością (5)
praktyka
21
magazyn fotowoltaika 1/2020
otrzymujemy wyrażenie:
gdzie c i h są stałymi, odpowiednio prędkością światła (3⋅108 m⋅s-1)
i stałą Plancka (6,63⋅10-34 J⋅s). Ponieważ również q jest stałą, tak
więc po uproszczeniu otrzymujemy równanie wiążące bezpośred-
nio odpowiedź widmową SR(λ) z wydajnością kwantową QE(λ) ele-
mentu PV:
dla długości fal λ wyrażonej w μm. Przykładową charakterystykę
QE(λ) przeliczoną na SR(λ) przedstawia rys. 1, natomiast na rys. 2
pokazano na tle widma promieniowania słonecznego AM1.5G
kilka znacznie różniących się między sobą typowych charaktery-
styk SR(λ) dla wybranych technologii PV.
Zasadę pomiaru charakterystyki odpowiedzi widmowej okre-
ślają normy PN-EN 60904-8 (dla elementów PV jednozłączo-
wych) oraz PN-EN 609040-8-1 (dla elementów PV wielozłączo-
wych). Na rys. 3 przedstawiony został schematycznie układ do
pomiaru charakterystyk widmowych.
Fotoprąd
ogniwa
PV
(ang.
photocurrent);
fotoprąd
a prąd zwarciowy
Mając zmierzoną wydajność kwantową lub odpowiedź wid-
mową elementu PV, możemy łatwo obliczyć jaki fotoprąd będzie
generowany przez ten element przy oświetleniu go promieniowa-
niem o znanym, dowolnym rozkładzie widmowym N(λ) lub G(λ):
lub (częściej) jako:
gdzie (λ1,λg) oznacza przedział długości fal, dla których zachodzi
absorbcja.
Korzystając z diodowego wyrażenia analitycznego (8) charak-
terystyki I–V oświetlonego elementu PV:
gdzie kB jest stałą Boltzmanna (8,63⋅10-5 eV/K), T [K] jest tem-
peraturą elementu PV4, IS i A są odpowiednio prądem ciemnym
nasycenia i tzw. współczynnikiem doskonałości (1 < A < 2) złą-
cza ogniwa PV, a RS i Rsh są odpowiednio rezystancjami szeregową
i upływu ogniwa PV, łatwo jest wykazać, że dla V = 0 (I = ISC):
Ponieważ w praktyce RS << Rsh (typowo różnica wynosi co naj-
mniej trzy rzędy wielkości), to można przyjąć z dużą dokładno-
ścią, że:
co oznacza, że we wzorach (6) i (7) fotoprąd Iph może zostać
zastąpiony na bezpośrednio mierzalny parametr elementu PV,
jakim jest prąd zwarciowy ISC.
Błąd powodowany niedopasowaniem widmowym
Pomiar charakterystyki I–V, a w konsekwencji wyznaczone
z niej parametry elektryczne każdego elementu PV, obarczony jest
tzw. błędem powstałym z niedopasowania widmowego (ang. spec-
tral mismatch error) wynikającym z tego, że:
––
widmo światła emitowanego przez symulator Gtest(λ)
różni się od wzorcowego widma promieniowania sło-
necznego AM1.5G Gref(λ) (zdefiniowanego w normie
PN-EN 60904-3);
––
odpowiedź widmowa SRtest(λ) mierzonego elementu różni
się od odpowiedzi widmowej SRref(λ) elementu wzorcowego
użytego do kalibracji mocy promieniowania źródła światła
(symulatora).
W przypadku, gdy któreś z wymienionych par charakterystyk
widmowych są identyczne, procedura korekcji błędu z niedopaso-
wania widmowego omawiana w dalszej części nie jest konieczna.
Jednak gdy pomiędzy wymienionymi charakterystykami
występują znaczne różnice – zarówno w kształcie, jak i zakre-
sie długości fal - omawiany błąd może wynosić nawet kilkadzie-
siąt procent w zmierzonej wartości prądu zwarciowego (a tym
samym mocy i sprawności) mierzonego elementu PV w odnie-
sieniu do warunków STC, np. gdy w przypadku pomiaru ogniwa
tzw. trzeciej generacji (organiczne – OPV, barwnikowe – DSSC,
Rys. 2. Przykład typowych odpowiedzi widmowych SR(λ) dla kilku technologii ogniw PV pokazanych na tle
wzorcowego widma promieniowania słonecznego AM1.5G
Rys. 3. Schemat układu do pomiaru charakterystyk widmowych ogniw PV z wykorzystaniem ogniwa wzor-
cowego (referencyjnego) o znanej charakterystyce widmowej QE(λ) lub SR(λ)
praktyka
22
magazyn fotowoltaika 1/2020
perowskitowe) wykalibrujemy natężenie światła symulatora
z użyciem krzemowego ogniwa wzorcowego (patrz przykłady
na rys. 2) lub wykonamy pomiar wykorzystując źródło światła
o charakterystyce znacznie odbiegającej od widma AM 1,5 G (np.
pod lampą halogenową), dla którego kalibrowane było ogniwo
wzorcowe5.
Błąd powodowany niedopasowaniem widmowym definio-
wany jest następująco:
gdzie:
ISC,ref,Gref – prąd zwarciowy ogniwa/modułu wzorcowego zmie-
rzony pod wzorcowym oświetleniem,
ISC,ref,Gmeas – prąd zwarciowy ogniwa/modułu wzorcowego zmie-
rzony pod oświetleniem symulowanym,
ISC,meas,Gmeas – prąd zwarciowy ogniwa/modułu badanego zmierzony
pod oświetleniem symulowanym,
ISC,meas,Gref – prąd zwarciowy ogniwa/modułu badanego zmierzony
pod wzorcowym oświetleniem,
przy czym jako oświetlenie wzorcowe rozumiane jest widmo
AM1.5G zdefiniowane w normie PN-EN 60904-3, natomiast
oświetlenie symulowane jest tym, pod którym wykonujemy
pomiar.
Wartość każdego z wymienionych prądów zwarciowych wyli-
czana jest na podstawie zmierzonej charakterystyki SR(λ) ele-
mentu fotowoltaicznego (zgodnie z PN-EN 60904-7) oraz
charakterystyki widmowej źródła światła – zmierzonej przy uży-
ciu spektroradiometru bądź zdefiniowanej jak w przypadku wzor-
cowej AM1.5G.
Korzystając z wyrażenia (7), błąd MM można wyrazić jako:
W efekcie różnic pomiędzy parami charakterystyk widmo-
wych Gmeas(λ) i Gref(λ) oraz SRref(λ) i SRmeas(λ) wartość parametru
MM będzie różna od 1. Oznacza to, że zmierzona wartość prądu
zwarciowego ogniwa wzorcowego użytego do kalibracji natężenia
światła symulowanego nie odpowiada wartości natężenia świa-
tła o wzorcowym rozkładzie widmowym, przy którym mierzony
(badany) element PV wygenerowałoby prąd zwarciowy o takiej
samej wartości jak uzyskany w trakcie wykonanego pomiaru.
Należy zatem wyznaczyć taką efektywną wartość natężenia świa-
tła o wzorcowym rozkładzie widmowym, które spowodowałoby
wygenerowanie takiego samego prądu zwarciowego ogniwa bada-
nego jak ten generowany dla natężenia Gmeas dla rozkładu widmo-
wego aktualnie użytego symulatora promieniowania słonecznego:
By móc odnieść wynik pomiaru do warunków oświetle-
nia odpowiadających wzorcowemu widmu promieniowa-
nia AM1.5G, można skorzystać z jednej dwóch możliwych
metod korekcji:
(1) Jeżeli to możliwe, należy skorygować natężenie światła
symulatora do wartości Geff wyznaczonej zgodnie z (12), tak by
odpowiadało ono natężeniu wzorcowemu Gref (np. 1000 W/m2
dla STC), czyli nastawa natężenia wykonana przy użyciu ogniwa
wzorcowego (jego stałej kalibracji) dla aktualnego widma pro-
mieniowania powinna teraz wynosić6:
Po takiej korekcie mierzony element PV będzie teraz gene-
rować prąd zwarciowy, jaki generowałby oświetlony światłem
o wzorcowym natężeniu i wzorcowym rozkładzie widmowym7.
(2) Drugim sposobem jest przeliczenie całej zmierzonej cha-
rakterystyki I–V do wartości natężenia światła Geff wyliczonej
zgodnie z (12). Przeliczenie wartości prądu i napięcia w poszcze-
gólnych punktach krzywej I–V powinno zostać wykonane zgodnie
z procedurami opisanymi w normie IEC 60891.
Przy wartościach MM niewiele odbiegających od 1 procedura
korekcji oznaczona jako (2) może wyglądać następująco:
należy wyznaczyć wartość prądu zwarciowego ISCcorr mierzonego
elementu skorygowaną do prawidłowej wartości odpowiadającej
wzorcowemu promieniowaniu
co odpowiada przesunięciu całej charakterystyki I–V o wartość ∆ISC:
a cała zmierzona charakterystyka I–V jest przeliczana w ten
sposób, że dla każdego zmierzonego punktu krzywej I–V do war-
tości prądu dodawana jest wartość ∆ISC:
Rys. 4. Wpływ niejednorodności natężenia światła na pomiar charakterystyki I–V modułu (źródło: IP Perfor-
mance, Guidelines for PV Power Measurement in Industry – JRC Scientific & Technical Reports, 2010)
Rys. 5. Wyznaczanie STI w przypadku, gdy źródłem światła służącym do pomiaru charakterystyki I–V jest
symulator błyskowy o długim czasie trwania impulsu
praktyka
23
magazyn fotowoltaika 1/2020
co oznacza, że cała zmierzona charakterystyka I–V jest przesu-
wana wzdłuż osi prądu o wartość ∆I. W przypadku gdy błąd M jest
większy, |M-1| > 0,2 lub/i mierzony element PV posiada znaczącą
rezystancję szeregową RS, wówczas korygując krzywą uwzględnić
należy również wpływ rezystancji szeregowej RS na spadek napię-
cia na ogniwie:
gdzie indeksy Nmeas i Nkor i oznaczają kolejne punkty charaktery-
styki I–V, odpowiednio po pomiarze i po korekcie.
Dopiero z tak przeliczonej charakterystyki I–V powinny być
wyznaczone podstawowe parametry elektryczne oraz sprawność
elementu PV.
Pierwsza z opisanych metod korekcji preferowana jest przy
pomiarach ogniw lub modułów PV w warunkach symulowa-
nego oświetlenia, gdyż pozwala ona na zminimalizowanie błę-
dów wynikających z nieliniowości mierzonego elementu. Druga
metoda zazwyczaj jest stosowana przy pomiarach w warunkach
naturalnych (outdoor), gdy nie można w prosty sposób kontrolo-
wać natężenia światła.
Ze względu na konieczność dodatkowych pomiarów charakte-
rystyk widmowych SRmeas(λ), SRref(λ) oraz Gmeas(λ) błąd wynikający
z niedopasowania widmowego najczęściej nie jest uwzględniany
w rutynowej procedurze pomiarowej. Można go zminimalizować,
stosując do ustawiania natężenia światła symulatora wykorzysty-
wanego do pomiarów ogniwo wzorcowe tego samego typu, a więc
o bardzo zbliżonej charakterystyce widmowej, co mierzony element
PV, np. ogniwa i moduły krzemowe powinny być mierzone przy uży-
ciu krzemowego ogniwa wzorcowego. Ogniwo takie powinno być
wykalibrowane w laboratorium posiadającym stosowną akredytację,
np. CalLAB ISE-FhG we Freiburgu, ISFH CalTeC w Hameln czy
NREL w Golden, Colorado. Do pomiaru ogniw trzeciej generacji
niektóre akredytowane laboratoria oferują wywzorcowane ogniwa
krzemowe z pokryciem filtrującym – wycinającym promienio-
wanie długofalowe poza zakresem widzialnym.
Czwarte, ostatnie wydanie normy PN-EN
60904-7 podaje również wyrażenie na oblicze-
nie błędu powstałego z niedopasowania widmowego
w przypadku, gdy elementem wzorcowym do
pomiaru natężenia światła jest pyranometr,
którego czułość widmowa jest niezależna
od długości fali w bardzo szerokim zakresie widma (w praktyce
od 0,2 μm do ponad 3 μm). Wyrażenie (11) upraszcza się wówczas
do postaci:
gdzie Gref i Gmeas są odpowiednio wartościami natężenia światła
wzorcowego (np. 1000 W/m2 dla STC) oraz zmierzonego dla
aktualnie użytego źródła światła.
Jednorodność natężenia światła na powierzchni przeznaczonej do
pomiaru (ang. spatial non-uniformity)
Jednorodność natężenia światła (na powierzchni przeznaczo-
nej testu) definiowana jest następująco:
gdzie parametry GMax(A) i GMin(A) oznaczają odpowiednio naj-
wyższą oraz najniższą wartość natężenia promieniowania zmie-
rzone w granicach powierzchni A przeznaczonej do pomiaru.
Zauważyć należy, że przy takim sposobie definiowania niejedno-
rodności natężenia światła, gdzie uwzględniana jest suma, a nie
średnia wartości GMax(A) i GMin(A), względne różnice w natężeniu
światła mogą osiągać wartość 2 × SN.
W przypadku systemu przeznaczonego do pomiarów ogniw
jednorodność powinna być określana przy pomocy matrycy
ogniw o wymiarach nieprzekraczających 1/5 rozmiaru bada-
nej powierzchni. Pomiar wartości prądów zwarciowych ogniw
w matrycy powinien następować jednocześnie, aby uniknąć nakła-
dania się efektów związanych z fluktuacjami czasowymi natężenia
światła.
Przy powierzchni testowej o wymiarach mniejszych niż
10 cm jednorodność może być mierzona przy użyciu tylko jed-
nego ogniwa poprzez umieszczanie go i pomiar w różnych obsza-
rach pola pomiarowego. Wpływ niejednorodności na wynik
pomiaru obrazuje rys. 4.
Niestety, nie ma praktycznie możliwości skorygowania
kształtu zmierzonej krzywej I–V, gdyż zależy to od konkretnego
rozkładu niejednorodności.
Niestabilność czasowa natężenia promieniowania (ang. temporal
instability)
Niestabilność czasowa natężenia światła TIG (krótko- i długo-
czasowa) definiowana jest następująco:
gdzie parametry GMax(t) i GMin(t) oznaczają odpowiednio najwyż-
szą oraz najniższą wartość natężenia promieniowania zmierzone
w określonym przedziale czasu.
Podobnie jak w przypadku SN, również i tutaj faktyczne
względne różnice w czasie natężenia światła mogą wyno-
sić 2 x TIG.
Niestabilność krótkoczasowa – STI
(ang. short term instability)
Parametr
STI
definiowany
jest
Rys. 6. Wyznaczanie STI w przypadku, gdy źródłem światła służącym do pomiaru charakterystyki I–V jest
symulator z krótkim wielokrotnym błyskiem
Rys. 7. Przykład ogniwa wzorcowego wykonanego zgodnie
z wymaganiami normy PN-EN 60904-2 (źródło: ReRa)
praktyka
24
magazyn fotowoltaika 1/2020
w przedziale czasowym pomiędzy pomiarami kolejnych punk-
tów charakterystyki I–V. W przypadku systemów pomiarowych
z symulatorami światła ciągłego parametru STI nie musimy okre-
ślać, o ile system pomiarowy zapewnia jednoczesny pomiar natę-
żenia światła oraz prądu i napięcia elementu mierzonego. Przyj-
mujemy wówczas, że wartość STI odpowiada klasie A. W przy-
padku gdy system pomiarowy nie posiada opcji monitorowania
natężenia promieniowania w trakcie pomiaru charakterystyki,
wówczas wartości GMax(t) i GMin(t) wyznaczane są w określonym
przez użytkownika przedziale czasu poprzez niezależny ciągły
pomiar natężenia światła. Dla takiego przypadku nie jest definio-
wany parametr LTI.
W sytuacji gdy symulator promieniowania i system pomiaru
charakterystyki I–V są dostarczane oddzielnie, wówczas produ-
cent symulatora powinien określić krytyczne czasy STI, dla któ-
rych symulator będzie spełniał wymóg określonej klasy – A, B
lub C.
Niestabilność długoczasowa – LTI (ang. long term instability)
Parametr LTI powinien być określony w następujących
przypadkach:
––
dla symulatorów błyskowych i światła ciągłego – przyjmu-
jemy wówczas wartości GMax(t) i GMin(t) podczas całego
okresu pomiaru i akwizycji charakterystyki I–V (rys. 5);
––
dla symulatorów z wielokrotnym błyskiem parametr LTI
określany jest z pomiarów natężenia światła w czasie trwa-
nia wszystkich błysków, w trakcie których realizowany był
pomiar całej krzywej I–V (rys. 6);
––
dla symulatorów światła ciągłego, gdy w trakcie pomiaru
charakterystyki I–V brak jest ciągłego monitorowania natę-
żenia światła (pomiar dwukanałowy – prąd, napięcie ele-
mentu mierzonego); lampa powinna być ustabilizowana.
Chociaż zasadniczo w normie PN-EN 60904-9 Ed. 2 nie
zostały wprowadzone kryteria dotyczące klasy A+, to jednak pro-
ducenci symulatorów dość często stosują oznaczenie A+, co nie-
formalnie oznacza wartości odchyleń wymienione w Tabeli II
(Cz. I, „Magazyn Fotowoltaika” 4/1019), proponowane dopiero
w projekcie normy IEC 60904-9 Ed.3:2019.
Pomiar natężenia światła
W przypadku gdy powierzchnia pomiaru nie przekracza
wymiarów 200 × 200 mm, zaleca się kalibrację natężenia promie-
niowania z wykorzystaniem krzemowego ogniwa referencyjnego
o wymiarach 20 × 20 mm o konstrukcji odpowiadającej wymaga-
niom normy PN-EN 60904-2 i liniowej zależności prądu zwarcio-
wego od natężenia światła (PN-EN 60904-4). Przykład takiego
ogniwa pokazany jest na rys. 7. Natężenie światła emitowanego
przez symulator ustalane jest w odniesieniu do mierzonej warto-
ści prądu zwarciowego ISCref ogniwa wzorcowego. W przypadku
pomiaru komercyjnych ogniw krzemowych (o wymiarach > 5”)
bardziej użytecznym ogniwem wzorcowym może być ogniwo
tego samego typu wywzorcowane w akredytowanym laborato-
rium. Jeżeli zostało ono prawidłowo wykalibrowane, to zmierzona
charakterystyka (wartości VOC, FF i Pm) może służyć dodatkowo
jako wskaźnik, czy używany system sond prawidłowo kontaktuje
ogniwo lub/i czy natężenie światła jest jednorodne.
W celu uzyskania lepszego dopasowania widmowego ogniwa
wzorcowego do mierzonych elementów, używa się na ich pokrycia
szybki kwarcowe pokryte specjalną warstwą interferencyjnego filtra
optycznego. Przykłady charakterystyk taki filtrów pokazuje rys. 8.
W przypadku pomiaru elementów PV o rozmiarach więk-
szych niż 200 × 200 mm (modułów) jako wzorca do nastawiania
i pomiaru natężenia światła symulatora zaleca się używać ogniwa
referencyjnego o wymiarach nie mniejszych niż 156 × 156 mm
lub modułu spełniającego wymagania IEC 60904-6, najlepiej
wykonanego w tej samej technologii co elementy mierzone.
W kolejnej części artykułu omówione zostaną praktyczne zna-
czenie konstrukcji sond i stolika pomiarowego oraz układy i algo-
rytmy pomiarowe.
Autor jest członkiem Polskiego Towarzystwa Fotowoltaicznego, a także Przewodni-
czącym Komitetu Technicznego KT 54 (Chemiczne Źródła Prądu) w Polskim Komite-
cie Normalizacyjnym. KT 54 jest odpowiedzialny za wdrażanie na rynek krajowy norm
IEC z zakresu fotowoltaiki.
Rys. 8. Przykłady charakterystyk transmisyjnych filtrów optycznych stosowanych w celu zmian charaktery-
styk widmowych ogniw wzorcowych (źródło: Schott)
Przypisy:
1 Zwana również czułością widmową elementu PV; oznaczana także symbolem IPCE (ang. incident photo to converted electron ratio) lub EQE(λ) (ang. external quantum efficiency), wyjaśnienia w dalszej części tekstu.
2 Dla krzemu krystalicznego, dla którego szerokość przerwy energetycznej Eg wynosi ~1,12 eV. Graniczna, maksymalna długość fali λg, dla której zachodzi absorbcja, wynosi ok. 1,1 μm.
3 IQE(λ) bywa czasem oznaczana symbolem APCE (ang. absorbed photon to current efficiency).
4 A dokładniej temperaturą złącza elementu PV, często trudną do dokładnego, bezpośredniego zmierzenia.
5 Wymienione przykłady ogniw PV mają zakres wydajności kwantowej kończący się w okolicach ~0,8 μm, podczas gdy ogniwo krzemowe ma w zakresie powyżej 0,8 μm (do ~1,11 μm) z reguły wysoką wydajność. Oznacza to,
że korzystając z krzemowego ogniwa wzorcowego, wykalibrujemy natężenie światła w znacznej części w tym zakresie widma, dla którego ogniwa trzeciej generacji są już nieczułe. Podobne rozumowanie możemy przeprowa-
dzić, gdy źródłem światła przy pomiarze będzie lampa halogenowa, której widmo promieniowania jest bogate w bliską podczerwień – powyżej 0,7 μm). W obu wymienionych przypadkach możemy spodziewać się dużego błę-
du spowodowanego niedopasowaniem widmowym.
6 Procedura ta zakłada liniowość odczytu ogniwa wzorcowego w stosunku do natężenia światła zgodnie z PN-EN 60904-1.
7 Przykładowo, jeżeli stała kalibracyjna ogniwa wzorcowego wynosi 120 mA/1000 W/m2, a wyznaczony współczynnik MM wynosi 1,05, to należy tak ustawić natężenie światła, aby wartość prądu ISC ogniwa wzorcowego wynio-
sła 120 mA/1,05 = 114,3 mA.
praktyka
25
magazyn fotowoltaika 1/2020
Solis-110K-5G
Solis komercyjny i przemysłowy falownik PV
Sprawność
Ekonomia
Zabezpieczenia
Wysoka gęstość śledzenia mocy 90MPPT/MW
Maksymalna sprawność do 98,7%
Przychody z tytułu wytwarzania energii elektrycznej wzrosły o 3,5%
Opcjonalnie funkcja SPD level-I po stronie AC
Opcjonalnie funkcja AFCI może zidentyfikować usterki w
prądzie łukowym, aby uniknąć 99% ryzyka pożaru
Inteligentne rozwiązania
Monitoring poziomu stringu, aby zwiększyć wydajność O&M
Technologia analizująca krzywą I/U może zdiagnozować farmę MW
w ciągu 5 minut
Nocna kompensacja mocy biernej
Obsługa do 150% stosunku DC/AC, zmniejszenie LCOE systemu
Obsługa łącznika “Y”PV
Obsługa 185mm2 aluminiowego kabla AC
Opcjonalna komunikacja ze sterownikiem PLC, oszczędność kosztów kabla
26
magazyn fotowoltaika 1/2020
magazyn fotowoltaika 1/2020
26
przegląd produktów – falowniki
eszcze do niedawna pierwsi właściciele instalacji fotowolta-
icznych (obywatele krajów tzw. starej Unii Europejskiej) zasi-
lali sieć publiczną i zarabiali pieniądze, korzystając ze wspar-
cia PV w postaci taryf gwarantowanych. Następnie, dzięki roz-
wojowi technologii, regulacjom prawnym, obywatele stali się
prosumentami, wytwarzając i konsumując energię elektryczną
z własnych elektrowni fotowoltaicznych. Dzisiaj falowniki foto-
woltaiczne stają się multitalentne. Oprócz wypełniania swo-
jej podstawowej funkcji – przetwarzania energii elektrycznej –
stają się urządzeniami typu „wiele w jednym”. Posiadają inter-
Falowniki fotowoltaiczne
Falowniki fotowoltaiczne są najbardziej wyrafinowanymi elementami instalacji PV. Ich podstawowym
zadaniem jest przekształcanie energii elektrycznej z postaci prądu stałego na prąd przemienny o para-
metrach prądu sieci energetycznej niskiego napięcia. Wraz z dynamicznym postępem w elektronice oraz
powstawaniem oprogramowania praktycznie dla każdej dziedziny naszego życia, falowniki ewoluują,
otrzymując coraz więcej funkcji i możliwości.
Mirosław Grabania
27
magazyn fotowoltaika 1/2020
27
magazyn fotowoltaika 1/2020
przegląd produktów – falowniki
fejsy komunikujące się z użytkownikiem, serwisem technicz-
nym, a także systemami zarządzania energią. Wraz z nowymi
potrzebami użytkowników łączą w sobie funkcje wielu urządzeń.
Przede wszystkim czuwają nad stanem bezpieczeństwa, monito-
rując m.in. rezystancję izolacji albo powstawanie łuku zwarcio-
wego. Wyposażane w coraz bardziej zaawansowane możliwości
detekcji uszkodzeń systemu i jego poszczególnych elementów,
potrafią w razie zagrożenia wyłączyć system.
Rozwój technologii zgodnie z potrzebami rynku
Technologia falowników ewoluuje wraz z trendem mak-
symalizującym wykorzystywanie wytworzonej energii elek-
trycznej przez prosumentów. Przejawem tego trendu jest coraz
powszechniejsza funkcja pracy hybrydowej. Akumulatory
w systemie fotowoltaicznym pod rządami hybrydy umożliwiają
magazynowanie własnej, taniej energii elektrycznej do wyko-
rzystania, gdy energia ze Słońca nie jest dostępna. W naszych
krajowych warunkach zastosowany system rozliczania ener-
gii elektrycznej wyprodukowanej w prosumenckich instala-
cjach fotowoltaicznych jest systemem wykorzystującym sieć
publiczną jako magazyn energii. Z obserwacji rynków posia-
dających dłuższą tradycję prosumencką wynika jednoznaczny
wzrost znaczenia własnych zasobów gromadzących – akumu-
latorów. Powszechnie wiadomo, że operatorzy systemów dys-
trybucyjnych z powodów m.in. technicznych będą dążyć do
regulacji odbioru prądu chociażby w tzw. szczytach produk-
cji. W takich okresach niezwykle istotne jest posiadanie przez
falownik funkcji obsługi akumulatorów i tzw. zasilania awa-
ryjnego. Funkcje te zapewniają całodobową ciągłość dostaw
prądu. Ponadto niemal każda zastosowana pojemność maga-
zynu energii znacznie zwiększa poziom autokonsumpcji energii
produkowanej we własnej elektrowni fotowoltaicznej (a zatem
zmniejsza ilość energii oddawanej do sieci). Odpowiednio roz-
budowane, właściwie dobrane magazyny energii zapewniają
prosumentowi niezależność energetyczną – to właśnie zasługa
nowych funkcji nowoczesnych falowników fotowoltaicznych.
Falowniki współpracujące z magazynami energii w przypadku
powszechnego ich stosowania mogą i będą pełnić funkcje sta-
bilizujące sieć elektroenergetyczną. W okresach nadprodukcji
energii elektrycznej magazynując, a w godzinach szczytu uzu-
pełniając niedobór, stają się doskonałym regulatorem rynku
energii.
Falownik – informator doskonały
Dla prawidłowego funkcjonowania elektrowni, zarówno pro-
sumenckich, jak i większych systemów fotowoltaicznych, nie-
zwykle istotne są możliwości i zakres przygotowania informacji
o systemie, jakie falownik jest w stanie rozpoznać, zidentyfikować
i zarejestrować. Nie ma lepszego sposobu na szybkie sprawdzenie
stanu funkcjonowania całości oraz poszczególnych jego elemen-
tów od komunikacji bez względu na miejsce, w którym przeby-
wamy. Dzięki zdalnej komunikacji jesteśmy w stanie monitorować
w czasie rzeczywistym wielkość produkcji, wydajność systemu
(prąd, napięcie wejścia i wyjścia falownika) oraz to, czy instala-
cja pracuje, czy też nie. Zdalne wykrywanie błędów oraz anomalii
w pracy systemu przez falownik ułatwia i przyspiesza serwis oraz
naprawę ewentualnych uszkodzeń.
Możliwość rejestracji danych pozwala na analizę pod kątem
ekonomicznym badanego okresu, umożliwia porównanie dekla-
rowanej, projektowanej ilości energii elektrycznej z osiągniętym
wynikiem. Jest to niezwykle istotne przy zewnętrznym finanso-
waniu wybudowanej instalacji. Najnowsze serie nowoczesnych
falowników nie posiadają już wyświetlaczy – to trend eliminujący
najsłabszy punkt urządzenia – aby mogły pracować bezawaryjnie
przez długie lata.
Falowniki fotowoltaiczne coraz częściej nazywane są mózgami
systemów PV. To one decydują, jak wykorzystać baterię – magazy-
nować nadwyżki energii, zużywać ją w urządzeniach prosumenta czy
wysyłać do sieci. Zarządzanie obciążeniem dopasowuje konsump-
cję do produkcji energii. Falowniki uruchamiają urządzenia takie
jak klimatyzatory, pompy ciepła, podgrzewacze wody w czasie pracy
elektrowni fotowoltaicznej. Kolejny trend rozwojowy to współpraca
falowników z elektromobilnością. Samochód elektryczny napę-
dzany tzw. zieloną energią to środek transportu mający właściwe źró-
dło zasilania w ramach skutecznych działań proekologicznych.
Prezentowany na kolejnych stronach przegląd falowników
zawiera urządzenia dostępne na polskim rynku. Są wśród nich
zarówno bardzo nowoczesne urządzenia, jak i starsze wybrane
konstrukcje. Poszczególne parametry falowników pochodzą z ofi-
cjalnych kart informacyjnych producentów. Falowniki o mocy
10 kW najczęściej kończą serie najmniejszych, trójfazowych urzą-
dzeń dla prosumentów i producentów PV, stanowiąc najmocniej-
szą reprezentację całej serii.
ŁATWA INSTALACJA I KONFIGURACJA
POLSKI SERWIS I POLSKI MONITORING
PEWNA GWARANCJA, PEWNA JAKOŚĆ
28
magazyn fotowoltaika 1/2020
magazyn fotowoltaika 1/2020
28
przegląd produktów – falowniki
PRODUCENT
Afore New Energy Technology (Shanghai)
Co., Ltd.
Fronius International GMBH
Jiangsu GoodWe
Power Supply Technology Co. Ltd.
FALOWNIK
BNT010KTL
SYMO GEN24 10.0 PLUS
GW10KT-DT
Moc znamionowa AC
10 kW
10 kW
10 kW
Max. prąd wyjściowy AC na fazę
17 A
16,4 A
16 A
Sprawność max.
98,3%
98,1%
98,3%
Sprawność europejska
98,1%
97,1%
97,7%
Max. napięcie wejściowe DC
1000 V
1000 V
1000 V
Max. prąd wejściowy DC
15 A × 2
25 A / 12,5 A
12,5 A / 12,5 A
Max. moc generatora DC
11 kW
15 kW
15 kW
Zakres napięcia MPPT
150 V – 800 V
80 V – 800 V
180 V – 850 V
Rodzaj chłodzenia
konwekcyjne
wymuszone regulowane
konwekcja naturalna
Poziom hałasu
< 30 dBA
b.d.
< 30 dBA
Waga
17 kg
25 kg
16 kg
Stopień ochrony
IP65
IP66
IP65
Zużycie energii w trybie noc
b.d.
< 10 W
< 1 W
Podłączenie DC
b.d.
3 × DC wtykowe zaciski sprężynowe
b.d.
Obsługa baterii
nie
tak
nie
29
magazyn fotowoltaika 1/2020
29
magazyn fotowoltaika 1/2020
przegląd produktów – falowniki
Growatt New Energy Technology CO., LTD
Guangzhou Sanjing Electric CO., LTD
Huawei Technologies CO., LTD
KACO new energy GmbH
Growatt 1000TL3-S
SAJ Suntrio Plus 10K
SUN2000-10KTL-M0
Blueplanet 10.0 TL3
10 kW
10 kW
10 kW
10 kW
16,7 A
15,9 A
16,9 A
14,5 A
98,4%
98%
98,6%
98,5%
98%
97,6%
98,1%
98,3%
1000 V
1000 V
1100 V
1000 V
16 A / 16 A
22 A / 11 A
11 A / 11 A
11 A / 11 A
12 kW
12 kW
14,88 kW
12 kW
160 V – 900 V
160 V – 900 V
470 V ~ 850 V
470 V – 800 V
naturalne
konwekcja naturalna
konwekcja naturalna
wentylator regulowany
zależnie od temperatury
≤ 35 dBA
< 29 dBA
b.d.
< 53 dBA
21,6 kg
23 kg
17 kg
30 kg
IP 65
IP 65
IP 65
IP 65
< 0,5 W
< 0,6
< 5,5 W
3 W
H4
MC4 / H4
Amphenol H4
Sunclix
nie
nie
tak
nie
30
magazyn fotowoltaika 1/2020
magazyn fotowoltaika 1/2020
30
przegląd produktów – falowniki
PRODUCENT
Ningbo Ginlong Technologies Co., Ltd
Shenzhen SOFAR SOLAR Co., Ltd
SMA Solar Technology AG
FALOWNIK
Solis 3P10K-4G
Sofar 10000TL
Sunny Tripower 10.0
Moc znamionowa AC
10 kW
10 kW
10 kW
Max. prąd wyjściowy AC na fazę
16,7 A
15 A
14,5 A
Sprawność max.
98,7%
98,2%
98,3%
Sprawność europejska
98,1%
97,6%
98%
Max. napięcie wejściowe DC
1000 V
1000 V
1000 V
Max. prąd wejściowy DC
11 A / 11 A
15 A / 15 A
20 A / 12 A
Max. moc generatora DC
12 kW
13,5 kW
15 kW
Zakres napięcia MPPT
160 V – 850 V
350 V – 850 V
320 V – 800 V
Rodzaj chłodzenia
konwekcyjne – naturalne
naturalne
konwekcyjne
Poziom hałasu
< 30 dBA
< 45 dBA
30 dBA
Waga
14,4 kg
45 kg
20,5 kg
Stopień ochrony
IP65
IP65
IP65
Zużycie energii w trybie noc
< 1 W
< 1 W
5 W
Podłączenie DC
MC4
MC4
Sunclix
Obsługa baterii
nie
nie
tak
31
magazyn fotowoltaika 1/2020
31
magazyn fotowoltaika 1/2020
przegląd produktów – falowniki
SolarEdge Technologies Inc
STECA Elektronic GmbH
SE10K
Steca 10013
10 kW
10 kW
16 A
16,04 A
98%
97,2%
97,6%
96,5%
900 V
1000 V
16,5 A
13 A / 13 A
13,5 kW
13 kW
n.d.
120 V -720 V
wentylator wewnętrzny
chłodzenie z regulacją
wentylatorów
< 40 dBA
42 dBA
16,4 kg
19,9 kg
IP65
IP 65
5 W
< 7,9 W
MC4, 1,5–10 mm2
sunclix
nie
tak
PARAMETRY JAKOŚCIOWE ENERGII
diagnoza oraz rozwiązywanie problemów
niewystarczających parametrów jakościowych
energii
DORADZTWO
doradztwo w zakresie optymalnego
wykorzystania wytwarzanej energii na potrzeby
własne oraz jej sprzedaży
obsługa procesu inwestycyjnego w magazyny
energii
MAGAZYNY ENERGII
KLASTRY ENERGII
tworzenie i rozwijanie klastrów energii
ul. Nowogrodzka 50, 00-696 Warszawa,
kontakt@admpoland.eu
EKSPERCI ENERGETYKI
R O Z P R O S Z O N E J
R O Z P R O S Z O N E J
w w w . a d m p o l a n d . e u
w w w . a d m p o l a n d . e u
32
magazyn fotowoltaika 1/2020
Inteligentne połączenie pompy ciepła
i fotowoltaiki
Wielu inwestorów boi się pomp ciepła z dwóch powodów: kosztu inwestycji oraz wysokich kosztów energii. Okazuje się, że wybie-
rając pompę ciepła zamiast np. kotła na paliwo stałe, możemy zaoszczędzić na wielu kosztach dodatkowych, takich jak komin,
osobne pomieszczenie kotłowni lub miejsce do przechowywania opału. A pompy ciepła typu powietrze-woda są niewiele droższe
od w pełni wyposażonej kotłowni. Również koszty utrzymania można zredukować praktycznie do zera, jeśli dodatkowo wyposa-
żymy budynek w instalację fotowoltaiczną.
Rys. 1. Schemat połączenia pompy ciepła Smart Grid Ready w wariancie ze sterowaniem i monitorowaniem zużytej energii
rynek-oferty
33
magazyn fotowoltaika 1/2020
nformacje o korzyściach wynikających z montażu pompy ciepła
i fotowoltaiki w jednym budynku znajdą Państwo w kampanii
społecznej „Dom bez rachunków”: http://www.dombezrachun-
kow.com. W tym artykule skupimy się nad tym, jak inteligentnie
połączyć ze sobą te dwa światy.
Rozwiązanie
Integrując pompę ciepła Smart Grid Ready („SG Ready”)
z funkcją zarządzania energią w falownikach firmy Fronius,
możemy łatwo zwiększyć stopień zużycia własnej energii fotowol-
taicznej w gospodarstwie domowych. W tym celu łączy się falow-
nik z pompą ciepła poprzez jej wejście logiczne zasilania PV lub
zasilania tanią energią. Informuje to regulator pompy ciepła, kiedy
powinna podnieść temperaturę w budynku lub załadować zasob-
nik, aby wykorzystać jak najwięcej nadwyżek mocy fotowolta-
icznej. Pompa ciepła jest załączana przez falownik w tryb pracy,
który powoduje wzrost temperatury zadanej. Wielkość tego wzro-
stu jest różna w zależności od producenta i znajduje się w instruk-
cji obsługi odpowiedniej pompy ciepła.
W porównaniu do bezpośredniego sterowania pompą ciepła
przełączenie na tryb podwyższonej temperatury ma tę zaletę, że
parametry sterowania pompą ciepła (minimalne czasy pracy, usta-
wione czasy pracy, nastawy temperatury itp.) pozostają nienaru-
szone, a zatem komfort użytkownika nie jest ograniczony. Warun-
kiem wstępnym dla sterowania Smart Grid Ready jest jednak to,
że pompa ciepła musi być podłączona do tego samego punktu
zasilania energią, co falownik – tak jak pokazano to na rys. 1.
Pompy ciepła Smart Grid Ready
Wejście Smart Grid Ready pompy ciepła na podstawie sygna-
łów otrzymanych z zewnątrz (np. od OSD) może aktywnie wpły-
wać na jej tryb pracy. Wszystkie pompy ciepła Smart Grid Ready
mają cztery tryby pracy, z których Fronius zaleca przełącza-
nie między trybem 2 i 3. Przełączanie jest realizowane poprzez
zamknięcie zewnętrznego przekaźnika, który jest wysterowany
przez falownik Fronius.
Stan pracy 1: BLOKADA
Stan pracy 2: NORMALNY
Stan pracy 3: PODWYŻSZONY
Stan pracy 4: PODWYŻSZONY
I WYMUSZAJĄCY
WŁĄCZENIE
Połączenie
Sterowanie wejściem Smart Grid Ready
pompy ciepła jest realizowane za pomocą cyfro-
wego wyjścia zarządzania obciążeniem na kar-
cie Datamanager 2.0. W tym celu wykorzysty-
wane jest jedno wejście Smart Grid Ready pompy
ciepła, które przełącza między trybem pracy 2
(normalne działanie: przekaźnik otwarty) i try-
bem pracy 3 (zwiększona praca: przekaźnik
zamknięty). Zmiana między trybami pracy nastę-
puje automatycznie, w zależności od ustawionego
algorytmu regulacji. Do sterowania kartą Data-
manager można wykorzystać wartość mocy w punkcie zasilania
budynku (np. nadwyżka energii) lub bezpośrednio wartość mocy
wyjściowej falownika. Zalecamy jednak sterowanie na podstawie
wartości mocy w punkcie zasilania budynku, ponieważ uwzględ-
niane jest zużycie energii wszystkich odbiorników domowych,
które jest tutaj rejestrowane przez licznik inteligentny Fronius
Smart Meter.
Monitorowanie zużycia energii przez pompę ciepła
Falowniki Fronius zawierają funkcję Fronius Energy Profiling,
która w połączeniu z dodatkowymi licznikami inteligentnymi Fro-
nius Smart Meter, oprócz monitorowania zużycia energii w całym
budynku, pozwala na szczegółowe monitorowanie zużycia energii
aż do trzech wybranych odbiorników. Dzięki temu dane pomia-
rowe dotyczące produkcji i konsumpcji energii wyświetlanie są
w jednym miejscu: na portalu monitorującym Solar.web.
Więcej szczegółowych informacji na temat sterowania pompą
ciepła z instalacji fotowoltaicznej znajdą Państwo na stronie
https://www.forum-fronius.pl
Fronius Polska Sp. z o.o.
ul. G. Eiffela 8
44-109 Gliwice
tel. 32 621 07 00
pv-sales-poland@fronius.com
www.fronius.pl
Rys. 2. Przykładowa prezentacja danych dotyczących produkcji i zużycia energii na portalu Solar.Web
rynek-oferty
34
magazyn fotowoltaika 1/2020
Instalacje komercyjne i przemysłowe oraz
instalacje dla podmiotów użyteczności publicznej
System PV dla użytkowników publicznych ma zastosowanie
na gęsto zaludnionym terenie i jest systemem trójfazowym. Ma
on wyższe napięcie stałe niż w przypadku instalacji PV budyn-
ków mieszkalnych, dlatego bardzo ważne dla klientów jest ostrze-
ganie (monitoring awarii) i ochrona generatora DC. Z drugiej
strony, urządzenia elektryczne w sektorze publicznym mają bar-
dzo wysokie wymagania co do jakości energii, dlatego klienci pre-
ferują falowniki, które mogą wytwarzać energię wysokiej jakości.
Wreszcie, udogodnienia w zakresie eksploatacji i konserwacji oraz
stabilność systemu są również dodatkowymi możliwościami, na
które podmioty użyteczności publicznej często zwracają uwagę,
ponieważ odnoszą się one do korzyści płynących z elektrowni.
Elektrownia naziemna
Wielkopowierzchniowa elektrownia naziemna jest bardzo
dużym projektem, więc jej koszt całkowity jest ważnym czyn-
nikiem. Klienci wolą mieć możliwość zoptymalizowania pro-
jektu systemu i dostarczenia rozwiązań, które pomogą zreduko-
wać uśredniony koszt energii elektrycznej (LCOE – ang. leve-
lized cost of electricity). Ponadto ze względu na jej wiel-
kość klienci mają nadzieję na możliwość korzysta-
nia z cyfrowej i inteligentnej platformy obsługi
i konserwacji, która poprawi ekonomikę i efek-
tywność późniejszej eksploatacji.
Rozwiązanie o niskim LCOE dla dużych
elektrowni naziemnych opartych na produk-
tach 5G pozwala również klientom uzyskiwać
lepsze wyniki ekonomiczne i stosować zaawan-
sowane rozwiązania.
Niezawodne urządzenia Solis
Falownik Solis-110K-5G został zaprojek-
towany specjalnie w celu osiągnięcia niskiego
poziomu LCOE w instalacjach fotowoltaicz-
nych, co pomaga zwiększyć przychody z systemu,
przy zastosowaniu bardziej inteligentnego, nieza-
wodnego, wydajnego i bezpiecznego rozwiązania.
Urządzenie łączy w sobie wysoką gęstość
śledzenia punktu mocy maksymalnej 100 MPPT/MW i mak-
symalną sprawność 98,7%, a jednocześnie umożliwia zwiększe-
nie stosunku DC do AC do 150%, aby zapewnić stały i stabilny
wzrost zysków i niższy LCOE. Dzięki temu system fotowoltaiczny
może wytwarzać bardziej stabilną moc wyjściową pod wpływem
promieniowania słonecznego. Właściwości te zapewniają prawie
3,5 proc. wzrostu produkcji energii w całym cyklu życia projektu.
Urządzenie obsługuje połączenia prądu stałego typu Y,
posiada ochronę AFCI (zabezpieczenie obwodu przed powsta-
niem łuku elektrycznego DC) oraz kabel AC ze stopu aluminium
o dużej średnicy. Komunikacja ze sterownikiem PLC umożliwia
efektywną optymalizację projektu elektrowni i redukcję LCOE
systemu. Falownik zapewnia wsparcie dla kompensacji mocy
biernej w nocy, co może skutecznie rozwiązać problem kar pie-
niężnych nakładanych na komercyjne i przemysłowe instalacje
PV z powodu niestandardowych współczynników mocy. Zastoso-
wanie technologii takich jak redukcja obciążenia przepięciowego
może zmniejszyć problem 40 proc. przepięć w sieci i tłumienie
prądu upływowego, co sprawia, że problemy z odłączeniem od sieci
na
skutek
zadziałania
Uznane na świecie falowniki fotowoltaiczne
Założona w 2005 roku firma Ginlong Technologies (kod giełdowy: 300763.SZ) jest jednym z najstarszych i największych producen-
tów łańcuchowych falowników fotowoltaicznych (falowników stringowych). Prezentowane pod marką Solis portfolio firmy wyko-
rzystuje innowacyjną technologię falowników łańcuchowych w celu zapewnienia najwyższej klasy niezawodności, która została
potwierdzona najbardziej rygorystycznymi międzynarodowymi certyfikatami.
rynek-oferty
35
magazyn fotowoltaika 1/2020
pojemnościowego prądu upływowego zmniejszają się o prawie
50 proc., a to z kolei pozwala elektrowni fotowoltaicznej na sta-
bilne dostarczanie energii do sieci.
Ponadto falownik Solis-110K-5G może być wyposażony
w zabezpieczenie odgromowe prądu przemiennego klasy I, które
odprowadza prąd, gdy osiągnie on wartość w zakresie ~100–
200 kA. W ten sposób urządzenie to zapewnia ochronę dachów
instalacji komercyjnych i przemysłowych, dużych obszarów nie-
użytków, obszarów przybrzeżnych, górskich i innych miejsc, gdzie
działają elektrownie słoneczne, na których to występują częste
wyładowania atmosferyczne.
Wreszcie, funkcja monitorowania i inteligentnej diagnostyki
krzywej prądowo-napięciowej zintegrowanej z platformą inte-
ligentnego monitoringu Ginlong w chmurze pozwala na zakoń-
czenie diagnostyki pracy i konserwacji instalacji komercyjnych
w ciągu 5 min, pomagając zlokalizować usterki, aby generować
raporty, umożliwiając dokładne monitorowanie elektrowni oraz
szybką eliminację usterek, co czyni eksploatację i konserwację
systemu PV bardziej cyfrową, poprawia wydajność i zmniejsza
koszty.
Falowniki Solis 125 kW i 250 kW 1500 V do instalacji na skalę
przemysłową to kompaktowe, wysoko wydajne i elastyczne falow-
niki stringowe spełniające większość wymagań.
Wymagania sieciowe i techniczne w Polsce
dotyczące falowników fotowoltaicznych
Obecnie obowiązujące w Polsce normy dotyczące podłączenia
do sieci oparte są głównie na europejskich normach EN 50549-1
2019 i EN 50549-2 2019. W porównaniu ze starą normą w zakre-
sie podłączenia do sieci – EN 50438, nowa norma dodaje inne
ważne wymagania techniczne, takie jak: podtrzymanie niskiego/
wysokiego napięcia, tolerancję zmiany częstotliwości, magazyno-
wanie energii o niskiej częstotliwości, charakterystyka ładowania
i rozładowywania, a także niektóre wymagania dotyczące jakości
energii, np.: ograniczenie mocy biernej, funkcja redukcji obciąże-
nia przepięciowego, podtrzymywanie napięcia zakłóceniowego
i bezprądowe ciągłe podłączenie do sieci.
Te wymagania techniczne koncentrują się na stabilności i przy-
jazności systemu, czemu służą np.: funkcja utrzymania przepięcia
przy podłączeniu do sieci, tłumienie prądu upływowego systemu
itd. Druga norma dotyczy systemu fotowoltaicznego w połącze-
niu z agregatem prądotwórczym zasilanym silnikiem wysokopręż-
nym w celu zapewnienia wsparcia urządzeń dużej mocy, gdy nie
ma sieci. Wszystkie te wymagania spełniają falowniki Solis.
Ginlong, dysponując globalnym łańcuchem dostaw oraz
światowej klasy możliwościami w zakresie badań i rozwoju
oraz produkcji, optymalizuje swoje falowniki Solis dla każdego
rynku regionalnego, serwisując i wspierając klientów swoim
zespołem lokalnych ekspertów. Więcej informacji na temat
tego, jak firma Solis ekonomicznie zapewnia jakość przy jedno-
czesnej maksymalizacji niezawodności dla klientów indywidu-
alnych, komercyjnych i użytkowych, można znaleźć na stronie
www.ginlong.com.
Ningbo Ginlong Technologies Co., Ltd.
No. 57 Jintong Road, Binhai Industrial Park,
Xiangshan, Ningbo, Zhejiang, 315712,
P.R. China
Tel.: (+86) 574 6580 4299
sales@ginlong.com
www.ginlong.com
rynek-oferty
36
magazyn fotowoltaika 1/2020
Doświadczenie producenta
Jednym ze sposobów na upewnienie się, że dobrze zainwe-
stujemy pieniądze, jest sprawdzenie, czy marka oferująca moduł
znalazła się w rankingu Bloomberg Tier 1. Jest to zestawie-
nie producentów modułów fotowoltaicznych, którzy spełniają
restrykcyjne kryteria stawiane przez banki i inwestorów. Obec-
ność na liście Tier 1 świadczy o wiarygodności i stabilności
finansowej firmy. Kondycja finansowa firmy, którą gwaran-
tuje ten ranking, nie powinna być jednak jedynym wyznacz-
nikiem wiarygodności. Warto zwrócić uwagę także na produ-
centów spoza tej listy, kierując się dodatkowymi wskazówkami
jakości:
––
Ile lat firma funkcjonuje na rynku – to informacja, która
może sugerować, jak długo firma testuje swoje rozwiązania
i rozwija technologie.
––
Jakie firma ma osiągnięcia – czy się rozwija, czy wprowadza
nowe produkty?
––
Jakie technologie produkcji wykorzystuje – czy są to tech-
nologie opatentowane?
Wybór modułów fotowoltaicznych
– na co zwrócić uwagę?
Moduły fotowoltaiczne to zakup na lata. Stając przed ich wyborem, warto odpowiedzieć sobie na pytanie, jaki budżet oraz jaką
powierzchnię możemy przeznaczyć na instalację PV. Najważniejszym kryterium, decydującym o wyborze modułów, powinna być
jednak ich jakość. Moduł niskiej jakości łatwo rozpoznać chociażby po wyraźnych różnicach w odcieniu poszczególnych ogniw,
niedolutowanych elementach, nierównych łączeniach albo pęcherzykach powietrza pod laminatem, które są niedopuszczalne. Co
jednak, jeśli jakości nie da się ocenić gołym okiem? Na co warto zwrócić uwagę?
Współpracujemy z producentami obecnymi
na liście Tier 1, takimi jak SunPower, który
tworzy autorskie technologie łączenia ogniw
fotowoltaicznych wykorzystywane w przemyśle
kosmicznym, stosowane w serii Maxeon. Swoim
klientom mocno rekomendujemy też mniej znaną
firmę SunLink PV, której nie znajdziemy w tym
rankingu. Jest to globalny producent, posiadający
16-letnie doświadczenie w produkcji modułów
fotowoltaicznych, którego jakość od 11 lat nas
nie zawiodła – mówi Sebastian Lendzion,
współzałożyciel firmy Soltec.
Fot. 1. Monokrystaliczny moduł fotowoltaiczny Trina
TSM-320DD06M.05, technologia: half-cut 120 ogniw
Fot. 2. Monokrystaliczny moduł fotowoltaiczny
SunPower Maxeon 3-390 Wp 40 mm, technologia:
back contact
Fot. 3. Monokrystaliczny moduł fotowoltaiczny
SunLink SL220-20M 345 Wp Black Frame, technolo-
gia: half-cut 120 ogniw
rynek-oferty
37
magazyn fotowoltaika 1/2020
Porównanie technologii łączenia ogniw fotowoltaicznych*
Rodzaj technologii \
porównanie
Lutowane
Klejone
Szeregowe
(np. 60-, 72-ogniwowe)
Szeregowo-równoległe
(np. 120 ogniw half-cut)
Back-contact
Shingled
– struktura gontu
Zalety
––
Najstarsza i najdłużej
funkcjonująca na rynku
technologia.
––
Ogniwo łączone
szeregowo oraz 3 diody
bypass jako ochrona
przed wpływem
częściowego
zacienienia.
––
Najniższa cena.
––
Mniejszy wpływ
zacienienia
na wydajność
całego modułu
w porównaniu
do technologii
szeregowego
łączenia ogniw.
––
Optymalizacja
strat prądu
dzięki ogniwom
przeciętym na pół
i łączeniu w dwa
równoległe szeregi.
––
Nieco wyższa
sprawność
w stosunku
do modułów
szeregowych
60-ogniwowych.
––
Sprawdzona i opatentowana
technologia – ogniwo krzemowe
na miedzianym podłożu.
––
Bieguny wyprowadzone
pod spodem ogniwa.
––
Maksymalne wykorzystanie
powierzchni ogniwa dzięki braku
zasłaniających szyn zbiorczych,
tzw. busbarów.
––
Wysoka odporność na
mikropęknięcia.
––
Sposób łączenia ogniw
minimalizuje ryzyko
powstawania hotspotów.
––
Zminimalizowany stres termiczny
przy lutowaniu ogniw do
miedzianego podłoża.
––
Najwyższa potwierdzona
trwałość > 93,75% mocy
początkowej po 22 latach.
––
Najwyższa sprawność ogniw
do 22,6%.
––
Najnowsza technologia klejenia
ogniw zapożyczona z przemysłu
kosmicznego.
––
Efektywne wykorzystanie
powierzchni ogniwa dzięki
braku szyn zbiorczych, tzw.
busbarów.
––
Najdoskonalsza konstrukcja
łączenia ogniw fotowoltacznych
– najmniejszy wpływ
zacienienia na wydajność
modułu (6 równolegle
połączonych szeregów ogniw +
3 diody bypass).
––
Minimalny stres termiczny
podczas produkcji ogniwa (brak
lutowania).
––
Podparcie ogniwa na całej jego
długości rozkłada równomiernie
naprężenia mechaniczne, co
przekłada się na minimalne
ryzyko generowania pęknięć.
––
Estetyczny, jednorodny kolor.
Wady
Największa wrażliwość na
zacienienie w stosunku do
innych technologii.
Duża liczba połączeń między
ogniwami – większe ryzyko
uszkodzeń mechanicznych.
Najwyższa cena.
Cena w skali 1-4
(4 = najwyższa)
Maksymalna
sprawność
––
do ok. 20%
(ogniwo typu P)
––
do 20,7%
(ogniwo typu N)
do ok. 20% (ogniwo typu P)
do 22,6% (ogniwo typu N)
do ok. 20% (ogniwo typu P)
Podatność na
uszkodzenia
mechaniczne
w skali 1–4
(4 = najwyższa)
Degradacja
––
0,5–0,7% na rok
(ogniwo typ P)
––
0,5–0,36% na rok
(ogniwo tym N)
0,5–0,7% na rok
(ogniwo typ P)
0,25% na rok > 93,75% mocy początkowej
po 25 latach
0,4% na rok
* Opracowanie własne SOLTEC na podstawie analizy najpopularniejszych na rynku modułów fotowoltaicznych zbudowanych z ogniw krzemowych.
Certyfikaty i badania
Istotnym kryterium jest testowanie i badanie modułów foto-
woltaicznych przez producenta. Możemy zwrócić uwagę np. na to,
czy sprzęt był testowany pod kątem odporności korozyjnej oraz
zwiększonej odporności mechanicznej (> 5400 Pa) i czy posiada
certyfikaty w tym zakresie. Warto pamiętać, że krzem – materiał,
z którego zbudowane są ogniwa fotowoltaiczne – jest materiałem
bardzo kruchym i podatnym na uszkodzenia. Podczas produkcji,
montażu lub w transporcie może dojść do powstania mikropęk-
nięć, które, zwiększając się wskutek codziennej eksploatacji, mogą
prowadzić do uszkodzenia ogniwa (np. wytworzenia się tzw. hot-
spotu), a w efekcie i całego modułu.
rynek-oferty
38
magazyn fotowoltaika 1/2020
SOLTEC
ul. Wólczyńska 133
01-919 Warszawa
tel. 22 864 89 90
biuro@soltec.pl
www.soltec.pl
Sprawność modułu fotowoltaicznego
Wykorzystywane przez producentów technologie przekła-
dają się na sprawność modułu fotowoltaicznego. Jest to jedna
z najważniejszych wartości mówiących o efektywności dzia-
łania modułu fotowoltaicznego – czyli o tym, jak dobrze
przetwarza on światło słoneczne na użyteczną energię elek-
tryczną. Mianem sprawności określa się stosunek chwilowej
mocy elektrycznej do promieniowania słonecznego padającego
na moduł. Informacja nt. sprawności jest zawsze dostępna na
kartach produktowych, jednak często mylona jest z wydajnością
modułów. Moduł o mocy 400 W i wymiarach 1690 × 1046 mm
może osiągać ponad 22% sprawności, tymczasem moduł o więk-
szej mocy (405 W) i większych wymiarach (2067 × 998 mm)
może osiągać znacznie niższą sprawność (19,6%). Wpływ na
sprawność ma wiele innych czynników, m.in. materiał, z którego
wykonane są moduły, struktura modułu, wykorzystana techno-
logia oraz jakość łączenia ogniwa fotowoltaicznego.
Technologia łączenia ogniw fotowoltaicznych
Technologia łączenia ogniw fotowoltaicznych ma wpływ na
ostateczny uzysk mocy pojedynczego modułu oraz całej instala-
cji. Więcej informacji - patrz tabela na str. 37.
Współczynnik temperaturowy
Deklarowana przez producenta moc, z jaką pracuje moduł foto-
woltaiczny, określana jest w tzw. standardowych warunkach testo-
wych (STC). W warunkach naturalnych promieniowanie sło-
neczne i temperatura zmieniają się w większym zakresie. Krzem ma
ujemny współczynnik temperaturowy, co oznacza, że wraz ze wzro-
stem temperatury modułu jego moc będzie spadać. Z tego powodu
podczas zakupu trzeba zwrócić uwagę na współczynnik tempera-
turowy mocy modułu. Informuje on o tym, jak moduł będzie się
zachowywał w gorszych warunkach, czyli w podwyższonej tem-
peraturze. Im jest on bliższy zera, tym moc modułu fotowoltaicz-
nego będzie większa, np. współczynnik -0,4%/K jest gorszy od war-
tości -0,3%/K°C. Nawet tak niewielkie różnice mają wpływ na
uzysk wyprodukowanej energii i wydajność całego systemu.
Gwarancja
Często to czas trwania gwarancji decyduje o wyborze modułu
fotowoltaicznego – im dłuższa, tym lepiej. Warto jednak spraw-
dzić, co zostało zawarte w jej warunkach oraz jakie wsparcie ofe-
ruje producent. Jak wygląda kwestia kosztów zwrotu sprzętu i jego
badania? Ile czasu pozostaje na reklamację? Z kim można skontak-
tować się w przypadku chęci reklamacji produktu – jak dużą sieć
sprzedaży posiada producent? Te kwestie pozwolą oszacować, czy
skorzystanie z warunków gwarancji nie niesie za sobą dodatko-
wych kosztów, które mogą przewyższać koszt zakupu.
Planując inwestycję w instalację PV, musimy mieć świado-
mość, że moduły są tylko jednym z jej elementów. Rzeczywisty
wpływ na ostateczną jakość, koszt i efektywność funkcjonowa-
nia instalacji mają wszystkie jej elementy. Warto znaleźć partnera
biznesowego, który posiada wieloletnie doświadczenie w zakre-
sie doboru sprzętu i projektowania instalacji fotowoltaicznych,
a także testował różne rozwiązania.
Masz pytania? – wejdź na www.soltec.pl i skontaktuj się
z nami.
Decydując się na zakup danego modułu foto-
woltaicznego, warto zapytać sprzedawcę o to,
czy jego producent posiada własną linię produk-
cji, czy kontroluje jakość wytwarzania sprzętu
we własnych fabrykach, czy tylko oznacza go
własnym logotypem? Obserwujemy niebez-
pieczny trend powstawania pseudoproducentów
PV, którzy firmują moduły fotowoltaiczne własną
marką, jednak nie mają kontroli nad procesem
produkcji, a co za tym idzie, nie dają gwarancji
jakości. Produkcja modułów PV wymaga wyso-
kich nakładów finansowych. Trzeba zadać sobie
pytanie, czy nazbyt tani moduł kuszący wielo-
letnią gwarancją i deklarowanymi dobrymi parametrami faktycznie będzie
równie niezawodny co droższe modele od producenta, który w pełni kontro-
luje proces produkcji. – dodaje Waldemar Bajbak, CEO i współzałoży-
ciel firmy Soltec.
rynek-oferty
39
magazyn fotowoltaika 1/2020
ażdego rodzaju instalacja foto-
woltaiczna z uwagi na swoją kon-
strukcję i usytuowanie jest narażona
na przepięcia powstałe w wyniku
uderzenia pioruna lub na uszkodze-
nia powstałe w wyniku przepięć indu-
kowanych. W celu ochrony przeciw-
przepięciowej najważniejszych urządzeń
instalacji, to jest falowników DC/AC, syste-
mów monitorowania oraz samych modułów, stosuje się zgodnie
z zaleceniami zawartymi w normie PN-HD 60364-7-712 oraz
w specyfikacji technicznej CLC/TS 50539-12 specjalne ogranicz-
niki przepięć dedykowane do pracy przy napięciu stałym DC.
Na szczególną uwagę zasługują rozwiązania
firmy CITEL do pracy przy napięciu max.
1500 V DC: ograniczniki typu T1 + T2
kombinowane oraz typu T2, wykonane
w unikalnej technologii VG, gdzie w każ-
dym biegunie oprócz warystora znajduje
się połączony z nim szeregowo iskiernik
gazowy. Pozwala to na uzyskanie ponad-
przeciętnego poziomu ochrony i bardzo
krótkiego czasu reakcji urzą-
dzenia (< 25 ns). Na ogra-
niczniki wykonane w tech-
nologii VG firma CITEL udziela 10 lat
gwarancji producenta.
W
instalacjach
fotowoltaicz-
nych, gdzie liczba łańcuchów prze-
kracza trzy, należy stosować zabezpie-
czenia przetężeniowe. Norma przed-
miotowa IEC60269 cz. 6 definiuje
jasno wymagania dla wkładek topiko-
wych o charakterystyce gPV stanowią-
cych podstawowe zabezpieczenie prze-
ciwzwarciowe (przed prądem wstecznym)
w każdym łańcuchu. Do ochrony urządzeń,
w tym głównie przewodów, wykorzystuje
się więc wkładki cylindryczne 10 × 38 gPV
na napięcie do 1000 V DC montowane
w specjalnych podstawach rozłączalnych (szyna TS35) na obu
biegunach: dodatnim oraz ujemnym. Opisane powyżej zabezpie-
czenia umieszcza się obok
ograniczników
przepięć
w skrzynce przyłączenio-
wej PV o napięciu izola-
cji 1500 V DC i stopniu
ochrony IP65 usytuowa-
nej pomiędzy modułami
a falownikiem.
W przypadku dużych
instalacji, gdzie prądy z poszcze-
gólnych
łańcu-
chów sumują się we wspólnej gałęzi,
jako II stopień zabezpieczeń sto-
suje się wkładki typu NH gPV 750-
1500VDC umieszczone w odpo-
wiednich podstawach lub rozłączni-
kach bezpiecznikowych. Tego typu
zabezpieczenia umożliwiają budo-
wanie dużych rozdzielnic zasilają-
cych farmy fotowoltaiczne o mocy
powyżej kilkuset kilowatów.
Więcej informacji na temat zabez-
pieczeń instalacji fotowoltaicznych na
stronie www.jeanmueller.pl
Zabezpieczenia przetężeniowe
i przeciwprzepięciowe nowej generacji dla
instalacji fotowoltaicznych PV
W ostatnich kilku latach nastąpił w Polsce gwałtowny przyrost mocy przyłączeniowej z instalacji fotowoltaicznych. W roku 2019
przekroczona została granica 1 GW i wartość ta stale rośnie. Przybywa zarówno instalacji naziemnych, jak i tych montowanych na
dachach budynków.
JEAN MUELLER POLSKA Sp. z o.o.
Ul. Krótka 4
02-293 Warszawa
Tel. 22 7517901
info@jeanmueller.pl
www.jeanmueller.pl
rynek-oferty
magazyn fotowoltaika 1/2020
40
W tym roku Corab zaprezentował instalatorom kilka nowo-
ści, zwłaszcza w konstrukcjach na dachy płaskie. Olsztyńska
firma skupiła się na kilku ważnych w branży aspektach: szybkości
i łatwości montażu, ograniczeniu liczby elementów do minimum
oraz bezpiecznemu użytkowaniu konstrukcji przez długie lata.
Jeden z nowych systemów – PB-08, czyli dedykowany na dachy
płaskie pokryte membraną – właśnie wszedł do sprzedaży. Już cie-
szy się dużym zainteresowaniem instalatorów.
System pozytywnie zaskoczył instalatorów
Nowe systemy na dachy płaskie to efekt programu badawczo-
-rozwojowego firmy Corab. Projekt zakłada szereg analiz i badań,
w tym badań tunelowych wespół z Instytutem Lotnictwa, i opra-
cowanie lekkich systemów umożliwiających montaż na dotych-
czas niedostępnych dachach. Dodatkowo powstał program (apli-
kacja) do przewidywania obciążeń wiatrem konstrukcji mocują-
cych moduły fotowoltaiczne. Projekt angażuje nie tylko inżynierów
firmy Corab, ale również specjalistów z Politechniki Warszawskiej.
Corab jako firma z blisko 30-letnim doświadczeniem w bizne-
sie nigdy nie idzie na skróty. Producent podkreśla, że każdy sys-
tem podlega wielu badaniom i testom, a potem przechodzi certy-
fikację. Komponenty wykonane są jedynie z najlepszych materia-
łów na specjalnie dostosowanych liniach produkcyjnych, aby kon-
strukcje były jeszcze trwalsze i wytrzymalsze.
– Wybraliśmy materiały, które sprawdzą się bezawaryjnie na insta-
lacjach fotowoltaicznych. Podstawą naszej produkcji jest Magnelis.
Jest to specjalna powłoka antykorozyjna, która gwarantuje nawet do
25 lat gwarancji. Należy jednak pamiętać, że tak długi okres jest moż-
liwy tylko wtedy, gdy stal jest odpowiednio obrabiana zgodnie z zale-
ceniami producenta. Dostosowaliśmy naszą produkcję oraz profilarki,
aby zachować właściwości tego materiału – objaśnia Henryk Biały,
prezes w Corab.
Do produkcji konstrukcji wykorzystano również specjalny
materiał wzmocniony włóknem szklanym odpornym na promie-
nie UV i inne warunki atmosferyczne. Materiał ten firma stosuje
od ponad 20 lat do produkcji elementów anten satelitarnych.
System PB-088 – przyszłość dachów
membranowych
Corab PB-088 to inteligentny system mocowania modułów
na dach płaski. Do produkcji konstrukcji wykorzystano również
specjalny materiał wzmocniony włóknem szklanym odpornym na
promienie UV i inne warunki atmosferyczne. Materiał ten firma
stosuje od ponad 20 lat do produkcji elementów anten satelitar-
nych. To doskonałe połączenie wzmocnionej stali, którą wyróżnia
duża wytrzymałość i odporność na korozję. Połączenie wzmoc-
nionego tworzywa ze stalą pokrytą powłoką Magnelis pozwala na
uzyskanie długoletnich gwarancji nawet do 25 lat.
Przypomnijmy: Magnelis to innowacyjna powłoka antykoro-
zyjna, która gwarantuje odporność stali na korozję i elektrokorozję.
Zastosowanie tego rozwiązania pozwala na uzyskanie gwarancji
nawet do 25 lat. Posiada ono zdolności samoregeneracyjne. Rysy
i uszkodzenia na powierzchni stali się zasklepiają.
– Brakowało w Polsce bezpiecznego systemu na dach membra-
nowy, którym pokryte są często np. zakłady produkcyjne lub hale maga-
zynowe. Stworzenie tego rozwiązania wymagało zaawansowanych
badań, m.in. w tunelu aerodynamicznym, oraz konsultacji z producen-
tami membran. Teraz mamy pewność, że nasz produkt spełnia wyma-
gania najbardziej wymagającego klienta – mówi Paweł Wiktorowicz
z firmy Corab.
Konstrukcja pozwala na bezpieczny montaż na dachu pokry-
tym membraną. Została przebadana pod kątem aerodynamicz-
nym i spełnia wszystkie restrykcyjne normy. Corab postawił na
bardzo szybki montaż niczym klocki lego. System jest bardzo
łatwy w transporcie dzięki krótkim i lekkim elementom. Warto
zwrócić uwagę również na szybkość montażu dzięki zastosowaniu
w całym systemie tylko jednego rodzaju śruby.
Corab to polski producent konstrukcji fotowoltaicznych.
Dzięki otwarciu nowoczesnego centrum logistycznego w Olsz-
tynie zwiększył swoją powierzchnię magazynową do 10 000 m2.
Stale inwestuje również w park maszynowy w swoim zakładzie
produkcyjnym. Produkcja oparta jest na automatycznych i półau-
tomatycznych procesach produkcyjnych.
Nowa era systemów na dachy płaskie
Montaż modułu na dachu płaskim w czasie krótszym niż 30 sekund. Bezpieczeństwo potwierdzone w badaniach laboratoryj-
nych oraz tunelowych. Nowe systemy na dachy płaskie biją rekordy sprawności montażu. Polski lider w produkcji konstrukcji
fotowoltaicznych Corab zaskoczył po raz kolejny.
Corab Sp. z o.o.
ul. Michała Kajki 4
10-547 Olsztyn
corab@corab.com.pl
tel. 89 535 17 90
www.fotowoltaika.corab.eu
rynek-oferty
41
magazyn fotowoltaika 1/2020
ażdy, kto jest dłużej związany z branżą foto-
woltaiczną, ma świadomość, że instalator
i jakość jego pracy to – obok komponentów –
bardzo istotne, a może i najważniejsze aspekty
instalacji.
Co z tego, że będziemy mieć wyso-
kiej jakości komponenty, jeśli praca zosta-
nie wykonana niedostatecznie… O jako-
ści pracy instalatora decydują z jednej strony
jego wykształcenie i doświadczenie, a z dru-
giej strony wyposażenie, czyli odpowied-
nie narzędzia pracy, zabezpieczenia, ubranie
i również obuwie.
Warto zainwestować w profesjonalne obuwie
Instalator pracujący na dachu klienta w obuwiu sportowym
nie wzbudza zaufania. To nie tylko mało profesjonalne, ale przede
wszystkim wręcz niebezpieczne. Inwestycja w odpowiednie obu-
wie jest nie tylko inwestycją w wizerunek firmy, ale przede wszyst-
kim w bezpieczeństwo pracowników, bo to oni stanowią główny
kapitał każdej firmy. Co daje długoterminowo oszczędność na
obuwiu, jeśli przydarzy się nieszczęśliwy wypadek i pracownik na
wiele tygodni lub miesięcy będzie na zwolnieniu lekarskim? Czy
firma na tym zyska? Zdecydowanie nie. Warto inwestować w bez-
pieczeństwo pracy instalatorów, tym bardziej że zapotrzebowanie
na ich pracę jest coraz większe i będzie nadal rosło.
Zalety obuwia Dachdecker
Austriacka firma SCHÜTZE-SCHUHE oferuje instalatorom
optymalne obuwie do prac na dachach – buty Dachdecker. Tak
o butach Dachdecker mówi instalator Mariusz Jasiński: – Prowa-
dzę działalność gospodarczą specjalizującą się w montażu instalacji
fotowoltaicznych. Praca do bezpiecznych nie należy w związku z wyso-
kościami i dachami, na których jest wykonywana. Mając na uwadze tro-
skę o zdrowie i rodzinę, zależało mi na bezpieczeństwie w miejscu pracy.
W tym celu poszukiwałem profesjonalnych rozwiązań, które zapew-
nią mi bezpieczeństwo na dachach. W październiku 2019 roku zde-
cydowałem się na zakup obuwia dekarskiego SCHÜTZE-SCHUHE -
i był to strzał w dziesiątkę. Zakupione obuwie posiada miękką gumę
na podeszwie, która poprzez zwiększoną przyczepność do dachów typu
blacho-dachówka pozwala mi na stabilne poruszanie się po dachu bez
poślizgów. Obuwie zostało sprawdzone w warunkach deszczu – efekt
poślizgów znacznie się zmniejszył nawet w przypadku mokrej blachy.
Ponadto byłem mile zaskoczony komfortem poruszania się w obuwiu
– nie spodziewałem się, że coś, co jest przeznaczone do poprawy bez-
pieczeństwa pracy, może być tak wygodne. W obuwiu SCHÜTZE-
-SCHUHE nawet po 10-godzinnej pracy na drabinie nie odczuwałem
bólu stóp, który wynikałby z pracy na szczeblach drabiny. I jeszcze coś,
o czym warto wspomnieć, a co przemawia na korzyść tego obuwia:
wysoka cholewka zabezpieczająca przed skręceniami kostki i lek-
kość obuwia. Polecam obuwie SCHÜTZE-SCHUHE wszyst-
kim, którzy cenią sobie bezpieczeństwo i wygodę podczas
pracy na różnego rodzaju dachach.
Buty Dachdecker mają doskonałe wła-
ściwości antypoślizgowe dzięki spe-
cjalnej podeszwie DUO-SOFT-GRIP
(guma PUR) zgodnie z normą PN
ISO 20347: 2012, specjalny profil ze
175 korkami o ostrych krawędziach.
Podeszwa zewnętrzna jest z kauczuku
nitrylowego – odporna na ścieranie,
działanie drobnoustrojów i kwasów,
oleju i paliwa, a także na wysokie temperatury do 300 °C zgod-
nie z normą PN ISO 20347:2012. Korpus obuwia jest wyko-
nany z pianki poliuretanowej, co sprawia, że jest lekki, amorty-
zujący trwale i elastyczny. Buty mają wkładkę ze stali nierdzew-
nej odporną na przebicie. Wkładka jest wymienna z zagłębieniem
pod piętę i wyprofilowanym podparciem łuku podłużnego stopy,
wyprofilowana anatomicznie, pochłania wilgoć. Dodatkowo
wkładka oddycha, jest antybakteryjna i nadaje się do prania. Buty
Dachdecker są dostępne w dwóch opcjach : S3 z podnoskiem oraz
O3 bez podnoska.
– Firma SCHÜTZE-SCHUHE zaopatruje 80% rynku krajów
europejskich w buty dekarskie – mówi Wojciech Pytel, przedstawi-
ciel firmy na Polskę.
Wysoka jakość butów Dachdecker jest potwierdzana przez
wielu instalatorów, firma dostaje codziennie wiele pozytywnych
opinii, takich jak ta: „Bardzo dziękuję za dostarczenie butów
dekarskich dla naszej ekipy instalatorów, obuwie godne polecenia
zapewniające bardzo dobrą przyczepność do powierzchni dachu
oraz wysoki komfort użytkowania; sztywna podeszwa sprawdza
się zarówno podczas pracy na dachu, jak i na rusztowaniu czy dra-
binie; najwyższa jakość – jeszcze raz dziękuję” – pisze instalator
Jacek Gaik z firmy Allmax Sp. z o.o..
Firma SCHÜTZE-SCHUHE będzie obecna na targach
SAWO w Poznaniu w dniach 18–20 listopada 2020 roku
w pawilonie 3A. Zainteresowanych serdecznie zapraszamy do
odwiedzenia naszego stoiska.
Instalatorze – w czym na dach?
Branża fotowoltaiczna w Polsce rozwija się jak nigdy dotąd i bije rekord za rekordem. Powstaje coraz więcej firm instalujących foto-
woltaikę, jednak mimo dobrej sytuacji rynkowej jest wiele rzeczy, które należy zoptymalizować. Z jednej strony to jakość instalacji
fotowoltaicznych, a z drugiej – przygotowanie i wyposażenie samych instalatorów.
W-BAU
Uszew 496
32-865 Uszew
info.schuhe.pl@gmail.com
www.schuetze-buty.pl
rynek-oferty
42
magazyn fotowoltaika 1/2020
irma EKO-WIATR BIS została założona w 2007 roku przez
doświadczonych specjalistów z zakresu energetyki wiatro-
wej. Od tego czasu szybki rozwój firmy umożliwił prowadzenie
działalności związanej z szeroko rozumianą energetyką odna-
wialną na terenie całej Polski. W zakres działalności firmy wcho-
dzą obsługa i pełnienie kompleksowej funkcji operatora farm wia-
trowych, wielkopowierzchniowych elektrowni fotowoltaicznych
wraz z towarzyszącą infrastrukturą elektroenergetyczną oraz sta-
cji elektroenergetycznych WN/SN, a także konserwacja podle-
gających zgłoszeniu do Urzędu Dozoru Technicznego urządzeń
wchodzących w skład każdej turbiny wiatrowej.
Wieloletnie doświadczenie w dziedzinie energetyki wiatro-
wej, wykwalifikowana kadra kierownicza oraz zespół pracowni-
ków doskonalących na bieżąco swoje umiejętności gwarantują
Profesjonalne mycie modułów
fotowoltaicznych
Firma EKO-WIATR BIS oferuje usługę mycia modułów fotowoltaicznych przy użyciu specjalistycznego sprzętu przeznaczonego do
tego celu. Jako pierwsza firma w Polsce posiada maszynę Roboklin 25 zaprojektowaną i zbudowaną przez włoską firmę Messersi,
przeznaczoną do mycia modułów fotowoltaicznych zamontowanych na wielkopowierzchniowych elektrowniach PV.
rynek-oferty
43
magazyn fotowoltaika 1/2020
rzetelne podejście do powierzonych zadań oraz wykonywanie ich
na wysokim, profesjonalnym poziomie w każdej dziedzinie dzia-
łalności firmy. Od początku istnienia EKO- WIATR najważniej-
szym celem, jaki firma stara się osiągnąć i do którego nieustannie
dąży, jest zadowolenie klienta, satysfakcja inwestora z powierzo-
nych zadań oraz przekonanie o profesjonalnym, sprawnym i rze-
telnym podejściu do realizowanych działań.
Kwalifikacje i uprawnienia zawodowe
W związku z prowadzoną działalnością firma EKO-WIATR
BIS zatrudnia wykwalifikowanych pracowników posiadających
właściwe i aktualne kwalifikacje oraz uprawnienia zawodowe
wymagane przepisami prawa polskiego oraz europejskiego, a w
szczególności:
––
uprawnienia budowlane w branży konstrukcyjnej, drogowej
i elektrycznej do kierowania robotami bez ograniczeń;
––
świadectwa kwalifikacyjne nadane przez Stowarzyszenie
Elektryków Polskich w zakresie eksploatacji „E” i dozoru
„D” dla danego rodzaju urządzeń, sieci i instalacji
elektroenergetycznych NN, SN i WN;
––
szkolenia firmy Vestas uprawniające do samodzielnej pracy
na turbinach wiatrowych;
––
szkolenia firmy Schneider Electric Polska z obsługi i prze-
glądu rozdzielnic SN typu RM6 wraz z zabezpieczeniami
VIP30 i VIP35;
––
szkolenia firmy SONEL w zakresie urządzeń pomiarowych
oraz wykonywania pomiarów elektrycznych;
––
uprawnienia UDT do obsługi i konserwacji urządzeń trans-
portu bliskiego w zakresie obsługi i konserwacji podestów
ruchomych, wciągników oraz suwnic;
––
certyfikaty Global Wind Organisation;
––
szkolenia Power Climber Wind uprawniające do obsługi,
remontu oraz przeglądu na poziomie producenckim
urządzeń;
––
szkolenia z zakresu BHP i PPOŻ;
––
szkolenia z zakresu ochrony środowiska;
––
licencje z zakresu zarządzania nieruchomościami.
Specjalistyczny sprzęt do mycia modułów
Roboklin 25 jest wielofunkcyjną, samobieżną maszyną gąsie-
nicową, która jest w stanie poruszać się po każdym, nawet najbar-
dziej niekorzystnym terenie. Duży zbiornik na wodę o pojem-
ności 2400 l umożliwia umycie modułów fotowoltaicznych na
jednym obiekcie elektrowni fotowoltaicznej o mocy 1 MW.
Do mycia modułów stosowana jest woda demineralizowana
poprzez użycie specjalistycznych, przeznaczonych do tego celu
biodegradowalnych preparatów renomowanych światowych pro-
ducentów. Teleskopowe ramię zakończone szczotką, która zapo-
biega zadrapaniom, o długości do 4200 mm, pozwala na szyb-
kie i sprawne umycie znacznych powierzchni modułów w krót-
kim czasie. Elektroniczne sterowanie odległości układu myjącego
od modułów fotowoltaicznych – przy użyciu zestawu wmonto-
wanych czujników ultrasonicznych – pozwala na zapobiegnięcie
przypadkowym ruchom ramienia i uszkodzeniom modułów PV,
spowodowanych nierównym podłożem lub różnym kątem nachy-
lenia instalacji. Zraszacze rozmieszczone wzdłuż całkowitej dłu-
gości szczotki, zapewniają równomierne rozprowadzenie wody na
powierzchni tuż przed użyciem szczotki myjącej, poruszającej się
w dwóch kierunkach w zależności od kierunku jazdy maszyny.
Posiadając sprzęt, odpowiednio przeszkoloną przez produ-
centa kadrę oraz własny transport Firma EKO-WIATR BIS jest
w stanie wykonać usługę mycia modułów fotowoltaicznych w każ-
dym rejonie Polski.
EKO-WIATR BIS
ul. Jana Pawła II 52/452
98-200 Sieradz
tel. 43 822 08 31
www.ekowiatrbis.pl
rynek-oferty
44
magazyn fotowoltaika 1/2020
Z
roku na rok wzrasta liczba wystawców, w tym roku wśród nich
znaleźli się m.in.: Asat, Bruk-Bet, Corab, Defro, Garo, Hita-
chi, Huawei, Jean Muller, Keno, LG, Mitsubishi Electric Europe,
Noark Electric, PGE Dystrybucja, REC Solar, Solaris, Solarity,
Solgen, Soltec, T.Werk i Viessmann. Wszyscy uczestnicy wystawy
zgodnie podkreślali, że o odnawialnych źródłach energii najlepiej
dyskutować właśnie w Kielcach.
Wydarzenia towarzyszące
Podczas targów odbyło się wiele interesujących konferencji
branżowych, które cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem,
oraz konkursów, w tym Konkurs na Instalatora Roku.
O tytuł Instalatora Roku walczyło sześć firm. W trzech run-
dach pierwszego etapu starły się ze sobą: Solar Spot z PV System,
OZE Projekt z Sunsol oraz Helios Power z Bio-Energy. W finale
walczyły ze sobą drużyna PV System z Helios Power. Z tej rywali-
zacji zwycięsko wyszła firma Helios Power, która została tegorocz-
nym Instalatorem Roku.
Zaangażowanie i wysiłek firmy w ramach konkursu doceniono
nie tylko poprzez przyznanie tytułu; zwycięska drużyna otrzyma
również kompleksową instalację fotowoltaiczną o mocy blisko
4 kW na komponentach Corab, SolarEdge, Q.Cells i Jean Mueller.
Za drugie miejsce PV System otrzymało konstrukcję na dach skośny
lub płaski firmy Corab oraz zestaw zabezpieczeń Jean Mueller.
Z kolei trzeci na podium SunSol otrzymał również konstrukcję
Corab na dowolną instalację o mocy 4 kW na dach płaski lub skośny.
Energetyczne atrakcje
Zwiedzający podczas ENEX-u mieli okazję przejechać się
samochodami elektrycznymi na torze jazd pokazowych przygo-
towanym przez Forum Elektromobilności. Nie była to jednak
jedyna forma rozrywki, z jakiej można było skorzystać. Wyda-
rzenie uświetnili wybitni sportowcy: olimpijka Weronika Nowa-
kowska, były reprezentant Polski w piłce ręcznej Mariusz Jurasik
oraz zawodnicy PGE VIVE Kielce – Dani Dujshebaev i Branko
Vujović.
Nagrody targowe
Podczas uroczystej gali zostały wręczone medale i wyróżnie-
nia. Fronius Polska otrzymał wyróżnienie za falownik Fronius
TAURO oraz medal za oryginalną, nowoczesną i kompleksową
prezentację firmy podczas targów. Medale w tej samej kategorii
otrzymali także: Solis, Corab oraz Solar Edge. Wyróżnienie za ele-
gancję i nowatorski styl wystąpienia targowego otrzymała firma
Afore.
Medalami targów ENEX 2020 nagrodzono także Bruk Bet
Solar oraz Solgen. Z kolei firma Soluxtec otrzymała wyróżnienie.
ENEX/ENEX Nowa Energia 2021 odbędą się w dniach
24–25 lutego.
Rekordowa edycja targów ENEX/ENEX
Nowa Energia
Tegoroczne targi ENEX/ENEX Nowa Energia zakończyły się sukcesem. Wydarzenie miało miejsce w Kielcach w dniach
26–27 lutego. Swoją ofertę zaprezentowało 176 wystawców z 14 krajów. Na targi przybyło 8 tys. zwiedzających.
Targi Kielce S.A.
ul. Zakładowa 1, 25-672 Kielce
tel. 41 36 51 212
www.targikielce.pl
www.enex.pl
magazyn fotowoltaika 1/2020
rynek-nowości
Unikalny system mocowania modułów
Polski producent konstrukcji, firma Corab, wdrożyła i wprowadziła do sprzedaży uni-
kalny system mocowania modułów – bezklemowe rozwiązanie, które skraca czas
montażu nawet o połowę.
Innowacyjny system Corab Slide-In to bezśrubowe rozwiązanie do mocowania
modułów w konstrukcjach wolnostojących. Pozwala na montaż modułu w czasie
krótszym niż 30 sekund. Technologia dedykowana jest do wielkopowierzchniowych
elektrowni fotowoltaicznych. Pierwsze inwestycje już powstały i zbierają same pozy-
tywne opinie.
Dla inwestora najważniejsze są bezawaryjność i bezpieczeństwo inwestycji, dla-
tego to rozwiązanie poddano licznym badaniom i testom. Podczas prac szczególną
uwagę poświęcono bezpieczeństwu mocowania w różnych warunkach atmosfe-
rycznych oraz odporności na wpływ wiatru i śniegu. System przeszedł pomyślnie
wszystkie badania i testy. Eliminuje skutki mikronaprężeń. Dzięki elastycznemu zaci-
skaniu redukowane jest ryzyko występowania hot spotów.
Firma Corab od lat współpracuje z największym producentem stali firmą
ArcelorMittal. Dzięki wspólnie wypracowanej technologii produkcji firma może
wystawiać oryginalną gwarancję ArcelorMittal. Wydanie poprzedzone jest m.in.
szczegółowym badaniem gruntu oraz analizą lokalizacji. Na potrzeby inwestycji
Corab może wykonać takie badania.
W ubiegłym roku firma rozbudowała linię produkcyjną o kolejne automatyczne pro-
filarki. Corab dwukrotnie zwiększył możliwości produkcyjne.
CORAB
Nowa generacja falownika
Firma GoodWe wprowadziła do swojej oferty nową generację falownika 10 W DT
o nazwie SDT G2. Urządzenie niebawem pojawi się na rynku polskim.
Falownik SDT G2 może zawierać wyłącznik przeciwpożarowy AFCI, a także ulep-
szony terminal wykrywania temperatury. Dodatkowo
wysoka wydajność (98,3%), zwiększone
możliwości przewymiarowania genera-
tora do 50% DC oraz możliwość przecią-
żenia o 10% AC świadczą o dobrej jako-
ści urządzenia. Ponadto wtykowe złą-
cze AC jest łatwe w obsłudze i konser-
wacji.
Cechy urządzenia: wydajność do
98,3% maks., kompatybilny z modu-
łami bifacial, 50% przewymiarowa-
nia wejścia DC, 10% przeciążenie
wyjścia AC, przerywacz obwodu
zwarcia łukowego Dual-MPPT.
GOODWE
The World’s Leading
Exhibition for
the Solar Industry
MESSE MÜNCHEN,
GERMANY
From solar cells and solar power plants to inverters
Access international markets and new business models
Key technological innovations and industry trends
Meet 50,000+ energy experts from over 160 countries and
1,450 exhibitors at four parallel exhibitions
THE PLACE TO
GO FOR SOLAR
TECHNOLOGY
TRENDS
46
magazyn fotowoltaika 1/2020
rynek-aktualności-kraj
Pięciu uczestników przedstawiło najcie-
kawsze rozwiązania w programie GovTech
Polska w ramach wyzwania TAURONA,
którym jest stworzenie aplikacji pozwa-
lającej na samodzielną ocenę możliwo-
ści zainstalowania na dachu domu insta-
lacji fotowoltaicznej. Finał przedsięwzię-
cia i wyłonienie laureata nastąpi już w tym
kwartale. Wyzwanie TAURONA polega
na stworzeniu systemu i aplikacji oceniają-
cej możliwość i potencjał montażu instala-
cji fotowoltaicznej (PV). Chodzi o rozwią-
zanie, które nie będzie wymagało od użyt-
kownika wiedzy specjalistycznej związa-
nej z konstrukcją dachu czy też usytuowa-
niem budynku względem stron świata. Do
wyzwania TAURONA w obecnej edycji
programu zgłosiło ok. 50 potencjalnych
wykonawców.
Obecnie konkurs jest na półmetku dru-
giego etapu, w którym ocenie podlegać
będzie pierwszy działający prototyp apli-
kacji. Oceniana będzie czytelność i intu-
icyjność projektu interface’u, precyzja
działania narzędzia w zakresie typowania
dostępnej powierzchni dachu nierucho-
mości oraz koszt utrzymania aplikacji po
jej wdrożeniu.
Rezultatem działań podjętych w ramach
przedsięwzięcia
ma
być
zwiększe-
nie udziału energii uzyskiwanej z OZE,
w szczególności z modułów fotowolta-
icznych, w całkowitym bilansie energe-
tycznym. Projekt prowadzi do zwiększe-
nia świadomości społeczeństwa w zakre-
sie OZE i korzyści finansowych wynikają-
cych z użycia tej technologii, jak również
jej wpływu na zmniejszanie emisji CO2
powstającego przy konwencjonalnym pro-
cesie produkcji energii elektrycznej.
Program GovTech Polska ma na celu
umożliwienie współpracy ministerstwom,
samorządom, a także spółkom Skarbu
Państwa ze startupami i małymi przedsię-
biorstwami, które mogą zostać wyłonione
jako docelowi wykonawcy zadań przygo-
towanych przez zleceniodawców.
Ponad 1000 ha gruntów zabezpieczyła
Grupa Kapitałowa PGE pod instalacje
fotowoltaiczne (PV). Na tych terenach
będzie można zbudować elektrownie sło-
neczne o mocy przeszło 500 MW. Najwięk-
sze projekty zostaną zrealizowane w woje-
wództwach: lubelskim, lubuskim, łódzkim,
podkarpackim i zachodniopomorskim.
Umowy dzierżawy podpisano z blisko
100 podmiotami. Są to zarówno prywatni
właściciele, jak i jednostki samorządu
terytorialnego.
PGE Energia Odnawialna, odpowiedzialna
za realizację Programu PV w ramach całej
Grupy, nawiązała również współpracę
z wieloma instytucjami i przedsiębiorcami,
w tym z dużymi państwowymi firmami,
takimi jak: Grupa Azoty, PKP i KGHM Pol-
ska Miedź. Pod inwestycje fotowoltaiczne
trafiły ponadto tereny należące do PGE
Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna,
np. ok 100 ha nieużytków położonych przy
Elektrowni Bełchatów.
Wśród planowanych inwestycji są z jednej
strony małe, jednomegawatowe projekty,
takie jak: PV Bliskowice, PV Lesko, PV
Lutol1 i PV Lutol2, które wygrały ostatnią,
grudniową aukcję na sprzedaż energii elek-
trycznej w instalacjach odnawialnych źró-
deł energii. Z drugiej strony Grupa Kapita-
łowa PGE jest zainteresowana instalacjami
o mocy nawet ponad 100 MW. Takie moż-
liwości daje m.in. rozwijana etapowo inwe-
stycja na terenach Zespołu Elektrowni
Dolna Odra.
– Szukamy płaskich, niezacienionych dzia-
łek o jak największej powierzchni, minimum
dwuhektarowych. Zależy nam na gruntach
czwartej, piątej i szóstej klasy, z bezpośrednim
dostępem do drogi i stacją lub linią elektro-
energetyczną znajdującą się w jej najbliższym
otoczeniu – mówi Grzegorz Mośka, dyrek-
tor Departamentu Inwestycji OZE PGE
Energia Odnawialna.
Końcowy etap konkursu na aplikację dla fotowoltaiki
1000 ha gruntów pod instalacje fotowoltaiczne
Pierwsza polska firma
w SunSpec Alliance
Stilo Energy jako pierwsza polska firma
z branży fotowoltaicznej dołączył do
SunSpec Alliance – globalnego zrzesze-
nia dążącego do stworzenia powszech-
nych standardów technicznych dla elek-
trowni słonecznych i inteligentnych sieci
rozproszonych. Tym samym spółka weź-
mie udział w światowej inicjatywie, która
ma na celu popularyzację taniej i efektyw-
nej fotowoltaiki opartej na innowacyjnych
rozwiązaniach technicznych. Zastosowanie
w instalacjach PV protokołu komunikacyj-
nego SunSpec, rozwijanego przez SunSpec
Alliance, jest wymagane przez polskich dys-
trybutorów energii elektrycznej.
W dynamicznej branży PV niezwykle
istotne jest stworzenie standardów tech-
nicznych, które umożliwią jej zrównowa-
żony rozwój na poziomie globalnym.
– Standaryzacja światowej fotowoltaiki jest
głęboko uzasadniona – mówi Mirosław Bie-
liński, prezes Stilo Energy. – Zróżnicowane
podejście do nowinek technologicznych jest
doskonale widoczne na stosunkowo niewiel-
kim rynku polskim. Tymczasem zastosowa-
nie standardowych rozwiązań jest kluczem do
rozwoju branży i utrzymania cen atrakcyjnych
dla klientów – dodaje.
Aspektów technologicznych w świecie
fotowoltaiki jest sporo, a dotyczą one nie
tylko samych urządzeń i instalacji, lecz
także tego, w jaki sposób komunikują się
one z siecią. To właśnie na tym odcinku
pojawia się najwięcej wyzwań.
– Zarządzający sieciami energetycznymi
coraz częściej podkreślają, że niezbędna
będzie możliwość sterowania mocą wyprodu-
kowaną na polskich dachach. Dlatego już dziś
oczekują instalowania urządzeń komunika-
cyjnych i wystandaryzowanych protokołów –
mówi Mirosław Bieliński.
Sunspec Alliance zrzesza ponad 100 podmio-
tów z całego świata reprezentujących branżę
energii słonecznej i rozproszonej. Celem
Sunspec Alliance jest zmniejszenie kosztów,
promowanie innowacji i przyspieszenie roz-
woju fotowoltaiki poprzez wypracowanie
i przyjęcie wspólnych standardów informa-
cyjnych zapewniających interoperacyjność
systemu plug & play. Standardy SunSpec
dotyczą funkcjonowania elektrowni słonecz-
nych i magazynów energii w inteligentnych
sieciach – w tym systemów mieszkaniowych,
komercyjnych i na skalę użytkową.
Źródło: infoWire.pl
Fot Tauron
magazyn fotowoltaika 1/2020
rynek-aktualności-kraj
Energy and Infrastructure SME Fund –
fundusz zarządzany przez Lords LB
Asset Management – planuje sfinali-
zować budowę 66 wielkopowierzch-
niowych
elektrowni
fotowoltaicznych
w Polsce o łącznej mocy zainstalowa-
nej co najmniej 65,5 MW w lipcu 2020
roku. Projektem zarządza Sun Invest-
ment Group. Całkowity koszt projektu to
45 mln euro. Pierwsze 10 elektrowni PV
zostało podłączonych do sieci w listopa-
dzie 2019 r. Łącznie w ramach projektu
zostanie zainstalowanych 240 tys. modu-
łów fotowoltaicznych na 120 ha gruntów
w północno-wschodniej Polsce, na obsza-
rze czterech województw. Wszystkie insta-
lacje znalazły się wśród wygrywających
w aukcjach na sprzedaż energii odnawial-
nej przeprowadzonych w 2018 r.
Źródło: money.pl
Rynek przywykł do systematycznego
spadku indeksu giełdowego spółek ener-
getycznych WIG Energia notowanych na
Giełdzie Papierów Wartościowych, ale rok
2020 zaczął się od niespotykanej wcześniej
skali spadków i coraz większego rozdź-
więku pomiędzy wyceną giełdową a war-
tością księgową spółek elektroenergetycz-
nych. Koronawirus pogłębia spadki firm
skażonych nadmiarem węgla. Z pewnym
wyjątkiem, po hossie w 2019 roku, także
w styczniu br. na giełdzie ciągle jasno
świeciły spółki fotowoltaiczne, a od lutego
opierają się wirusowi.
Akcje spółek fotowoltaicznych notowa-
nych na polskiej giełdzie zaczęły od połowy
2019 roku piąć się w górę. Instytut Energe-
tyki Odnawialnej, analizując ten niezwy-
kle prężnie rozwijający się rynek i towa-
rzyszącą mu hossę giełdową (szczegól-
nie widoczną na tle ogólnej bessy), posta-
nowił stworzyć pierwszy, autorski subin-
deks giełdowy WIG_PV. Indeks ten sku-
pia w sobie notowania spółek PV działa-
jących na giełdach NewConnect oraz na
głównym parkiecie GPW. Jest to przej-
rzysty i prosty sposób na przedstawienie
sytuacji rynkowej branży fotowoltaicz-
nej, która zajmuje coraz to lepszą pozy-
cję. Indeks WIG_PV obejmuje notowania
od początku 2019 roku, gdzie znakomi-
cie widoczny jest giełdowy boom. Wystą-
pił on w poprzednim roku na skutek przy-
rostu w mocy fotowoltaice i ku zaskocze-
niu większości analityków dał Polsce piąte
miejsce w UE w tym rankingu.
Perspektywy spółek zajmujących się foto-
woltaiką przekładają się na wzrosty ich
akcji na giełdach. Większość firm z branży
PV notowana jest na giełdzie NewCon-
nect. Jest to rynek dla małych i średnich
firm działających w obszarze nowych tech-
nologii. NewConnect otwarty został dla
dynamicznie rozwijających się przedsię-
biorstw, którym zastrzyk kapitału pozwoli
na awans do grona dużych spółek. W 2019
roku rekordowy wzrost ceny akcji jednej
ze spółek PV przekroczył 800%! Hossie
dały się ponieść także firmy notowane na
głównym rynku GPW. Za przykład może
posłużyć ML System, producent modułów
i instalator systemów fotowoltaicznych,
którego akcje wzrosły o 35% w przeciągu
około jednego roku, a obecne zawirowania
na giełdach mniej dotyczą firm PV. Zjawi-
ska towarzyszące branży PV jest ewene-
mentem na tle dużych, tradycyjnych firm
energetycznych nękanych w sposób ciągły
głębokimi spadkami.
Patrząc na ostatnie notowania, zauwa-
żyć można tendencję zwyżkową indeksu
WIG_PV dla pierwszych 50 dni 2020
roku. Przykładowo 20 lutego wartość
PV_IEO w stosunku do 1 stycznia była
wyższa o ok. 80%. Ostatnie dni to nie-
znaczny spadek punktowy, związany
z ogólnoświatowymi spadkami na gieł-
dach. W skład indeksu WIG_PV wcho-
dzą firmy mieszczące się w różnych miej-
scach łańcucha dostaw i łańcucha warto-
ści, co obrazuje dynamikę całej branży.
Wzrosty notują nie tylko sprzedawcy
modułów, firmy wykonawcze i instala-
torskie, ale również przedsiębiorstwa zaj-
mujące się projektowaniem bądź dostawą
elementów montażowych oraz spółki
działające w otoczeniu. Więcej eksperc-
kich analiz dotyczących nowego indeksu
spółek fotowoltaicznych będzie można
znaleźć w VIII edycji raportu „Rynek
Fotowoltaiki w Polsce 2020”.
Źródło: IEO
Litwini uruchomią w Polsce elektrownie PV
Spółki fotowoltaiczne na giełdzie
48
magazyn fotowoltaika 1/2020
rynek-aktualności-kraj
Wawer stawia na ekologiczną energię i ogra-
niczenie kosztów zużycia energii. Warszaw-
ska dzielnica uzyskała prawie 1,5 mln zł na
montaż instalacji fotowoltaicznych w sied-
miu nowych lokalizacjach w ramach miej-
skich środków na walkę o czyste powietrze.
Nowe moduły będą montowane w tym roku
na budynkach: Urzędu Dzielnicy Wawer,
Wawerskiego Centrum Kultury, liceów
przy ul. Halnej i Alpejskiej, przedszkoli przy
Trakcie Lubelskim, Korkowej i Wilgi. Obec-
nie odnawialną energię z instalacji fotowol-
taicznych, w ramach Wawerskiego Klastra
Energetycznego, wykorzystują szkoły pod-
stawowe przy ul. Króla Maciusia, Kadetów
i Przygodnej. Oprócz wsparcia wykorzysta-
nia energii odnawialnej, dzięki instalacjom
placówki ograniczają koszty zużycia energii
elektrycznej. Urząd planuje ogłoszenie prze-
targu w II połowie br.
Moduł Hanplast Solar™ SW Premium
Bifacial (HJT) został zwycięskim pro-
duktem Polskiej Wystawy Gospodar-
czej – Stalowa Wola 2020. Przedstawi-
ciele firmy odebrali gratulacje od prezy-
denta Andrzeja Dudy oraz zaprezento-
wali unikalne cechy trwałości modułów
fotowoltaicznych Hanplast Solar z tech-
nologią połączeń SmartWire i ogniwami
HJT produkowanymi w fabryce Hanplast
w Bydgoszczy.
Polska Wystawa Gospodarcza to wyjąt-
kowe przedsięwzięcie wystawiennicze,
powstałe z inicjatywy Prezydenta Rzeczy-
pospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, jako
wyraz uznania dla dorobku najlepszych
polskich przedsiębiorstw oraz ich wkładu
w rozwój polskiej gospodarki.
W pierwszych trzech kwartałach roku obro-
towego 2019/20 przychody Grupy Grodno
wyniosły 458,5 mln zł i przełożyły się na
9,1 mln zł zysku netto. Duży wpływ na odno-
towaną poprawę r/r miał ponad trzykrotny
wzrost sprzedaży fotowoltaiki. Wzrost przy-
chodów i wyników był rezultatem rozwoju
sieci sprzedaży, a także konsekwentnej roz-
budowy oferty usługowej i asortymentowej.
Rosnąca sprzedaż Grupy pozostawała rów-
nież pod wpływem utrzymującej się w ana-
lizowanym okresie korzystnej koniunktury
w branży budowlano-montażowej.
W analizowanym okresie dynamiczny
wzrost wykazał przede wszystkim seg-
ment fotowoltaiki, w którym Grodno działa
od 2012 r. W ubiegłym roku spółka zrealizo-
wała najwięcej instalacji PV w historii swojej
działalności, co przełożyło się na ponad trzy-
krotny wzrost sprzedaży segmentu. Nara-
stająco w III kwartale 2019/20 fotowolta-
ika wygenerowała 68,7 mln zł przychodów
wobec 21,9 mln zł w analogicznym okresie
roku ubiegłego (+213%).
– Z końcem III kwartału fotowoltaika odpo-
wiadała już za 15% przychodów Grupy, wobec
6% przed rokiem, co oznacza istotne przekro-
czenie naszego celu strategicznego, zakładają-
cego osiągnięcie 7,5% udziału fotowoltaiki do
2020 r. Jest to duży sukces, jednak nie spoczy-
wamy na laurach i planujemy dalszy rozwój
w tym obszarze. Zakończyliśmy już kontrak-
towanie dostaw na 2020 r., naszym celem na
ten okres jest dostarczenie komponentów insta-
lacji fotowoltaicznych o mocy min. 150 MW –
wyjaśnia prezes Andrzej Jurczak.
W perspektywie najbliższych miesięcy
Grodno będzie kontynuować realiza-
cję strategii na lata 2017–20, zakładają-
cej dalszy rozwój sieci sprzedaży oraz roz-
budowę oferty asortymentowej i specjali-
stycznych usług dla realizatorów inwesty-
cji budynkowych. Szczególny potencjał
Zarząd dostrzega przede wszystkim w kom-
pleksowych
rozwiązaniach
związanych
z energooszczędnością.
Instalacje fotowoltaiczne w wawerskich placówkach
Nagroda dla firmy Hanplast
Fotowoltaika wpłynęła na poprawę wyników Grupy Grodno
Fot. Instalacja w Marysinie
Wiaty przystankowe
z fotowoltaiką
Firma
ML
System
podpisała
wartą
1,4 mln zł umowę z generalnym wyko-
nawcą zatok autobusowych na dostawę 27
fotowoltaicznych wiat przystankowych.
Obiekty staną w Rzeszowie.
Dotychczas spółka dostarczyła Rzeszo-
wowi 140 wiat przystankowych: 20 z nich
posiada centralne sterowanie energią, sześć
ma zainstalowany system grzewczy, 22
instalację fotowoltaiczną, a pięć instalację
chłodzenia. Wiaty przystankowe wypro-
dukowane przez ML System są również
widoczne w Stalowej Woli, Boguchwale,
Wieliczce, Koszalinie i mieście Resko.
Przystanek miejski zintegrowany z insta-
lacją fotowoltaiczną jest elementem infra-
struktury transportu zbiorowego, który
wpisuje się w koncepcję smart city. Wyge-
nerowaną przez układ PV energię można
na bieżąco eksploatować (zasilanie klima-
tyzacji, oświetlenie LED, ładowanie tele-
fonów, ogrzewanie szyb oraz ławki), a nad-
wyżki magazynować w akumulatorach.
Dzięki zainstalowanym taśmom LED
wewnątrz zespolenia szyb oświetlenie jest
odporne na akty wandalizmu. Ponadto
można stosować innowacyjne, podgrze-
wane szyby z funkcją „no frost”.
Warto wspomnieć o rzeszowskim Dworcu
Komunikacji Lokalnej, którego elewacja
została wykonana z fotowoltaicznej fasady
wentylowanej, będącej autorskim rozwią-
zaniem ML System. W pasach okiennych
budynku głównego zastosowano z kolei
fotowoltaiczne żaluzje, kolejne syste-
mowe rozwiązanie spółki. Dzięki użytym
elementom aktywnym dworzec jest ener-
getycznie dodatni, tj. w rozliczeniu rocz-
nym więcej energii produkuje niż zużywa.
W ramach inwestycji ML System wyko-
nał do tej pory Rzeszowowi instalacje PV
i BIPV na ponad 50 obiektach użytecz-
ności publicznej. Zainstalowano systemy
dachowe, żaluzje i fasady wentylowane
o łącznej mocy ponad 1 MWp.
Fot. ML System
49
magazyn fotowoltaika 1/2020
Bank Ochrony Środowiska SA (BOŚ) oraz
Krajowa Agencja Poszanowania Energii
SA (KAPE) rozpoczynają współpracę, któ-
rej celem jest wspieranie inwestycji umoż-
liwiających instalowanie odnawialnych
źródeł energii na terenie szkół administro-
wanych przez jednostki samorządu teryto-
rialnego (JST).
Bank w celu umożliwienia sfinansowa-
nia budowy instalacji fotowoltaicznych na
dachach szkół i terenach przyszkolnych
zapewni specjalne kredytowanie. Środki te
będą mogły zostać wykorzystane przez JST
do bezpośredniego sfinansowania instala-
cji fotowoltaicznych. Preferencyjne kre-
dyty będzie można wykorzystać do reali-
zacji takich inwestycji przy współpracy
z KAPE w formule ESCO (ang. Energy
Saving Company), polegającej na spłacie
zadłużenia z oszczędności w zużyciu ener-
gii po zrealizowaniu inwestycji.
KAPE przeprowadzi analizy opłacalności
omawianych przedsięwzięć, uwzględnia-
jąc formułę rozliczeń inwestycji w formule
ESCO. Będzie również świadczyć usługi
dotyczące monitorowania zużycia energii
w szkołach i innych obiektach należących
do JST.
Projekty
elektrowni
fotowoltaicz-
nych o łącznej mocy 42 MW należące
do innogy Renewables Polska wygrały
w aukcji dla instalacji do 1 MW. Nowe
elektrownie powstaną w wojewódz-
twach: zachodniopomorskim, pomor-
skim i wielkopolskim.
Innogy dywersyfikuje swój portfel odna-
wialnych źródeł energii w Polsce. Oprócz
silnej pozycji na rynku lądowych farm
wiatrowych, spółka z powodzeniem
weszła na polski rynek energii solarnej.
Po swoim pierwszym projekcie fotowol-
taicznym w Polsce w miejscowości Nowy
Staw, firma przybliżyła się o krok do reali-
zacji 42 kolejnych naziemnych elektrowni
fotowoltaicznych.
Po wygranej w aukcji dla instalacji o mocy
do 1 MW, projekty innogy Renewables
Polska uzyskały wsparcie na okres 15 lat.
Zwycięskie 42 projekty zostały przygo-
towane przez innogy Renewables Polska
we współpracy z lokalnymi deweloperami.
Prace budowlane rozpoczną się w przy-
szłym roku. Przy realizacji niektórych pro-
jektów planowane jest zastosowanie nie-
zwykle lekkiej konstrukcji nośnej zwanej
PEG. Zapewnia ona niższe koszty wytwa-
rzania energii elektrycznej i znacznie bar-
dziej efektywne wykorzystanie przestrze-
ni niż w przypadku projektów konwencjo-
nalnych. Wspomniana konstrukcja nośna
została opracowana przez spółkę BELEC-
TRIC, podmiot zależny innogy.
W wyniku renegocjacji Regionalnego Pro-
gramu Operacyjnego Województwa Ślą-
skiego na lata 2014–2020 (RPO WSL)
Zarząd Województwa uzgodnił z Komi-
sją Europejską zwiększenie alokacji prze-
znaczonej w Programie na dofinansowanie
inwestycji w OZE.
Dzięki takiej decyzji możliwy był wybór
kolejnych 10 projektów z listy rezerwowej
w konkursie dotyczącym działania 4.1.3
Odnawialne źródła energii. Nowo wybrane
projekty – realizowane na terenie 24 gmin –
uzyskają wsparcie w wysokości 164 mln zł
z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regio-
nalnego oraz 8,3 mln zł z budżetu państwa.
Dotacje otrzymają: Tychy, Bielsko-Biała,
Tarnowskie Góry, Czechowice-Dziedzice,
Ogrodzieniec, Rydułtowy, Buczkowice,
Ożarowice, Koziegłowy, Kornowac.
Źródło: slaskie.pl
PGE EO testuje system
informatyczny do monitoringu
instalacji PV
PGE Energia Odnawialna, spółka z Grupy
Kapitałowej PGE, testuje na elektrowni foto-
woltaicznej na górze Żar innowacyjny sys-
tem informatyczny, który umożliwia sku-
teczny monitoring efektywności pracy
dużych elektrowni słonecznych. Zastosowa-
nie tego rozwiązania pozwoli na natychmia-
stowe wykrycie uszkodzonego lub nieprawi-
dłowo działającego elementu instalacji, co
w konsekwencji będzie mieć wpływ na pro-
duktywność inwestycji i przychody spółki.
System testowany przez PGE Energia
Odnawialna przygotowała firma Dora-
tech w ramach projektu rozwoju startu-
pów Impact Poland (2.0), realizowanego
z Akceleratorem PGE, który jest częścią
spółki PGE Nowa Energia. W ramach pilo-
tażu zainstalowano mikroprocesorowy ste-
rownik do pozyskiwania danych z falowni-
ków elektrowni (IoT PV Monitor) oraz sys-
tem komputerowy do przetwarzania i ana-
lizy pozyskanych danych (OZE Monitor).
Zakres wykonywanych pomiarów jest bar-
dzo szeroki. Operator systemu, na podsta-
wie nawet 77 tys. odczytów pozyskanych
każdego dnia, może na bieżąco śledzić infor-
macje o ilości wyprodukowanej energii,
monitorować status techniczny instalacji
oraz sprawdzać moc poszczególnych falow-
ników. Testowane rozwiązanie pozwala też
na porównywanie danych z ostatniej doby,
tygodnia, miesiąca, a nawet roku. To daje
możliwość przeprowadzania przekrojowej
i szczegółowej analizy pracy falowników
i grupy modułów z uwzględnieniem czynni-
ków zewnętrznych, takich jak: burze, opady
śniegu, prace serwisowe, mycie modułów
oraz przerwy w zasilaniu. Co ważne, narzę-
dzie jest w stanie natychmiast zaalarmować
użytkownika, kiedy wykryje awarię elek-
trowni, i wskazać element instalacji, który
nie funkcjonuje. To duże ułatwienie, biorąc
pod uwagę, że elektrownia PV na górze Żar
o mocy zainstalowanej 600 kW składa się
m.in. z 2400 modułów PV, 10 falowników
oraz systemu automatyki sieciowej.
BOŚ i KAPE razem dla OZE w szkołach
Innogy w gronie największych inwestorów na rynku PV
Dodatkowe środki dla województwa śląskiego na OZE
Fot. Innogy
Fot. PGE EO
50
magazyn fotowoltaika 1/2020
rynek-aktualności-kraj
100 mln zł na słoneczne dachy
Najpierw Dolny Śląsk, a teraz Wielkopol-
ska decyduje się na energię ze Ssłońca,
która przyniesie niższe rachunki za prąd.
Mieszkańcy
budynków
wielorodzin-
nych i spółdzielnie będą beneficjentami
rewolucji fotowoltaicznej dzięki Naro-
dowemu Funduszowi Ochrony Środowi-
ska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW)
i Wojewódzkiemu Funduszowi Ochrony
Środowiska
i
Gospodarki
Wodnej
(WFOŚiGW) w Poznaniu, które zain-
westują 100 mln zł m.in. w instalacje PV
o mocy do 50 kW. W dniu 27 stycznia br.
ruszył projekt „Słoneczne dDacchy”.
– Sukces programu „Mój Prąd” i zaintereso-
wanie Polaków dotacjami na przydomowe
mikroinstalacje fotowoltaiczne rozbudziły
nasze apetyty na więcej. Dlatego rozszerzamy
ofertę finansową. Dzięki połączonym siłom
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego
Funduszu w Poznaniu przeprowadzimy pilo-
taż, który włączy budynki wielkopolskich spół-
dzielni i wspólnot mieszkaniowych w trwa-
jącą rewolucję fotowoltaiczną – poinformo-
wał minister klimatu Michał Kurtyka.
– NFOŚiGW przekaże na wielkopol-
skie przedsięwzięcie 80 mln zł na preferen-
cyjne pożyczki (do 10% umorzenia), a resztę
budżetu, czyli 20 mln zł, będą stanowiły
środki własne WFOŚiGW w Poznaniu –
wyjaśnił szef NFOŚiGW Piotr Woźny.
– W nowym programie, którego obsługa spo-
czywa na barkach poznańskiego Funduszu,
będziemy
dofinansowywać
spółdzielniom
i wspólnotom dwa rodzaje przedsięwzięć.
Fotowoltaiczne uzyskają wsparcie z pienię-
dzy udostępnionych przez NFOŚiGW. Z kolei
zadania termomodernizacyjne sfinansujemy
z własnych zasobów – powiedziała prezes
WFOŚiGW w Poznaniu Jolanta Ratajczak.
Ruszył cykl pilotażowych spotkań organi-
zowanych przez Energa Obrót, na których
eksperci odpowiadają na najważniejsze
pytania związane z inwestycją w fotowol-
taikę. Spotkania są odpowiedzią na sygnały
samorządów związane z rosnącym zainte-
resowaniem fotowoltaiką. Eksperci Energi
Obrotu odwiedzili już Opatówek w Wiel-
kopolsce, a także nadmorską Jastarnię.
Spotkania są otwarte – może wziąć w nich
udział każda osoba, która jest zaintereso-
wana tematem instalacji fotowoltaicznych.
Energa Obrót proponuje kompleksowe
rozwiązanie – od wizji lokalnej, przez
prace planistyczne, aż po montaż i podłą-
czenie. Oferta uwzględnia również wszel-
kie formalności, które dotyczą pozyska-
nia środków z rządowego programu „Mój
Prąd”. Zapewnia on dofinansowanie do
mikroinstalacji fotowoltaicznych o mocy
między 2 a 10 kW. Środki w formie dota-
cji mogą pokryć do 50 proc. kosztów kwa-
lifikowanych inwestycji, nie więcej jed-
nak niż 5 tys. zł na jedno przedsięwzię-
cie. W zależności od progu podatkowego,
17 lub 32 proc. kosztów instalacji foto-
woltaicznej można odliczyć od podstawy
podatku PIT.
Bank Pekao SA uruchomił ofertę pożyczki
ekspresowej na cele ekologiczne na prefe-
rencyjnych warunkach – z RRSO 8,3 proc.
i prowizją 0 proc. Z oferty banku może
skorzystać każdy, nie tylko dotychczasowi
klienci. Decydując się na ofertę banku,
można otrzymać od 5 tys. do 50 tys. zł,
pod warunkiem że co najmniej 80 proc.
tej kwoty przeznaczone zostanie na zakup
lub instalację jednego z poniższych celów
ekologicznych:
odnawialnych źródeł energii: kolektorów
słonecznych, instalacji fotowoltaicznych,
kotłów centralnego ogrzewania (z wyklu-
czeniem kotłów węglowych), pomp cie-
pła, okien, drzwi i materiałów do ocie-
plenia domu, samochodów osobowych
z napędem elektrycznym lub hybrydo-
wym oraz motocykli i skuterów z napędem
elektrycznym.
Czas spłaty pożyczki można rozłożyć na
dowolny okres aż do 10 lat, dzięki czemu
wysokość raty można dostosować do swo-
ich indywidualnych potrzeb i możliwości.
Specjalne warunki są dostępne dla wszyst-
kich zainteresowanych do 30 czerwca
2020 r.
Bank zapowiedział także montaż instalacji
fotowoltaicznych na 20 budynkach banku
jeszcze w tym roku.
PGE Dystrybucja Oddział Lublin oddała
do użytku zmodernizowany Główny
Punkt Zasilania w Kraśniku, który zwięk-
szy możliwości przyłączania zielonej ener-
gii na terenie Lubelszczyzny. Inwesty-
cja wpłynie pozytywnie na rozwój odna-
wialnych źródeł energii, a także aktywi-
zację gospodarczą całego regionu. Dzięki
projektowi współfinansowanemu ze środ-
ków Unii Europejskiej lubelski oddział
PGE Dystrybucja zakończył właśnie
nową inwestycję, zwiększającą możliwości
przyłączenia do sieci dużych farm wiatro-
wych i elektrowni fotowoltaicznych. Reali-
zacja ta znacznie zwiększy bezpieczeństwo
energetyczne odbiorców, podniesie udział
zielonej energii w polskim miksie ener-
getycznym oraz przyczyni się do rozwoju
gospodarczego regionu.
Dnia 30 stycznia br. w obecności władz
państwowych i samorządowych, uroczy-
ście oddano do użytkowania nowocze-
sną stację 110/30/15 kV GPZ Budzyń
w Kraśniku.
Rozmowy o fotowoltaice z mieszkańcami miast
Pożyczka ekspresowa na cele ekologiczne
Większe możliwości przyłączania zielonej energii na terenie
Lubelszczyzny
Fot. Wrocławska Elektrownia Fotowoltaiczna
51
magazyn fotowoltaika 1/2020
rynek-aktualności-świat
Od początku marca br. dostępne są wyniki
„Przeglądu akumulatorów 2020” przepro-
wadzonego w berlińskiej Wyższej Szkole
Techniki i Gospodarki. Falownik hybry-
dowy Fronius Symo GEN24 10.0 Plus
oraz akumulator BYD Battery-Box H11.5
zajęły I i II miejsce.
Niezależne organy badawcze przetestowały
wydajność 21 domowych systemów maga-
zynowania energii i przeanalizowały współ-
pracę falowników fotowoltaicznych z aku-
mulatorami. Testowane urządzenia pocho-
dziły od 14 różnych producentów uczestni-
czących w przeglądzie. Badania podkreślają,
jak ważna jest wydajność energetyczna aku-
mulatorów fotowoltaicznych, i stwierdzają:
„Jeden z przetestowanych systemów wyka-
zał się bardzo niską wydajnością. Zanoto-
wano stratę prawie 1100 kilowatogodzin
wskutek wysokich strat w procesie prze-
kształcania energii. To o 600 kilowatogo-
dzin więcej niż w przypadku zwycięzcy
testu, produktu firmy Fronius”.
W ramach badania oceniono łączną wydaj-
ność instalacji, używając wskaźnika Sys-
tem Performance Index (SPI). Do oceny
wzięto pod uwagę dwa przypadki refe-
rencyjne. Pierwszym jest system złożony
z instalacji PV o mocy 10 kWp z pompą
ciepła
i
samochodem
elektrycznym,
pobierający 5010 kWh, co stanowi śred-
nią roczną wartość zużycia dla przecięt-
nego gospodarstwa domowego. W drugim
przypadku referencyjnym, o mniejszej
mocy, przeanalizowano SPI dla instalacji
PV o mocy 5 kWp i jednakowym zużyciu
energii jak w scenariuszu 10 kWp.
W kategorii 10 kWp połączenie falownika
hybrydowego Fronius GEN24 10.0 Plus
z urządzeniem BYD Battery-Box H11.5
osiągnęło dotychczas niespotykaną war-
tość SPI 94%. Zdobyło ono I miejsce jako
jedyne połączenie w klasie wydajności ener-
getycznej A i zostawiło inne systemy daleko
z tyłu. Ten duet znakomicie poradził sobie
także w klasie 5 kWp i, uzyskując 92,3%, sta-
nął zaraz za zwycięzcą na II stopniu podium.
W tej kategorii tylko te dwa zestawy osią-
gnęły klasę wydajności energetycznej A.
Wybitnie dobre wartości wykazało połą-
czenie Fronius-BYD w przypadku zbada-
nych ścieżek konwersji energii. Opisują one
współczynnik konwersji wyprodukowanej
energii fotowoltaicznej do odbiorników,
akumulatora, z akumulatora do odbiorni-
ków lub z sieci do akumulatora. Tutaj falow-
nik hybrydowy GEN24 Plus pokazuje jeden
ze swoich mocnych punktów — zintegro-
waną technologię Multi Flow. Umożliwia
ona nie tylko jednoczesny przepływ energii
we wszystkich kierunkach, lecz także maga-
zynowanie energii ze strony AC, ze strony
DC oraz jednocześnie ze strony AC i DC.
W porównaniu z innymi systemami falow-
nik Fronius GEN24 Plus osiągnął w testach
najwyższy współczynnik sprawności dla
wszystkich przepływów energii.
Zgodnie z prognozą opublikowaną przez
IHS Markit w styczniu 2020 r., ocze-
kuje się, że globalny rynek fotowoltaiki
wzrośnie w tym roku o 14 proc., osiąga-
jąc w sumie 142 GW nowo zainstalowa-
nej mocy. Raport przewiduje, że do końca
2020 r. 43 kraje będą miały zainstalowaną
moc fotowoltaiczną większą niż 1 GW.
Kluczowymi czynnikami rynkowymi są
instalacje fotowoltaiczne na skalę prze-
mysłową o mocy większej niż 1 MW. Ist-
nieją wyraźne trendy nie tylko w zakre-
sie wielkości instalacji, lecz także najnow-
szych technologii. Wiele nowych farm
słonecznych jest wyposażonych w sys-
temy, które obracają moduły w ciągu dnia;
podążając za słońcem, zwiększają one
w ten sposób wydajność instalacji. Liczba
instalacji fotowoltaicznych na zbiornikach
wodnych również rośnie na całym świecie,
a ostatnio także w Europie. To tylko nie-
które z tematów, które zostaną zbadane
podczas Intersolar Europe 2020, wiodącej
na świecie wystawy branży solarnej.
Intersolar Europe jest częścią Smarter
E Europe, największej platformy energetycz-
nej dla kontynentu i odbędzie się w dniach
17–19 czerwca 2020 r. w Messe München.
Imponujący sukces z najlepszą wydajnością w historii
Najnowsze trendy w fotowoltaice
Fot. Fronius
Pierwszy na świecie moduł
fotowoltaiczny bez punktów
zapalnych i odporny na
zacienienie
AE Solar – niemiecki innowator w branży
energii słonecznej – wkracza na polski
rynek.
Zespół badawczo-rozwojowy firmy kon-
centruje się na innowacyjnych technolo-
giach fotowoltaicznych. Wkładany wysi-
łek w badania pozwala AE Solar dostar-
czać produkty najwyższej jakości. W efek-
cie firma opracowała pierwszy na świe-
cie odporny na zacienienie, bez punktów
zapalnych moduł PV gotowy do masowej
produkcji.
W modułach fotowoltaicznych bez punk-
tów zapalnych opracowanych przez AE
Solar zastosowano diody bypass pomię-
dzy poszczególnymi ogniwami, aby unik-
nąć konsekwencji zacienienia. Diody
obejściowe są zainstalowane pomiędzy
każdą komórką obejścia PV (Poly, Mono,
Double Glass, Bifacial). Sprawia to, że
każda komórka jest chroniona przed gorą-
cymi punktami i efekt zacienienia jest zre-
dukowany, co znacznie zmniejsza straty
mocy wyjściowej modułu PV. Zastoso-
wana innowacja ma taki sam efekt jak
trzy diody obejściowe w puszce przyłą-
czeniowej standardowych modułów, ale
jest wiele razy bardziej skuteczna, ponie-
waż dla 72 komórek są 72 diody, a dla 60
komórek jest 60 diod. To zapobiega prze-
grzaniu komórek i wydłuża czas wytwarza-
nia energii w elektrowniach słonecznych
oraz konfiguracje instalacji (testowane
przez Fraunhofer CSP). Moduł ten jest
prostszy niż jakakolwiek inteligentna elek-
tronika i optymalizatory, które są stoso-
wane do tych samych celów. Rozwiązanie
jest tańsze, bardziej niezawodne, niż jego
odpowiedniki składające się tylko z jed-
nego rodzaju części pod szkłem laminowa-
nym, i wreszcie – zapewnia lepszą wydaj-
ność w porównaniu z dowolną istniejącą
komercyjną technologią na dużą skalę.
Fot. AE Solar
52
magazyn fotowoltaika 1/2020
rynek-aktualności-świat
Ranking dostaw modułów
fotowoltaicznych
Chiński producent JinkoSolar zachowuje
swoją wiodącą pozycję na świecie w ran-
kingu dostaw modułów fotowoltaicznych
w 2019 roku. Przedsiębiorstwo zapewniło
sobie również czołową pozycję w zeszło-
rocznym rankingu firmy analitycznej Glo-
balData w 2018 roku.
JinkoSolar wyprzedził w rankingu za 2019
rok o 14,2 GW mocy modułów PV dru-
giego w kolejności producenta JA Solar,
który osiągnął 10,3 GW. Większość pre-
zentowanych w raporcie dostawców PV to
firmy z regionu Azji i Pacyfiku.
W rankingu za rok 2019 nie nastąpiły
istotne zmiany w porównaniu z rokiem
2018. Jednak 10 największych producen-
tów odnotowało poprawę swoich dostaw
w ciągu ostatniego roku. W 2019 roku
10 największych producentów dostar-
czyło około 80,3 GW mocy modułów PV
w porównaniu z 63 GW w 2018 roku, co
stanowi wzrost o ponad 27 proc. Rów-
nież 10 najlepszych producentów praw-
dopodobnie
będzie
odpowiadać
za
ponad 75 proc. dostaw modułów w 2020
roku.
– Globalny rynek fotowoltaiczny osiąga wyso-
kie obroty dzięki większemu popytowi, ciągłej
redukcji kosztów, postępowi technologicznemu
i oprogramowaniu oraz poprawie sprawności
modułów PV. Zwiększona sprawność i wydaj-
ność systemu fotowoltaicznego w połącze-
niu z analizą danych w celu lepszego zarzą-
dzania aktywami i monitorowania komercyj-
nego znacznie zmniejszyły uśredniony koszt
energii elektrycznej (LCOE – ang. Leveli-
zed Cost of Electricity) i może mieć wpływ
na większy postęp technologiczny – komen-
tuje Ankit Mathur, dyrektor ds. energii
w GlobalData.
Firma JA Solar, druga w rankingu, utrzy-
mała silną pozycję ze wzrostem dostaw
o około 17 proc. dzięki wysokiej jakości
i niezawodności produktu oraz wydajności
i innowacyjności.
Trina Solar i LONGi Solar zajęły trze-
cie i czwarte miejsce z dostawami odpo-
wiednio 9,7 GW i 9 GW mocy. Canadian
Solar zajął piąte miejsce z mocą 8,5 GW,
Hanwha Q CELLS szóste z 7,3 GW, Risen
Energy siódme miejsce z 7 GW, a First
Solar zapewnił sobie ósmą pozycję z dosta-
wami 5,5 GW mocy.
Źródło: GlobalData
ML System dostarczy moduły fotowolta-
iczne na fasadę i świetlik zeroenergetycz-
nego budynku hotelu w Sztokholmie.
– Projekt szwedzki jest drugim dużym przed-
sięwzięciem BIPV – po biurowcu w Stavan-
ger – realizowanym w Skandynawii, gdzie
konsekwentnie umacniamy naszą pozy-
cję. M.in. dzięki termoizolowanym modu-
łom fotowoltaicznym w świetlikach i elewa-
cji o łącznej powierzchni 1100 m2, wypro-
dukowanym i dostarczonym przez ML Sys-
tem, hotel w Sztokholmie będzie zeroener-
getyczny. Oznacza to, że 100 proc. zapo-
trzebowania na energię będzie pochodzić
z zainstalowanych w nim elementów aktyw-
nych. Firmą odpowiedzialną za obszar foto-
woltaiczny przy projekcie jest Solkompa-
niet, a głównym jego wykonawcą Skanska.
Dostawy planujemy rozpocząć w II kwar-
tale bieżącego roku. Kontrakt ten pokazuje,
że mimo trudności wywołanych pandemią
koronawirusa branża na poziomie między-
narodowym funkcjonuje płynnie – komen-
tuje Dawid Cycoń, prezes ML System.
– Rynek fotowoltaiczny mocno rozwijał się
przez ostatnie kilka lat w Szwecji. Tradycyj-
nym sposobem było użycie modułów fotowol-
taicznych na dachach, następnym krokiem
jest użycie modułów na fasadach – mówi
Johan Öhnell, prezes Solkompaniet.
To już kolejny, po Dworcu Komunika-
cji Lokalnej w Rzeszowie, zeroenerge-
tyczny obiekt, gdzie zastosowano pro-
dukty i technologie od ML System.
Obecnie spółka współrealizuje kilka pre-
stiżowych projektów w Chorwacji, Nor-
wegii, we Włoszech i w Wielkiej Brytanii,
gdzie, ze względu na skomplikowany cha-
rakter przedsięwzięć i wysokie oczekiwa-
nia co do jakości produktu, inwestorzy
zdecydowali się powierzyć jej wyprodu-
kowanie i dostawę modułów BIPV. Szcze-
gólnym wyzwaniem jest budynek w Nor-
wegii, w którym szkło zamontowane
kilka lat temu na fasadzie wentylowanej
zaczęło korodować. W ramach renowa-
cji fasady norweski wykonawca z branży
BIPV – firma Solenergi FUSen – wymie-
nia standardowe elementy szklane na
moduły PV typu szkło-szkło, gdzie zasto-
sowano druk ceramiczny. Wygląd fasady
po renowacji nie zmieni się, na czym
szczególnie zależało zamawiającemu.
Jednocześnie efektywność energetyczna
budynku znacznie wzrośnie.
Zarząd ML System oczekuje, że duże
zainteresowanie odbiorców zagranicz-
nych
innowacyjnymi
rozwiązaniami
spółki pozytywnie wpłynie na osiąganą
sprzedaż eksportową.
Trina Solar Co., Ltd, dostawca zintegro-
wanych modułów fotowoltaicznych i inte-
ligentnych
rozwiązań
energetycznych,
zrealizowała pierwszą dostawę modu-
łów z serii Vertex o mocy przekraczają-
cej 500 W i wydajności konwersji 21 proc.
Wcześniej, na początku marca br. firma
uruchomiła masową produkcję modułów
serii Vertex.
– Moduły sprawdzą się nie tylko w elektrow-
niach solarnych w skali przemysłowej, lecz
także w projektach komercyjnych. Zamie-
rzamy realizować coraz większą liczbę dostaw
modułów serii Vertex klientom z całego świata
– powiedział Yin Rongfang, wiceprezes
Trina Solar.
Technologia ML System w zeroenergetycznym hotelu
Pierwsza dostawa modułów Vertex
Fot. ML System
Fot. Trina Solar
ZAPRASZA
Międzynarodowe
Targi Ochrony Pracy,
Pożarnictwa
i Ratownictwa
Międzynarodowe
Targi Instalacyjne
Drony w służbie
Twojego biznesu
www.targisawo.pl
www.instalacje.mtp.pl
www.droneexpo.pl
Międzynarodowe
Targi Energetyki
Międzynarodowe
Targi Zabezpieczeń
www.securex.pl
www.expopower.pl
> Nowości rynkowe
> Konferencje tematyczne
> Największa wystawa
OZE w Polsce
Marcin Gorynia / Dyrektor projektu
Tel. + 48 603 410 238
Marcin.gorynia@grupamtp.pl
Witold Lipiński / Opiekun wystawców
Tel. + 48 693 560 157
Witold.lipinski@grupamtp.pl
Masz pytania?
Skontaktuj się z nami
54
magazyn fotowoltaika 1/2020
magazyn
magazyn
fotowoltaika
1/2019
cena 16,50 zł (w tym 8% VAT)
ISSN 2083-070X
Data
Podpis
Wysyłka czasopism zostanie zrealizowana po dostarczeniu Wydawcy podpisanego zamówienia.
Wydawnictwo KREATOR, ul. Tytoniowa 20, 04-228 Warszawa
tel. 508 200 900, prenumerata@kreatorpolska.pl
NIP 952 174 70 19 REGON 365604130
Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez KREATOR Agnieszka Parzych na potrzeby realizacji zamówienia prenumeraty zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. Dz.U. UE L.2016.119.1 z dnia 4 maja 2016 r.
Dane do faktury:
Zamawiający:
Adres:
NIP:
Adres do wysyłki:
Imię i nazwisko adresata prenumeraty:
tel./fax:
e-mail:
Zamawiam prenumeratę roczną* czasopisma:
Oświetlenie LED (4 wydania)
Prenumerata papierowa krajowa plus e-wydania gratis
Liczba prenumerat….. x 64 zł. Do zapłaty ………..zł
od numeru…….
Magazyn Fotowoltaika (4 wydania)
Prenumerata papierowa krajowa plus e-wydania gratis
Liczba prenumerat….. x 64 zł. Do zapłaty ………..zł
od numeru……
Katalog Fotowoltaika (rocznik)
Bezpłatny dla prenumeratorów
*podane ceny zawierają koszty dystrybucji oraz podatek VAT
Prenumerata elektroniczna
Liczba prenumerat….. x 54 zł. Do zapłaty ………..zł
od numeru……
Prenumerata elektroniczna
Liczba prenumerat….. x 54 zł. Do zapłaty ………..zł
od numeru……
magazyn
magazyn
fotowoltaika
www.akademialed.pl
www.magazynfotowoltaika.pl
ZAMÓWIENIE
LED
15 zł (w tym 8% VAT)
nr 1/2019
Oświetlenie
spersonalizowane
Oświetlenie elektryczne
biur i pomieszczeń
z komputerami
Finansowanie modernizacji
oświetlenia ulicznego
Katalog 2019
Oświetlenie LED
K a t a l o g
F O T O W O L T A I K A
2019
magazyn
magazyn
fotowoltaika
PTPV należy do
Solar installer photo CC-licensed by NAIT on Flickr
POLSKIE TOWARZYSTWO
FOTOWOLTAIKI
Współpraca
Patronat medialny
CENTRUM SZKOLENIOWE
FOTOWOLTAIKI
Akredytacja Urzędu Dozoru Technicznego OZE-A/27/00001/14
ul. Szachowa 1, 04-894 Warszawa, +48 22 679 88 70, +48 605 099 781
www.szkolenia.pv-polska.pl --- szkolenia@pv-polska.pl
www.forum-fronius.pl
NAM MOŻESZ WYSŁAĆ KARTKĘ NA ŚWIĘTA!
A TY JAKIE MASZ WYZWANIA W FOTOWOLTAICE?
/ Perfect Welding / Solar Energy / Perfect Charging
Tak, mamy adres i prawdziwą siedzibę firmy. A w niej profesjonalną salę szkoleniową
wyposażoną w kilkanaście falowników, akcesoria oraz zasilacz symulujący pracę instalacji
PV. Fasadowy system BIPV o mocy 10kWp z falownikiem hybrydowym i akumulatorem
demonstruje możliwość zasilania odbiorników w hallu budynku zarówno w dzień,
jak i w godzinach nocnych. Natomiast urządzenie Ohmpilot zapewnia zawsze ciepłą wodę
w łazienkach. O tym wszystkim na miejscu opowiedzą Państwu nasi najlepsi inżynierowie.
Dlatego zapraszamy na zawsze świeżą kawę i najlepsze techniczne szkolenia
w Polsce!
www.forum-fronius.pl
NAM MOŻESZ WYSŁAĆ KARTKĘ NA ŚWIĘTA!
A TY JAKIE MASZ WYZWANIA W FOTOWOLTAICE?
/ Perfect Welding / Solar Energy / Perfect Charging
Tak, mamy adres i prawdziwą siedzibę firmy. A w niej profesjonalną salę szkoleniową
wyposażoną w kilkanaście falowników, akcesoria oraz zasilacz symulujący pracę instalacji
PV. Fasadowy system BIPV o mocy 10kWp z falownikiem hybrydowym i akumulatorem
demonstruje możliwość zasilania odbiorników w hallu budynku zarówno w dzień,
jak i w godzinach nocnych. Natomiast urządzenie Ohmpilot zapewnia zawsze ciepłą wodę
w łazienkach. O tym wszystkim na miejscu opowiedzą Państwu nasi najlepsi inżynierowie.
Dlatego zapraszamy na zawsze świeżą kawę i najlepsze techniczne szkolenia
w Polsce!
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56