Fullscreen

pv_4_2020_dodatek_normy

64

magazyn fotowoltaika / dodatek normy

CENELEC – EN 50539-11 Low-voltage surge protective devices – Surge

protective devices for specific application including DC – Part 11:

Requirements and tests for SPDs in photovoltaic applications

PN-EN 50539-11:2013 Niskonapięciowe urządzenia ograniczające

przepięcia – Urządzenia ograniczające przepięcia do zastosowań

specjalnych włącznie z  pracą pod  napięciem stałym – Część 11:

Wymagania i badania dla SPD w systemach fotowoltaicznych

Norma międzynarodowa określająca wymagania i  badania dotyczące urządzeń SPD przeznaczonych do montażu po stronie prądu stałego

w instalacjach fotowoltaicznych o napięciu znamionowym do 1500 V, w celu ochrony przed bezpośrednimi skutkami uderzenia pioruna bądź jego

następstwami. Uwzględnia się przy tym, że generatory fotowoltaiczne:

- zachowują się jak generatory prądowe,

- ich prąd znamionowy zależy od natężenia światła,

- ich prąd zwarciowy jest prawie równy prądowi nominalnemu,

- są łączone szeregowo i/lub równolegle, co prowadzi do dużej różnorodności napięć, prądów i mocy od kilkuset W (w instalacjach domowych) do

kilku MW (pola fotowoltaiczne).

Specyficzne parametry elektryczne instalacji PV po stronie stałoprądowej wymagają szczególnych wymagań testowych dla urządzeń SPD.

Urządzenia SPD z odseparowanymi zaciskami wejściowymi i wyjściowymi posiadające określoną impedancję szeregową pomiędzy tymi zaciskami

(tzw. dwa porty SPD zgodnie z normą EN 61643-11) nie są obecnie wystarczająco objęte wymaganiami tej normy i wymagają dookreślenia.

Uwaga: Generalnie urządzenia SPD do zastosowań PV ze względu na efektywność energetyczną nie posiadają określonej impedancji szeregowej

między zaciskami wejściowymi/wyjściowymi.

Zgodne z normą EN 50539-11 urządzenia SPD są przeznaczone wyłącznie do instalacji po stronie prądu stałego w generatorach fotowoltaicznych.

Instalacje PV zawierające akumulatory i inne elementy zasilane prądem stałym nie są tu brane pod uwagę i w przypadku takich zastosowań mogą

być konieczne dodatkowe wymagania oraz badania.

Urządzenia SPD, dla których producent deklaruje przejście w  tryb zwarcia w  warunkach przeciążenia, wymagają zastosowania szczególnych

środków w celu zapewnienia, że urządzenia nie będą stanowić zagrożenia dla operatora w trakcie konserwacji lub wymiany ze względu na ryzyko

wystąpienia łuku elektrycznego.

Norma EN 50539-11 jest normą zharmonizowaną z Dyrektywą LVD UE (2018/C 326/02).

IEC 60099-1 Ed. 3.1:1999 Surge Arresters – Part 1: Non-Linear Resistor

Type Gapped Surge Arresters for AC Systems

IEC 60099-4 Ed. 3.0:2014 Surge arresters – Part 4: Metal-oxide surge

arresters without gaps for AC systems

IEC 60099-5:2018 Surge arresters – Part 5: Selection and application

recommendations

IEC 60099-6 Ed. 2.0:2019  Surge arresters – Part 6: Surge arresters

containing both series and parallel gapped structures – System voltage

of 52 kV and less

IEC 60099-8 Ed. 2.0:2017 Surge arresters – Part 8: Metal-oxide surge

arresters with external series gap (EGLA) for overhead  transmission

and distribution lines of AC systems above 1 kV

PN-EN 60099-1:2002 Ograniczniki przepięć – Część 1: Iskiernikowe

zaworowe ograniczniki przepięć do sieci prądu przemiennego

PN-EN 60099-4:2009 Ograniczniki przepięć – Część 4: Beziskiernikowe

zaworowe ograniczniki przepięć z  tlenków metali do sieci prądu

przemiennego

PN-EN IEC 60099-5:2018-08 Ograniczniki przepięć – Część 5:

Zalecenia wyboru i stosowania

PN-prEN 60099-6 Ograniczniki przepięć – Część 6: Ograniczniki

przepięć zawierające zarówno szeregowe, jak i  równoległe struktury

z iskiernikami. Napięcie systemu 52 kV i mniejsze

PN-EN IEC 60099-8:2018-04 E  Ograniczniki przepięć – Część  8:

Ograniczniki przepięć z  tlenków metali z  zewnętrznymi iskiernikami

szeregowymi (EGLA) do napowietrznych przesyłowych i rozdzielczych

linii napięcia przemiennego w sieciach powyżej 1 kV.

Norma PN-EN IEC 60099 jest normą wieloczęściową. W tabeli przedstawiono kilka wybranych, ważniejszych jej części.

Część 1: Dotyczy ograniczników przepięć składających się z pojedynczych lub wielu iskierników połączonych szeregowo z jednym warystorem

lub większą ich liczbą.

Część 4: Określa kryteria oraz metody badań warystorów z  tlenków metali, które są typowymi beziskiernikowymi ogranicznikami przepięć

stosowanymi w  sieciach elektroenergetycznych prądu przemiennego. Opisano: sposób identyfikacji ogranicznika, znormalizowane parametry

znamionowe, ogólną procedurę badań oraz badania typu i wyrobu ograniczników.

Część 5: Zawiera informacje, wskazówki i zalecenia dotyczące wyboru i stosowania ograniczników przepięć w układach trójfazowych o napięciu

znamionowym powyżej 1 kV. Część ta dotyczy: bezszczelinowych ograniczników przepięć typu metal-tlenek, zdefiniowanych w normie IEC 60099-

4, ograniczników przepięć zawierających zarówno szeregową, jak i równoległą strukturę szczelinową – przy napięciu znamionowym 52 kV i niższym,

zdefiniowanych w Części 6, oraz ograniczników przepięć typu metal-tlenek z zewnętrzną szczeliną szeregową do zastosowania w napowietrznych

liniach przesyłowych i rozdzielczych (EGLA – ang. externally gapped line arrester), zdefiniowanych w Części 8.

Część 6: Ma zastosowanie do nieliniowych ograniczników przepięć typu rezystor metalowy ze szczeliną iskrową, przeznaczonych do ograniczania

przepięć w obwodach prądu przemiennego o napięciu systemowym. Urządzenia te stosuje się powyżej 1 kV do 52 kV włącznie.

Część 8: Zawiera wymagania dotyczące badań ograniczników przepięć z tlenków metali (z zewnętrznymi szeregowymi iskiernikami – EGLA)

stosowanych w napowietrznych liniach przesyłowych i rozdzielczych, wyłącznie w celu ochrony izolatorów przed przeskokami spowodowanymi

przepięciami piorunowymi. Podano kryteria identyfikacji i klasyfikacji ograniczników przepięć, warunki pracy ograniczników, badania typu oraz

badania odbiorcze. Część ta zastępuje normę PN-EN 60099-8:2011.

EN 50321-1:2018 Live working – Footwear for electrical protection –

Insulating footwear and overboots

IEC 60900-10 Ed. 2:2004 Live working – Hand tools for use up to 1000

V AC and 1500 V DC

PN-EN 50321-1:2018-05 E  Prace pod  napięciem. Obuwie do

ochrony przed  porażeniem prądem elektrycznym. Obuwie i  kalosze

elektroizolacyjne (Zastępuje: PN-EN 50321:2002 P)

PN-EN IEC 60900:2018-10 Prace pod napięciem. Narzędzia ręczne do

stosowania przy napięciu przemiennym do 1000 V i napięciu stałym do

1500 V

Norma EN 50321-1 ma zastosowanie do elektrycznie izolowanego obuwia używanego do pracy pod napięciem lub blisko elementów będących

pod napięciem w instalacjach elektrycznych nieprzekraczających 1000 V prądu przemiennego. Obuwie takie, w połączeniu z innymi izolującymi

elementami ochronnymi, takimi jak rękawice lub koce, ma za zadanie zapobiec przepływowi prądu o  niebezpiecznej wartości przez stopy

pracownika.

Norma EN 50321-1:2018 ma zastosowanie do izolowanych narzędzi ręcznych pracujących pod  napięciem nominalnym do 1000 V prądu

przemiennego i 1500 V prądu stałego lub zbliżonym do tego napięcia.

IEC 63052 Ed. 1.0:2019  Power frequency overvoltage protective

devices (POPs) for household and similar applications (stability date 2022)

PN-prEN 63052 Urządzenia zabezpieczające przed  przepięciami

o  częstotliwości sieciowej dla sprzętu do użytku domowego

i podobnego (POP)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84