XXXKKO
Welcome to interactive presentation, created with Publuu. Enjoy the reading!
XXX Krajowa Konferencja Oświetleniowa i 2. Forum Technologii Oświetleniowych
Badanie promieniowania optycznego i barwy światła
22
Uzasadnienie stosowania więcej niż tylko jednego
standardowego obserwatora kolorymetrycznego
i przestrzeni barw w określeniu punktów
chromatyczności typowych lamp
Irena Fryc, Maciej Listowski
Politechnika Białostocka
Słowa kluczowe: barwa, obserwator kolorymetryczny, punkt chromatyczności
Punkt chromatyczności to jeden z kluczowych
parametrów charakteryzujących źródła światła.
Przyjęto, że jego wartość wyznaczana jest, dla 2°
standardowego obserwatora kolorymetrycznego,
w układzie (x,y) CIE 1931. Czyli w przestrzeni
barw, której powszechnie znaną istotną wadą jest
brak intuicyjnego liniowego powiązania odległości
punktów
na
wykresie
chromatyczności
(płaszczyźnie XY) z różnicą wrażeń barwy odbie-
ranych przez obserwatora. Począwszy od lat 30.
XX wieku badania naukowe dążące do opracowa-
nia równomiernych układów kolorymetrycznych
są kontynuowane i ich efektem jest między inny-
mi wskazywanie przez CIE innych niż 2° standar-
dowych
obserwatorów
kolorymetrycznych
tj. obserwatora CIE 1964 - 10° CMFs oraz
najnowszego CIE 2015 – 10f° CMFs. W niniejszym
artykule,
dla
typowych
współcześnie
użytkowanych źródeł światła, dokonano analizy
położenia ich punktu chromatyczności dla trzech
układów
kolorymetrycznych
tj.
bazujących
na obserwatorze: CIE 1931 - 2° CMFs, CIE 1964 -
10° CMFs oraz CIE 2015 – 10f° CMFs.
Wyniki
Rys. 1. Zestawienie na diagramach CIE (1931, 1964, 2015) współrzędnych chromatyczności iluminantów CIE LED, D65 oraz E
obliczonych w oparciu o poszczególny zestaw CMFs odpowiadający konkretnemu obserwatorowi kolorymetrycznemu.
Podsumowanie W przypadku źródeł światła
o innym niż równo energetycznym rozkładzie
widmowym (SPDs) położenie punktu chromatycz-
ności zależy od zastosowanego obserwatora
kolorymetrycznego.
Dla iluminantu CIE LED-RGB1 rozbieżności
między punktami chromatyczności dla poszczegól-
nych obserwatorów nie są tak znaczące jak ma to
miejsce w przypadku LED-B4. Przyczyny można
dopatrywać się w rozkładzie widmowym danego
iluminantu. Mianowicie, że wraz ze wzrostem za-
wartości mocy promienistej w zakresie fal krótkich
wzrasta różnica między położeniem punktów
chromatyczności wyznaczanych dla 2° oraz w 10°
CMF. Potwierdza to zasadność stosowania obser-
watora 10° w przypadku źródeł zawierających
w swym SPDs znaczny udział mocy promienistej dla
fal krótkich.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26