Fullscreen

Magazyn Fotowoltaika 1_2020

Default description

magazyn

magazyn

fotowoltaika

1/2020

cena 16,50 zł (w tym 8% VAT)

ISSN 2083-070X

PROFESJONALNE

MYCIE MODUŁÓW

FOTOWOLTAICZNYCH

Wieloletnie doświadczenie w dziedzinie energetyki

Firma EKO-WIATR BIS została założona w 2007 roku przez doświadczonych specjalistów z zakresu energetyki wiatrowej. Od tego czasu szybki

rozwój firmy umożliwił prowadzenie działalności związanej z szeroko rozumianą energetyką odnawialną na terenie całej Polski.

Wykwalifikowana kadra

EKO-WIATR BIS zatrudnia wykwalifikowanych pracowników posiadających właściwe i aktualne kwalifikacje oraz uprawnienia zawodowe wymagane

przepisami prawa polskiego oraz europejskiego

Specjalistyczny sprzęt do mycia modułów

Roboklin 25 jest wielofunkcyjną, samobieżną maszyną gąsienicową, która jest w stanie poruszać się po każdym, nawet najbardziej niekorzystnym terenie.

EKO-WIATR BIS

ul. Jana Pawła II 52/452

98-200 Sieradz

www.ekowiatrbis.pl

tel. 43 822 08 31

spis treści

magazyn fotowoltaika 1/2020

EP.MERSEN.COM

KO M P L E T N A O C H RO N A

I N S TA L AC J I FOTOWO LTA I C ZN YC H ,

T E R A Z Z N OW Y M Z A K R E S E M

W KŁ A D E K O R A Z G N I A ZD

B E ZP I EC ZN I KOW YC H

PROGRAM

HELIOPROTECTION®

ROZWIĄZANIA DO

FOTOWOLTAIKI

Mersen property

spis treści

magazyn fotowoltaika 1/2020

magazyn

magazyn

fotowoltaika

magazyn fotowoltaika

Instalacje Technologie Rynek

(cztery wydania w roku)

Nr 1/2020 (34) – nakład 3000 egz.

Redakcja

Agnieszka Parzych

redaktor naczelna

agnieszka.parzych@magazynfotowoltaika.pl

Mirosław Grabania

redaktor

miroslaw.grabania@magazynfotowoltaika.pl

Prenumerata

prenumerata@magazynfotowoltaika.pl

tel. 508 200 900

Reklama

reklama@magazynfotowoltaika.pl

tel. 508 200 700

Drukarnia

Digital 7

Zosi 19

Marki

Korekta

Agnieszka Brzozowska

Opracowanie graficzne

Diana Borucińska

Wydawca

Tytoniowa 20

04-228 Warszawa

tel. 508 200 700, 508 200 900

www.magazynfotowoltaika.pl

Czasopismo dostępne również

w prenumeracie u kolporterów:

KOLPORTER SA

GARMOND PRESS SA

oraz w salonach prasowych EMPIK

Raport

Fotowoltaika w Polsce - 2019

Prawo

Wpływ nowelizacji prawa budowlanego na realizację instalacji fotowoltaicznych

12

Finansowanie

Analiza dostępnych dotacji unijnych i krajowych dla inwestycji

w odnawialne źródła energii w 2020 r. 

14

Technologie

Magazyny prądu solarnego u prosumentów. Czy jest szansa,

że ten rynek rozwinie się w Polsce?

16

Nowe ogniowo perowskitowo-krzemowe o rekordowej sprawności 29,15 proc.

18

Praktyka

Pomiar ogniw i modułów fotowoltaicznych – normy i praktyka

Cz. II. Pomiar w warunkach laboratoryjnych – błędy spowodowane źródłem światła

20

Produkty – przegląd

Falowniki fotowoltaiczne

26

Rynek – prezentacje

Inteligentne połączenie pompy ciepła i fotowoltaiki. FRONIUS

32

Uznane na świecie falowniki fotowoltaiczne. SOLIS

34

Wybór modułów fotowoltaicznych – na co zwrócić uwagę? SOLTEC

36

Zabezpieczenia przetężeniowe i przeciwprzepięciowe nowej generacji

dla instalacji fotowoltaicznych PV. JEAN MUELLER

39

Nowa era systemów na dachy płaskie. CORAB

40

Profesjonalne mycie modułów fotowoltaicznych. EKO-WIATR BIS

42

Rekordowa edycja targów ENEX/ENEX Nowa Energia

44

Nowości 

45

Aktualności

Kraj

46

Świat

51

raport

magazyn fotowoltaika 1/2020

Fotowoltaika w Polsce - 2019

Rok 2019 był niezaprzeczalnie rokiem dużego sukcesu branży fotowoltaicznej w Polsce, czy to

pod względem przyrostu mocy, czy ogólnego rozwoju rynku. Na ten niewątpliwie pozytywny

obraz nakładają się wyzwania związane z pojawieniem się pandemii SARS-CoV-2.

Stanisław M. Pietruszko

Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki

W

roku 2019 krajowa produkcja energii elektrycznej

wyniosła 158 767 GWh, w 75% pochodzących z węgla,

zaś generacja z OZE 14 344 GWh (rys. 1). Jest to, oczywiście,

wynik daleko odbiegający od docelowego udziału OZE w pro-

dukcji energii elektrycznej na poziomie 19,13%, przyjętego

w założeniach agendy osiągnięcia celu 3 × 20. Wśród OZE nie-

podzielnie dominuje energetyka wiatrowa, która dała niemal

85% energii elektrycznej pozyskanej ze źródeł odnawialnych

w 2019 roku. Fotowoltaika odpowiada zaś za jedynie 0,21% pro-

dukcji energii elektrycznej z OZE (rys. 2).

Rozwój energetyki wiatrowej został znacznie ograniczony

po roku 2016. Za wzrosty mocy zainstalowanej w OZE w dużej

mierze odpowiada od  tego czasu fotowoltaika. Dane prezento-

wane na rys. 3 dotyczą systemów fotowoltaicznych posiadających

koncesję wydaną przez Urząd Regulacji Energetyki (URE), a więc

nie obejmują mikroinstalacji. Są to systemy o mocach powyżej

50 kW.

Rynek

Po latach instalacji systemów fotowoltaicznych na bardzo

niskim poziomie dopiero w roku 2016 polski rynek fotowoltaiczny

ruszył z  miejsca, z  rocznymi przyrostami mocy rosnącymi od 

87 MW w 2016 do 205 MW w 2018 roku. Prawdziwy boom miał

jednak miejsce dopiero w  roku 2019, kiedy to zainstalowano

972 MW, zwiększając całkowitą moc zainstalowaną w fotowoltaice

w Polsce do 1457 MW, zgodnie z danymi URE (rys. 4). Znaczący

wzrost tempa realizacji nowych instalacji widoczny był zwłaszcza

w II połowie 2019 roku. W grudniu zainstalowano 113,8 MW,

niewiele mniej niż w  zdecydowanie bardziej sprzyjających

warunkach w rekordowym lipcu, kiedy to przybyło 116,1 MW

(dane Polskich Sieci Energetycznych – PSE).

Według danych Urzędu Regulacji Energetyki, na koniec 2019

roku w Polsce zainstalowanych było 477,7 MW w systemach foto-

woltaicznych posiadających koncesję na wytwarzanie energii elek-

trycznej, będących w rejestrze wytwórców energii w małej instala-

cji lub mikroinstalacji i korzystających wciąż z systemu świadectw

pochodzenia, systemu taryf gwarantowanych albo aukcyjnego

systemu wsparcia. Na rysunku 5 pokazano rozkład mocy i liczby

systemów fotowoltaicznych w segmencie systemów większych niż

50 kW. Segment ten jest zdecydowanie zdominowany przez sys-

temy o mocy 1 MW lub tuż poniżej tej wartości. Urząd wykazuje

Rys. 1. Udział technologii wytwarzania energii w krajowej produkcji energii elektrycznej w 2019 roku [1]

Rys. 3. Moc zainstalowana w OZE według typu źródła bez elektrowni wiatrowych

(tylko systemy fotowoltaiczne z koncesjami) [3]

Rys. 2. Produkcja energii elektrycznej z OZE w 2019 roku według typu źródeł [2]

raport

magazyn fotowoltaika 1/2020

307 instalacji o mocach z zakresu 0,95 – 1 MW i 27 systemów

o mocach powyżej 1 MW, o łącznej mocy 43,3 MW, zaś najwięk-

szy z nich ma moc 2,138 MW. Tabela 1 przedstawia moc instalacji

fotowoltaicznych o mocy powyżej 50 kW w poszczególnych woje-

wództwach. Najwięcej mocy 54,4 MW w 75 systemach, zainstalo-

wanej jest w województwie lubelskim.

Zdecydowanie więcej mocy instalowano w 2019 r. w Polsce

w  mikroinstalacjach. Według danych od  operatorów systemów

dystrybucyjnych prezentowanych przez URE na koniec roku 2019

zarejestrowano 155 189 mikroinstalacji o łącznej mocy 990 MW.

Oznacza to, że w ciągu roku zainstalowano 100 000 nowych insta-

lacji fotowoltaicznych o mocy 651 MW.

W Tabeli 2 i  3 przedstawiono moc, ilość i  wielkość ener-

gii wytworzonej w  mikroinstalacjach fotowoltaicznych przyłą-

czonych do sieci przez poszczególnych operatorów systemów

dystrybucyjnych.

Tak wielki przyrost liczby i mocy systemów w tym segmencie

rynku wynika w  dużej mierze z  korzystnych uregulowań prosu-

menckich. Umożliwiają one bilansowanie energii oddanej do sieci

i zakupionej z sieci w okresie rocznym, przy czym oddanie do sieci

jednostki energii upoważnia do bezpłatnego pobrania jednostki

energii pomnożonej przez tak zwany opust. Wielkość opustu zależy

od  mocy systemu i  wynosi 0,8 w  przypadku systemów poniżej

10 kW i 0,7 dla systemów między 10 kW a 50 kW. Energię z mikro-

instalacji mają obowiązek odbierać sprzedawcy zobowiązani.

Moc i  liczbę mikroinstalacji fotowoltaicznych w  Polsce

w ostatnich latach przedstawiono na rys. 7. Z kolei roczny przy-

rost mocy i liczby mikroinstalacji fotowoltaicznych został ujęty

na rys. 8, który wyraźnie pokazuje skalę boomu w mikroinsta-

lacjach fotowoltaicznych. Ponadto w styczniu i w lutym 2020 r.

zainstalowano 300 MW. Można spodziewać się, że do końca

roku 2020 zainstalowanych zostanie niecałe 100 000 nowych

mikroinstalacji o mocy 610 MW.

Mechanizmy wsparcia

Ustawa o odnawialnych źródłach energii została znowelizowana

7 czerwca 2018 roku, a głównym celem nowelizacji było ulepszenie

zasad funkcjonowania systemu aukcyjnego i odblokowania nowych

inwestycji w  odnawialne źródła energii. Znowelizowana ustawa

zawiera zasadę kumulacji pomocy publicznej, co skutkuje ograni-

czeniem dalszej pomocy dla projektów, które pozyskały już wspar-

cie państwa na etapie inwestycji. Zasada ta, ma na celu zapewnienie,

Rys. 4. Moc zainstalowana w fotowoltaice w Polsce [4]

Rys. 5. Rozkład liczby (lewy) oraz mocy (prawy) systemów fotowoltaicznych według mocy systemu (URE)

raport

magazyn fotowoltaika 1/2020

że pomoc publiczna (lub inne formy dotacji) dla każdego projektu

jest adekwatna i ograniczona do minimum niezbędnego, aby dany

projekt został rzeczywiście zrealizowany.

Główne mechanizmy wsparcia fotowoltaiki w Polsce to przede

wszystkim:

––

system prosumencki;

––

aukcje;

––

obniżki stawek podatku VAT, PIT;

––

system preferencyjnych pożyczek i dotacji.

W 2019 roku Ministerstwo Energii rozszerzyło definicję pro-

sumenta o małe i średnie przedsiębiorstwa, zachęcając tę grupę

potencjalnych inwestorów do wytwarzania energii elektrycznej

na własne potrzeby z OZE. Z racji rocznego bilansowania ener-

gii z instalacji prosumenckich nie ma w Polsce żadnych mechani-

zmów wspierania magazynowania energii. Nowelizacja zmieniła

też górną granicę mocy mikroinstalacji, podnosząc ją z 40 kW do

50 kW, oraz górną granicę mocy małych systemów, która została

zwiększona z 200 kW do 500 kW.

Pomoc publiczna jest udzielana poprzez aukcje, których

zwycięzcy otrzymują gwarancję odbioru energii po określo-

nej cenie na okres 15 lat. Od 2016 r. rząd organizował aukcje

corocznie, ostatnia miała miejsce w grudniu 2019 roku. Wyso-

kość referencyjnej ceny energii jest ustalana dla różnych grup

wielkości i technologii systemów OZE, a instalacji fotowoltaicz-

ne znajdują się w tym samym koszyku co lądowe elektrownie

wiatrowe. Ministerstwo Energii ustala cenę referencyjną, któ-

ra stanowi maksymalną ceną, jaką mogą zadeklarować uczest-

nicy aukcji. Ponadto, dla każdego koszyka odbywają się dwie

oddzielne aukcje: dla systemów o  mocy do 1 MW i  powyżej

tej mocy. Projekty, które wygrały aukcję, miały 24 miesiące na

realizację, jednak wartość ta została zmniejszona do 18 mie-

sięcy. W pierwszych trzech aukcjach fotowoltaika dominowała

nad elektrowniami wiatrowymi w segmencie małych systemów:

aukcję wygrało ponad 950 projektów fotowoltaicznych o łącznej

mocy 870 MW. Jest to duża zmiana w stosunku do pierwszej aukcji

z  2018 roku, kiedy żaden projekt fotowoltaiczny o  mocy ponad 

Tabela 2. Liczba prosumentów oraz łączna ilość energii elektrycznej wprowadzonejprzez prosumenta do sieci

L.p.

Nazwa operatora systemu dystrybucyjnego

Liczba prosumentów [szt.]

Łączna ilość energii elektrycznej

wprowadzonejprzez prosumenta

do sieci [MWh]

ENEA Operator Sp. z o.o.

18 625

48 730,27

ENERGA-OPERATOR SA

26 696

59 434,02

Energoserwis Kleszczów Sp. z o.o.

1003

2323,51

innogy Stoen Operator Sp. z o.o.

2560

5257,08

PGE Dystrybucja SA

55 140

106 460,05

Tauron Dystrybucja SA

45 186

101 670,56

Pozostali

98

457,68

SUMA

149 308

324 333,17

Tabela 1. Moc, liczba i przyrosty mocy instalacji PV powyżej 50 kW w 2019 wg województw

L.p.

Województwo

Moc zainstalowana [MW]

Przyrost mocy

zainstalowanej [MW]

Liczba systemów [szt]

Średnia moc

instalacji [kW]

Udział w mocy

całkowitej [%]

lubelskie

54,438

21,958

75

726

11,7%

zachodniopomorskie

51,485

41,85

73

705

11,0%

dolnośląskie

48,573

37,572

63

771

10,4%

mazowieckie

47,911

46,032

60

799

10,3%

łódzkie

43,399

38,876

69

629

9,3%

warmińsko-mazurskie

42,519

24,555

55

773

9,1%

wielkopolskie

34,778

27,864

42

828

7,4%

podlaskie

32,252

17,576

46

701

6,9%

lubuskie

18,508

13,599

23

805

4,0%

10

świętokrzyskie

15,797

14,847

21

752

3,4%

11

kujawsko-pomorskie

14,970

3,312

19

788

3,2%

12

pomorskie

14,917

12,321

20

746

3,2%

13

śląskie

14,469

5,138

46

315

3,1%

14

opolskie

13,819

9,636

17

813

3,0%

15

podkarpackie

10,795

5,89

23

469

2,3%

16

małopolskie

8,613

-0,675

18

478

1,8%

Razem

467,243

670

raport

magazyn fotowoltaika 1/2020

1 MW nie odniósł sukcesu. W pierwszej aukcji wsparcie otrzymały

systemy fotowoltaiczne o łącznej mocy do 750 MW przy cenie refe-

rencyjnej 420 zł za MWh i małe elektrownie wiatrowe o łącz-

nej mocy do 120 MW przy cenie referencyjnej 320 zł za MWh.

W kolejnej aukcji z grudnia 2019 roku ceny referencyjne zostały

ustalone na 385 zł/MWh dla systemów nie większych niż 1 MW

i 365 PLN/MWh dla systemów większych niż 1 MW. W przy-

padku systemów większych od 1 MW najniższa z ofert zaakcep-

towanych miała wysokość 162,83 MWh, zaś projekt z najwyż-

szą zaakceptowaną ceną uzyskał 233,29 PLN/MWh. Gwaran-

cję odkupu energii po zadeklarowanej cenie uzyskało 101 z 164

projektów. W  koszyku systemów do 1 MW włącznie najwyż-

sza zaakceptowana cena energii to 327 zł/MWh, a  najniższa

269 zł/MWh. W tym segmencie aukcję wygrało 759 z 1044 pro-

jektów. Podane przedziały cenowe obejmują, oczywiście, łącznie

projekty fotowoltaiczne i elektrownie wiatrowe.

Wyniki dotychczasowych aukcji nie były zachęcające, a wiele

zwycięskich systemów pozostaje niezrealizowanych. Termin reali-

zacji pierwszej aukcji minął w  grudniu  2018 roku, zaś drugiej

w czerwcu 2019 roku. Wydaje się, że dostęp do finansowania pro-

jektów wciąż pozostaje znaczącą barierą, choć z czasem sytuacja

ta ulega poprawie.

Rząd  obniżył stawki podatku VAT zarówno na dachowe,

jak i  naziemne systemy fotowoltaiczne, które są obciążone

Tabela 3. Liczba mikroinstalacji oraz łączna ilość energii elektrycznej sprzedanej sprzedawcy zobowiązanemu i wprowadzonej

przez mikroinstalacje do sieci

L.p.

Nazwa operatora systemu

dystrybucyjnego

Liczba

mikroinstalacji

[szt.]

Łączna ilość energii elektrycznej

sprzedanej sprzedawcy zobowiązanemu

[MWh]

Łączna ilość energii elektrycznej

wprowadzonej przez mikroinstalacje

do sieci [MWh]

ENEA Operator Sp. z o.o.

275

4188,99

3241,07

ENERGA-OPERATOR SA

1423

8076,18

11 561,05

Energoserwis Kleszczów Sp. z o.o.

13

26,307

PGE Dystrybucja SA

2135

18 578,88

PKP Energetyka SA

38

217,393

273,638

Tauron Dystrybucja SA

2392

13 912,68

Pozostali

42

250,254

302,426

SUMA

6318

12 732,81

47 896,05

raport

10

magazyn fotowoltaika 1/2020

zredukowaną 8-procentową stawką VAT zamiast standardowych

23%. Ponadto dostępne są niskooprocentowane kredyty, a także

dotacje przyznawane przez Narodowy Fundusz Ochrony Śro-

dowiska i  Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Przyznano też

możliwość odliczania części kosztów systemu fotowoltaicznego

od dochodu.

Obecny stan rynku fotowoltaicznego w Polsce zdaje się wska-

zywać, że wkroczył on wreszcie na trajektorię, którą podąża rynek

światowy . Spadające koszty energii z odnawialnych źródeł ener-

gii, zmiana roli węgla oraz nowe modele biznesu w sektorze ener-

getycznym – włączając mikroźródła i  rozproszone źródła ener-

gii – to tylko niektóre z trendów, które ukształtują rynek fotowol-

taiczny w Polsce. Wszystkie te czynniki przyczyniają się do zwięk-

szenia świadomości ekologicznej polskiego społeczeństwa i wiedzy

o odnawialnych źródłach energii, a także zwiększenia głosu społe-

czeństwa w podejmowaniu strategicznych decyzji o infrastrukturze

energetycznej i zwiększenia chęci uczestnictwa w tych przemianach

poprzez posiadanie lokalnych fotowoltaicznych źródeł energii.

Niestety na ten pozytywny obraz nakładają się wyzwania spo-

wodowane pojawieniem się pandemii koronawirusa na początku

2020 roku. Będzie on miał wpływ na gospodarkę polską i świa-

tową, gdyż światowy sektor energetyki odnawialnej jest w dużym

stopniu zależny od importu komponentów.

Minister Klimatu w  celu złagodzenia negatywnego wpływu

obecnej sytuacji zaproponował Komisji Europejskiej  wprowa-

dzenie środków zaradczych:

––

mechanizmy ad hoc w celu zabezpieczenia bieżących inwe-

stycji w sektorze energetycznym przed negatywnymi konse-

kwencjami SARS-CoV-2;

––

dodatkowe środki ochronne i zachęty do rozwoju europej-

skiego łańcucha dostaw, dostarczenie niezbędnych kompo-

nentów do projektów niezbędnych do transformacji sektora

energetycznego;

––

wprowadzenie instrumentów wspierających integrację coraz

większej części odnawialnych źródeł energii poprawiających

integrację europejskiego systemu energetycznego, jak maga-

zynowanie energii.

Resort klimatu podkreśla, że celem polskiego rządu jest budowa

silnego europejskiego przemysłu bezemisyjnego, która jest wyzwa-

niem długoterminowym i pomoże zdywersyfikować miks energe-

tyczny, poprawiając w ten sposób bezpieczeństwo dostaw.

Niepewność związana z  pandemią koronawirusa powoduje,

że tempo wzrostu instalacji fotowoltaicznych prawdopodobnie

osłabnie, mimo bardzo obiecujących pierwszych dwóch miesięcy

tego roku. Szacujemy, że na koniec 2020 roku zainstalowanych

będzie łącznie ok 2,2 GW.

Literatura

[1] https://www.pse.pl/dane-systemowe/funkcjonowanie-rb/raporty-roczne-z-funkcjonowania-kse-za-rok/raporty-za-rok-2019

[2] https://www.ure.gov.pl/pl/oze/potencjal-krajowy-oze/5755,Ilosc-energii-elektrycznej-wytworzonej-z-OZE-w-latach-2005-2019-potwierdzonej-wy.html

[3] https://www.ure.gov.pl/pl/oze/potencjal-krajowy-oze/5753,Moc-zainstalowana-MW.html

[4] Operatorzy sieci dystrybucyjnych

[5] https://www.ure.gov.pl/pl/oze/potencjal-krajowy-oze/8108,Instalacje-odnawialnych-zrodel-energii-wg-stanu-na-dzien-31-grudnia-2019-r.html

[6] https://bip.ure.gov.pl/bip/o-urzedzie/zadania-prezesa-ure/raport-oze-art-6a-ustaw/3793,Raport-dotyczacy-energii-elektrycznej-wytworzonej-z-OZE-w-mikroinstalacji-i-wpro.html, opracowanie własne

Rys. 6. Liczba (kolumny) i moc (czerwona linia) mikroinstalacji fotowoltaicznych w Polsce

Rys. 7. Roczny przyrost liczby (kolumny) i mocy (czerwona linia) mikroinstalacji fotowoltaicznych w Polsce

Tabela 4. Wyniki dwóch aukcji dla fotowoltaiki i wiatru

Parametry aukcji

30.12.2016

29.06.2017

15.11.2018

5.12.2019

10.12.2019

Ilość energii do sprzedania

1 575 000 MWh

4 725 000 MWh

8 169 917 MWh

77 837 230 MWh

11 436 780 MWh

Cena referencyjna

465,00 PLN/MWh

450,00 PLN/MWh

420,00 PLN/MWh

365,00 PLN/MWh

385,00 PLN/MWh

Liczba złożonych ofert

152

472

b.d.

161

1044

Liczba wygranych ofert

84

352

554

101

759

Liczba wygranych podmiotów

62

236

251

80

260

Maksymalna cena

408,80 PLN/MWh

398,87 PLN/MWh

364,99 PLN/MWh

233,29 PLN/MWh

327,00 PLN/MWh

Cena minimalna

253,50 PLN/MWh

195,00 PLN/MWh

288,99 PLN/MWh

162,83 PLN/MWh

269,00 PLN/MWh

Zakontraktowana moc

80 MW

315 MW

500 MW

900 MW

Termin realizacji inwestycji

30.06.2018

31.12.2018

30.06.2020

30.06.2021

30.06.2021

prawo

12

magazyn fotowoltaika 1/2020

owelizacja ma na celu uproszczenie i przyśpieszenie procesu

inwestycyjno-budowlanego, zapewnienie większej stabilno-

ści podejmowanych w nim rozstrzygnięć oraz wzmocnienie bez-

pieczeństwa w zakresie ochrony przeciwpożarowej.

Jednocześnie zmieniane są przepisy Ustawy z dnia 10 kwietnia

1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2019 r., poz. 755 t.j., dalej

„Pe”) regulujące proces przyłączeniowy. Poniżej przedstawiamy

najważniejsze zmiany wynikające z  nowelizacji, wpływające na

realizację inwestycji fotowoltaicznych.

Zmiany ogólne

Zmiany dot. projektu budowlanego

Odchudzeniu został poddany projekt budowlany. Zgodnie

z nowym brzmieniem art. 34 ust. 3 Pb, projekt budowlany będzie

musiał zawierać projekt zagospodarowania działki lub terenu, pro-

jekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny. Projekt

budowlany będzie musiał także uwzględniać warunki ochrony

przeciwpożarowej.

Przeniesienie pozwolenia na budowę

Uproszczona została procedura przenoszenia pozwolenia na

budowę. Jeśli prawo własności lub prawo użytkowania wieczy-

stego nieruchomości przeszło na nowego inwestora, nie będzie

już potrzebna zgoda poprzedniego inwestora na przeniesienie

pozwolenia na budowę.

Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego

Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego

części, która prowadzić będzie do zmiany warunków bezpieczeń-

stwa pożarowego, zgodnie z  nowym art. 71 ust. 2a Pb, będzie

wymagała dołączenia do zgłoszenia ekspertyzy rzeczoznawcy do

spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Ograniczenie możliwości unieważnienia pozwolenia na

budowę oraz pozwolenia na użytkowanie

W myśl nowego art. 37b ust. 1 Pb, nie będzie możliwe stwier-

dzenie nieważności decyzji o  pozwoleniu na budowę, jeżeli

od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 5 lat. Taka sama

konstrukcja została przewidziana w stosunku do decyzji o pozwo-

lenie na użytkowanie. Nowelizacja ułatwi także legalizację niektó-

rych samowoli budowlanych.

Zmiany dotyczące mikroinstalacji fotowoltaicznych

Uzgodnienie przeciwpożarowe z rzeczoznawcą

W stosunku do mikroinstalacji fotowoltaicznych utrzy-

many został brak obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę

oraz zgłoszenia, o ile instalacje te nie są wyższe niż 3 m. Zgodnie

z nowym art. 29 ust. 4 pkt 3 lit. c Pb, nie wymaga decyzji o pozwo-

leniu na budowę oraz zgłoszenia wykonywanie robót budow-

lanych polegających na instalowaniu pomp ciepła, wolno stoją-

cych kolektorów słonecznych, urządzeń fotowoltaicznych o mocy

zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW – z zastrzeże-

niem, że do urządzeń fotowoltaicznych o  mocy zainstalowanej

elektrycznej większej niż 6,5 kW stosuje się obowiązek uzgodnie-

nia z  rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych

pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpoża-

rowej projektu tych urządzeń oraz zawiadomienia organów Pań-

stwowej Straży Pożarnej. Zmiana tego przepisu służy uporząd-

kowaniu katalogu zwolnień od  obowiązku uzyskania pozwole-

nia na budowę lub dokonania zgłoszenia. W  stosunku do ana-

logicznego zwolnienia, zawartego w  aktualnie obowiązującym

Wpływ nowelizacji prawa budowlanego

na realizację instalacji fotowoltaicznych

Dnia 3 marca 2020 r. Prezydent RP podpisał Ustawę z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie

ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja zawiera szereg

zmian w przepisach Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2019 r., poz.

1186 t.j., dalej: „Pb”).

Przemysław Kałek

Krystian Andrzejewski

Radzikowski Szubielska i Wspólnicy Sp.k.

prawo

13

magazyn fotowoltaika 1/2020

art. 29 ust. 2 pkt 16 Pb, zmiana obejmuje różnice w zakresie stoso-

wanej terminologii. Pojęcie „montaż” – wskazujące na realizację

robót budowlanych zgodnie z art. 3 pkt 7 Pb – zostało zastąpione

pojęciem „instalacja”, niestanowiącym robót budowlanych. Wyra-

żenie „obowiązek uzgodnienia pod względem zgodności z wyma-

ganiami ochrony przeciwpożarowej projektu budowlanego, o któ-

rym mowa w art. 6b ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie

przeciwpożarowej” zastąpiono wyrażeniem „obowiązek uzgod-

nienia z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych

pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpoża-

rowej projektu tych urządzeń”.

Przyłączenie do sieci elektroenergetycznej

Skrócone zostaną terminy na wydanie warunków przyłą-

czenia i pojawi się ich znacznie więcej, co ma istotne znacze-

nie z perspektywy przyłączenia do sieci tych instalacji fotowol-

taicznych, które nie są przyłączane w trybie uproszczonym tzw.

zgłoszenia.

Obecnie przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się prze-

syłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej jest zobowiązane

wydać warunki przyłączenia w terminie 30 dni od dnia złożenia

kompletnego wniosku przez wnioskodawcę przyłączanego do

sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV oraz w ter-

minie 150 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku przez wnio-

skodawcę przyłączanego do sieci o napięciu znamionowym wyż-

szym niż 1 kV. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 7 ust. 8g Pe, ter-

miny na wydanie tych warunków przez przedsiębiorstwo energe-

tyczne wynosić będą:

––

21 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zali-

czonego do V lub VI grupy przyłączeniowej, przyłączanego

do sieci o napięciu nie wyższym niż 1 kV;

––

30 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zali-

czonego do IV grupy przyłączeniowej, przyłączanego do

sieci o napięciu nie wyższym niż 1 kV;

––

60 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zali-

czonego do III lub VI grupy przyłączeniowej, przyłącza-

nego do sieci o  napięciu powyżej 1 kV, niewyposażonego

w źródło;

––

120 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zali-

czonego do III lub VI grupy przyłączeniowej – dla obiektu

przyłączanego do sieci o napięciu wyższym niż 1 kV, wypo-

sażonego w źródło;

––

150 dni od dnia złożenia wniosku przez wnioskodawcę zali-

czonego do I lub II grupy przyłączeniowej.

W przypadku wniosku o wydanie warunków przyłączenia źró-

dła do sieci elektroenergetycznej o napięciu wyższym niż 1 kV

termin wydania warunków przyłączenia liczony będzie od dnia

wniesienia zaliczki na poczet opłaty przyłączeniowej. Do termi-

nów tych nie będą wliczać się przewidziane w przepisach prawa

terminy na dokonanie określonych czynności, terminy na uzupeł-

nienie wniosku o wydanie warunków przyłączenia do sieci, okresy

opóźnień spowodowanych z  winy podmiotu wnioskującego

o przyłączenie albo z przyczyn niezależnych od przedsiębiorstwa

energetycznego. Nowością jest to, że w szczególnie uzasadnionych

przypadkach przedsiębiorstwo sieciowe będzie mogło przedłużyć

te terminy o maksymalnie połowę terminu, w jakim obowiązane

jest wydać warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej dla

poszczególnych grup przyłączeniowych, za uprzednim zawiado-

mieniem podmiotu wnioskującego o przyłączenie do sieci z poda-

niem uzasadnienia przyczyn tego przedłużenia. Zmianie uległa

również wysokość kary pieniężnej za każdy dzień zwłoki w wyda-

niu warunków przyłączenia do sieci; zgodnie z nowym art. 56 ust.

2e Pe, zostanie ona obniżona z 3000 zł do 1500 zł.

Wejście w życie i okres przejściowy

Nowelizacja wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia

ogłoszenia. Nowe przepisy nie dotyczą postępowań wszczętych

i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy noweli-

zującej, do których stosować się będzie przepisy w  brzmieniu

dotychczasowym. W terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie

nowelizacji inwestor do wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu

na budowę albo wniosku o zatwierdzenie projektu budowlanego,

albo zgłoszenia budowy może dołączyć projekt budowlany spo-

rządzony na podstawie poprzednich przepisów. Także do zamie-

rzeń budowlanych realizowanych na podstawie projektu budow-

lanego sporządzonego zgodnie z przepisami dotychczas obowią-

zującymi, w przypadkach, o których mowa powyżej, lub dla któ-

rych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wydano osta-

teczną decyzję o pozwoleniu na budowę albo dokonano skutecz-

nego zgłoszenia, stosuje się przepisy w brzmieniu dotychczaso-

wym. Do wniosków o określenie warunków przyłączenia do sieci

złożonych przed  dniem wejścia w  życie nowelizacji stosuje się

przepisy w brzmieniu niezmienionym.

Mam

30 lat doradztwa prawnego w Polsce

Doradztwo przy budowie, eksploatacji oraz

nabywaniu farm wiatrowych oraz fotowoltaicznych;

Negocjowanie umów o przyłączenie do sieci, umów

o świadczenie usług dystrybucji oraz umów

sprzedaży energii elektrycznej;

Pozyskiwanie koncesji i innych koniecznych

zezwoleń;

Reprezentacja w postępowaniach oraz sporach

związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej

w instalacjach odnawialnego źródła energii, w tym

przed Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki.

www.rslegal.pl

Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy sp.k., ul. Piękna 18, 00-549 Warszawa

Tel.: +48 22 520 5000, Fax: +48 22 520 5001, e-mail: office@rslegal.pl

finansowanie

14

magazyn fotowoltaika 1/2020

rogramy przeznaczone są dla podmiotów sektora publicznego

(gminy, powiaty, podmioty komunalne, jednostki sektora

finansów publicznych), kościołów i  związków wyznaniowych,

Lasów Państwowych, gospodarstw rolnych oraz przedsiębiorców,

spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych.

Poziom dofinansowania wynosi do 95% kosztów kwalifi-

kowanych przedsięwzięcia w  zależności od  programu, rodzaju

podmiotu oraz występowania pomocy publicznej (horyzontal-

nej lub de minimis) dla inwestycji. Ostateczny poziom dofinan-

sowania dla konkretnego działania oraz podmiotu wskazany jest

w dokumentacji konkursowej przy ogłoszeniu naboru wniosków

o dofinansowanie.

Poniżej przedstawiamy syntetyczną analizę wskazującą wszel-

kie niezbędne informacje o  dostępnych działaniach, uprawnio-

nych beneficjentach, terminach ogłoszenia naborów oraz pozio-

mie dofinansowania w podziale na poszczególne województwa.

Opracowanie przygotowane jest na podstawie aktualnych har-

monogramów naborów wniosków o dofinansowanie na rok 2020

ogłoszonych przez instytucje zarządzające. Informujemy, że har-

monogramy mogą ulec zmianie lub aktualizacji.

Regionalne programy operacyjne na lata 2014–

2020

Regionalny

Program

Operacyjny

Województwa

Dolnośląskiego

Oś priorytetowa III Gospodarka niskoemisyjna

Działanie 3.1 Produkcja i  dystrybucja energii ze źródeł

odnawialnych

Termin naboru:

––

ogłoszenie naboru: 15.04.2020 r.

––

rozpoczęcie naboru: 18.05.2020 r.

Beneficjenci:

––

jednostki samorządu terytorialnego (JST), ich związki

i stowarzyszenia,

––

jednostki organizacyjne JST,

––

jednostki sektora finansów publicznych inne niż wymienione

powyżej,

––

przedsiębiorstwa energetyczne,

––

małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP),

––

przedsiębiorstwa społeczne,

––

organizacje pozarządowe,

––

klastry energii,

––

spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty mieszkaniowe,

––

towarzystwa budownictwa społecznego,

––

grupy producentów rolnych,

––

jednostki naukowe,

––

uczelnie/szkoły wyższe ich związki i porozumienia,

––

organy administracji rządowej w zakresie związanym z pro-

wadzeniem szkół,

––

PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne,

––

kościoły, związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów

i związków wyznaniowych,

––

Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie,

––

Lokalne Grupy Działania.

UWAGA:

Nabór w 2020 r. kierowany jest wyłącznie do członków kla-

strów energii posiadających Certyfikaty Pilotażowego Klastra

Energii wystawione przez Ministra Energii.

Typy projektów:

Przedsięwzięcia mające na celu produkcję energii elektrycznej

i/lub cieplnej (wraz z podłączeniem tych źródeł do sieci dystry-

bucyjnej/ przesyłowej), polegające na budowie oraz moderniza-

cji (w tym zakup niezbędnych urządzeń) infrastruktury służącej

wytwarzaniu energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych (w tym

mikroinstalacji).

Poziom dofinansowania:

Do 85% kosztów kwalifikowanych.

Regionalny

Program

Operacyjny

Województwa

Kujawsko-Pomorskiego

Oś Priorytetowa III Efektywność energetyczna i  gospo-

darka niskoemisyjna w regionie

Działanie 3.1 Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii

pochodzącej ze źródeł odnawialnych

Termin naboru:

––

termin rozpoczęcia naboru: 30.05.2020 r.

Beneficjenci:

––

jednostki samorządu terytorialnego,

––

inne jednostki posiadające osobowość prawną.

Typy projektów:

Inwestycje w  zakresie budowy lub modernizacji jednostek

wytwarzania energii elektrycznej lub cieplnej z OZE w budynkach

użyteczności publicznej oraz mieszkaniowych – mikroinstalacje.

Analiza dostępnych dotacji unijnych i krajowych

dla inwestycji w odnawialne źródła energii w 2020 r.

Firma doradczo-konsultingowa Europrojekty przygotowała analizę źródeł i możliwości finansowania inwestycji sektora odnawial-

nych źródeł energii w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych 2014–2020, Programu Operacyjnego Infrastruktura i Śro-

dowisko 2014–2020 oraz programów krajowych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na rok 2019.

finansowanie

15

magazyn fotowoltaika 1/2020

Poziom dofinansowania:

Do 85% kosztów kwalifikowanych.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego

priorytetowa

IV

Gospodarka

niskoemisyjna

Działanie IV.1 Odnawialne źródła energii Poddziałanie IV.1.2

Odnawialne źródła energii

Termin naboru:

––

rozpoczęcie naboru: kwiecień 2020 r.

Beneficjenci:

––

jednostki samorządu terytorialnego, związki i  stowarzysze-

nia JST,

––

jednostki organizacyjne JST posiadające osobowość prawną,

––

przedsiębiorcy, w tym przedsiębiorstwa energetyczne,

––

spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, towarzystwa budow-

nictwa społecznego (TBS),

––

jednostki naukowe,

––

uczelnie,

––

organizacje pozarządowe,

––

podmioty lecznicze,

––

PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne,

––

organy administracji rządowej oraz jednostki podległe lub

nadzorowane.

Typy projektów:

Budowa mikroinstalacji prosumenckich do 50 kW.

Poziom dofinansowania:

Do 85% kosztów kwalifikowanych.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego

Oś priorytetowa IV Efektywność energetyczna, odna-

wialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna

Działanie 4.1. Odnawialne źródła energii

Poddziałanie 4.1.2. Odnawialne źródła energii

– RIT Zachodni

Termin naboru:

––

31.03.2020 r. – 1.06.2020 r.

Beneficjenci:

––

jednostki

samorządu

terytorialnego,

ich

związki

i stowarzyszenia,

––

Związek Metropolitalny,

––

podmioty, w  których większość udziałów lub akcji posia-

dają jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki

i stowarzyszenia,

––

jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych (niewy-

mienione wyżej),

––

podmioty wykonujące działalność leczniczą, w  rozumie-

niu Ustawy o działalności leczniczej, posiadające osobowość

prawną lub zdolność prawną,

––

szkoły wyższe,

––

organizacje pozarządowe,

––

spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe,

––

towarzystwa budownictwa społecznego.

Typy projektów:

Budowa i  przebudowa infrastruktury służącej do produkcji

i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych.

Poziom dofinansowania:

Do 95% kosztów kwalifikowanych.

Regionalny

Program

Operacyjny

Województwa

Warmińsko-Mazurskiego

Oś priorytetowa IV Efektywność energetyczna

Działanie 4.1 Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii

pochodzącej ze źródeł odnawialnych

Termin naboru:

––

28.02.2020 r. – 4.05.2020 r.

Beneficjenci:

––

przedsiębiorstwa,

––

jednostki

samorządu

terytorialnego,

ich

związki

i stowarzyszenia,

––

jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego,

––

spółdzielnie mieszkaniowe/wspólnoty mieszkaniowe,

––

inne podmioty posiadające osobowość prawną.

Typy projektów:

Budowa, rozbudowa oraz przebudowa infrastruktury (w tym

zakup niezbędnych urządzeń) mające na celu produkcję ener-

gii elektrycznej i/lub cieplnej z  odnawialnych źródeł energii –

wyłącznie elektrowni wiatrowych – do 200 kWe.

Poziom dofinansowania:

––

do 85% kosztów kwalifikowanych inwestycji.

Regionalne programy operacyjne na lata 2014−2020,

w  których nie zaplanowano naborów dla inwestycji OZE:

Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego,

Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowiec-

kiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Opol-

skiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkar-

packiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Podla-

skiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomor-

skiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubel-

skiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubu-

skiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Święto-

krzyskiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa Wiel-

kopolskiego, Regionalny Program Operacyjny Województwa

Zachodniopomorskiego.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska

i Gospodarki Wodnej

Program : Mój Prąd

Termin naboru:

––

13.03.2020 r. – 18.12.2020 r.

Beneficjenci:

––

Osoby fizyczne wytwarzające energię elektryczną na własne

potrzeby, które mają zawartą umowę kompleksową (z ope-

ratorem sieci dystrybucyjnej – OSD, zakładem energetycz-

nym) regulującą kwestie związane z wprowadzeniem do sieci

energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji.

Typy projektów:

Budowa instalacji fotowoltaicznych o mocy 2–10 kW z prze-

znaczeniem na cele mieszkaniowe.

Forma i wysokość dofinansowania:

––

zwrot do 50% kosztów inwestycji, maksymalnie 5000 zł na

instalację.

Brak zaplanowanych naborów dla inwestycji w OZE w Progra-

mie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko 2014–2020.

16

magazyn fotowoltaika 1/2020

technologie

Magazynowanie energii przez

prosumentów

– czy warto?

W ostatnich latach temat magazy-

nowania energii nabrał dużego znacze-

nia w  związku ze wzrostem popularno-

ści systemów wytwarzania energii elek-

trycznej w instalacjach odnawialnych źró-

deł energii (OZE). Jedną z  poruszanych

kwestii stało się zagadnienie, czy celowe

jest, aby magazyny energii stanowiły ele-

ment prosumenckiej instalacji PV. Roz-

wój rynku światowego pokazuje, że nie-

które kraje na to pytanie odpowiedziały

twierdząco. Przykładem są Niemcy, które

mają obecnie w systemie ponad 180 tys.

domowych magazynów energii o  całko-

witej mocy zainstalowanej ok. 700 MW.

We  Włoszech liczba domowych magazy-

nów energii przekroczyła 18  tys. W  Sta-

nach Zjednoczonych w ciągu ostatnich lat

popularność tego rodzaju instalacji wzra-

stała skokowo. W 2014 roku zainstalowane

w USA domowe magazyny energii miały

całkowitą pojemność 2,25 MWh. Zale-

dwie 4 lata później, w 2018 roku, pojem-

ność nowo zainstalowanych domowych

magazynów energii wyniosła 185 MWh.

W  Australii domowe magazyny energii

instalowane są zarówno w  ongridowych

systemach PV, a  więc podłączonych do

sieci dystrybucyjnej, jak i  w systemach

wyspowych zwanych autonomiczymi lub

offgridowymi. W 2019 roku na tym kon-

tynencie zainstalowano ok. 20 tys. domo-

wych systemów energii, powiększając

tym samym liczbę tego typu instalacji do

ok. 70 tys. Niebagatelny wpływ na wzrost

popularności systemów magazynowania

energii ma spadek ich cen (wykres 1).

Po co magazyn energii

w instalacji PV?

Magazyn energii umożliwia unieza-

leżnienie czasu zużywania energii elek-

trycznej od czasu, kiedy jest ona wytwa-

rzana w  instalacji PV. Często określa się

to mianem odłożenia konsumpcji energii

elektrycznej w czasie. W praktyce w przy-

padku gospodarstwa domowego polega to

na tym, że nadwyżkowy prąd solarny pro-

dukowany w ciągu dnia kierowany jest do

magazynu energii. W  czasie, kiedy zapo-

trzebowanie w domu przewyższa produk-

cję z systemu PV, prąd jest z niego pobie-

rany. W  przypadku gospodarstwa domo-

wego zagadnienie jest o  tyle istotne, że

bezpośrednie zużycie na potrzeby własne

prądu wytworzonego w instalacji PV zwy-

kle wynosi ok. 30%. Dzieje się tak, ponie-

waż w czasie, kiedy produkcja prądu jest

największa, a więc w ciągu dnia, domow-

ników nie ma w domu. W tej sytuacji roz-

sądne wydaje się zmagazynowanie tej czę-

ści energii elektrycznej, która nie może

być zużyta bezpośrednio, i  wykorzysta-

nie jej w czasie, kiedy uzysk z systemu PV

nie jest wystarczający. Warto jednak kwe-

stię magazynowania energii rozważyć

w dwóch opcjach: instalacji niepodłączo-

nej do sieci publicznej (off-grid), zwanej

wyspową lub autonomiczną, oraz insta-

lacji podłączonej do sieci, czyli on-grid.

W  przypadku wyspowego systemu foto-

woltaicznego użytkownik nie ma możli-

wości poboru energii elektrycznej z sieci.

Chcąc zapewnić sobie możliwość korzy-

stania z  urządzeń elektrycznych również

w  czasie, kiedy system PV nie wytwa-

rza prądu, powinien mieć możliwość jego

poboru z zasobnika. Alternatywnie może

korzystać z generatorów prądotwórczych.

W większości krajów rozwiniętych gospo-

darczo wyspowe instalacje PV w całorocz-

nych domach mieszkalnych są rzadkością.

Takie instalacje znajdują zastosowanie np.

w domkach letniskowych lub na jachtach.

W systemach podłączonych do sieci argu-

mentem skłaniającym do magazynowa-

nia energii nie jest kwestia braku dostępu

do energii elektrycznej w czasie, gdy sys-

tem fotowoltaiczny nie wytwarza energii

elektrycznej. W przypadku takich instala-

cji możliwe jest bowiem odprowadzanie

nadwyżki wyprodukowanej energii elek-

trycznej do sieci oraz pobieranie z  sieci

prądu, kiedy zachodzi taka potrzeba.

Pomimo takiej możliwości, magazyny

energii w  systemach fotowoltaicznych

on-grid stosowane są coraz powszechniej.

Magazyny prądu solarnego u prosumentów.

Czy jest szansa, że ten rynek rozwinie się

w Polsce?

Liczba prosumentów w Polsce gwałtownie rośnie. Mimo to domowe magazyny energii stanowią nadal ogromną

rzadkość. Są jednak kraje, gdzie znaczna część inwestorów w mikroinstalację fotowoltaiczną od razu decyduje

się na magazyn energii.

Barbara Adamska,

ADM Poland

Wykres 1. Spadek cen systemów magazynowania energii, źródło: Foresight 20/20: Energy Storage. Eligibility transitions to opportunity, Wood Mac-

kenzie, styczeń 2020

17

magazyn fotowoltaika 1/2020

technologie

Jednym z  argumentów przemawiających

za takim rozwiązaniem z perspektywy sys-

temu elektroenergetycznego jest możli-

wość uniknięcia inwestycji w sieci dystry-

bucyjne w obliczu dynamicznego wzrostu

mocy zainstalowanej w  prosumenckich

instalacjach fotowoltaicznych.

Wpływ domowych magazynów

energii na sieci niskiego

napięcia

Zasobniki energii będące uzupełnie-

niem mikroinstalacji, czyli instalacji do

50 kWp mocy zainstalowanej, mają rela-

tywnie niewielką pojemność. Na rynku

niemieckim

pojemność

domowego

magazynu energii wynosi zwykle od  4

do 8  kWh. Jednak nawet tak niewielkie

pojemności pomnożone przez dziesiątki

czy setki tysięcy instalacji tworzą w sumie

pojemność, która może być relewantna

w skali całego systemu elektroenergetycz-

nego. Obecnie w  Niemczech działa ok.

180  tys. magazynów energii współpra-

cujących z  systemami fotowoltaicznymi

podłączonymi do sieci niskiego napięcia.

Warto tę liczbę odnieść do liczby instala-

cji PV w Niemczech. Może się wydawać,

że 180  tys. magazynów w  porównaniu

z  ok. 1,7  mln instalacji PV to nie zbyt

wiele. Warto mieć jednak na uwadze, że

instalacje PV zaczęto instalować w Niem-

czech przed około 20 laty, magazyny ener-

gii z  nimi współpracujące zyskały popu-

larność dopiero w  ostatnich latach. Na

początku 2016 roku w  Niemczech było

zainstalowanych 34 tys. magazynów ener-

gii, w  sierpniu 2018 roku przekroczona

została liczba 100 tys. , obecnie jest to ok.

180  tys. Wobec takich liczb nie sposób

nie zadać sobie pytania, jaki wpływ mają

zasobniki instalowane w domowych insta-

lacjach PV na sieć elektroenergetyczną?

Możliwy wpływ decentralnych zasob-

ników energii w instalacjach PV na pracę

sieci niskiego napięcia był szczegól-

nie intensywnie dyskutowany w  Niem-

czech w  2013 roku, kiedy zastanawiano

się nad  wprowadzeniem systemu wspar-

cia zakupu magazynów prądu solar-

nego. Jedną z  istotniejszych analiz, które

wtedy powstały, była analiza „Speicher-

studie 2013” wykonana przez renomo-

wany Instytut Fraunhofera. Badacze pod-

jęli w  niej próbę odpowiedzi na pyta-

nie o wpływ stosowania na szeroką skalę

zasobników energii w  domowych syste-

mach PV. Analiza ta wykazywała, że dzięki

stosowaniu na szeroką skalę domowych

magazynów energii możliwa jest reduk-

cja o ok. 40 proc. szczytów podaży prądu

solarnego w  skali całego systemu, a  do

tego samego odcinka sieci możliwe jest

przyłączenie do 66  proc. więcej mocy

zainstalowanej w  systemach PV. Warun-

kiem uzyskania takiego efektu jest jednak

użytkowanie magazynów energii w  spo-

sób wspierający sieć elektroenergetyczną,

czyli zapewnienie, że energia elektryczna

wytwarzana w  domowej instalacji PV

w  czasie południowych szczytów podaży

będzie trafiać do magazynu energii, a nie

do sieci. Jeżeli nie skłoni się użytkowni-

ków magazynów energii do takiego spo-

sobu ich eksploatacji, może się okazać, że

zasobnik energii już w godzinach przedpo-

łudniowych będzie całkowicie napełniony,

co spowoduje, że w czasie największej pro-

dukcji prądu solarnego w  systemie foto-

woltaicznym całość nadwyżkowej energii

trafi do sieci elektroenergetycznej.

Wnioski płynące z  analizy Instytutu

Fraunhofera znalazły swoje odzwiercie-

dlenie w  warunkach programu wsparcia

18

magazyn fotowoltaika 1/2020

technologie

zakupu magazynów energii, który został

wprowadzony w  Niemczech w  maju

2013 roku i  trwał do końca 2015 roku.

W  celu zapewnienia, że zasobniki będą

użytkowane w  sposób wspierający sieć,

ilość energii elektrycznej wprowadzana

do sieci przez beneficjentów w  szczy-

cie nie mogła przekroczyć 60% zainstalo-

wanej mocy systemu PV. W ramach tego

programu wsparcia zostało zakupionych

19 tys. magazynów energii, a doświadcze-

nia z ich stosowania potwierdzają wnioski

płynące z  analizy „Speicherstudie 2013”.

Kolejny program wsparcia zakupu maga-

zynów w Niemczech został wprowadzony

1 marca 2016 roku, a  wygasł 31 grud-

nia 2018 roku. Stanowił on de facto kon-

tynuację poprzedniego programu. Obo-

strzeniu uległ w nim jednak warunek doty-

czący ilości energii wprowadzanej do sieci

– w  ramach tego programu nie mógł on

przekroczyć 50% zainstalowanej mocy

instalacji PV. Poprzednio było to 60%.

Czy jest szansa dla domowych

magazynów energii w Polsce?

Obecnie brakuje w Polsce bodźców do

stosowania magazynów energii z systemami

fotowoltaicznymi. W  przypadku prosu-

mentów, czyli odbiorców energii wytwarza-

jących prąd we własnej mikroinstalacji PV

w celu zużycia na własne potrzeby, zakup

magazynu nie ma uzasadnienia ekonomicz-

nego, gdyż zgodnie z Ustawą o OZE, prosu-

menci korzystają z systemu opustów. Ozna-

cza to, że za każdą kWh wprowadzoną do

sieci prosument otrzymuje 0,8 kWh, jeżeli

energię wytwarza w instalacji do mocy do

10 kW, lub też 0,7 kWh, jeżeli prąd pocho-

dzi z instalacji o mocy od 10 kW do 50 kW.

Istotne jest przy tym, że definicja prosu-

menta, oprócz osób fizycznych, obejmuje

również samorządy terytorialne, stowa-

rzyszenia, związki wyznaniowe, szpitale,

szkoły, parafie oraz firmy, i  to niezależnie

od  wielkości. Oznacza to, że w  obecnych

warunkach, przy braku dodatkowych

zachęt, szanse rozwoju rynku magazynów

energii stanowiących uzupełnienie mikro-

instalacji fotowoltaicznej są bliskie zeru.

Rozliczenie energii wprowadzonej i pobra-

nej z sieci następuje w ciągu roku. W prak-

tyce oznacza to, że dla prosumentów to sieć

jest de facto magazynem energii.

Argumentem, który w polskich warun-

kach może skłaniać odbiorców energii do

rozważenia kwestii zakupu magazynu, jest

aspekt niezawodności zaopatrzenia w ener-

gię elektryczną. Wskaźnikami, które sto-

suje się w celu oceny niezawodności sieci

dystrybucyjnej, są SAIDI (ang. System

Average Interruption Duration Index) oraz

SAIFI (ang. System Average Interruption

Frequency Index). Pierwszy ze wskaźni-

ków opisuje, przez jaki czas w ciągu roku

przeciętny odbiorca końcowy był pozba-

wiony zasilania w  energię elektryczną.

Drugi z  kolei wskazuje, ile razy w  ciągu

roku odbiorca końcowy był dotknięty

przerwami w  dostawach energii. Niepla-

nowane przerwy w zasilaniu w 2018 roku

wynosiły w Polsce w sieciach poszczegól-

nych operatorów od 56 min (innogy Stoen

Operator) do 153 min (Enea Operator) na

odbiorcę końcowego. Do tego doszły pla-

nowane przerwy w  zasilaniu wynoszące,

w  zależności od  operatora, od  niemal

12 min (innogy Stoen Operator) do nawet

87 min (PGE Dystrybucja). Średnio każdy

z odbiorców, w zależności od tego, do sieci

którego operatora jest podłączony, w ciągu

roku doświadczył jednokrotnego (klienci

innogy Stoen Operator) lub nawet czte-

rokrotnego (klienci PGE Dystrybucja)

„wyłączenia prądu”. Podane średnie warto-

ści wskaźników SAIDI i SAIFI dla poszcze-

gólnych operatorów nie odzwierciedlają

rzeczywistej sytuacji niektórych odbior-

ców energii, dla których przerwy w dosta-

wach energii są niemal codziennością. Nie

zmienia to faktu, że przy obecnych cenach

magazynów energii rozwój rynku oparty

na tej grupie klientów nie stanowi realnego

scenariusza.

Nowoczesne technologie

energetyczne – potrzeba

rozwoju branży magazynowania

energii w Polsce

Jesteśmy świadkami tworzenia się świa-

towej branży magazynowania energii, m.in.

bazującej na bateriach litowo-jonowych.

Jest to branża nowa, dynamicznie się roz-

wijająca. Jej rozwój napędzany jest z  jed-

nej strony ogromnym zapotrzebowaniem

na baterie do samochodów elektrycznych.

Drugi czynnik wzrostu to potrzeba maga-

zynów energii elektrycznej współpracują-

cych z  systemem elektroenergetycznym.

Potrzeba magazynów energii w polskim sys-

temie elektroenergetycznym jest ogromna

– zaczynając od  magazynów domowych,

współpracujących z prosumenckimi instala-

cjami fotowoltaicznymi, poprzez magazyny

energii w przedsiębiorstwach i na potrzeby

stacji ładowania pojazdów elektrycznych,

aż po magazyny wielkoskalowe, zapewnia-

jące bezpieczeństwo całego systemu elek-

troenergetycznego kraju.

Magazyny energii na potrzeby współ-

pracy z  siecią elektroenergetyczną to

dużo więcej niż sama bateria – to cały sys-

tem zarządzania i integracji z siecią. Są to

obszary, w  których polskie przedsiębior-

stwa mają wysokie kompetencje. Pol-

scy producenci elementów elektrycznych

i  elektronicznych, firmy zajmujące się

automatyką, IT, telekomunikacją i  prze-

syłem danych mają szansę zaistnienia na

rynku magazynów energii we  wczesnej

fazie jego rozwoju. Również w  zakresie

samych technologii magazynowania, nie

tylko bateryjnych, wciąż trwają badania

i rozwijane są nowe technologie i na tym

polu jako kraj również mamy osiągnięcia.

Stworzenie warunków dla rozwoju sys-

temów magazynowania energii w Polsce to

również szansa na rozwój w Polsce nowej

branży oraz rozwój gospodarczy. Obroty

niemieckich przedsiębiorstw z  branży

magazynowania energii, generowanych

zarówno w  kraju, jak też za granicą, to

obecnie ok. 5,5 miliarda euro rocznie.

Warto byłoby, aby również w naszym kraju

dostrzeżono potencjał rozwoju gospodar-

czego, jaką dają technologie magazynowa-

nia energii.

Wykres 2. Obroty niemieckich przedsiębiorstw z branży magazynowania energii w latach 2017 – 2020 (w mld. euro)

* dane wstępne

19

magazyn fotowoltaika 1/2020

technologie

odczas gdy krzem przekształca głównie czerwoną część

widma światła słonecznego w  energię elektryczną, związki

perowskitowe wykorzystują głównie jego niebieską część. Tande-

mowe ogniwo słoneczne wykonane z krzemu i perowskitu osiąga

w ten sposób znacznie wyższą sprawność niż każde pojedyncze

ogniwo z osobna.

Prof. Bernd Stannowski i prof. Steve Albrecht wraz z zespołami

naukowców już kilkakrotnie wspólnie ustanawiali nowe rekordy

sprawności w zakresie monolitycznych tandemowych ogniw sło-

necznych. Pod koniec 2018 roku grono uczonych zaprezentowało

tandemowe ogniwo słoneczne wykonane z krzemu z metalohalo-

genkowym perowskitem, które osiągnęło sprawność 25,5 proc.

Obecnie naukowcy z  instytutu HZB mogą ogłosić kolejny

rekord. Wartość 29,15  proc. została certyfikowana przez Insty-

tut Fraunhofera ds. Systemów Energii Słonecznej (ISE) i obec-

nie pojawia się na początku rankingu National Renewable Energy

Lab (NREL) z USA. Klasyfikacja NREL odzwierciedla rosnące

poziomy sprawności prawie wszystkich typów ogniw słonecznych

od 1976 roku. Związki perowskitowe są uwzględniane w powyż-

szej klasyfikacji dopiero od 2013 roku i od tego czasu sprawność

tej klasy materiałów wzrosła bardziej niż jakiegokolwiek innego

materiału.

– We współpracy z grupą prof. Vytautasa Getautisa (Politechnika

Kowieńska) opracowaliśmy dla tego ogniwa specjalną warstwę kon-

taktową elektrody, a także udoskonaliliśmy warstwy pośrednie – wyja-

śniają Eike Köhnen i Amran Al-Ashouri, doktoranci z grupy prof.

Steve’a Albrechta. Nowa warstwa kontaktowa elektrody pozwo-

liła również na poprawę składu mieszanki perowskitowej opraco-

wanej w laboratorium HZB. Związek ten jest teraz bardziej sta-

bilny, gdy jest oświetlony w tandemowym ogniwie słonecznym

i  poprawia równowagę prądów elektrycznych przekazywanych

przez górne i  dolne ogniwo. Dolne ogniwo krzemowe opraco-

wane przez grupę prof. Bernda Stannowskiego posiada specjalną

warstwę wierzchnią z tlenku krzemu, która optycznie łączy górne

i dolne ogniwo.

Wszystkie procesy technologiczne stosowane do wykonania

tego typu ogniwa o wielkości 1 cm2 mogą również być odpowied-

nio zastosowane na dużych powierzchniach. Wstępne testy udo-

wodniły, że skalowanie za pomocą procesów osadzania próżnio-

wego jest bardzo obiecujące.

Realistyczna praktyczna granica sprawności ogniw tandemo-

wych wykonanych z krzemu i perowskitu wynosi około 35 proc.

Następnym krokiem zespołu naukowców z  instytutu HZB jest

przekroczenie 30-procentowej bariery sprawności, co jak wyja-

śnia prof. Steve Albrecht, jest obecnie na etapie wstępnych pomy-

słów, będących przedmiotem dyskusji.

Prof. Steve Albrecht prowadzi badania nad  organiczno-nie-

organicznym materiałem perowskitowym, który jest jedną z naj-

większych niespodzianek w  badaniach nad  ogniwami słonecz-

nymi. W  ciągu zaledwie sześciu lat sprawność perowskitowych

ogniw słonecznych zwiększyła się pięciokrotnie. Ponadto, war-

stwy perowskitu mogą być produkowane z roztworu, a w przy-

szłości także drukowane w sposób efektywny ekonomicznie na

dużych powierzchniach.

Opracował Krzysztof Kuklo na podstawie materiałów ze strony:

https://www.helmholtz-berlin.de

Nowe ogniowo perowskitowo-krzemowe

o rekordowej sprawności 29,15 proc.

W wyścigu o coraz wyższy poziom sprawności ogniw fotowoltaicznych grupa naukowców z instytutu Helmholtz Zentrum Berlin

(HZB) po raz kolejny wysunęła się do przodu. Zespoły inżynierów pod kierownictwem prof. Steve’a Albrechta i prof. Bernda Stan-

nowskiego opracowały tandemowe ogniwo słoneczne wykonane z półprzewodnikowego perowskitu i krzemu, które przetwarza

29,15 proc. padającego światła na energię elektryczną. Wartość ta została oficjalnie potwierdzona przez Instytut Fraunhofera ds.

Systemów Energii Słonecznej (ISE) co oznacza, że przekroczenie 30-procentowego progu sprawności jest teraz w zasięgu ręki.

Fot. 1. Nowe tandemowe ogniwo słoneczne perowskitowo-krzemowe zostało wykonane w typowej labora-

toryjnej skali, tj. 1 cm2. Skalowanie jest jednak możliwe.

Źródło: https://www.helmholtz-berlin.de/ © Eike Köhnen/HZB

praktyka

20

magazyn fotowoltaika 1/2020

W

drugiej części omówione zostaną przede wszystkim

błędy wynikające z niedoskonałości źródła światła, poję-

cie wydajności kwantowej i odpowiedzi widmowej elementu PV.

Dokładniej omówiony zostanie tzw. błąd  spowodowany niedo-

pasowaniem widmowym (MM), który w skrajnych przypadkach

może przyjąć wartość nawet kilkudziesięciu procent.

Wyznaczanie błędu spowodowanego

niedopasowaniem widmowym (PN-EN 60904-8)

(ang. spectral mismatch error)

Każde źródło światła posiada swoją charakterystykę wid-

mową emitowanego promieniowania, bardziej lub mniej zbliżoną

do wzorcowego widma promieniowania słonecznego zdefinio-

wanego w PN-EN 60904-3. Z kolei każdy element (ogniwo) PV

posiada określoną charakterystykę czułości widmowej, co ozna-

cza w uproszczeniu, że jego efektywność konwersji energii pro-

mieniowania na prąd  elektryczny zależy od  długości fali (ener-

gii) absorbowanych fotonów. W celu zdefiniowana błędu wymie-

nionego w tytule obecnego podrozdziału niezbędne jest zdefinio-

wanie kilku podstawowych pojęć. W  dalszej części wyjaśnione

zostaną często mylone pojęcia, jakimi są wydajność kwantowa

i odpowiedź widmowa ogniwa PV.

Wydajność kwantowa QE(λ) ogniwa PV

Wydajność kwantowa QE(λ) (ang. quantum efficiency) ogniwa

PV1 określa liczbę wygenerowanych nośników prądu (par elek-

tron-dziura) odpowiadających liczbie padających fotonów o okre-

ślonej długości fali λ (μm):

gdzie Iph [A/m2] jest wartością gęstości wygenerowanego

fotoprądu, Nph(λ) [1/(m2⋅μm)] jest gęstością strumienia fotonów

o długości λ w przedziale dλ padających na jednostkę powierzchni

elementu PV, zaś q jest elementarnym ładunkiem elektrycznym

(1,6⋅10-19 C) .

Wartość QE(λ) jest zawsze ≤ 1, a dla fotonów o energii mniej-

szej od szerokości przerwy wzbronionej Eg materiału absorbera

elementu PV wartość QE(λ) = 02.

Wydajność kwantowa zdefiniowana wyrażeniem (1) nie

uwzględnia odbicia światła od powierzchni elementu PV, na który

pada, i  stąd  określa się ją też jako tzw. zewnętrzną wydajność

kwantową EQE(λ) (ang. external quantum efficiency). Po uwzględ-

nieniu efektu odbicia światła, definiowana jest dodatkowa tzw.

wewnętrzna wydajność kwantowa IQE(λ) (ang. internal quantum

efficiency)3:

gdzie R(λ) jest zależnym od długości fali współczynnikiem odbi-

cia światła.

Odpowiedź widmowa SR(λ) ogniwa PV (ang. spectral response)

Odpowiedź widmowa SR(λ) elementu PV definiowana jest

jako stosunek wartości gęstości fotoprądu do mocy promieniowa-

nia padającego na jednostkę powierzchni elementu PV odpowia-

dającego długości fali λ. Wykorzystując równanie (1) i pamięta-

jąc, że moc promieniowania G(λ) strumienia fotonów o gęstości

Nph(λ) wynosi:

Pomiar ogniw i modułów fotowoltaicznych

– normy i praktyka

Cz. II. Pomiar w warunkach laboratoryjnych – błędy powodowane źródłem światła

dr inż. Tadeusz Żdanowicz

PV Test Solutions

Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki (PTPV)

Poniższy tekst jest kontynuacją, drugim z serii artykułów dotyczących sposobu i jakości

pomiarów elementów fotowoltaicznych (PV), zarówno pojedynczych ogniw, jak i modu-

łów, a nawet większych zestawów modułów. W pierwszej części zdefiniowane zostały

podstawowe parametry elektryczne elementu fotowoltaicznego – ogniwa, modułu,

warunki pomiaru charakterystyk prądowo-napięciowych (I–V), na podstawie których są

one wyznaczane, oraz wymagania dotyczące źródła światła symulującego naturalne pro-

mieniowanie słoneczne.

Rys. 1. Charakterystyka wydajności kwantowej QE(λ) dla typowego ogniwa krzemowego oraz odpowiadają-

ca jej odpowiedź widmowa SR(λ) wyznaczona zgodnie z zależnością (5)

praktyka

21

magazyn fotowoltaika 1/2020

otrzymujemy wyrażenie:

gdzie c i h są stałymi, odpowiednio prędkością światła (3⋅108 m⋅s-1)

i stałą Plancka (6,63⋅10-34 J⋅s). Ponieważ również q jest stałą, tak

więc po uproszczeniu otrzymujemy równanie wiążące bezpośred-

nio odpowiedź widmową SR(λ) z wydajnością kwantową QE(λ) ele-

mentu PV:

dla długości fal λ wyrażonej w μm. Przykładową charakterystykę

QE(λ) przeliczoną na SR(λ) przedstawia rys. 1, natomiast na rys. 2

pokazano na tle widma promieniowania słonecznego AM1.5G

kilka znacznie różniących się między sobą typowych charaktery-

styk SR(λ) dla wybranych technologii PV.

Zasadę pomiaru charakterystyki odpowiedzi widmowej okre-

ślają normy PN-EN 60904-8 (dla elementów PV jednozłączo-

wych) oraz PN-EN 609040-8-1 (dla elementów PV wielozłączo-

wych). Na rys. 3 przedstawiony został schematycznie układ do

pomiaru charakterystyk widmowych.

Fotoprąd 

ogniwa

PV

(ang.

photocurrent);

fotoprąd 

a prąd zwarciowy

Mając zmierzoną wydajność kwantową lub odpowiedź wid-

mową elementu PV, możemy łatwo obliczyć jaki fotoprąd będzie

generowany przez ten element przy oświetleniu go promieniowa-

niem o znanym, dowolnym rozkładzie widmowym N(λ) lub G(λ):

lub (częściej) jako:

gdzie (λ1,λg) oznacza przedział długości fal, dla których zachodzi

absorbcja.

Korzystając z diodowego wyrażenia analitycznego (8) charak-

terystyki I–V oświetlonego elementu PV:

gdzie kB jest stałą Boltzmanna (8,63⋅10-5 eV/K), T [K] jest tem-

peraturą elementu PV4, IS i A są odpowiednio prądem ciemnym

nasycenia i tzw. współczynnikiem doskonałości (1 < A < 2) złą-

cza ogniwa PV, a RS i Rsh są odpowiednio rezystancjami szeregową

i upływu ogniwa PV, łatwo jest wykazać, że dla V = 0 (I = ISC):

Ponieważ w praktyce RS << Rsh (typowo różnica wynosi co naj-

mniej trzy rzędy wielkości), to można przyjąć z dużą dokładno-

ścią, że:

co oznacza, że we  wzorach (6) i  (7) fotoprąd  Iph może zostać

zastąpiony na bezpośrednio mierzalny parametr elementu PV,

jakim jest prąd zwarciowy ISC.

Błąd powodowany niedopasowaniem widmowym

Pomiar charakterystyki I–V, a  w konsekwencji wyznaczone

z niej parametry elektryczne każdego elementu PV, obarczony jest

tzw. błędem powstałym z niedopasowania widmowego (ang. spec-

tral mismatch error) wynikającym z tego, że:

––

widmo światła emitowanego przez symulator Gtest(λ)

różni się od  wzorcowego widma promieniowania sło-

necznego AM1.5G Gref(λ) (zdefiniowanego w  normie

PN-EN 60904-3);

––

odpowiedź widmowa SRtest(λ) mierzonego elementu różni

się od odpowiedzi widmowej SRref(λ) elementu wzorcowego

użytego do kalibracji mocy promieniowania źródła światła

(symulatora).

W przypadku, gdy któreś z wymienionych par charakterystyk

widmowych są identyczne, procedura korekcji błędu z niedopaso-

wania widmowego omawiana w dalszej części nie jest konieczna.

Jednak gdy pomiędzy wymienionymi charakterystykami

występują znaczne różnice – zarówno w  kształcie, jak i  zakre-

sie długości fal - omawiany błąd może wynosić nawet kilkadzie-

siąt procent w  zmierzonej wartości prądu zwarciowego (a tym

samym mocy i sprawności) mierzonego elementu PV w odnie-

sieniu do warunków STC, np. gdy w przypadku pomiaru ogniwa

tzw. trzeciej generacji (organiczne – OPV, barwnikowe – DSSC,

Rys. 2. Przykład typowych odpowiedzi widmowych SR(λ) dla kilku technologii ogniw PV pokazanych na tle

wzorcowego widma promieniowania słonecznego AM1.5G

Rys. 3. Schemat układu do pomiaru charakterystyk widmowych ogniw PV z wykorzystaniem ogniwa wzor-

cowego (referencyjnego) o znanej charakterystyce widmowej QE(λ) lub SR(λ)

praktyka

22

magazyn fotowoltaika 1/2020

perowskitowe) wykalibrujemy natężenie światła symulatora

z  użyciem krzemowego ogniwa wzorcowego (patrz przykłady

na rys. 2) lub wykonamy pomiar wykorzystując źródło światła

o charakterystyce znacznie odbiegającej od widma AM 1,5 G (np.

pod  lampą halogenową), dla którego kalibrowane było ogniwo

wzorcowe5.

Błąd  powodowany niedopasowaniem widmowym definio-

wany jest następująco:

gdzie:

ISC,ref,Gref – prąd  zwarciowy ogniwa/modułu wzorcowego zmie-

rzony pod wzorcowym oświetleniem,

ISC,ref,Gmeas – prąd  zwarciowy ogniwa/modułu wzorcowego zmie-

rzony pod oświetleniem symulowanym,

ISC,meas,Gmeas – prąd zwarciowy ogniwa/modułu badanego zmierzony

pod oświetleniem symulowanym,

ISC,meas,Gref – prąd zwarciowy ogniwa/modułu badanego zmierzony

pod wzorcowym oświetleniem,

przy czym jako oświetlenie wzorcowe rozumiane jest widmo

AM1.5G zdefiniowane w  normie PN-EN 60904-3, natomiast

oświetlenie symulowane jest tym, pod  którym wykonujemy

pomiar.

Wartość każdego z wymienionych prądów zwarciowych wyli-

czana jest na podstawie zmierzonej charakterystyki SR(λ) ele-

mentu fotowoltaicznego (zgodnie z  PN-EN 60904-7) oraz

charakterystyki widmowej źródła światła – zmierzonej przy uży-

ciu spektroradiometru bądź zdefiniowanej jak w przypadku wzor-

cowej AM1.5G.

Korzystając z wyrażenia (7), błąd MM można wyrazić jako:

W efekcie różnic pomiędzy parami charakterystyk widmo-

wych Gmeas(λ) i Gref(λ) oraz SRref(λ) i SRmeas(λ) wartość parametru

MM będzie różna od 1. Oznacza to, że zmierzona wartość prądu

zwarciowego ogniwa wzorcowego użytego do kalibracji natężenia

światła symulowanego nie odpowiada wartości natężenia świa-

tła o wzorcowym rozkładzie widmowym, przy którym mierzony

(badany) element PV wygenerowałoby prąd zwarciowy o takiej

samej wartości jak uzyskany w  trakcie wykonanego pomiaru.

Należy zatem wyznaczyć taką efektywną wartość natężenia świa-

tła o wzorcowym rozkładzie widmowym, które spowodowałoby

wygenerowanie takiego samego prądu zwarciowego ogniwa bada-

nego jak ten generowany dla natężenia Gmeas dla rozkładu widmo-

wego aktualnie użytego symulatora promieniowania słonecznego:

By móc odnieść wynik pomiaru do warunków oświetle-

nia odpowiadających wzorcowemu widmu promieniowa-

nia AM1.5G, można skorzystać z  jednej dwóch możliwych

metod korekcji:

(1) Jeżeli to możliwe, należy skorygować natężenie światła

symulatora do wartości Geff wyznaczonej zgodnie z (12), tak by

odpowiadało ono natężeniu wzorcowemu Gref (np. 1000 W/m2

dla STC), czyli nastawa natężenia wykonana przy użyciu ogniwa

wzorcowego (jego stałej kalibracji) dla aktualnego widma pro-

mieniowania powinna teraz wynosić6:

Po takiej korekcie mierzony element PV będzie teraz gene-

rować prąd  zwarciowy, jaki generowałby oświetlony światłem

o wzorcowym natężeniu i wzorcowym rozkładzie widmowym7.

(2) Drugim sposobem jest przeliczenie całej zmierzonej cha-

rakterystyki I–V do wartości natężenia światła Geff wyliczonej

zgodnie z (12). Przeliczenie wartości prądu i napięcia w poszcze-

gólnych punktach krzywej I–V powinno zostać wykonane zgodnie

z procedurami opisanymi w normie IEC 60891.

Przy wartościach MM niewiele odbiegających od 1 procedura

korekcji oznaczona jako (2) może wyglądać następująco:

należy wyznaczyć wartość prądu zwarciowego ISCcorr mierzonego

elementu skorygowaną do prawidłowej wartości odpowiadającej

wzorcowemu promieniowaniu

co odpowiada przesunięciu całej charakterystyki I–V o wartość ∆ISC:

a cała zmierzona charakterystyka I–V jest przeliczana w ten

sposób, że dla każdego zmierzonego punktu krzywej I–V do war-

tości prądu dodawana jest wartość ∆ISC:

Rys. 4. Wpływ niejednorodności natężenia światła na pomiar charakterystyki I–V modułu (źródło: IP Perfor-

mance, Guidelines for PV Power Measurement in Industry – JRC Scientific & Technical Reports, 2010)

Rys. 5. Wyznaczanie STI w przypadku, gdy źródłem światła służącym do pomiaru charakterystyki I–V jest

symulator błyskowy o długim czasie trwania impulsu

praktyka

23

magazyn fotowoltaika 1/2020

co oznacza, że cała zmierzona charakterystyka I–V jest przesu-

wana wzdłuż osi prądu o wartość ∆I. W przypadku gdy błąd M jest

większy, |M-1| > 0,2 lub/i mierzony element PV posiada znaczącą

rezystancję szeregową RS, wówczas korygując krzywą uwzględnić

należy również wpływ rezystancji szeregowej RS na spadek napię-

cia na ogniwie:

gdzie indeksy Nmeas i Nkor i oznaczają kolejne punkty charaktery-

styki I–V, odpowiednio po pomiarze i po korekcie.

Dopiero z tak przeliczonej charakterystyki I–V powinny być

wyznaczone podstawowe parametry elektryczne oraz sprawność

elementu PV.

Pierwsza z opisanych metod korekcji preferowana jest przy

pomiarach ogniw lub modułów PV w  warunkach symulowa-

nego oświetlenia, gdyż pozwala ona na zminimalizowanie błę-

dów wynikających z nieliniowości mierzonego elementu. Druga

metoda zazwyczaj jest stosowana przy pomiarach w warunkach

naturalnych (outdoor), gdy nie można w prosty sposób kontrolo-

wać natężenia światła.

Ze względu na konieczność dodatkowych pomiarów charakte-

rystyk widmowych SRmeas(λ), SRref(λ) oraz Gmeas(λ) błąd wynikający

z  niedopasowania widmowego najczęściej nie jest uwzględniany

w rutynowej procedurze pomiarowej. Można go zminimalizować,

stosując do ustawiania natężenia światła symulatora wykorzysty-

wanego do pomiarów ogniwo wzorcowe tego samego typu, a więc

o bardzo zbliżonej charakterystyce widmowej, co mierzony element

PV, np. ogniwa i moduły krzemowe powinny być mierzone przy uży-

ciu krzemowego ogniwa wzorcowego. Ogniwo takie powinno być

wykalibrowane w laboratorium posiadającym stosowną akredytację,

np. CalLAB ISE-FhG we Freiburgu, ISFH CalTeC w Hameln czy

NREL w Golden, Colorado. Do pomiaru ogniw trzeciej generacji

niektóre akredytowane laboratoria oferują wywzorcowane ogniwa

krzemowe z pokryciem filtrującym – wycinającym promienio-

wanie długofalowe poza zakresem widzialnym.

Czwarte, ostatnie wydanie normy PN-EN

60904-7 podaje również wyrażenie na oblicze-

nie błędu powstałego z niedopasowania widmowego

w przypadku, gdy elementem wzorcowym do

pomiaru natężenia światła jest pyranometr,

którego czułość widmowa jest niezależna

od  długości fali w  bardzo szerokim zakresie widma (w  praktyce

od 0,2 μm do ponad 3 μm). Wyrażenie (11) upraszcza się wówczas

do postaci:

gdzie Gref i  Gmeas są odpowiednio wartościami natężenia światła

wzorcowego (np. 1000 W/m2 dla STC) oraz zmierzonego dla

aktualnie użytego źródła światła.

Jednorodność natężenia światła na powierzchni przeznaczonej do

pomiaru (ang. spatial non-uniformity)

Jednorodność natężenia światła (na powierzchni przeznaczo-

nej testu) definiowana jest następująco:

gdzie parametry GMax(A) i GMin(A) oznaczają odpowiednio naj-

wyższą oraz najniższą wartość natężenia promieniowania zmie-

rzone w  granicach powierzchni A  przeznaczonej do pomiaru.

Zauważyć należy, że przy takim sposobie definiowania niejedno-

rodności natężenia światła, gdzie uwzględniana jest suma, a nie

średnia wartości GMax(A) i GMin(A), względne różnice w natężeniu

światła mogą osiągać wartość 2 × SN.

W przypadku systemu przeznaczonego do pomiarów ogniw

jednorodność powinna być określana przy pomocy matrycy

ogniw o  wymiarach nieprzekraczających 1/5 rozmiaru bada-

nej powierzchni. Pomiar wartości prądów zwarciowych ogniw

w matrycy powinien następować jednocześnie, aby uniknąć nakła-

dania się efektów związanych z fluktuacjami czasowymi natężenia

światła.

Przy powierzchni testowej o  wymiarach mniejszych niż

10 cm jednorodność może być mierzona przy użyciu tylko jed-

nego ogniwa poprzez umieszczanie go i pomiar w różnych obsza-

rach pola pomiarowego. Wpływ niejednorodności na wynik

pomiaru obrazuje rys. 4.

Niestety, nie ma praktycznie możliwości skorygowania

kształtu zmierzonej krzywej I–V, gdyż zależy to od konkretnego

rozkładu niejednorodności.

Niestabilność czasowa natężenia promieniowania (ang. temporal

instability)

Niestabilność czasowa natężenia światła TIG (krótko- i długo-

czasowa) definiowana jest następująco:

gdzie parametry GMax(t) i GMin(t) oznaczają odpowiednio najwyż-

szą oraz najniższą wartość natężenia promieniowania zmierzone

w określonym przedziale czasu.

Podobnie jak w przypadku SN, również i tutaj faktyczne

względne różnice w czasie natężenia światła mogą wyno-

sić 2 x TIG.

Niestabilność krótkoczasowa – STI

(ang. short term instability)

Parametr

STI

definiowany

jest

Rys. 6. Wyznaczanie STI w przypadku, gdy źródłem światła służącym do pomiaru charakterystyki I–V jest

symulator z krótkim wielokrotnym błyskiem

Rys. 7. Przykład ogniwa wzorcowego wykonanego zgodnie

z wymaganiami normy PN-EN 60904-2 (źródło: ReRa)

praktyka

24

magazyn fotowoltaika 1/2020

w  przedziale czasowym pomiędzy pomiarami kolejnych punk-

tów charakterystyki I–V. W przypadku systemów pomiarowych

z symulatorami światła ciągłego parametru STI nie musimy okre-

ślać, o ile system pomiarowy zapewnia jednoczesny pomiar natę-

żenia światła oraz prądu i napięcia elementu mierzonego. Przyj-

mujemy wówczas, że wartość STI odpowiada klasie A. W przy-

padku gdy system pomiarowy nie posiada opcji monitorowania

natężenia promieniowania w  trakcie pomiaru charakterystyki,

wówczas wartości GMax(t) i GMin(t) wyznaczane są w określonym

przez użytkownika przedziale czasu poprzez niezależny ciągły

pomiar natężenia światła. Dla takiego przypadku nie jest definio-

wany parametr LTI.

W sytuacji gdy symulator promieniowania i system pomiaru

charakterystyki I–V są dostarczane oddzielnie, wówczas produ-

cent symulatora powinien określić krytyczne czasy STI, dla któ-

rych symulator będzie spełniał wymóg określonej klasy – A, B

lub C.

Niestabilność długoczasowa – LTI (ang. long term instability)

Parametr LTI powinien być określony w  następujących

przypadkach:

––

dla symulatorów błyskowych i światła ciągłego – przyjmu-

jemy wówczas wartości GMax(t) i  GMin(t) podczas całego

okresu pomiaru i akwizycji charakterystyki I–V (rys. 5);

––

dla symulatorów z  wielokrotnym błyskiem parametr LTI

określany jest z pomiarów natężenia światła w czasie trwa-

nia wszystkich błysków, w trakcie których realizowany był

pomiar całej krzywej I–V (rys. 6);

––

dla symulatorów światła ciągłego, gdy w  trakcie pomiaru

charakterystyki I–V brak jest ciągłego monitorowania natę-

żenia światła (pomiar dwukanałowy – prąd, napięcie ele-

mentu mierzonego); lampa powinna być ustabilizowana.

Chociaż zasadniczo w  normie PN-EN 60904-9 Ed.  2 nie

zostały wprowadzone kryteria dotyczące klasy A+, to jednak pro-

ducenci symulatorów dość często stosują oznaczenie A+, co nie-

formalnie oznacza wartości odchyleń wymienione w  Tabeli II

(Cz. I, „Magazyn Fotowoltaika” 4/1019), proponowane dopiero

w projekcie normy IEC 60904-9 Ed.3:2019.

Pomiar natężenia światła

W przypadku gdy powierzchnia pomiaru nie przekracza

wymiarów 200 × 200 mm, zaleca się kalibrację natężenia promie-

niowania z wykorzystaniem krzemowego ogniwa referencyjnego

o wymiarach 20 × 20 mm o konstrukcji odpowiadającej wymaga-

niom normy PN-EN 60904-2 i liniowej zależności prądu zwarcio-

wego od natężenia światła (PN-EN 60904-4). Przykład takiego

ogniwa pokazany jest na rys. 7. Natężenie światła emitowanego

przez symulator ustalane jest w odniesieniu do mierzonej warto-

ści prądu zwarciowego ISCref ogniwa wzorcowego. W  przypadku

pomiaru komercyjnych ogniw krzemowych (o wymiarach > 5”)

bardziej użytecznym ogniwem wzorcowym może być ogniwo

tego samego typu wywzorcowane w  akredytowanym laborato-

rium. Jeżeli zostało ono prawidłowo wykalibrowane, to zmierzona

charakterystyka (wartości VOC, FF i Pm) może służyć dodatkowo

jako wskaźnik, czy używany system sond prawidłowo kontaktuje

ogniwo lub/i czy natężenie światła jest jednorodne.

W celu uzyskania lepszego dopasowania widmowego ogniwa

wzorcowego do mierzonych elementów, używa się na ich pokrycia

szybki kwarcowe pokryte specjalną warstwą interferencyjnego filtra

optycznego. Przykłady charakterystyk taki filtrów pokazuje rys. 8.

W przypadku pomiaru elementów PV o  rozmiarach więk-

szych niż 200 × 200 mm (modułów) jako wzorca do nastawiania

i pomiaru natężenia światła symulatora zaleca się używać ogniwa

referencyjnego o wymiarach nie mniejszych niż 156 × 156 mm

lub modułu spełniającego wymagania IEC 60904-6, najlepiej

wykonanego w tej samej technologii co elementy mierzone.

W kolejnej części artykułu omówione zostaną praktyczne zna-

czenie konstrukcji sond i stolika pomiarowego oraz układy i algo-

rytmy pomiarowe.

Autor jest członkiem Polskiego Towarzystwa Fotowoltaicznego, a także Przewodni-

czącym Komitetu Technicznego KT 54 (Chemiczne Źródła Prądu) w Polskim Komite-

cie Normalizacyjnym. KT 54 jest odpowiedzialny za wdrażanie na rynek krajowy norm

IEC z zakresu fotowoltaiki.

Rys. 8. Przykłady charakterystyk transmisyjnych filtrów optycznych stosowanych w celu zmian charaktery-

styk widmowych ogniw wzorcowych (źródło: Schott)

Przypisy:

1 Zwana również czułością widmową elementu PV; oznaczana także symbolem IPCE (ang. incident photo to converted electron ratio) lub EQE(λ) (ang. external quantum efficiency), wyjaśnienia w dalszej części tekstu.

2 Dla krzemu krystalicznego, dla którego szerokość przerwy energetycznej Eg wynosi ~1,12 eV. Graniczna, maksymalna długość fali λg, dla której zachodzi absorbcja, wynosi ok. 1,1 μm.

3 IQE(λ) bywa czasem oznaczana symbolem APCE (ang. absorbed photon to current efficiency).

4 A dokładniej temperaturą złącza elementu PV, często trudną do dokładnego, bezpośredniego zmierzenia.

5 Wymienione przykłady ogniw PV mają zakres wydajności kwantowej kończący się w okolicach ~0,8 μm, podczas gdy ogniwo krzemowe ma w zakresie powyżej 0,8 μm (do ~1,11 μm) z reguły wysoką wydajność. Oznacza to,

że korzystając z krzemowego ogniwa wzorcowego, wykalibrujemy natężenie światła w znacznej części w tym zakresie widma, dla którego ogniwa trzeciej generacji są już nieczułe. Podobne rozumowanie możemy przeprowa-

dzić, gdy źródłem światła przy pomiarze będzie lampa halogenowa, której widmo promieniowania jest bogate w bliską podczerwień – powyżej 0,7 μm). W obu wymienionych przypadkach możemy spodziewać się dużego błę-

du spowodowanego niedopasowaniem widmowym.

6 Procedura ta zakłada liniowość odczytu ogniwa wzorcowego w stosunku do natężenia światła zgodnie z PN-EN 60904-1.

7 Przykładowo, jeżeli stała kalibracyjna ogniwa wzorcowego wynosi 120 mA/1000 W/m2, a wyznaczony współczynnik MM wynosi 1,05, to należy tak ustawić natężenie światła, aby wartość prądu ISC ogniwa wzorcowego wynio-

sła 120 mA/1,05 = 114,3 mA.

praktyka

25

magazyn fotowoltaika 1/2020

Solis-110K-5G

Solis komercyjny i przemysłowy falownik PV

Sprawność

Ekonomia

Zabezpieczenia

 Wysoka gęstość śledzenia mocy 90MPPT/MW

 Maksymalna sprawność do 98,7%

 Przychody z tytułu wytwarzania energii elektrycznej wzrosły o 3,5%

 Opcjonalnie funkcja SPD level-I po stronie AC

 Opcjonalnie funkcja AFCI może zidentyfikować usterki w

prądzie łukowym, aby uniknąć 99% ryzyka pożaru

Inteligentne rozwiązania

 Monitoring poziomu stringu, aby zwiększyć wydajność O&M

 Technologia analizująca krzywą I/U może zdiagnozować farmę MW

w ciągu 5 minut

 Nocna kompensacja mocy biernej

 Obsługa do 150% stosunku DC/AC, zmniejszenie LCOE systemu

 Obsługa łącznika “Y”PV

 Obsługa 185mm2 aluminiowego kabla AC

 Opcjonalna komunikacja ze sterownikiem PLC, oszczędność kosztów kabla

26

magazyn fotowoltaika 1/2020

magazyn fotowoltaika 1/2020

26

przegląd produktów – falowniki

eszcze do niedawna pierwsi właściciele instalacji fotowolta-

icznych (obywatele krajów tzw. starej Unii Europejskiej) zasi-

lali sieć publiczną i  zarabiali pieniądze, korzystając ze wspar-

cia PV w  postaci taryf gwarantowanych. Następnie, dzięki roz-

wojowi technologii, regulacjom prawnym, obywatele stali się

prosumentami, wytwarzając i  konsumując energię elektryczną

z własnych elektrowni fotowoltaicznych. Dzisiaj falowniki foto-

woltaiczne stają się multitalentne. Oprócz wypełniania swo-

jej podstawowej funkcji – przetwarzania energii elektrycznej –

stają się urządzeniami typu „wiele w  jednym”. Posiadają inter-

Falowniki fotowoltaiczne

Falowniki fotowoltaiczne są najbardziej wyrafinowanymi elementami instalacji PV. Ich podstawowym

zadaniem jest przekształcanie energii elektrycznej z postaci prądu stałego na prąd przemienny o para-

metrach prądu sieci energetycznej niskiego napięcia. Wraz z dynamicznym postępem w elektronice oraz

powstawaniem oprogramowania praktycznie dla każdej dziedziny naszego życia, falowniki ewoluują,

otrzymując coraz więcej funkcji i możliwości.

Mirosław Grabania

27

magazyn fotowoltaika 1/2020

27

magazyn fotowoltaika 1/2020

przegląd produktów – falowniki

fejsy komunikujące się z  użytkownikiem, serwisem technicz-

nym, a  także systemami zarządzania energią. Wraz z  nowymi

potrzebami użytkowników łączą w sobie funkcje wielu urządzeń.

Przede wszystkim czuwają nad stanem bezpieczeństwa, monito-

rując m.in. rezystancję izolacji albo powstawanie łuku zwarcio-

wego. Wyposażane w  coraz bardziej zaawansowane możliwości

detekcji uszkodzeń systemu i  jego poszczególnych elementów,

potrafią w razie zagrożenia wyłączyć system.

Rozwój technologii zgodnie z potrzebami rynku

Technologia falowników ewoluuje wraz z  trendem mak-

symalizującym wykorzystywanie wytworzonej energii elek-

trycznej przez prosumentów. Przejawem tego trendu jest coraz

powszechniejsza funkcja pracy hybrydowej. Akumulatory

w systemie fotowoltaicznym pod rządami hybrydy umożliwiają

magazynowanie własnej, taniej energii elektrycznej do wyko-

rzystania, gdy energia ze Słońca nie jest dostępna. W naszych

krajowych warunkach zastosowany system rozliczania ener-

gii elektrycznej wyprodukowanej w  prosumenckich instala-

cjach fotowoltaicznych jest systemem wykorzystującym sieć

publiczną jako magazyn energii. Z  obserwacji rynków posia-

dających dłuższą tradycję prosumencką wynika jednoznaczny

wzrost znaczenia własnych zasobów gromadzących – akumu-

latorów. Powszechnie wiadomo, że operatorzy systemów dys-

trybucyjnych z  powodów m.in. technicznych będą dążyć do

regulacji odbioru prądu chociażby w  tzw. szczytach produk-

cji. W takich okresach niezwykle istotne jest posiadanie przez

falownik funkcji obsługi akumulatorów i  tzw. zasilania awa-

ryjnego. Funkcje te zapewniają całodobową ciągłość dostaw

prądu. Ponadto niemal każda zastosowana pojemność maga-

zynu energii znacznie zwiększa poziom autokonsumpcji energii

produkowanej we własnej elektrowni fotowoltaicznej (a zatem

zmniejsza ilość energii oddawanej do sieci). Odpowiednio roz-

budowane, właściwie dobrane magazyny energii zapewniają

prosumentowi niezależność energetyczną – to właśnie zasługa

nowych funkcji nowoczesnych falowników fotowoltaicznych.

Falowniki współpracujące z magazynami energii w przypadku

powszechnego ich stosowania mogą i będą pełnić funkcje sta-

bilizujące sieć elektroenergetyczną. W okresach nadprodukcji

energii elektrycznej magazynując, a w godzinach szczytu uzu-

pełniając niedobór, stają się doskonałym regulatorem rynku

energii.

Falownik – informator doskonały

Dla prawidłowego funkcjonowania elektrowni, zarówno pro-

sumenckich, jak i  większych systemów fotowoltaicznych, nie-

zwykle istotne są możliwości i zakres przygotowania informacji

o systemie, jakie falownik jest w stanie rozpoznać, zidentyfikować

i zarejestrować. Nie ma lepszego sposobu na szybkie sprawdzenie

stanu funkcjonowania całości oraz poszczególnych jego elemen-

tów od komunikacji bez względu na miejsce, w którym przeby-

wamy. Dzięki zdalnej komunikacji jesteśmy w stanie monitorować

w  czasie rzeczywistym wielkość produkcji, wydajność systemu

(prąd, napięcie wejścia i wyjścia falownika) oraz to, czy instala-

cja pracuje, czy też nie. Zdalne wykrywanie błędów oraz anomalii

w pracy systemu przez falownik ułatwia i przyspiesza serwis oraz

naprawę ewentualnych uszkodzeń.

Możliwość rejestracji danych pozwala na analizę pod kątem

ekonomicznym badanego okresu, umożliwia porównanie dekla-

rowanej, projektowanej ilości energii elektrycznej z osiągniętym

wynikiem. Jest to niezwykle istotne przy zewnętrznym finanso-

waniu wybudowanej instalacji. Najnowsze serie nowoczesnych

falowników nie posiadają już wyświetlaczy – to trend eliminujący

najsłabszy punkt urządzenia – aby mogły pracować bezawaryjnie

przez długie lata.

Falowniki fotowoltaiczne coraz częściej nazywane są mózgami

systemów PV. To one decydują, jak wykorzystać baterię – magazy-

nować nadwyżki energii, zużywać ją w urządzeniach prosumenta czy

wysyłać do sieci. Zarządzanie obciążeniem dopasowuje konsump-

cję do produkcji energii. Falowniki uruchamiają urządzenia takie

jak klimatyzatory, pompy ciepła, podgrzewacze wody w czasie pracy

elektrowni fotowoltaicznej. Kolejny trend rozwojowy to współpraca

falowników z  elektromobilnością. Samochód  elektryczny napę-

dzany tzw. zieloną energią to środek transportu mający właściwe źró-

dło zasilania w ramach skutecznych działań proekologicznych.

Prezentowany na kolejnych stronach przegląd  falowników

zawiera urządzenia dostępne na polskim rynku. Są wśród  nich

zarówno bardzo nowoczesne urządzenia, jak i  starsze wybrane

konstrukcje. Poszczególne parametry falowników pochodzą z ofi-

cjalnych kart informacyjnych producentów. Falowniki o  mocy

10 kW najczęściej kończą serie najmniejszych, trójfazowych urzą-

dzeń dla prosumentów i producentów PV, stanowiąc najmocniej-

szą reprezentację całej serii.

ŁATWA INSTALACJA I KONFIGURACJA

POLSKI SERWIS I POLSKI MONITORING

PEWNA GWARANCJA, PEWNA JAKOŚĆ

28

magazyn fotowoltaika 1/2020

magazyn fotowoltaika 1/2020

28

przegląd produktów – falowniki

PRODUCENT

Afore New Energy Technology (Shanghai)

Co., Ltd.

Fronius International GMBH

Jiangsu GoodWe

Power Supply Technology Co. Ltd.

FALOWNIK

BNT010KTL

SYMO GEN24 10.0 PLUS

GW10KT-DT

Moc znamionowa AC

10 kW

10 kW

10 kW

Max. prąd wyjściowy AC na fazę

17 A

16,4 A

16 A

Sprawność max.

98,3%

98,1%

98,3%

Sprawność europejska

98,1%

97,1%

97,7%

Max. napięcie wejściowe DC

1000 V

1000 V

1000 V

Max. prąd wejściowy DC

15 A × 2

25 A / 12,5 A

12,5 A / 12,5 A

Max. moc generatora DC

11 kW

15 kW

15 kW

Zakres napięcia MPPT

150 V – 800 V

80 V – 800 V

180 V – 850 V

Rodzaj chłodzenia

konwekcyjne

wymuszone regulowane

konwekcja naturalna

Poziom hałasu

< 30 dBA

b.d.

< 30 dBA

Waga

17 kg

25 kg

16 kg

Stopień ochrony

IP65

IP66

IP65

Zużycie energii w trybie noc

b.d.

< 10 W

< 1 W

Podłączenie DC

b.d.

3 × DC wtykowe zaciski sprężynowe

b.d.

Obsługa baterii

nie

tak

nie

29

magazyn fotowoltaika 1/2020

29

magazyn fotowoltaika 1/2020

przegląd produktów – falowniki

Growatt New Energy Technology CO., LTD

Guangzhou Sanjing Electric CO., LTD

Huawei Technologies CO., LTD

KACO new energy GmbH

Growatt 1000TL3-S

SAJ Suntrio Plus 10K

SUN2000-10KTL-M0

Blueplanet 10.0 TL3

10 kW

10 kW

10 kW

10 kW

16,7 A

15,9 A

16,9 A

14,5 A

98,4%

98%

98,6%

98,5%

98%

97,6%

98,1%

98,3%

1000 V

1000 V

1100 V

1000 V

16 A / 16 A

22 A / 11 A

11 A / 11 A

11 A / 11 A

12 kW

12 kW

14,88 kW

12 kW

160 V – 900 V

160 V – 900 V

470 V ~ 850 V

470 V – 800 V

naturalne

konwekcja naturalna

konwekcja naturalna

wentylator regulowany

zależnie od temperatury

≤ 35 dBA

< 29 dBA

b.d.

< 53 dBA

21,6 kg

23 kg

17 kg

30 kg

IP 65

IP 65

IP 65

IP 65

< 0,5 W

< 0,6

< 5,5 W

3 W

H4

MC4 / H4

Amphenol H4

Sunclix

nie

nie

tak

nie

30

magazyn fotowoltaika 1/2020

magazyn fotowoltaika 1/2020

30

przegląd produktów – falowniki

PRODUCENT

Ningbo Ginlong Technologies Co., Ltd

Shenzhen SOFAR SOLAR Co., Ltd

SMA Solar Technology AG

FALOWNIK

Solis 3P10K-4G

Sofar 10000TL

Sunny Tripower 10.0

Moc znamionowa AC

10 kW

10 kW

10 kW

Max. prąd wyjściowy AC na fazę

16,7 A

15 A

14,5 A

Sprawność max.

98,7%

98,2%

98,3%

Sprawność europejska

98,1%

97,6%

98%

Max. napięcie wejściowe DC

1000 V

1000 V

1000 V

Max. prąd wejściowy DC

11 A / 11 A

15 A / 15 A

20 A / 12 A

Max. moc generatora DC

12 kW

13,5 kW

15 kW

Zakres napięcia MPPT

160 V – 850 V

350 V – 850 V

320 V – 800 V

Rodzaj chłodzenia

konwekcyjne – naturalne

naturalne

konwekcyjne

Poziom hałasu

< 30 dBA

< 45 dBA

30 dBA

Waga

14,4 kg

45 kg

20,5 kg

Stopień ochrony

IP65

IP65

IP65

Zużycie energii w trybie noc

< 1 W

< 1 W

5 W

Podłączenie DC

MC4

MC4

Sunclix

Obsługa baterii

nie

nie

tak

31

magazyn fotowoltaika 1/2020

31

magazyn fotowoltaika 1/2020

przegląd produktów – falowniki

SolarEdge Technologies Inc

STECA Elektronic GmbH

SE10K

Steca 10013

10 kW

10 kW

16 A

16,04 A

98%

97,2%

97,6%

96,5%

900 V

1000 V

16,5 A

13 A / 13 A

13,5 kW

13 kW

n.d.

120 V -720 V

wentylator wewnętrzny

chłodzenie z regulacją

wentylatorów

< 40 dBA

42 dBA

16,4 kg

19,9 kg

IP65

IP 65

5 W

< 7,9 W

MC4, 1,5–10 mm2

sunclix

nie

tak

PARAMETRY JAKOŚCIOWE ENERGII

diagnoza oraz rozwiązywanie problemów

niewystarczających parametrów jakościowych

energii

DORADZTWO

doradztwo w zakresie optymalnego

wykorzystania wytwarzanej energii na potrzeby

własne oraz jej sprzedaży

obsługa procesu inwestycyjnego w magazyny

energii

MAGAZYNY ENERGII

KLASTRY ENERGII

tworzenie i rozwijanie klastrów energii

ul. Nowogrodzka 50, 00-696 Warszawa,

kontakt@admpoland.eu

EKSPERCI ENERGETYKI

R O Z P R O S Z O N E J

R O Z P R O S Z O N E J

w w w . a d m p o l a n d . e u

w w w . a d m p o l a n d . e u

32

magazyn fotowoltaika 1/2020

Inteligentne połączenie pompy ciepła

i fotowoltaiki

Wielu inwestorów boi się pomp ciepła z dwóch powodów: kosztu inwestycji oraz wysokich kosztów energii. Okazuje się, że wybie-

rając pompę ciepła zamiast np. kotła na paliwo stałe, możemy zaoszczędzić na wielu kosztach dodatkowych, takich jak komin,

osobne pomieszczenie kotłowni lub miejsce do przechowywania opału. A pompy ciepła typu powietrze-woda są niewiele droższe

od w pełni wyposażonej kotłowni. Również koszty utrzymania można zredukować praktycznie do zera, jeśli dodatkowo wyposa-

żymy budynek w instalację fotowoltaiczną.

Rys. 1. Schemat połączenia pompy ciepła Smart Grid Ready w wariancie ze sterowaniem i monitorowaniem zużytej energii

rynek-oferty

33

magazyn fotowoltaika 1/2020

nformacje o korzyściach wynikających z montażu pompy ciepła

i fotowoltaiki w jednym budynku znajdą Państwo w kampanii

społecznej „Dom bez rachunków”: http://www.dombezrachun-

kow.com. W tym artykule skupimy się nad tym, jak inteligentnie

połączyć ze sobą te dwa światy.

Rozwiązanie

Integrując pompę ciepła Smart Grid  Ready („SG Ready”)

z  funkcją zarządzania energią w  falownikach firmy Fronius,

możemy łatwo zwiększyć stopień zużycia własnej energii fotowol-

taicznej w gospodarstwie domowych. W tym celu łączy się falow-

nik z pompą ciepła poprzez jej wejście logiczne zasilania PV lub

zasilania tanią energią. Informuje to regulator pompy ciepła, kiedy

powinna podnieść temperaturę w budynku lub załadować zasob-

nik, aby wykorzystać jak najwięcej nadwyżek mocy fotowolta-

icznej. Pompa ciepła jest załączana przez falownik w tryb pracy,

który powoduje wzrost temperatury zadanej. Wielkość tego wzro-

stu jest różna w zależności od producenta i znajduje się w instruk-

cji obsługi odpowiedniej pompy ciepła.

W porównaniu do bezpośredniego sterowania pompą ciepła

przełączenie na tryb podwyższonej temperatury ma tę zaletę, że

parametry sterowania pompą ciepła (minimalne czasy pracy, usta-

wione czasy pracy, nastawy temperatury itp.) pozostają nienaru-

szone, a zatem komfort użytkownika nie jest ograniczony. Warun-

kiem wstępnym dla sterowania Smart Grid Ready jest jednak to,

że pompa ciepła musi być podłączona do tego samego punktu

zasilania energią, co falownik – tak jak pokazano to na rys. 1.

Pompy ciepła Smart Grid Ready

Wejście Smart Grid Ready pompy ciepła na podstawie sygna-

łów otrzymanych z zewnątrz (np. od OSD) może aktywnie wpły-

wać na jej tryb pracy. Wszystkie pompy ciepła Smart Grid Ready

mają cztery tryby pracy, z  których Fronius zaleca przełącza-

nie między trybem 2 i 3. Przełączanie jest realizowane poprzez

zamknięcie zewnętrznego przekaźnika, który jest wysterowany

przez falownik Fronius.

Stan pracy 1: BLOKADA

Stan pracy 2: NORMALNY

Stan pracy 3: PODWYŻSZONY

Stan pracy 4: PODWYŻSZONY

I WYMUSZAJĄCY

WŁĄCZENIE

Połączenie

Sterowanie wejściem Smart Grid  Ready

pompy ciepła jest realizowane za pomocą cyfro-

wego wyjścia zarządzania obciążeniem na kar-

cie Datamanager 2.0. W  tym celu wykorzysty-

wane jest jedno wejście Smart Grid Ready pompy

ciepła, które przełącza między trybem pracy 2

(normalne działanie: przekaźnik otwarty) i  try-

bem pracy 3 (zwiększona praca: przekaźnik

zamknięty). Zmiana między trybami pracy nastę-

puje automatycznie, w zależności od ustawionego

algorytmu regulacji. Do sterowania kartą Data-

manager można wykorzystać wartość mocy w punkcie zasilania

budynku (np. nadwyżka energii) lub bezpośrednio wartość mocy

wyjściowej falownika. Zalecamy jednak sterowanie na podstawie

wartości mocy w punkcie zasilania budynku, ponieważ uwzględ-

niane jest zużycie energii wszystkich odbiorników domowych,

które jest tutaj rejestrowane przez licznik inteligentny Fronius

Smart Meter.

Monitorowanie zużycia energii przez pompę ciepła

Falowniki Fronius zawierają funkcję Fronius Energy Profiling,

która w połączeniu z dodatkowymi licznikami inteligentnymi Fro-

nius Smart Meter, oprócz monitorowania zużycia energii w całym

budynku, pozwala na szczegółowe monitorowanie zużycia energii

aż do trzech wybranych odbiorników. Dzięki temu dane pomia-

rowe dotyczące produkcji i konsumpcji energii wyświetlanie są

w jednym miejscu: na portalu monitorującym Solar.web.

Więcej szczegółowych informacji na temat sterowania pompą

ciepła z  instalacji fotowoltaicznej znajdą Państwo na stronie

https://www.forum-fronius.pl

Fronius Polska Sp. z o.o.

ul. G. Eiffela 8

44-109 Gliwice

tel. 32 621 07 00

pv-sales-poland@fronius.com

www.fronius.pl

Rys. 2. Przykładowa prezentacja danych dotyczących produkcji i zużycia energii na portalu Solar.Web

rynek-oferty

34

magazyn fotowoltaika 1/2020

Instalacje komercyjne i przemysłowe oraz

instalacje dla podmiotów użyteczności publicznej

System PV dla użytkowników publicznych ma zastosowanie

na gęsto zaludnionym terenie i jest systemem trójfazowym. Ma

on wyższe napięcie stałe niż w przypadku instalacji PV budyn-

ków mieszkalnych, dlatego bardzo ważne dla klientów jest ostrze-

ganie (monitoring awarii) i  ochrona generatora DC. Z  drugiej

strony, urządzenia elektryczne w sektorze publicznym mają bar-

dzo wysokie wymagania co do jakości energii, dlatego klienci pre-

ferują falowniki, które mogą wytwarzać energię wysokiej jakości.

Wreszcie, udogodnienia w zakresie eksploatacji i konserwacji oraz

stabilność systemu są również dodatkowymi możliwościami, na

które podmioty użyteczności publicznej często zwracają uwagę,

ponieważ odnoszą się one do korzyści płynących z elektrowni.

Elektrownia naziemna

Wielkopowierzchniowa elektrownia naziemna jest bardzo

dużym projektem, więc jej koszt całkowity jest ważnym czyn-

nikiem. Klienci wolą mieć możliwość zoptymalizowania pro-

jektu systemu i dostarczenia rozwiązań, które pomogą zreduko-

wać uśredniony koszt energii elektrycznej (LCOE – ang. leve-

lized cost of electricity). Ponadto ze względu na jej wiel-

kość klienci mają nadzieję na możliwość korzysta-

nia z cyfrowej i inteligentnej platformy obsługi

i konserwacji, która poprawi ekonomikę i efek-

tywność późniejszej eksploatacji.

Rozwiązanie o  niskim LCOE dla dużych

elektrowni naziemnych opartych na produk-

tach 5G pozwala również klientom uzyskiwać

lepsze wyniki ekonomiczne i stosować zaawan-

sowane rozwiązania.

Niezawodne urządzenia Solis

Falownik Solis-110K-5G został zaprojek-

towany specjalnie w  celu osiągnięcia niskiego

poziomu LCOE w  instalacjach fotowoltaicz-

nych, co pomaga zwiększyć przychody z systemu,

przy zastosowaniu bardziej inteligentnego, nieza-

wodnego, wydajnego i bezpiecznego rozwiązania.

Urządzenie łączy w  sobie wysoką gęstość

śledzenia punktu mocy maksymalnej 100  MPPT/MW i  mak-

symalną sprawność 98,7%, a jednocześnie umożliwia zwiększe-

nie stosunku DC do AC do 150%, aby zapewnić stały i stabilny

wzrost zysków i niższy LCOE. Dzięki temu system fotowoltaiczny

może wytwarzać bardziej stabilną moc wyjściową pod wpływem

promieniowania słonecznego. Właściwości te zapewniają prawie

3,5 proc. wzrostu produkcji energii w całym cyklu życia projektu.

Urządzenie obsługuje połączenia prądu stałego typu Y,

posiada ochronę AFCI (zabezpieczenie obwodu przed  powsta-

niem łuku elektrycznego DC) oraz kabel AC ze stopu aluminium

o dużej średnicy. Komunikacja ze sterownikiem PLC umożliwia

efektywną optymalizację projektu elektrowni i redukcję LCOE

systemu. Falownik zapewnia wsparcie dla kompensacji mocy

biernej w nocy, co może skutecznie rozwiązać problem kar pie-

niężnych nakładanych na komercyjne i  przemysłowe instalacje

PV z powodu niestandardowych współczynników mocy. Zastoso-

wanie technologii takich jak redukcja obciążenia przepięciowego

może zmniejszyć problem 40 proc. przepięć w sieci i tłumienie

prądu upływowego, co sprawia, że problemy z odłączeniem od sieci

na

skutek

zadziałania

Uznane na świecie falowniki fotowoltaiczne

Założona w 2005 roku firma Ginlong Technologies (kod giełdowy: 300763.SZ) jest jednym z najstarszych i największych producen-

tów łańcuchowych falowników fotowoltaicznych (falowników stringowych). Prezentowane pod marką Solis portfolio firmy wyko-

rzystuje innowacyjną technologię falowników łańcuchowych w celu zapewnienia najwyższej klasy niezawodności, która została

potwierdzona najbardziej rygorystycznymi międzynarodowymi certyfikatami.

rynek-oferty

35

magazyn fotowoltaika 1/2020

pojemnościowego prądu upływowego zmniejszają się o  prawie

50 proc., a to z kolei pozwala elektrowni fotowoltaicznej na sta-

bilne dostarczanie energii do sieci.

Ponadto falownik Solis-110K-5G może być wyposażony

w zabezpieczenie odgromowe prądu przemiennego klasy I, które

odprowadza prąd, gdy osiągnie on wartość w  zakresie ~100–

200 kA. W ten sposób urządzenie to zapewnia ochronę dachów

instalacji komercyjnych i przemysłowych, dużych obszarów nie-

użytków, obszarów przybrzeżnych, górskich i innych miejsc, gdzie

działają elektrownie słoneczne, na których to występują częste

wyładowania atmosferyczne.

Wreszcie, funkcja monitorowania i inteligentnej diagnostyki

krzywej prądowo-napięciowej zintegrowanej z  platformą inte-

ligentnego monitoringu Ginlong w chmurze pozwala na zakoń-

czenie diagnostyki pracy i  konserwacji instalacji komercyjnych

w ciągu 5 min, pomagając zlokalizować usterki, aby generować

raporty, umożliwiając dokładne monitorowanie elektrowni oraz

szybką eliminację usterek, co czyni eksploatację i  konserwację

systemu PV bardziej cyfrową, poprawia wydajność i  zmniejsza

koszty.

Falowniki Solis 125 kW i 250 kW 1500 V do instalacji na skalę

przemysłową to kompaktowe, wysoko wydajne i elastyczne falow-

niki stringowe spełniające większość wymagań.

Wymagania sieciowe i techniczne w Polsce

dotyczące falowników fotowoltaicznych

Obecnie obowiązujące w Polsce normy dotyczące podłączenia

do sieci oparte są głównie na europejskich normach EN 50549-1

2019 i EN 50549-2 2019. W porównaniu ze starą normą w zakre-

sie podłączenia do sieci – EN 50438, nowa norma dodaje inne

ważne wymagania techniczne, takie jak: podtrzymanie niskiego/

wysokiego napięcia, tolerancję zmiany częstotliwości, magazyno-

wanie energii o niskiej częstotliwości, charakterystyka ładowania

i rozładowywania, a także niektóre wymagania dotyczące jakości

energii, np.: ograniczenie mocy biernej, funkcja redukcji obciąże-

nia przepięciowego, podtrzymywanie napięcia zakłóceniowego

i bezprądowe ciągłe podłączenie do sieci.

Te wymagania techniczne koncentrują się na stabilności i przy-

jazności systemu, czemu służą np.: funkcja utrzymania przepięcia

przy podłączeniu do sieci, tłumienie prądu upływowego systemu

itd. Druga norma dotyczy systemu fotowoltaicznego w połącze-

niu z agregatem prądotwórczym zasilanym silnikiem wysokopręż-

nym w celu zapewnienia wsparcia urządzeń dużej mocy, gdy nie

ma sieci. Wszystkie te wymagania spełniają falowniki Solis.

Ginlong, dysponując globalnym łańcuchem dostaw oraz

światowej klasy możliwościami w  zakresie badań i  rozwoju

oraz produkcji, optymalizuje swoje falowniki Solis dla każdego

rynku regionalnego, serwisując i  wspierając klientów swoim

zespołem lokalnych ekspertów. Więcej informacji na temat

tego, jak firma Solis ekonomicznie zapewnia jakość przy jedno-

czesnej maksymalizacji niezawodności dla klientów indywidu-

alnych, komercyjnych i użytkowych, można znaleźć na stronie

www.ginlong.com.

Ningbo Ginlong Technologies Co., Ltd.

No. 57 Jintong Road, Binhai Industrial Park,

Xiangshan, Ningbo, Zhejiang, 315712,

P.R. China

Tel.: (+86) 574 6580 4299

sales@ginlong.com

www.ginlong.com

rynek-oferty

36

magazyn fotowoltaika 1/2020

Doświadczenie producenta

Jednym ze sposobów na upewnienie się, że dobrze zainwe-

stujemy pieniądze, jest sprawdzenie, czy marka oferująca moduł

znalazła się w  rankingu Bloomberg Tier 1. Jest to zestawie-

nie producentów modułów fotowoltaicznych, którzy spełniają

restrykcyjne kryteria stawiane przez banki i inwestorów. Obec-

ność na liście Tier 1 świadczy o wiarygodności i stabilności

finansowej firmy. Kondycja finansowa firmy, którą gwaran-

tuje ten ranking, nie powinna być jednak jedynym wyznacz-

nikiem wiarygodności. Warto zwrócić uwagę także na produ-

centów spoza tej listy, kierując się dodatkowymi wskazówkami

jakości:

––

Ile lat firma funkcjonuje na rynku – to informacja, która

może sugerować, jak długo firma testuje swoje rozwiązania

i rozwija technologie.

––

Jakie firma ma osiągnięcia – czy się rozwija, czy wprowadza

nowe produkty?

––

Jakie technologie produkcji wykorzystuje – czy są to tech-

nologie opatentowane?

Wybór modułów fotowoltaicznych

– na co zwrócić uwagę?

Moduły fotowoltaiczne to zakup na lata. Stając przed ich wyborem, warto odpowiedzieć sobie na pytanie, jaki budżet oraz jaką

powierzchnię możemy przeznaczyć na instalację PV. Najważniejszym kryterium, decydującym o wyborze modułów, powinna być

jednak ich jakość. Moduł niskiej jakości łatwo rozpoznać chociażby po wyraźnych różnicach w odcieniu poszczególnych ogniw,

niedolutowanych elementach, nierównych łączeniach albo pęcherzykach powietrza pod laminatem, które są niedopuszczalne. Co

jednak, jeśli jakości nie da się ocenić gołym okiem? Na co warto zwrócić uwagę?

Współpracujemy z  producentami obecnymi

na liście Tier  1, takimi jak SunPower, który

tworzy autorskie technologie łączenia ogniw

fotowoltaicznych wykorzystywane w  przemyśle

kosmicznym, stosowane w serii Maxeon. Swoim

klientom mocno rekomendujemy też mniej znaną

firmę SunLink PV, której nie znajdziemy w  tym

rankingu. Jest to globalny producent, posiadający

16-letnie doświadczenie w  produkcji modułów

fotowoltaicznych, którego jakość od  11 lat nas

nie zawiodła – mówi Sebastian Lendzion,

współzałożyciel firmy Soltec.

Fot. 1. Monokrystaliczny moduł fotowoltaiczny Trina

TSM-320DD06M.05, technologia: half-cut 120 ogniw

Fot. 2. Monokrystaliczny moduł fotowoltaiczny

SunPower Maxeon 3-390 Wp 40 mm, technologia:

back contact

Fot. 3. Monokrystaliczny moduł fotowoltaiczny

SunLink SL220-20M 345 Wp Black Frame, technolo-

gia: half-cut 120 ogniw

rynek-oferty

37

magazyn fotowoltaika 1/2020

Porównanie technologii łączenia ogniw fotowoltaicznych*

Rodzaj technologii \

porównanie

Lutowane

Klejone

Szeregowe

(np. 60-, 72-ogniwowe)

Szeregowo-równoległe

(np. 120 ogniw half-cut)

Back-contact

Shingled 

– struktura gontu

Zalety

––

Najstarsza i najdłużej

funkcjonująca na rynku

technologia.

––

Ogniwo łączone

szeregowo oraz 3 diody

bypass jako ochrona

przed wpływem

częściowego

zacienienia.

––

Najniższa cena.

––

Mniejszy wpływ

zacienienia

na wydajność

całego modułu

w porównaniu

do technologii

szeregowego

łączenia ogniw.

––

Optymalizacja

strat prądu

dzięki ogniwom

przeciętym na pół

i łączeniu w dwa

równoległe szeregi.

––

Nieco wyższa

sprawność

w stosunku

do modułów

szeregowych

60-ogniwowych.

––

Sprawdzona i opatentowana

technologia – ogniwo krzemowe

na miedzianym podłożu.

––

Bieguny wyprowadzone

pod spodem ogniwa.

––

Maksymalne wykorzystanie

powierzchni ogniwa dzięki braku

zasłaniających szyn zbiorczych,

tzw. busbarów.

––

Wysoka odporność na

mikropęknięcia.

––

Sposób łączenia ogniw

minimalizuje ryzyko

powstawania hotspotów.

––

Zminimalizowany stres termiczny

przy lutowaniu ogniw do

miedzianego podłoża.

––

Najwyższa potwierdzona

trwałość > 93,75% mocy

początkowej po 22 latach.

––

Najwyższa sprawność ogniw

do 22,6%.

––

Najnowsza technologia klejenia

ogniw zapożyczona z przemysłu

kosmicznego.

––

Efektywne wykorzystanie

powierzchni ogniwa dzięki

braku szyn zbiorczych, tzw.

busbarów.

––

Najdoskonalsza konstrukcja

łączenia ogniw fotowoltacznych

– najmniejszy wpływ

zacienienia na wydajność

modułu (6 równolegle

połączonych szeregów ogniw +

3 diody bypass).

––

Minimalny stres termiczny

podczas produkcji ogniwa (brak

lutowania).

––

Podparcie ogniwa na całej jego

długości rozkłada równomiernie

naprężenia mechaniczne, co

przekłada się na minimalne

ryzyko generowania pęknięć.

––

Estetyczny, jednorodny kolor.

Wady

Największa wrażliwość na

zacienienie w stosunku do

innych technologii.

Duża liczba połączeń między

ogniwami – większe ryzyko

uszkodzeń mechanicznych.

Najwyższa cena.

 

Cena w skali 1-4

(4 = najwyższa)

Maksymalna

sprawność

––

do ok. 20%

(ogniwo typu P)

––

do 20,7%

(ogniwo typu N)

do ok. 20% (ogniwo typu P)

do 22,6% (ogniwo typu N)

do ok. 20% (ogniwo typu P)

Podatność na

uszkodzenia

mechaniczne

w skali 1–4

(4 = najwyższa)

Degradacja

––

0,5–0,7% na rok

(ogniwo typ P)

––

0,5–0,36% na rok

(ogniwo tym N)

0,5–0,7% na rok

(ogniwo typ P)

0,25% na rok > 93,75% mocy początkowej

po 25 latach

0,4% na rok

* Opracowanie własne SOLTEC na podstawie analizy najpopularniejszych na rynku modułów fotowoltaicznych zbudowanych z ogniw krzemowych.

Certyfikaty i badania

Istotnym kryterium jest testowanie i badanie modułów foto-

woltaicznych przez producenta. Możemy zwrócić uwagę np. na to,

czy sprzęt był testowany pod kątem odporności korozyjnej oraz

zwiększonej odporności mechanicznej (> 5400 Pa) i czy posiada

certyfikaty w tym zakresie. Warto pamiętać, że krzem – materiał,

z którego zbudowane są ogniwa fotowoltaiczne – jest materiałem

bardzo kruchym i podatnym na uszkodzenia. Podczas produkcji,

montażu lub w transporcie może dojść do powstania mikropęk-

nięć, które, zwiększając się wskutek codziennej eksploatacji, mogą

prowadzić do uszkodzenia ogniwa (np. wytworzenia się tzw. hot-

spotu), a w efekcie i całego modułu.

rynek-oferty

38

magazyn fotowoltaika 1/2020

SOLTEC

ul. Wólczyńska 133

01-919 Warszawa

tel. 22 864 89 90

biuro@soltec.pl

www.soltec.pl

Sprawność modułu fotowoltaicznego

Wykorzystywane przez producentów technologie przekła-

dają się na sprawność modułu fotowoltaicznego. Jest to jedna

z najważniejszych wartości mówiących o efektywności dzia-

łania modułu fotowoltaicznego – czyli o  tym, jak dobrze

przetwarza on światło słoneczne na użyteczną energię elek-

tryczną. Mianem sprawności określa się stosunek chwilowej

mocy elektrycznej do promieniowania słonecznego padającego

na moduł. Informacja nt. sprawności jest zawsze dostępna na

kartach produktowych, jednak często mylona jest z wydajnością

modułów. Moduł o mocy 400 W i wymiarach 1690 × 1046 mm

może osiągać ponad 22% sprawności, tymczasem moduł o więk-

szej mocy (405 W) i większych wymiarach (2067 × 998 mm)

może osiągać znacznie niższą sprawność (19,6%). Wpływ na

sprawność ma wiele innych czynników, m.in. materiał, z którego

wykonane są moduły, struktura modułu, wykorzystana techno-

logia oraz jakość łączenia ogniwa fotowoltaicznego.

Technologia łączenia ogniw fotowoltaicznych

Technologia łączenia ogniw fotowoltaicznych ma wpływ na

ostateczny uzysk mocy pojedynczego modułu oraz całej instala-

cji. Więcej informacji - patrz tabela na str. 37.

Współczynnik temperaturowy

Deklarowana przez producenta moc, z jaką pracuje moduł foto-

woltaiczny, określana jest w tzw. standardowych warunkach testo-

wych (STC). W  warunkach naturalnych promieniowanie sło-

neczne i temperatura zmieniają się w większym zakresie. Krzem ma

ujemny współczynnik temperaturowy, co oznacza, że wraz ze wzro-

stem temperatury modułu jego moc będzie spadać. Z tego powodu

podczas zakupu trzeba zwrócić uwagę na współczynnik tempera-

turowy mocy modułu. Informuje on o tym, jak moduł będzie się

zachowywał w gorszych warunkach, czyli w podwyższonej tem-

peraturze. Im jest on bliższy zera, tym moc modułu fotowoltaicz-

nego będzie większa, np. współczynnik -0,4%/K jest gorszy od war-

tości -0,3%/K°C. Nawet tak niewielkie różnice mają wpływ na

uzysk wyprodukowanej energii i wydajność całego systemu.

Gwarancja

Często to czas trwania gwarancji decyduje o wyborze modułu

fotowoltaicznego – im dłuższa, tym lepiej. Warto jednak spraw-

dzić, co zostało zawarte w jej warunkach oraz jakie wsparcie ofe-

ruje producent. Jak wygląda kwestia kosztów zwrotu sprzętu i jego

badania? Ile czasu pozostaje na reklamację? Z kim można skontak-

tować się w przypadku chęci reklamacji produktu – jak dużą sieć

sprzedaży posiada producent? Te kwestie pozwolą oszacować, czy

skorzystanie z warunków gwarancji nie niesie za sobą dodatko-

wych kosztów, które mogą przewyższać koszt zakupu.

Planując inwestycję  w instalację PV, musimy mieć świado-

mość, że moduły są tylko jednym z jej elementów. Rzeczywisty

wpływ na ostateczną jakość, koszt i  efektywność funkcjonowa-

nia instalacji mają wszystkie jej elementy. Warto znaleźć partnera

biznesowego, który posiada wieloletnie doświadczenie w zakre-

sie doboru sprzętu i  projektowania instalacji fotowoltaicznych,

a także testował różne rozwiązania.

Masz pytania? – wejdź na www.soltec.pl i  skontaktuj się

z nami.

Decydując się na zakup danego modułu foto-

woltaicznego, warto zapytać sprzedawcę o  to,

czy jego producent posiada własną linię produk-

cji, czy kontroluje jakość wytwarzania sprzętu

we  własnych fabrykach, czy tylko oznacza go

własnym logotypem? Obserwujemy niebez-

pieczny trend powstawania pseudoproducentów

PV, którzy firmują moduły fotowoltaiczne własną

marką, jednak nie mają kontroli nad procesem

produkcji, a co za tym idzie, nie dają gwarancji

jakości. Produkcja modułów PV wymaga wyso-

kich nakładów finansowych. Trzeba zadać sobie

pytanie, czy nazbyt tani moduł kuszący wielo-

letnią gwarancją i deklarowanymi dobrymi parametrami faktycznie będzie

równie niezawodny co droższe modele od producenta, który w pełni kontro-

luje proces produkcji. – dodaje Waldemar Bajbak, CEO i współzałoży-

ciel firmy Soltec.

rynek-oferty

39

magazyn fotowoltaika 1/2020

ażdego rodzaju instalacja foto-

woltaiczna z uwagi na swoją kon-

strukcję i usytuowanie jest narażona

na przepięcia powstałe w  wyniku

uderzenia pioruna lub na uszkodze-

nia powstałe w wyniku przepięć indu-

kowanych. W  celu ochrony przeciw-

przepięciowej najważniejszych urządzeń

instalacji, to jest falowników DC/AC, syste-

mów monitorowania oraz samych modułów, stosuje się zgodnie

z  zaleceniami zawartymi w  normie PN-HD 60364-7-712 oraz

w specyfikacji technicznej CLC/TS 50539-12 specjalne ogranicz-

niki przepięć dedykowane do pracy przy napięciu stałym DC.

Na szczególną uwagę zasługują rozwiązania

firmy CITEL do pracy przy napięciu max.

1500 V DC: ograniczniki typu T1 + T2

kombinowane oraz typu T2, wykonane

w unikalnej technologii VG, gdzie w każ-

dym biegunie oprócz warystora znajduje

się połączony z nim szeregowo iskiernik

gazowy. Pozwala to na uzyskanie ponad-

przeciętnego poziomu ochrony i bardzo

krótkiego czasu reakcji urzą-

dzenia (<  25  ns). Na ogra-

niczniki wykonane w tech-

nologii VG firma CITEL udziela 10 lat

gwarancji producenta.

W

instalacjach

fotowoltaicz-

nych, gdzie liczba łańcuchów prze-

kracza trzy, należy stosować zabezpie-

czenia przetężeniowe. Norma przed-

miotowa IEC60269 cz.  6 definiuje

jasno wymagania dla wkładek topiko-

wych o  charakterystyce gPV stanowią-

cych podstawowe zabezpieczenie prze-

ciwzwarciowe (przed prądem wstecznym)

w każdym łańcuchu. Do ochrony urządzeń,

w tym głównie przewodów, wykorzystuje

się więc wkładki cylindryczne 10 × 38 gPV

na napięcie do 1000  V  DC montowane

w  specjalnych podstawach rozłączalnych (szyna TS35) na obu

biegunach: dodatnim oraz ujemnym. Opisane powyżej zabezpie-

czenia umieszcza się obok

ograniczników

przepięć

w  skrzynce przyłączenio-

wej PV o  napięciu izola-

cji 1500  V  DC i  stopniu

ochrony IP65 usytuowa-

nej pomiędzy modułami

a falownikiem.

W przypadku dużych

instalacji, gdzie prądy z  poszcze-

gólnych

łańcu-

chów sumują się we wspólnej gałęzi,

jako II stopień zabezpieczeń sto-

suje się wkładki typu NH gPV 750-

1500VDC umieszczone w  odpo-

wiednich podstawach lub rozłączni-

kach bezpiecznikowych. Tego typu

zabezpieczenia umożliwiają budo-

wanie dużych rozdzielnic zasilają-

cych farmy fotowoltaiczne o  mocy

powyżej kilkuset kilowatów.

Więcej informacji na temat zabez-

pieczeń instalacji fotowoltaicznych na

stronie www.jeanmueller.pl

Zabezpieczenia przetężeniowe

i przeciwprzepięciowe nowej generacji dla

instalacji fotowoltaicznych PV

W ostatnich kilku latach nastąpił w Polsce gwałtowny przyrost mocy przyłączeniowej z instalacji fotowoltaicznych. W roku 2019

przekroczona została granica 1 GW i wartość ta stale rośnie. Przybywa zarówno instalacji naziemnych, jak i tych montowanych na

dachach budynków.

JEAN MUELLER POLSKA Sp. z o.o.

Ul. Krótka 4

02-293 Warszawa

Tel. 22 7517901

info@jeanmueller.pl

www.jeanmueller.pl

rynek-oferty

magazyn fotowoltaika 1/2020

40

W tym roku Corab zaprezentował instalatorom kilka nowo-

ści, zwłaszcza w  konstrukcjach na dachy płaskie. Olsztyńska

firma skupiła się na kilku ważnych w branży aspektach: szybkości

i łatwości montażu, ograniczeniu liczby elementów do minimum

oraz bezpiecznemu użytkowaniu konstrukcji przez długie lata.

Jeden z nowych systemów – PB-08, czyli dedykowany na dachy

płaskie pokryte membraną – właśnie wszedł do sprzedaży. Już cie-

szy się dużym zainteresowaniem instalatorów.

System pozytywnie zaskoczył instalatorów

Nowe systemy na dachy płaskie to efekt programu badawczo-

-rozwojowego firmy Corab. Projekt zakłada szereg analiz i badań,

w tym badań tunelowych wespół z Instytutem Lotnictwa, i  opra-

cowanie lekkich systemów umożliwiających montaż na dotych-

czas niedostępnych dachach. Dodatkowo powstał program (apli-

kacja) do przewidywania obciążeń wiatrem konstrukcji mocują-

cych moduły fotowoltaiczne. Projekt angażuje nie tylko inżynierów

firmy Corab, ale również specjalistów z Politechniki Warszawskiej.

Corab jako firma z blisko 30-letnim doświadczeniem w bizne-

sie nigdy nie idzie na skróty. Producent podkreśla, że każdy sys-

tem podlega wielu badaniom i testom, a potem przechodzi certy-

fikację. Komponenty wykonane są jedynie z najlepszych materia-

łów na specjalnie dostosowanych liniach produkcyjnych, aby kon-

strukcje były jeszcze trwalsze i wytrzymalsze.

– Wybraliśmy materiały, które sprawdzą się bezawaryjnie na insta-

lacjach fotowoltaicznych. Podstawą naszej produkcji jest Magnelis.

Jest to specjalna powłoka antykorozyjna, która gwarantuje nawet do

25 lat gwarancji. Należy jednak pamiętać, że tak długi okres jest moż-

liwy tylko wtedy, gdy stal jest odpowiednio obrabiana zgodnie z zale-

ceniami producenta. Dostosowaliśmy naszą produkcję oraz profilarki,

aby zachować właściwości tego materiału – objaśnia Henryk Biały,

prezes w Corab.

Do produkcji konstrukcji wykorzystano również specjalny

materiał wzmocniony włóknem szklanym odpornym na promie-

nie UV i inne warunki atmosferyczne. Materiał ten firma stosuje

od ponad 20 lat do produkcji elementów anten satelitarnych.

System PB-088 – przyszłość dachów

membranowych

Corab PB-088 to inteligentny system mocowania modułów

na dach płaski. Do produkcji konstrukcji wykorzystano również

specjalny materiał wzmocniony włóknem szklanym odpornym na

promienie UV i inne warunki atmosferyczne. Materiał ten firma

stosuje od ponad 20 lat do produkcji elementów anten satelitar-

nych. To doskonałe połączenie wzmocnionej stali, którą wyróżnia

duża wytrzymałość i odporność na korozję. Połączenie wzmoc-

nionego tworzywa ze stalą pokrytą powłoką Magnelis pozwala na

uzyskanie długoletnich gwarancji nawet do 25 lat.

Przypomnijmy: Magnelis to innowacyjna powłoka antykoro-

zyjna, która gwarantuje odporność stali na korozję i elektrokorozję.

Zastosowanie tego rozwiązania pozwala na uzyskanie gwarancji

nawet do 25 lat. Posiada ono zdolności samoregeneracyjne. Rysy

i uszkodzenia na powierzchni stali się zasklepiają.

– Brakowało w  Polsce bezpiecznego systemu na dach membra-

nowy, którym pokryte są często np. zakłady produkcyjne lub hale maga-

zynowe. Stworzenie tego rozwiązania wymagało zaawansowanych

badań, m.in. w tunelu aerodynamicznym, oraz konsultacji z producen-

tami membran. Teraz mamy pewność, że nasz produkt spełnia wyma-

gania najbardziej wymagającego klienta – mówi Paweł Wiktorowicz

z firmy Corab.

Konstrukcja pozwala na bezpieczny montaż na dachu pokry-

tym membraną. Została przebadana pod  kątem aerodynamicz-

nym i spełnia wszystkie restrykcyjne normy. Corab postawił na

bardzo szybki montaż niczym klocki lego. System jest bardzo

łatwy w transporcie dzięki krótkim i lekkim elementom. Warto

zwrócić uwagę również na szybkość montażu dzięki zastosowaniu

w całym systemie tylko jednego rodzaju śruby.

Corab to polski producent konstrukcji fotowoltaicznych.

Dzięki otwarciu nowoczesnego centrum logistycznego w  Olsz-

tynie zwiększył swoją powierzchnię magazynową do 10 000 m2.

Stale inwestuje również w park maszynowy w swoim zakładzie

produkcyjnym. Produkcja oparta jest na automatycznych i półau-

tomatycznych procesach produkcyjnych.

Nowa era systemów na dachy płaskie

Montaż modułu na dachu płaskim w  czasie krótszym niż 30 sekund. Bezpieczeństwo potwierdzone w  badaniach laboratoryj-

nych oraz tunelowych. Nowe systemy na dachy płaskie biją rekordy sprawności montażu. Polski lider w  produkcji konstrukcji

fotowoltaicznych Corab zaskoczył po raz kolejny.

Corab Sp. z o.o.

ul. Michała Kajki 4

10-547 Olsztyn

corab@corab.com.pl

tel. 89 535 17 90

www.fotowoltaika.corab.eu

rynek-oferty

41

magazyn fotowoltaika 1/2020

ażdy, kto jest dłużej związany z branżą foto-

woltaiczną, ma świadomość, że instalator

i jakość jego pracy to – obok komponentów –

bardzo istotne, a może i najważniejsze aspekty

instalacji.

Co z  tego, że będziemy mieć wyso-

kiej jakości komponenty, jeśli praca zosta-

nie wykonana niedostatecznie… O  jako-

ści pracy instalatora decydują z jednej strony

jego wykształcenie i doświadczenie, a z dru-

giej strony wyposażenie, czyli odpowied-

nie narzędzia pracy, zabezpieczenia, ubranie

i również obuwie.

Warto zainwestować w profesjonalne obuwie

Instalator pracujący na dachu klienta w obuwiu sportowym

nie wzbudza zaufania. To nie tylko mało profesjonalne, ale przede

wszystkim wręcz niebezpieczne. Inwestycja w odpowiednie obu-

wie jest nie tylko inwestycją w wizerunek firmy, ale przede wszyst-

kim w bezpieczeństwo pracowników, bo to oni stanowią główny

kapitał każdej firmy. Co daje długoterminowo oszczędność na

obuwiu, jeśli przydarzy się nieszczęśliwy wypadek i pracownik na

wiele tygodni lub miesięcy będzie na zwolnieniu lekarskim? Czy

firma na tym zyska? Zdecydowanie nie. Warto inwestować w bez-

pieczeństwo pracy instalatorów, tym bardziej że zapotrzebowanie

na ich pracę jest coraz większe i będzie nadal rosło.

Zalety obuwia Dachdecker

Austriacka firma SCHÜTZE-SCHUHE oferuje instalatorom

optymalne obuwie do prac na dachach – buty Dachdecker. Tak

o butach Dachdecker mówi instalator Mariusz Jasiński: – Prowa-

dzę działalność gospodarczą specjalizującą się w  montażu instalacji

fotowoltaicznych. Praca do bezpiecznych nie należy w związku z wyso-

kościami i dachami, na których jest wykonywana. Mając na uwadze tro-

skę o zdrowie i rodzinę, zależało mi na bezpieczeństwie w miejscu pracy.

W  tym celu poszukiwałem profesjonalnych rozwiązań, które zapew-

nią mi bezpieczeństwo na dachach. W październiku 2019 roku zde-

cydowałem się na zakup obuwia dekarskiego SCHÜTZE-SCHUHE -

i był to strzał w dziesiątkę. Zakupione obuwie posiada miękką gumę

na podeszwie, która poprzez zwiększoną przyczepność do dachów typu

blacho-dachówka pozwala mi na stabilne poruszanie się po dachu bez

poślizgów. Obuwie zostało sprawdzone w warunkach deszczu – efekt

poślizgów znacznie się zmniejszył nawet w przypadku mokrej blachy.

Ponadto byłem mile zaskoczony komfortem poruszania się w obuwiu

– nie spodziewałem się, że coś, co jest przeznaczone do poprawy bez-

pieczeństwa pracy, może być tak wygodne. W  obuwiu SCHÜTZE-

-SCHUHE nawet po 10-godzinnej pracy na drabinie nie odczuwałem

bólu stóp, który wynikałby z pracy na szczeblach drabiny. I jeszcze coś,

o czym warto wspomnieć, a co przemawia na korzyść tego obuwia:

wysoka cholewka zabezpieczająca przed skręceniami kostki i lek-

kość obuwia. Polecam obuwie SCHÜTZE-SCHUHE wszyst-

kim, którzy cenią sobie bezpieczeństwo i  wygodę podczas

pracy na różnego rodzaju dachach.

Buty Dachdecker mają doskonałe wła-

ściwości antypoślizgowe dzięki spe-

cjalnej podeszwie DUO-SOFT-GRIP

(guma PUR) zgodnie z  normą PN

ISO 20347: 2012, specjalny profil ze

175 korkami o  ostrych krawędziach.

Podeszwa zewnętrzna jest z  kauczuku

nitrylowego – odporna na ścieranie,

działanie drobnoustrojów i  kwasów,

oleju i paliwa, a także na wysokie temperatury do 300 °C zgod-

nie z  normą PN ISO 20347:2012. Korpus obuwia jest wyko-

nany z pianki poliuretanowej, co sprawia, że jest lekki, amorty-

zujący trwale i elastyczny. Buty mają wkładkę ze stali nierdzew-

nej odporną na przebicie. Wkładka jest wymienna z zagłębieniem

pod piętę i wyprofilowanym podparciem łuku podłużnego stopy,

wyprofilowana anatomicznie, pochłania wilgoć. Dodatkowo

wkładka oddycha, jest antybakteryjna i nadaje się do prania. Buty

Dachdecker są dostępne w dwóch opcjach : S3 z podnoskiem oraz

O3 bez podnoska. 

– Firma SCHÜTZE-SCHUHE zaopatruje 80% rynku krajów

europejskich w buty dekarskie – mówi Wojciech Pytel, przedstawi-

ciel firmy na Polskę.

Wysoka jakość butów Dachdecker jest potwierdzana przez

wielu instalatorów, firma dostaje codziennie wiele pozytywnych

opinii, takich jak ta: „Bardzo dziękuję za dostarczenie butów

dekarskich dla naszej ekipy instalatorów, obuwie godne polecenia

zapewniające bardzo dobrą przyczepność do powierzchni dachu

oraz wysoki komfort użytkowania; sztywna podeszwa sprawdza

się zarówno podczas pracy na dachu, jak i na rusztowaniu czy dra-

binie; najwyższa jakość – jeszcze raz dziękuję” – pisze instalator

Jacek Gaik z firmy Allmax Sp. z o.o..

Firma SCHÜTZE-SCHUHE będzie obecna na targach

SAWO w  Poznaniu w  dniach 18–20 listopada 2020 roku

w pawilonie 3A. Zainteresowanych serdecznie zapraszamy do

odwiedzenia naszego stoiska.

Instalatorze – w czym na dach?

Branża fotowoltaiczna w Polsce rozwija się jak nigdy dotąd i bije rekord za rekordem. Powstaje coraz więcej firm instalujących foto-

woltaikę, jednak mimo dobrej sytuacji rynkowej jest wiele rzeczy, które należy zoptymalizować. Z jednej strony to jakość instalacji

fotowoltaicznych, a z drugiej – przygotowanie i wyposażenie samych instalatorów.

W-BAU

Uszew 496

32-865 Uszew

info.schuhe.pl@gmail.com

www.schuetze-buty.pl

rynek-oferty

42

magazyn fotowoltaika 1/2020

irma EKO-WIATR BIS została założona w 2007 roku przez

doświadczonych specjalistów z  zakresu energetyki wiatro-

wej. Od tego czasu szybki rozwój firmy umożliwił prowadzenie

działalności związanej z  szeroko rozumianą energetyką odna-

wialną na terenie całej Polski. W zakres działalności firmy wcho-

dzą obsługa i pełnienie kompleksowej funkcji operatora farm wia-

trowych, wielkopowierzchniowych elektrowni fotowoltaicznych

wraz z towarzyszącą infrastrukturą elektroenergetyczną oraz sta-

cji elektroenergetycznych WN/SN, a  także konserwacja podle-

gających zgłoszeniu do Urzędu Dozoru Technicznego urządzeń

wchodzących w skład każdej turbiny wiatrowej.

Wieloletnie doświadczenie w  dziedzinie energetyki wiatro-

wej, wykwalifikowana kadra kierownicza oraz zespół pracowni-

ków doskonalących na bieżąco swoje umiejętności gwarantują

Profesjonalne mycie modułów

fotowoltaicznych

Firma EKO-WIATR BIS oferuje usługę mycia modułów fotowoltaicznych przy użyciu specjalistycznego sprzętu przeznaczonego do

tego celu. Jako pierwsza firma w Polsce posiada maszynę Roboklin 25 zaprojektowaną i zbudowaną przez włoską firmę Messersi,

przeznaczoną do mycia modułów fotowoltaicznych zamontowanych na wielkopowierzchniowych elektrowniach PV.

rynek-oferty

43

magazyn fotowoltaika 1/2020

rzetelne podejście do powierzonych zadań oraz wykonywanie ich

na wysokim, profesjonalnym poziomie w każdej dziedzinie dzia-

łalności firmy. Od początku istnienia EKO- WIATR najważniej-

szym celem, jaki firma stara się osiągnąć i do którego nieustannie

dąży, jest zadowolenie klienta, satysfakcja inwestora z powierzo-

nych zadań oraz przekonanie o profesjonalnym, sprawnym i rze-

telnym podejściu do realizowanych działań.

Kwalifikacje i uprawnienia zawodowe

W związku z  prowadzoną działalnością firma EKO-WIATR

BIS zatrudnia wykwalifikowanych pracowników posiadających

właściwe i  aktualne kwalifikacje oraz uprawnienia zawodowe

wymagane przepisami prawa polskiego oraz europejskiego, a w

szczególności:

––

uprawnienia budowlane w branży konstrukcyjnej, drogowej

i elektrycznej do kierowania robotami bez ograniczeń;

––

świadectwa kwalifikacyjne nadane przez Stowarzyszenie

Elektryków Polskich w  zakresie eksploatacji „E” i  dozoru

„D” dla danego rodzaju urządzeń, sieci i  instalacji

elektroenergetycznych NN, SN i WN;

––

szkolenia firmy Vestas uprawniające do samodzielnej pracy

na turbinach wiatrowych;

––

szkolenia firmy Schneider Electric Polska z obsługi i prze-

glądu rozdzielnic SN typu RM6 wraz z  zabezpieczeniami

VIP30 i VIP35;

––

szkolenia firmy SONEL w zakresie urządzeń pomiarowych

oraz wykonywania pomiarów elektrycznych;

––

uprawnienia UDT do obsługi i konserwacji urządzeń trans-

portu bliskiego w zakresie obsługi i konserwacji podestów

ruchomych, wciągników oraz suwnic;

––

certyfikaty Global Wind Organisation;

––

szkolenia Power Climber Wind  uprawniające do obsługi,

remontu oraz przeglądu na poziomie producenckim

urządzeń;

––

szkolenia z zakresu BHP i PPOŻ;

––

szkolenia z zakresu ochrony środowiska;

––

licencje z zakresu zarządzania nieruchomościami.

Specjalistyczny sprzęt do mycia modułów

Roboklin 25 jest wielofunkcyjną, samobieżną maszyną gąsie-

nicową, która jest w stanie poruszać się po każdym, nawet najbar-

dziej niekorzystnym terenie. Duży zbiornik na wodę o  pojem-

ności 2400 l umożliwia umycie modułów fotowoltaicznych na

jednym obiekcie elektrowni fotowoltaicznej o  mocy 1 MW.

Do mycia modułów stosowana jest woda demineralizowana

poprzez użycie specjalistycznych, przeznaczonych do tego celu

biodegradowalnych preparatów renomowanych światowych pro-

ducentów. Teleskopowe ramię zakończone szczotką, która zapo-

biega zadrapaniom, o  długości do 4200 mm, pozwala na szyb-

kie i sprawne umycie znacznych powierzchni modułów w krót-

kim czasie. Elektroniczne sterowanie odległości układu myjącego

od modułów fotowoltaicznych – przy użyciu zestawu wmonto-

wanych czujników ultrasonicznych – pozwala na zapobiegnięcie

przypadkowym ruchom ramienia i uszkodzeniom modułów PV,

spowodowanych nierównym podłożem lub różnym kątem nachy-

lenia instalacji. Zraszacze rozmieszczone wzdłuż całkowitej dłu-

gości szczotki, zapewniają równomierne rozprowadzenie wody na

powierzchni tuż przed użyciem szczotki myjącej, poruszającej się

w dwóch kierunkach w zależności od kierunku jazdy maszyny.

Posiadając sprzęt, odpowiednio przeszkoloną przez produ-

centa kadrę oraz własny transport Firma EKO-WIATR BIS jest

w stanie wykonać usługę mycia modułów fotowoltaicznych w każ-

dym rejonie Polski.

EKO-WIATR BIS

ul. Jana Pawła II 52/452

98-200 Sieradz

tel. 43 822 08 31

www.ekowiatrbis.pl

rynek-oferty

44

magazyn fotowoltaika 1/2020

Z

roku na rok wzrasta liczba wystawców, w tym roku wśród nich

znaleźli się m.in.: Asat, Bruk-Bet, Corab, Defro, Garo, Hita-

chi, Huawei, Jean Muller, Keno, LG, Mitsubishi Electric Europe,

Noark Electric, PGE Dystrybucja, REC Solar, Solaris, Solarity,

Solgen, Soltec, T.Werk i Viessmann. Wszyscy uczestnicy wystawy

zgodnie podkreślali, że o odnawialnych źródłach energii najlepiej

dyskutować właśnie w Kielcach.

Wydarzenia towarzyszące

Podczas targów odbyło się wiele interesujących konferencji

branżowych, które cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem,

oraz konkursów, w tym Konkurs na Instalatora Roku.

O tytuł Instalatora Roku walczyło sześć firm. W trzech run-

dach pierwszego etapu starły się ze sobą: Solar Spot z PV System,

OZE Projekt z Sunsol oraz Helios Power z Bio-Energy. W finale

walczyły ze sobą drużyna PV System z Helios Power. Z tej rywali-

zacji zwycięsko wyszła firma Helios Power, która została tegorocz-

nym Instalatorem Roku.

Zaangażowanie i wysiłek firmy w ramach konkursu doceniono

nie tylko poprzez przyznanie tytułu; zwycięska drużyna otrzyma

również kompleksową instalację fotowoltaiczną o  mocy blisko

4 kW na komponentach Corab, SolarEdge, Q.Cells i Jean Mueller.

Za drugie miejsce PV System otrzymało konstrukcję na dach skośny

lub płaski firmy Corab oraz zestaw zabezpieczeń Jean Mueller.

Z  kolei trzeci na podium SunSol otrzymał również konstrukcję

Corab na dowolną instalację o mocy 4 kW na dach płaski lub skośny.

Energetyczne atrakcje

Zwiedzający podczas ENEX-u mieli okazję przejechać się

samochodami elektrycznymi na torze jazd pokazowych przygo-

towanym przez Forum Elektromobilności. Nie była to jednak

jedyna forma rozrywki, z  jakiej można było skorzystać. Wyda-

rzenie uświetnili wybitni sportowcy: olimpijka Weronika Nowa-

kowska, były reprezentant Polski w piłce ręcznej Mariusz Jurasik

oraz zawodnicy PGE VIVE Kielce – Dani Dujshebaev i Branko

Vujović.

Nagrody targowe

Podczas uroczystej gali zostały wręczone medale i wyróżnie-

nia. Fronius Polska otrzymał wyróżnienie za falownik Fronius

TAURO oraz medal za oryginalną, nowoczesną i kompleksową

prezentację firmy podczas targów. Medale w tej samej kategorii

otrzymali także: Solis, Corab oraz Solar Edge. Wyróżnienie za ele-

gancję i nowatorski styl wystąpienia targowego otrzymała firma

Afore.

Medalami targów ENEX 2020 nagrodzono także Bruk Bet

Solar oraz Solgen. Z kolei firma Soluxtec otrzymała wyróżnienie.

ENEX/ENEX Nowa Energia 2021 odbędą się w  dniach

24–25 lutego.

Rekordowa edycja targów ENEX/ENEX

Nowa Energia

Tegoroczne targi ENEX/ENEX Nowa Energia zakończyły się sukcesem. Wydarzenie miało miejsce w  Kielcach w  dniach

26–27 lutego. Swoją ofertę zaprezentowało 176 wystawców z 14 krajów. Na targi przybyło 8 tys. zwiedzających.

Targi Kielce S.A.

ul. Zakładowa 1, 25-672 Kielce

tel. 41 36 51 212

www.targikielce.pl

www.enex.pl

magazyn fotowoltaika 1/2020

rynek-nowości

Unikalny system mocowania modułów

Polski producent konstrukcji, firma Corab, wdrożyła i wprowadziła do sprzedaży uni-

kalny system mocowania modułów – bezklemowe rozwiązanie, które skraca czas

montażu nawet o połowę.

Innowacyjny system Corab Slide-In to bezśrubowe rozwiązanie do mocowania

modułów w konstrukcjach wolnostojących. Pozwala na montaż modułu w czasie

krótszym niż 30 sekund. Technologia dedykowana jest do wielkopowierzchniowych

elektrowni fotowoltaicznych. Pierwsze inwestycje już powstały i zbierają same pozy-

tywne opinie.

Dla inwestora najważniejsze są bezawaryjność i  bezpieczeństwo inwestycji, dla-

tego to rozwiązanie poddano licznym badaniom i testom. Podczas prac szczególną

uwagę poświęcono bezpieczeństwu mocowania w różnych warunkach atmosfe-

rycznych oraz odporności na wpływ wiatru i śniegu. System przeszedł pomyślnie

wszystkie badania i testy. Eliminuje skutki mikronaprężeń. Dzięki elastycznemu zaci-

skaniu redukowane jest ryzyko występowania hot spotów.

Firma Corab od  lat współpracuje z  największym producentem stali firmą

ArcelorMittal. Dzięki wspólnie wypracowanej technologii produkcji firma może

wystawiać oryginalną gwarancję ArcelorMittal. Wydanie poprzedzone jest m.in.

szczegółowym badaniem gruntu oraz analizą lokalizacji. Na potrzeby inwestycji

Corab może wykonać takie badania.

W ubiegłym roku firma rozbudowała linię produkcyjną o kolejne automatyczne pro-

filarki. Corab dwukrotnie zwiększył możliwości produkcyjne.

CORAB

Nowa generacja falownika

Firma GoodWe wprowadziła do swojej oferty nową generację falownika 10 W DT

o nazwie SDT G2. Urządzenie niebawem pojawi się na rynku polskim.

Falownik SDT G2 może zawierać wyłącznik przeciwpożarowy AFCI, a także ulep-

szony terminal wykrywania temperatury. Dodatkowo

wysoka wydajność (98,3%), zwiększone

możliwości przewymiarowania genera-

tora do 50% DC oraz możliwość przecią-

żenia o 10% AC świadczą o dobrej jako-

ści urządzenia. Ponadto wtykowe złą-

cze AC jest łatwe w obsłudze i konser-

wacji.

Cechy urządzenia: wydajność do

98,3% maks., kompatybilny z modu-

łami bifacial, 50% przewymiarowa-

nia wejścia DC, 10% przeciążenie

wyjścia AC, przerywacz obwodu

zwarcia łukowego Dual-MPPT.

GOODWE

The World’s Leading

Exhibition for

the Solar Industry

MESSE MÜNCHEN,

GERMANY

From solar cells and solar power plants to inverters

Access international markets and new business models

Key technological innovations and industry trends

Meet 50,000+ energy experts from over 160 countries and

1,450 exhibitors at four parallel exhibitions

THE PLACE TO

GO FOR SOLAR

TECHNOLOGY

TRENDS

46

magazyn fotowoltaika 1/2020

rynek-aktualności-kraj

Pięciu uczestników przedstawiło najcie-

kawsze rozwiązania w programie GovTech

Polska w  ramach wyzwania TAURONA,

którym jest stworzenie aplikacji pozwa-

lającej na samodzielną ocenę możliwo-

ści zainstalowania na dachu domu insta-

lacji fotowoltaicznej. Finał przedsięwzię-

cia i wyłonienie laureata nastąpi już w tym

kwartale. Wyzwanie TAURONA polega

na stworzeniu systemu i aplikacji oceniają-

cej możliwość i potencjał montażu instala-

cji fotowoltaicznej (PV). Chodzi o rozwią-

zanie, które nie będzie wymagało od użyt-

kownika wiedzy specjalistycznej związa-

nej z konstrukcją dachu czy też usytuowa-

niem budynku względem stron świata. Do

wyzwania TAURONA w  obecnej edycji

programu zgłosiło ok. 50 potencjalnych

wykonawców.

Obecnie konkurs jest na półmetku dru-

giego etapu, w  którym ocenie podlegać

będzie pierwszy działający prototyp apli-

kacji. Oceniana będzie czytelność i  intu-

icyjność projektu interface’u, precyzja

działania narzędzia w zakresie typowania

dostępnej powierzchni dachu nierucho-

mości oraz koszt utrzymania aplikacji po

jej wdrożeniu.

Rezultatem działań podjętych w  ramach

przedsięwzięcia

ma

być

zwiększe-

nie udziału energii uzyskiwanej z  OZE,

w  szczególności z  modułów fotowolta-

icznych, w  całkowitym bilansie energe-

tycznym. Projekt prowadzi do zwiększe-

nia świadomości społeczeństwa w  zakre-

sie OZE i korzyści finansowych wynikają-

cych z użycia tej technologii, jak również

jej wpływu na zmniejszanie emisji CO2

powstającego przy konwencjonalnym pro-

cesie produkcji energii elektrycznej.

Program GovTech Polska ma na celu

umożliwienie współpracy ministerstwom,

samorządom, a  także spółkom Skarbu

Państwa ze startupami i małymi przedsię-

biorstwami, które mogą zostać wyłonione

jako docelowi wykonawcy zadań przygo-

towanych przez zleceniodawców.

Ponad  1000 ha gruntów zabezpieczyła

Grupa Kapitałowa PGE pod  instalacje

fotowoltaiczne (PV). Na tych terenach

będzie można zbudować elektrownie sło-

neczne o mocy przeszło 500 MW. Najwięk-

sze projekty zostaną zrealizowane w woje-

wództwach: lubelskim, lubuskim, łódzkim,

podkarpackim i zachodniopomorskim.

Umowy dzierżawy podpisano z  blisko

100 podmiotami. Są to zarówno prywatni

właściciele, jak i  jednostki samorządu

terytorialnego.

PGE Energia Odnawialna, odpowiedzialna

za realizację Programu PV w ramach całej

Grupy, nawiązała również współpracę

z wieloma instytucjami i przedsiębiorcami,

w  tym z  dużymi państwowymi firmami,

takimi jak: Grupa Azoty, PKP i KGHM Pol-

ska Miedź. Pod inwestycje fotowoltaiczne

trafiły ponadto tereny należące do PGE

Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna,

np. ok 100 ha nieużytków położonych przy

Elektrowni Bełchatów.

Wśród planowanych inwestycji są z jednej

strony małe, jednomegawatowe projekty,

takie jak: PV Bliskowice, PV Lesko, PV

Lutol1 i PV Lutol2, które wygrały ostatnią,

grudniową aukcję na sprzedaż energii elek-

trycznej w instalacjach odnawialnych źró-

deł energii. Z drugiej strony Grupa Kapita-

łowa PGE jest zainteresowana instalacjami

o mocy nawet ponad 100 MW. Takie moż-

liwości daje m.in. rozwijana etapowo inwe-

stycja na terenach Zespołu Elektrowni

Dolna Odra.

–  Szukamy płaskich, niezacienionych dzia-

łek o jak największej powierzchni, minimum

dwuhektarowych. Zależy nam na gruntach

czwartej, piątej i szóstej klasy, z bezpośrednim

dostępem do drogi i  stacją lub linią elektro-

energetyczną znajdującą się w jej najbliższym

otoczeniu – mówi Grzegorz Mośka, dyrek-

tor Departamentu Inwestycji OZE PGE

Energia Odnawialna.

Końcowy etap konkursu na aplikację dla fotowoltaiki

1000 ha gruntów pod instalacje fotowoltaiczne

Pierwsza polska firma

w SunSpec Alliance

Stilo Energy jako pierwsza polska firma

z  branży fotowoltaicznej dołączył do

SunSpec Alliance – globalnego zrzesze-

nia dążącego do stworzenia powszech-

nych standardów technicznych dla elek-

trowni słonecznych i  inteligentnych sieci

rozproszonych. Tym samym spółka weź-

mie udział w  światowej inicjatywie, która

ma na celu popularyzację taniej i efektyw-

nej fotowoltaiki opartej na innowacyjnych

rozwiązaniach technicznych. Zastosowanie

w instalacjach PV protokołu komunikacyj-

nego SunSpec, rozwijanego przez SunSpec

Alliance, jest wymagane przez polskich dys-

trybutorów energii elektrycznej.

W dynamicznej branży PV niezwykle

istotne jest stworzenie standardów tech-

nicznych, które umożliwią jej zrównowa-

żony rozwój na poziomie globalnym.

– Standaryzacja światowej fotowoltaiki jest

głęboko uzasadniona – mówi Mirosław Bie-

liński, prezes Stilo Energy. – Zróżnicowane

podejście do nowinek technologicznych jest

doskonale widoczne na stosunkowo niewiel-

kim rynku polskim. Tymczasem zastosowa-

nie standardowych rozwiązań jest kluczem do

rozwoju branży i utrzymania cen atrakcyjnych

dla klientów – dodaje.

Aspektów technologicznych w  świecie

fotowoltaiki jest sporo, a dotyczą one nie

tylko samych urządzeń i  instalacji, lecz

także tego, w jaki sposób komunikują się

one z siecią. To właśnie na tym odcinku

pojawia się najwięcej wyzwań.

– Zarządzający sieciami energetycznymi

coraz częściej podkreślają, że niezbędna

będzie możliwość sterowania mocą wyprodu-

kowaną na polskich dachach. Dlatego już dziś

oczekują instalowania urządzeń komunika-

cyjnych i wystandaryzowanych protokołów –

mówi Mirosław Bieliński.

Sunspec Alliance zrzesza ponad 100 podmio-

tów z całego świata reprezentujących branżę

energii słonecznej i  rozproszonej. Celem

Sunspec Alliance jest zmniejszenie kosztów,

promowanie innowacji i przyspieszenie roz-

woju fotowoltaiki poprzez wypracowanie

i przyjęcie wspólnych standardów informa-

cyjnych zapewniających interoperacyjność

systemu plug & play. Standardy SunSpec

dotyczą funkcjonowania elektrowni słonecz-

nych i magazynów energii w inteligentnych

sieciach – w tym systemów mieszkaniowych,

komercyjnych i na skalę użytkową.

Źródło:  infoWire.pl

Fot Tauron

magazyn fotowoltaika 1/2020

rynek-aktualności-kraj

Energy and  Infrastructure SME Fund  –

fundusz zarządzany przez Lords LB

Asset Management – planuje sfinali-

zować budowę 66 wielkopowierzch-

niowych

elektrowni

fotowoltaicznych

w  Polsce o  łącznej mocy zainstalowa-

nej co najmniej 65,5  MW w  lipcu 2020

roku. Projektem zarządza Sun Invest-

ment Group. Całkowity koszt projektu to

45 mln euro. Pierwsze 10 elektrowni PV

zostało podłączonych do sieci w  listopa-

dzie 2019  r. Łącznie w  ramach projektu

zostanie zainstalowanych 240 tys. modu-

łów fotowoltaicznych na 120 ha gruntów

w północno-wschodniej Polsce, na obsza-

rze czterech województw. Wszystkie insta-

lacje znalazły się wśród  wygrywających

w aukcjach na sprzedaż energii odnawial-

nej przeprowadzonych w 2018 r.

Źródło: money.pl

Rynek przywykł do systematycznego

spadku indeksu giełdowego spółek ener-

getycznych WIG Energia notowanych na

Giełdzie Papierów Wartościowych, ale rok

2020 zaczął się od niespotykanej wcześniej

skali spadków i  coraz większego rozdź-

więku pomiędzy wyceną giełdową a war-

tością księgową spółek elektroenergetycz-

nych. Koronawirus pogłębia spadki firm

skażonych nadmiarem węgla. Z  pewnym

wyjątkiem, po hossie w 2019 roku, także

w  styczniu br. na giełdzie ciągle jasno

świeciły spółki fotowoltaiczne, a od lutego

opierają się wirusowi.

Akcje spółek fotowoltaicznych notowa-

nych na polskiej giełdzie zaczęły od połowy

2019 roku piąć się w górę. Instytut Energe-

tyki Odnawialnej, analizując ten niezwy-

kle prężnie rozwijający się rynek i  towa-

rzyszącą mu hossę giełdową (szczegól-

nie widoczną na tle ogólnej bessy), posta-

nowił stworzyć pierwszy, autorski subin-

deks giełdowy WIG_PV. Indeks ten sku-

pia w sobie notowania spółek PV działa-

jących na giełdach NewConnect oraz na

głównym parkiecie GPW. Jest to przej-

rzysty i  prosty sposób na przedstawienie

sytuacji rynkowej branży fotowoltaicz-

nej, która zajmuje coraz to lepszą pozy-

cję. Indeks WIG_PV obejmuje notowania

od  początku 2019 roku, gdzie znakomi-

cie widoczny jest giełdowy boom. Wystą-

pił on w poprzednim roku na skutek przy-

rostu w mocy fotowoltaice i ku zaskocze-

niu większości analityków dał Polsce piąte

miejsce w UE w tym rankingu.

Perspektywy spółek zajmujących się foto-

woltaiką przekładają się na wzrosty ich

akcji na giełdach. Większość firm z branży

PV notowana jest na giełdzie NewCon-

nect. Jest to rynek dla małych i średnich

firm działających w obszarze nowych tech-

nologii. NewConnect otwarty został dla

dynamicznie rozwijających się przedsię-

biorstw, którym zastrzyk kapitału pozwoli

na awans do grona dużych spółek. W 2019

roku rekordowy wzrost ceny akcji jednej

ze spółek PV przekroczył 800%! Hossie

dały się ponieść także firmy notowane na

głównym rynku GPW. Za przykład może

posłużyć ML System, producent modułów

i  instalator systemów fotowoltaicznych,

którego akcje wzrosły o 35% w przeciągu

około jednego roku, a obecne zawirowania

na giełdach mniej dotyczą firm PV. Zjawi-

ska towarzyszące branży PV jest ewene-

mentem na tle dużych, tradycyjnych firm

energetycznych nękanych w sposób ciągły

głębokimi spadkami.

Patrząc na ostatnie notowania, zauwa-

żyć można tendencję zwyżkową indeksu

WIG_PV dla pierwszych 50 dni 2020

roku. Przykładowo 20 lutego wartość

PV_IEO w  stosunku do 1 stycznia była

wyższa o  ok. 80%. Ostatnie dni to nie-

znaczny spadek punktowy, związany

z  ogólnoświatowymi spadkami na gieł-

dach. W  skład  indeksu WIG_PV wcho-

dzą firmy mieszczące się w różnych miej-

scach łańcucha dostaw i łańcucha warto-

ści, co obrazuje dynamikę całej branży.

Wzrosty notują nie tylko sprzedawcy

modułów, firmy wykonawcze i  instala-

torskie, ale również przedsiębiorstwa zaj-

mujące się projektowaniem bądź dostawą

elementów montażowych oraz spółki

działające w  otoczeniu. Więcej eksperc-

kich analiz dotyczących nowego indeksu

spółek fotowoltaicznych będzie można

znaleźć w  VIII edycji raportu „Rynek

Fotowoltaiki w Polsce 2020”.

Źródło: IEO

Litwini uruchomią w Polsce elektrownie PV

Spółki fotowoltaiczne na giełdzie

48

magazyn fotowoltaika 1/2020

rynek-aktualności-kraj

Wawer stawia na ekologiczną energię i ogra-

niczenie kosztów zużycia energii. Warszaw-

ska dzielnica uzyskała prawie 1,5 mln zł na

montaż instalacji fotowoltaicznych w sied-

miu nowych lokalizacjach w ramach miej-

skich środków na walkę o czyste powietrze.

Nowe moduły będą montowane w tym roku

na budynkach: Urzędu Dzielnicy Wawer,

Wawerskiego Centrum Kultury, liceów

przy ul. Halnej i Alpejskiej, przedszkoli przy

Trakcie Lubelskim, Korkowej i Wilgi. Obec-

nie odnawialną energię z instalacji fotowol-

taicznych, w  ramach Wawerskiego Klastra

Energetycznego, wykorzystują szkoły pod-

stawowe przy ul. Króla Maciusia, Kadetów

i Przygodnej. Oprócz wsparcia wykorzysta-

nia energii odnawialnej, dzięki instalacjom

placówki ograniczają koszty zużycia energii

elektrycznej. Urząd planuje ogłoszenie prze-

targu w II połowie br.

Moduł Hanplast Solar™ SW Premium

Bifacial (HJT) został zwycięskim pro-

duktem Polskiej Wystawy Gospodar-

czej – Stalowa Wola 2020. Przedstawi-

ciele firmy odebrali gratulacje od prezy-

denta Andrzeja Dudy oraz zaprezento-

wali unikalne cechy trwałości modułów

fotowoltaicznych Hanplast Solar z  tech-

nologią połączeń SmartWire i ogniwami

HJT produkowanymi w fabryce Hanplast

w Bydgoszczy.

Polska Wystawa Gospodarcza to wyjąt-

kowe przedsięwzięcie wystawiennicze,

powstałe z inicjatywy Prezydenta Rzeczy-

pospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, jako

wyraz uznania dla dorobku najlepszych

polskich przedsiębiorstw oraz ich wkładu

w rozwój polskiej gospodarki.

W pierwszych trzech kwartałach roku obro-

towego 2019/20 przychody Grupy Grodno

wyniosły 458,5  mln  zł i  przełożyły się na

9,1 mln zł zysku netto. Duży wpływ na odno-

towaną poprawę r/r miał ponad trzykrotny

wzrost sprzedaży fotowoltaiki. Wzrost przy-

chodów i wyników był rezultatem rozwoju

sieci sprzedaży, a także konsekwentnej roz-

budowy oferty usługowej i asortymentowej.

Rosnąca sprzedaż Grupy pozostawała rów-

nież pod wpływem utrzymującej się w ana-

lizowanym okresie korzystnej koniunktury

w branży budowlano-montażowej.

W analizowanym okresie dynamiczny

wzrost wykazał przede wszystkim seg-

ment fotowoltaiki, w którym Grodno działa

od 2012 r. W ubiegłym roku spółka zrealizo-

wała najwięcej instalacji PV w historii swojej

działalności, co przełożyło się na ponad trzy-

krotny wzrost sprzedaży segmentu. Nara-

stająco w  III kwartale 2019/20 fotowolta-

ika wygenerowała 68,7 mln zł przychodów

wobec 21,9 mln zł w analogicznym okresie

roku ubiegłego (+213%).

– Z końcem III kwartału fotowoltaika odpo-

wiadała już za 15% przychodów Grupy, wobec

6% przed rokiem, co oznacza istotne przekro-

czenie naszego celu strategicznego, zakładają-

cego osiągnięcie 7,5% udziału fotowoltaiki do

2020 r. Jest to duży sukces, jednak nie spoczy-

wamy na laurach i  planujemy dalszy rozwój

w tym obszarze. Zakończyliśmy już kontrak-

towanie dostaw na 2020 r., naszym celem na

ten okres jest dostarczenie komponentów insta-

lacji fotowoltaicznych o mocy min. 150 MW –

wyjaśnia prezes Andrzej Jurczak.

W perspektywie najbliższych miesięcy

Grodno będzie kontynuować realiza-

cję strategii na lata 2017–20, zakładają-

cej dalszy rozwój sieci sprzedaży oraz roz-

budowę oferty asortymentowej i  specjali-

stycznych usług dla realizatorów inwesty-

cji budynkowych. Szczególny potencjał

Zarząd dostrzega przede wszystkim w kom-

pleksowych

rozwiązaniach

związanych

z energooszczędnością.

Instalacje fotowoltaiczne w wawerskich placówkach

Nagroda dla firmy Hanplast

Fotowoltaika wpłynęła na poprawę wyników Grupy Grodno

Fot. Instalacja w Marysinie

Wiaty przystankowe

z fotowoltaiką

Firma

ML

System

podpisała

wartą

1,4  mln  zł umowę z  generalnym wyko-

nawcą zatok autobusowych na dostawę 27

fotowoltaicznych wiat przystankowych.

Obiekty staną w Rzeszowie.

Dotychczas spółka dostarczyła Rzeszo-

wowi 140 wiat przystankowych: 20 z nich

posiada centralne sterowanie energią, sześć

ma zainstalowany system grzewczy, 22

instalację fotowoltaiczną, a  pięć instalację

chłodzenia. Wiaty przystankowe wypro-

dukowane przez ML System są również

widoczne w  Stalowej Woli, Boguchwale,

Wieliczce, Koszalinie i mieście Resko.

Przystanek miejski zintegrowany z  insta-

lacją fotowoltaiczną jest elementem infra-

struktury transportu zbiorowego, który

wpisuje się w koncepcję smart city. Wyge-

nerowaną przez układ PV energię można

na bieżąco eksploatować (zasilanie klima-

tyzacji, oświetlenie LED, ładowanie tele-

fonów, ogrzewanie szyb oraz ławki), a nad-

wyżki magazynować w  akumulatorach.

Dzięki zainstalowanym taśmom LED

wewnątrz zespolenia szyb oświetlenie jest

odporne na akty wandalizmu. Ponadto

można stosować innowacyjne, podgrze-

wane szyby z funkcją „no frost”.

Warto wspomnieć o rzeszowskim Dworcu

Komunikacji Lokalnej, którego elewacja

została wykonana z fotowoltaicznej fasady

wentylowanej, będącej autorskim rozwią-

zaniem ML System. W pasach okiennych

budynku głównego zastosowano z  kolei

fotowoltaiczne żaluzje, kolejne syste-

mowe rozwiązanie spółki. Dzięki użytym

elementom aktywnym dworzec jest ener-

getycznie dodatni, tj. w  rozliczeniu rocz-

nym więcej energii produkuje niż zużywa.

W  ramach inwestycji ML System wyko-

nał do tej pory Rzeszowowi instalacje PV

i  BIPV na ponad  50 obiektach użytecz-

ności publicznej. Zainstalowano systemy

dachowe, żaluzje i  fasady wentylowane

o łącznej mocy ponad 1 MWp.

Fot. ML System

49

magazyn fotowoltaika 1/2020

Bank Ochrony Środowiska SA (BOŚ) oraz

Krajowa Agencja Poszanowania Energii

SA (KAPE) rozpoczynają współpracę, któ-

rej celem jest wspieranie inwestycji umoż-

liwiających instalowanie odnawialnych

źródeł energii na terenie szkół administro-

wanych przez jednostki samorządu teryto-

rialnego (JST).

Bank w  celu umożliwienia sfinansowa-

nia budowy instalacji fotowoltaicznych na

dachach szkół i  terenach przyszkolnych

zapewni specjalne kredytowanie. Środki te

będą mogły zostać wykorzystane przez JST

do bezpośredniego sfinansowania instala-

cji fotowoltaicznych. Preferencyjne kre-

dyty będzie można wykorzystać do reali-

zacji takich inwestycji przy współpracy

z  KAPE w  formule ESCO (ang. Energy

Saving Company), polegającej na spłacie

zadłużenia z oszczędności w zużyciu ener-

gii po zrealizowaniu inwestycji.

KAPE przeprowadzi analizy opłacalności

omawianych przedsięwzięć, uwzględnia-

jąc formułę rozliczeń inwestycji w formule

ESCO. Będzie również świadczyć usługi

dotyczące monitorowania zużycia energii

w szkołach i innych obiektach należących

do JST.

Projekty

elektrowni

fotowoltaicz-

nych o  łącznej mocy 42 MW należące

do innogy Renewables Polska wygrały

w aukcji dla instalacji do 1 MW. Nowe

elektrownie powstaną w  wojewódz-

twach: zachodniopomorskim, pomor-

skim i wielkopolskim.

Innogy dywersyfikuje swój portfel odna-

wialnych źródeł energii w Polsce. Oprócz

silnej pozycji na rynku lądowych farm

wiatrowych, spółka z  powodzeniem

weszła na polski rynek energii solarnej.

Po swoim pierwszym projekcie fotowol-

taicznym w Polsce w miejscowości Nowy

Staw, firma przybliżyła się o krok do reali-

zacji 42 kolejnych naziemnych elektrowni

fotowoltaicznych.

Po wygranej w aukcji dla instalacji o mocy

do 1 MW, projekty innogy Renewables

Polska uzyskały wsparcie na okres 15 lat.

Zwycięskie 42 projekty zostały przygo-

towane przez innogy Renewables Polska

we współpracy z lokalnymi deweloperami.

Prace budowlane rozpoczną się w  przy-

szłym roku. Przy realizacji niektórych pro-

jektów planowane jest zastosowanie nie-

zwykle lekkiej konstrukcji nośnej zwanej

PEG. Zapewnia ona niższe koszty wytwa-

rzania energii elektrycznej i znacznie bar-

dziej efektywne wykorzystanie przestrze-

ni niż w przypadku projektów konwencjo-

nalnych. Wspomniana konstrukcja nośna

została opracowana przez spółkę BELEC-

TRIC, podmiot zależny innogy.

W wyniku renegocjacji Regionalnego Pro-

gramu Operacyjnego Województwa Ślą-

skiego na lata 2014–2020 (RPO WSL)

Zarząd  Województwa uzgodnił z  Komi-

sją Europejską zwiększenie alokacji prze-

znaczonej w Programie na dofinansowanie

inwestycji w OZE.

Dzięki takiej decyzji możliwy był wybór

kolejnych 10 projektów z listy rezerwowej

w  konkursie dotyczącym działania 4.1.3

Odnawialne źródła energii. Nowo wybrane

projekty – realizowane na terenie 24 gmin –

uzyskają wsparcie w wysokości 164 mln zł

z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regio-

nalnego oraz 8,3 mln zł z budżetu państwa.

Dotacje otrzymają: Tychy, Bielsko-Biała,

Tarnowskie Góry, Czechowice-Dziedzice,

Ogrodzieniec, Rydułtowy, Buczkowice,

Ożarowice, Koziegłowy, Kornowac.

Źródło: slaskie.pl

PGE EO testuje system

informatyczny do monitoringu

instalacji PV

PGE Energia Odnawialna, spółka z Grupy

Kapitałowej PGE, testuje na elektrowni foto-

woltaicznej na górze Żar innowacyjny sys-

tem informatyczny, który umożliwia sku-

teczny monitoring efektywności pracy

dużych elektrowni słonecznych. Zastosowa-

nie tego rozwiązania pozwoli na natychmia-

stowe wykrycie uszkodzonego lub nieprawi-

dłowo działającego elementu instalacji, co

w konsekwencji będzie mieć wpływ na pro-

duktywność inwestycji i przychody spółki.

System testowany przez PGE Energia

Odnawialna przygotowała firma Dora-

tech w  ramach projektu rozwoju startu-

pów Impact Poland  (2.0), realizowanego

z  Akceleratorem PGE, który jest częścią

spółki PGE Nowa Energia. W ramach pilo-

tażu zainstalowano mikroprocesorowy ste-

rownik do pozyskiwania danych z falowni-

ków elektrowni (IoT PV Monitor) oraz sys-

tem komputerowy do przetwarzania i ana-

lizy pozyskanych danych (OZE Monitor).

Zakres wykonywanych pomiarów jest bar-

dzo szeroki. Operator systemu, na podsta-

wie nawet 77  tys. odczytów pozyskanych

każdego dnia, może na bieżąco śledzić infor-

macje o  ilości wyprodukowanej energii,

monitorować status techniczny instalacji

oraz sprawdzać moc poszczególnych falow-

ników. Testowane rozwiązanie pozwala też

na porównywanie danych z ostatniej doby,

tygodnia, miesiąca, a nawet roku. To daje

możliwość przeprowadzania przekrojowej

i  szczegółowej analizy pracy falowników

i grupy modułów z uwzględnieniem czynni-

ków zewnętrznych, takich jak: burze, opady

śniegu, prace serwisowe, mycie modułów

oraz przerwy w zasilaniu. Co ważne, narzę-

dzie jest w stanie natychmiast zaalarmować

użytkownika, kiedy wykryje awarię elek-

trowni, i wskazać element instalacji, który

nie funkcjonuje. To duże ułatwienie, biorąc

pod uwagę, że elektrownia PV na górze Żar

o mocy zainstalowanej 600 kW składa się

m.in. z 2400 modułów PV, 10 falowników

oraz systemu automatyki sieciowej.

BOŚ i KAPE razem dla OZE w szkołach

Innogy w gronie największych inwestorów na rynku PV

Dodatkowe środki dla województwa śląskiego na OZE

Fot. Innogy

Fot. PGE EO

50

magazyn fotowoltaika 1/2020

rynek-aktualności-kraj

100 mln zł na słoneczne dachy

Najpierw Dolny Śląsk, a teraz Wielkopol-

ska decyduje się na energię ze Ssłońca,

która przyniesie niższe rachunki za prąd.

Mieszkańcy

budynków

wielorodzin-

nych i  spółdzielnie będą beneficjentami

rewolucji fotowoltaicznej dzięki Naro-

dowemu Funduszowi Ochrony Środowi-

ska i  Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW)

i  Wojewódzkiemu Funduszowi Ochrony

Środowiska

Gospodarki

Wodnej

(WFOŚiGW) w  Poznaniu, które zain-

westują 100 mln zł m.in. w instalacje PV

o mocy do 50 kW. W dniu 27 stycznia br.

ruszył projekt „Słoneczne dDacchy”.

– Sukces programu „Mój Prąd” i zaintereso-

wanie Polaków dotacjami na przydomowe

mikroinstalacje fotowoltaiczne rozbudziły

nasze apetyty na więcej. Dlatego rozszerzamy

ofertę finansową. Dzięki połączonym siłom

Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska

i  Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego

Funduszu w Poznaniu przeprowadzimy pilo-

taż, który włączy budynki wielkopolskich spół-

dzielni i  wspólnot mieszkaniowych w  trwa-

jącą rewolucję fotowoltaiczną – poinformo-

wał minister klimatu Michał Kurtyka.

–  NFOŚiGW przekaże na wielkopol-

skie przedsięwzięcie 80  mln  zł na preferen-

cyjne pożyczki (do 10% umorzenia), a resztę

budżetu, czyli 20  mln zł, będą stanowiły

środki własne WFOŚiGW w  Poznaniu  –

wyjaśnił szef NFOŚiGW Piotr Woźny.

– W nowym programie, którego obsługa spo-

czywa na barkach poznańskiego Funduszu,

będziemy

dofinansowywać

spółdzielniom

i  wspólnotom dwa rodzaje przedsięwzięć.

Fotowoltaiczne uzyskają wsparcie z  pienię-

dzy udostępnionych przez NFOŚiGW. Z kolei

zadania termomodernizacyjne sfinansujemy

z  własnych zasobów – powiedziała prezes

WFOŚiGW w Poznaniu Jolanta Ratajczak.

Ruszył cykl pilotażowych spotkań organi-

zowanych przez Energa Obrót, na których

eksperci odpowiadają na najważniejsze

pytania związane z inwestycją w fotowol-

taikę. Spotkania są odpowiedzią na sygnały

samorządów związane z rosnącym zainte-

resowaniem fotowoltaiką. Eksperci Energi

Obrotu odwiedzili już Opatówek w Wiel-

kopolsce, a  także nadmorską Jastarnię.

Spotkania są otwarte – może wziąć w nich

udział każda osoba, która jest zaintereso-

wana tematem instalacji fotowoltaicznych.

Energa Obrót proponuje kompleksowe

rozwiązanie – od  wizji lokalnej, przez

prace planistyczne, aż po montaż i podłą-

czenie. Oferta uwzględnia również wszel-

kie formalności, które dotyczą pozyska-

nia środków z rządowego programu „Mój

Prąd”. Zapewnia on dofinansowanie do

mikroinstalacji fotowoltaicznych o mocy

między 2 a 10 kW. Środki w formie dota-

cji mogą pokryć do 50 proc. kosztów kwa-

lifikowanych inwestycji, nie więcej jed-

nak niż 5  tys.  zł na jedno przedsięwzię-

cie. W zależności od progu podatkowego,

17 lub 32  proc. kosztów instalacji foto-

woltaicznej można odliczyć od podstawy

podatku PIT.

Bank Pekao SA uruchomił ofertę pożyczki

ekspresowej na cele ekologiczne na prefe-

rencyjnych warunkach – z RRSO 8,3 proc.

i  prowizją 0  proc. Z  oferty banku może

skorzystać każdy, nie tylko dotychczasowi

klienci. Decydując się na ofertę banku,

można otrzymać od  5  tys. do 50  tys. zł,

pod  warunkiem że co najmniej 80  proc.

tej kwoty przeznaczone zostanie na zakup

lub instalację jednego z poniższych celów

ekologicznych:

odnawialnych źródeł energii: kolektorów

słonecznych, instalacji fotowoltaicznych,

kotłów centralnego ogrzewania (z wyklu-

czeniem kotłów węglowych), pomp cie-

pła, okien, drzwi i  materiałów do ocie-

plenia domu, samochodów osobowych

z  napędem elektrycznym lub hybrydo-

wym oraz motocykli i skuterów z napędem

elektrycznym.

Czas spłaty pożyczki można rozłożyć na

dowolny okres aż do 10 lat, dzięki czemu

wysokość raty można dostosować do swo-

ich indywidualnych potrzeb i możliwości.

Specjalne warunki są dostępne dla wszyst-

kich zainteresowanych do 30 czerwca

2020 r.

Bank zapowiedział także montaż instalacji

fotowoltaicznych na 20 budynkach banku

jeszcze w tym roku.

PGE Dystrybucja Oddział Lublin oddała

do użytku zmodernizowany Główny

Punkt Zasilania w Kraśniku, który zwięk-

szy możliwości przyłączania zielonej ener-

gii na terenie Lubelszczyzny. Inwesty-

cja wpłynie pozytywnie na rozwój odna-

wialnych źródeł energii, a  także aktywi-

zację gospodarczą całego regionu. Dzięki

projektowi współfinansowanemu ze środ-

ków Unii Europejskiej lubelski oddział

PGE Dystrybucja zakończył właśnie

nową inwestycję, zwiększającą możliwości

przyłączenia do sieci dużych farm wiatro-

wych i elektrowni fotowoltaicznych. Reali-

zacja ta znacznie zwiększy bezpieczeństwo

energetyczne odbiorców, podniesie udział

zielonej energii w  polskim miksie ener-

getycznym oraz przyczyni się do rozwoju

gospodarczego regionu.

Dnia 30 stycznia br. w  obecności władz

państwowych i  samorządowych, uroczy-

ście oddano do użytkowania nowocze-

sną stację 110/30/15 kV GPZ Budzyń

w Kraśniku.

Rozmowy o fotowoltaice z mieszkańcami miast

Pożyczka ekspresowa na cele ekologiczne

Większe możliwości przyłączania zielonej energii na terenie

Lubelszczyzny

Fot. Wrocławska Elektrownia Fotowoltaiczna

51

magazyn fotowoltaika 1/2020

rynek-aktualności-świat

Od początku marca br. dostępne są wyniki

„Przeglądu akumulatorów 2020” przepro-

wadzonego w  berlińskiej Wyższej Szkole

Techniki i  Gospodarki. Falownik hybry-

dowy Fronius Symo GEN24 10.0 Plus

oraz akumulator BYD Battery-Box H11.5

zajęły I i II miejsce.

Niezależne organy badawcze przetestowały

wydajność 21 domowych systemów maga-

zynowania energii i przeanalizowały współ-

pracę falowników fotowoltaicznych z aku-

mulatorami. Testowane urządzenia pocho-

dziły od 14 różnych producentów uczestni-

czących w przeglądzie. Badania podkreślają,

jak ważna jest wydajność energetyczna aku-

mulatorów fotowoltaicznych, i stwierdzają:

„Jeden z przetestowanych systemów wyka-

zał się bardzo niską wydajnością. Zanoto-

wano stratę prawie 1100 kilowatogodzin

wskutek wysokich strat w  procesie prze-

kształcania energii. To o  600 kilowatogo-

dzin więcej niż w  przypadku zwycięzcy

testu, produktu firmy Fronius”.

W ramach badania oceniono łączną wydaj-

ność instalacji, używając wskaźnika Sys-

tem Performance Index (SPI). Do oceny

wzięto pod  uwagę dwa przypadki refe-

rencyjne. Pierwszym jest system złożony

z instalacji PV o mocy 10 kWp z pompą

ciepła

samochodem

elektrycznym,

pobierający 5010 kWh, co stanowi śred-

nią roczną wartość zużycia dla przecięt-

nego gospodarstwa domowego. W drugim

przypadku referencyjnym, o  mniejszej

mocy, przeanalizowano SPI dla instalacji

PV o mocy 5 kWp i jednakowym zużyciu

energii jak w scenariuszu 10 kWp.

W kategorii 10 kWp połączenie falownika

hybrydowego Fronius GEN24 10.0 Plus

z  urządzeniem BYD Battery-Box H11.5

osiągnęło dotychczas niespotykaną war-

tość SPI 94%. Zdobyło ono I miejsce jako

jedyne połączenie w klasie wydajności ener-

getycznej A i zostawiło inne systemy daleko

z tyłu. Ten duet znakomicie poradził sobie

także w klasie 5 kWp i, uzyskując 92,3%, sta-

nął zaraz za zwycięzcą na II stopniu podium.

W tej kategorii tylko te dwa zestawy osią-

gnęły klasę wydajności energetycznej A.

Wybitnie dobre wartości wykazało połą-

czenie Fronius-BYD w  przypadku zbada-

nych ścieżek konwersji energii. Opisują one

współczynnik konwersji wyprodukowanej

energii fotowoltaicznej do odbiorników,

akumulatora, z  akumulatora do odbiorni-

ków lub z sieci do akumulatora. Tutaj falow-

nik hybrydowy GEN24 Plus pokazuje jeden

ze swoich mocnych punktów — zintegro-

waną technologię Multi Flow. Umożliwia

ona nie tylko jednoczesny przepływ energii

we wszystkich kierunkach, lecz także maga-

zynowanie energii ze strony AC, ze strony

DC oraz jednocześnie ze strony AC i DC.

W porównaniu z innymi systemami falow-

nik Fronius GEN24 Plus osiągnął w testach

najwyższy współczynnik sprawności dla

wszystkich przepływów energii.

Zgodnie z  prognozą opublikowaną przez

IHS Markit w  styczniu 2020  r., ocze-

kuje się, że globalny rynek fotowoltaiki

wzrośnie w tym roku o 14 proc., osiąga-

jąc w  sumie 142 GW nowo zainstalowa-

nej mocy. Raport przewiduje, że do końca

2020 r. 43 kraje będą miały zainstalowaną

moc fotowoltaiczną większą niż 1  GW.

Kluczowymi czynnikami rynkowymi są

instalacje fotowoltaiczne na skalę prze-

mysłową o mocy większej niż 1 MW. Ist-

nieją wyraźne trendy nie tylko w  zakre-

sie wielkości instalacji, lecz także najnow-

szych technologii. Wiele nowych farm

słonecznych jest wyposażonych w  sys-

temy, które obracają moduły w ciągu dnia;

podążając za słońcem, zwiększają one

w ten sposób wydajność instalacji. Liczba

instalacji fotowoltaicznych na zbiornikach

wodnych również rośnie na całym świecie,

a ostatnio także w Europie. To tylko nie-

które z  tematów, które zostaną zbadane

podczas Intersolar Europe 2020, wiodącej

na świecie wystawy branży solarnej.

Intersolar Europe jest częścią Smarter

E Europe, największej platformy energetycz-

nej dla kontynentu i odbędzie się w dniach

17–19 czerwca 2020 r. w Messe München.

Imponujący sukces z najlepszą wydajnością w historii

Najnowsze trendy w fotowoltaice

Fot. Fronius

Pierwszy na świecie moduł

fotowoltaiczny bez punktów

zapalnych i odporny na

zacienienie

AE Solar – niemiecki innowator w branży

energii słonecznej – wkracza na polski

rynek.

Zespół badawczo-rozwojowy firmy kon-

centruje się na innowacyjnych technolo-

giach fotowoltaicznych. Wkładany wysi-

łek w  badania pozwala AE Solar dostar-

czać produkty najwyższej jakości. W efek-

cie firma opracowała pierwszy na świe-

cie odporny na zacienienie, bez punktów

zapalnych moduł PV gotowy do masowej

produkcji.

W modułach fotowoltaicznych bez punk-

tów zapalnych opracowanych przez AE

Solar zastosowano diody bypass pomię-

dzy poszczególnymi ogniwami, aby unik-

nąć konsekwencji zacienienia. Diody

obejściowe są zainstalowane pomiędzy

każdą komórką obejścia PV (Poly, Mono,

Double Glass, Bifacial). Sprawia to, że

każda komórka jest chroniona przed gorą-

cymi punktami i efekt zacienienia jest zre-

dukowany, co znacznie zmniejsza straty

mocy wyjściowej modułu PV. Zastoso-

wana innowacja ma taki sam efekt jak

trzy diody obejściowe w  puszce przyłą-

czeniowej standardowych modułów, ale

jest wiele razy bardziej skuteczna, ponie-

waż dla 72 komórek są 72 diody, a dla 60

komórek jest 60 diod. To zapobiega prze-

grzaniu komórek i wydłuża czas wytwarza-

nia energii w  elektrowniach słonecznych

oraz konfiguracje instalacji (testowane

przez Fraunhofer CSP). Moduł ten jest

prostszy niż jakakolwiek inteligentna elek-

tronika i  optymalizatory, które są stoso-

wane do tych samych celów. Rozwiązanie

jest tańsze, bardziej niezawodne, niż jego

odpowiedniki składające się tylko z  jed-

nego rodzaju części pod szkłem laminowa-

nym, i wreszcie – zapewnia lepszą wydaj-

ność w porównaniu z dowolną istniejącą

komercyjną technologią na dużą skalę.

Fot. AE Solar

52

magazyn fotowoltaika 1/2020

rynek-aktualności-świat

Ranking dostaw modułów

fotowoltaicznych

Chiński producent JinkoSolar zachowuje

swoją wiodącą pozycję na świecie w ran-

kingu dostaw modułów fotowoltaicznych

w 2019 roku. Przedsiębiorstwo zapewniło

sobie również czołową pozycję w zeszło-

rocznym rankingu firmy analitycznej Glo-

balData w 2018 roku.

JinkoSolar wyprzedził w rankingu za 2019

rok o 14,2 GW mocy modułów PV dru-

giego w  kolejności producenta JA Solar,

który osiągnął 10,3 GW. Większość pre-

zentowanych w raporcie dostawców PV to

firmy z regionu Azji i Pacyfiku.

W rankingu za rok 2019 nie nastąpiły

istotne zmiany w  porównaniu z  rokiem

2018. Jednak 10 największych producen-

tów odnotowało poprawę swoich dostaw

w  ciągu ostatniego roku. W  2019 roku

10 największych producentów dostar-

czyło około 80,3 GW mocy modułów PV

w porównaniu z 63 GW w 2018 roku, co

stanowi wzrost o  ponad  27  proc. Rów-

nież 10 najlepszych producentów praw-

dopodobnie

będzie

odpowiadać

za

ponad 75 proc. dostaw modułów w 2020

roku.

– Globalny rynek fotowoltaiczny osiąga wyso-

kie obroty dzięki większemu popytowi, ciągłej

redukcji kosztów, postępowi technologicznemu

i oprogramowaniu oraz poprawie sprawności

modułów PV. Zwiększona sprawność i wydaj-

ność systemu fotowoltaicznego w  połącze-

niu z analizą danych w celu lepszego zarzą-

dzania aktywami i monitorowania komercyj-

nego znacznie zmniejszyły uśredniony koszt

energii elektrycznej (LCOE – ang. Leveli-

zed  Cost of Electricity) i  może mieć wpływ

na większy postęp technologiczny – komen-

tuje Ankit Mathur, dyrektor ds. energii

w GlobalData.

Firma JA Solar, druga w rankingu, utrzy-

mała silną pozycję ze wzrostem dostaw

o  około 17  proc. dzięki wysokiej jakości

i niezawodności produktu oraz wydajności

i innowacyjności.

Trina Solar i  LONGi Solar zajęły trze-

cie i  czwarte miejsce z  dostawami odpo-

wiednio 9,7 GW i 9 GW mocy. Canadian

Solar zajął piąte miejsce z mocą 8,5 GW,

Hanwha Q CELLS szóste z 7,3 GW, Risen

Energy siódme miejsce z  7 GW, a  First

Solar zapewnił sobie ósmą pozycję z dosta-

wami 5,5 GW mocy.

Źródło: GlobalData

ML System dostarczy moduły fotowolta-

iczne na fasadę i świetlik zeroenergetycz-

nego budynku hotelu w Sztokholmie.

– Projekt szwedzki jest drugim dużym przed-

sięwzięciem BIPV – po biurowcu w Stavan-

ger – realizowanym w  Skandynawii, gdzie

konsekwentnie umacniamy naszą pozy-

cję. M.in. dzięki termoizolowanym modu-

łom fotowoltaicznym w świetlikach i elewa-

cji o łącznej powierzchni 1100 m2, wypro-

dukowanym i dostarczonym przez ML Sys-

tem, hotel w  Sztokholmie będzie zeroener-

getyczny. Oznacza to, że 100  proc. zapo-

trzebowania na energię będzie pochodzić

z zainstalowanych w nim elementów aktyw-

nych. Firmą odpowiedzialną za obszar foto-

woltaiczny przy projekcie jest Solkompa-

niet, a  głównym jego wykonawcą Skanska.

Dostawy planujemy rozpocząć w  II kwar-

tale bieżącego roku. Kontrakt ten pokazuje,

że mimo trudności wywołanych pandemią

koronawirusa branża na poziomie między-

narodowym funkcjonuje płynnie – komen-

tuje Dawid Cycoń, prezes ML System.

– Rynek fotowoltaiczny mocno rozwijał się

przez ostatnie kilka lat w Szwecji. Tradycyj-

nym sposobem było użycie modułów fotowol-

taicznych na dachach, następnym krokiem

jest użycie modułów na fasadach – mówi

Johan Öhnell, prezes Solkompaniet.

To już kolejny, po Dworcu Komunika-

cji Lokalnej w  Rzeszowie, zeroenerge-

tyczny obiekt, gdzie zastosowano pro-

dukty i technologie od ML System.

Obecnie spółka współrealizuje kilka pre-

stiżowych projektów w Chorwacji, Nor-

wegii, we Włoszech i w Wielkiej Brytanii,

gdzie, ze względu na skomplikowany cha-

rakter przedsięwzięć i wysokie oczekiwa-

nia co do jakości produktu, inwestorzy

zdecydowali się powierzyć jej wyprodu-

kowanie i dostawę modułów BIPV. Szcze-

gólnym wyzwaniem jest budynek w Nor-

wegii, w  którym szkło zamontowane

kilka lat temu na fasadzie wentylowanej

zaczęło korodować. W  ramach renowa-

cji fasady norweski wykonawca z branży

BIPV – firma Solenergi FUSen – wymie-

nia standardowe elementy szklane na

moduły PV typu szkło-szkło, gdzie zasto-

sowano druk ceramiczny. Wygląd fasady

po renowacji nie zmieni się, na czym

szczególnie zależało zamawiającemu.

Jednocześnie efektywność energetyczna

budynku znacznie wzrośnie.

Zarząd  ML System oczekuje, że duże

zainteresowanie odbiorców zagranicz-

nych

innowacyjnymi

rozwiązaniami

spółki pozytywnie wpłynie na osiąganą

sprzedaż eksportową.

Trina Solar Co., Ltd, dostawca zintegro-

wanych modułów fotowoltaicznych i inte-

ligentnych

rozwiązań

energetycznych,

zrealizowała pierwszą dostawę modu-

łów z  serii Vertex o  mocy przekraczają-

cej 500 W i wydajności konwersji 21 proc.

Wcześniej, na początku marca br. firma

uruchomiła masową produkcję modułów

serii Vertex.

– Moduły sprawdzą się nie tylko w elektrow-

niach solarnych w  skali przemysłowej, lecz

także w  projektach komercyjnych. Zamie-

rzamy realizować coraz większą liczbę dostaw

modułów serii Vertex klientom z całego świata

– powiedział Yin Rongfang, wiceprezes

Trina Solar.

Technologia ML System w zeroenergetycznym hotelu

Pierwsza dostawa modułów Vertex

Fot. ML System

Fot. Trina Solar

ZAPRASZA

Międzynarodowe

Targi Ochrony Pracy,

Pożarnictwa

i Ratownictwa

Międzynarodowe

Targi Instalacyjne

Drony w służbie

Twojego biznesu

www.targisawo.pl

www.instalacje.mtp.pl

www.droneexpo.pl

Międzynarodowe

Targi Energetyki

Międzynarodowe

Targi Zabezpieczeń

www.securex.pl

www.expopower.pl

> Nowości rynkowe

> Konferencje tematyczne

> Największa wystawa

OZE w Polsce

Marcin Gorynia / Dyrektor projektu

Tel. + 48 603 410 238

Marcin.gorynia@grupamtp.pl

Witold Lipiński / Opiekun wystawców

Tel. + 48 693 560 157

Witold.lipinski@grupamtp.pl

Masz pytania?

Skontaktuj się z nami

54

magazyn fotowoltaika 1/2020

magazyn

magazyn

fotowoltaika

1/2019

cena 16,50 zł (w tym 8% VAT)

ISSN 2083-070X

Data

Podpis

Wysyłka czasopism zostanie zrealizowana po dostarczeniu Wydawcy podpisanego zamówienia.

Wydawnictwo KREATOR, ul. Tytoniowa 20, 04-228 Warszawa

tel. 508 200 900, prenumerata@kreatorpolska.pl

NIP 952 174 70 19 REGON 365604130

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez KREATOR Agnieszka Parzych na potrzeby realizacji zamówienia prenumeraty zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)

2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. Dz.U. UE L.2016.119.1 z dnia 4 maja 2016 r.

Dane do faktury:

Zamawiający:

Adres:

NIP:

Adres do wysyłki:

Imię i nazwisko adresata prenumeraty:

tel./fax:

e-mail:

Zamawiam prenumeratę roczną* czasopisma:

Oświetlenie LED (4 wydania)

Prenumerata papierowa krajowa plus e-wydania gratis

Liczba prenumerat….. x 64 zł. Do zapłaty ………..zł

od numeru…….

Magazyn Fotowoltaika (4 wydania)

Prenumerata papierowa krajowa plus e-wydania gratis

Liczba prenumerat….. x 64 zł. Do zapłaty ………..zł

od numeru……

Katalog Fotowoltaika (rocznik)

Bezpłatny dla prenumeratorów

*podane ceny zawierają koszty dystrybucji oraz podatek VAT

Prenumerata elektroniczna

Liczba prenumerat….. x 54 zł. Do zapłaty ………..zł

od numeru……

Prenumerata elektroniczna

Liczba prenumerat….. x 54 zł. Do zapłaty ………..zł

od numeru……

magazyn

magazyn

fotowoltaika

www.akademialed.pl

www.magazynfotowoltaika.pl

ZAMÓWIENIE

LED

15 zł (w tym 8% VAT)

nr 1/2019

Oświetlenie

spersonalizowane

Oświetlenie elektryczne

biur i pomieszczeń

z komputerami

Finansowanie modernizacji

oświetlenia ulicznego

Katalog 2019

Oświetlenie LED

K a t a l o g

F O T O W O L T A I K A

2019

magazyn

magazyn

fotowoltaika

PTPV należy do

Solar installer photo CC-licensed by NAIT on Flickr

POLSKIE TOWARZYSTWO

FOTOWOLTAIKI

Współpraca

Patronat medialny

CENTRUM SZKOLENIOWE

FOTOWOLTAIKI

Akredytacja Urzędu Dozoru Technicznego OZE-A/27/00001/14

ul. Szachowa 1, 04-894 Warszawa, +48 22 679 88 70, +48 605 099 781

www.szkolenia.pv-polska.pl --- szkolenia@pv-polska.pl

www.forum-fronius.pl

NAM MOŻESZ WYSŁAĆ KARTKĘ NA ŚWIĘTA!

A TY JAKIE MASZ WYZWANIA W FOTOWOLTAICE?

/ Perfect Welding / Solar Energy / Perfect Charging

Tak, mamy adres i prawdziwą siedzibę firmy. A w niej profesjonalną salę szkoleniową

wyposażoną w kilkanaście falowników, akcesoria oraz zasilacz symulujący pracę instalacji

PV. Fasadowy system BIPV o mocy 10kWp z falownikiem hybrydowym i akumulatorem

demonstruje możliwość zasilania odbiorników w hallu budynku zarówno w dzień,

jak i w godzinach nocnych. Natomiast urządzenie Ohmpilot zapewnia zawsze ciepłą wodę

w łazienkach. O tym wszystkim na miejscu opowiedzą Państwu nasi najlepsi inżynierowie.

Dlatego zapraszamy na zawsze świeżą kawę i najlepsze techniczne szkolenia

w Polsce!

www.forum-fronius.pl

NAM MOŻESZ WYSŁAĆ KARTKĘ NA ŚWIĘTA!

A TY JAKIE MASZ WYZWANIA W FOTOWOLTAICE?

/ Perfect Welding / Solar Energy / Perfect Charging

Tak, mamy adres i prawdziwą siedzibę firmy. A w niej profesjonalną salę szkoleniową

wyposażoną w kilkanaście falowników, akcesoria oraz zasilacz symulujący pracę instalacji

PV. Fasadowy system BIPV o mocy 10kWp z falownikiem hybrydowym i akumulatorem

demonstruje możliwość zasilania odbiorników w hallu budynku zarówno w dzień,

jak i w godzinach nocnych. Natomiast urządzenie Ohmpilot zapewnia zawsze ciepłą wodę

w łazienkach. O tym wszystkim na miejscu opowiedzą Państwu nasi najlepsi inżynierowie.

Dlatego zapraszamy na zawsze świeżą kawę i najlepsze techniczne szkolenia

w Polsce!

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56