pv_4_2020_dodatek_normy
72
magazyn fotowoltaika / dodatek normy
Tabela XXIV. Automatyka, telesterowanie i kompatybilność elektromagnetyczna (EMC) w systemach energetycznych – normy
wieloczęściowe PN-EN 61850, IEC 60870-5 i PN-EN 61000-6
Dokument (wersja anglojęz.)
Dokument (wersja polskojęz.)
IEC TR 61850 Communication networks and systems for power utility
automation – Part: …
PN-EN TR 61850 Systemy i sieci komunikacyjne w stacjach
elektroenergetycznych – Część: …
Norma IEC 61850 jest dokumentem wieloczęściowym dotyczącym projektowania automatyki dla stacji energetycznych. Jest częścią architektury
systemów energetycznych opracowaną przez TC 57/IEC 57. Abstrakcyjny model danych zdefiniowany w tym dokumencie jest mapowany na
wiele protokołów komunikacyjnych. Obecnie mapowanie obejmuje MMS (ang. manufacturing message specification), GOOSE, SMV (ang.
sampled measured values), a także odbywa się przy użyciu protokołów WebServices, DNP3 i IEC60870-5-104. Wymienione protokoły pracują
w sieciach opartych na TCP/IP lub lokalnych stacyjnych sieciach Ethernet oferujących wymagany czas odpowiedzi poniżej 4 ms (dla funkcji
zabezpieczeniowych).
Dokument IEC 61850 został uznany za normę europejską (EN), a w konsekwencji tego również za polską normę (PN-EN).
Z punktu widzenia niniejszego opracowania szczególnie istotna jest norma IEC/TR 61850-90-7:2013, opisująca funkcje: systemów rozproszonych
źródeł energii (DER – ang. distributed energy resources) opartych na przekształtnikach mocy, koncentrujących się na konwersji prądu stałego na
zmienny i przemiennego na zmienny, w tym systemów fotowoltaicznych (PV), systemów magazynowania akumulatorów, systemów ładowania
pojazdów elektrycznych (EV) oraz wszelkich innych systemów DER z kontrolowanym przekształtnikiem mocy. Norma określa modele informacyjne
zgodne z normą IEC 61850, które mają być wykorzystywane do wymiany informacji między systemami DER opartymi na przekształtnikach mocy
a przedsiębiorstwami użyteczności publicznej, dostawcami usług energetycznych (ESP – ang. energy service provider) lub innymi podmiotami,
których zadaniem jest zarządzanie zdolnościami tych systemów w zakresie napięcia i mocy. Systemy DER oparte na przekształtnikach mocy mogą
mieć różną skalę: poczynając od bardzo małych systemów podłączonych do sieci w miejscu zamieszkania klienta, poprzez średniej wielkości
systemy skonfigurowane jako mikrosieci w kampusach lub wspólnotach, aż do bardzo dużych systemów – jak elektrownie, a także wiele systemów
o różnych konfiguracjach i modelach właścicielskich.
Poniżej wyszczególniono komplet norm wchodzących w skład normy IEC 61850 (PN-EN 61850).
Komentarz: Dyrektywa WEEE 2002/96/WE (Dyrektywa 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego
sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego) została przyjęta przez UE w styczniu 2003 roku. Jej celem jest zminimalizowanie negatywnego
wpływu odpadów elektronicznych na środowisko. Czyni ona producentów, dostawców i importerów odpowiedzialnymi za zbiórkę, ponowne
użycie, recykling i odzyskiwanie odpadów elektronicznych. Odpady podzielone są na kilka kategorii i dla każdej z nich są ustalone różne zasady
recyklingu.
Od 14 sierpnia 2012 roku obowiązuje tzw. dyrektywa WEEE 2. Zastąpiła ona dotychczasową dyrektywę WEEE i wprowadziła wiele istotnych zmian,
m.in. nowe poziomy minimalnej zbiórki elektroodpadów od 2016 roku (40 proc. masy sprzętu wprowadzonego na rynek w trzech poprzednich
latach – POM) oraz od 2021 (65 proc. POM). Państwa członkowskie alternatywnie mogą wyznaczać poziomy zbiórki nie na podstawie masy
sprzedanego sprzętu, lecz także na podstawie tzw. pojawiającego się zużytego sprzętu, czyli szacunkowej masy rzeczywiście wytworzonych
elektroodpadów. Od 2018 roku obowiązują nowe grupy produktowe – sześć w miejsce poprzednich 10. Tzw. dyrektywa WEEE / ZSEE – utylizacja
odpadów elektrycznych i elektronicznych – obowiązuje jako dyrektywa UE do 14 lutego 2014 roku.
IEC TS 62994 Ed. 1:2019 Photovoltaic (PV) modules through the life
cycle – Environmental health and safety (EH&S) risk assessment – General
principles and nomenclature (stability date 2020)
IEC 62994-1 Ed. 1.0 Environmental health & safety (EH&S) Risk
Assessment for the sustainability of PV module manufacturing – Part
1: General principles and definition of terms ( draft TC 82/IEC, sygn. 2017
82/1220/CD)
IEC TS 62994 Ed. 1.0 Moduły fotowoltaiczne (PV) w całym cyklu życia
– Ocena ryzyka dla zdrowia i bezpieczeństwa środowiska – Ogólne
zasady i nazewnictwo
IEC 62994-1 Ed. 1.0 Ocena ryzyka dla zdrowia i bezpieczeństwa
środowiska dotycząca zrównoważonego rozwoju produkcji modułów
PV – Część 1: Zasady ogólne i definicje terminów
Norma IEC 62994 określa definicje terminów i wprowadza metody oceny środowiskowego ryzyka dla zdrowia i bezpieczeństwa ludzi stwarzanego
przez moduły PV w całym cyklu ich życia. Ocena takiego ryzyka jest metodą służącą do scharakteryzowania i oceny potencjalnego negatywnego
wpływu na zdrowie człowieka lub środowisko, a także umożliwiającą podjęcie działań mających na celu jego redukcję. Ocena taka jest bardzo
ważna dla bezpiecznej i zrównoważonej produkcji, użytkowania i utylizacji modułów PV po zakończeniu ich eksploatacji. Definicje terminów mogą
być stosowane do oceny ryzyka w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy w całym cyklu życia modułów PV. Ogólnie rzecz
biorąc, metody oceny ryzyka w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa można podzielić na dwa przypadki:
- zwykłe przewidywane działanie rutynowe, w którym stosowana jest metoda oceny cyklu życia,
- nietypowe, nierutynowe działanie, w przypadku którego stosuje się metodę oceny ryzyka.
Automatyka i telesterowanie,
czyli informatyka w systemach PV
Nadzór nad poprawnym funkcjonowaniem insta-
lacji PV, często bardzo licznych i rozproszonych po
dużym obszarze, wymaga zaawansowanych i ujedno-
liconych technologii informatycznych. Tabela XXIV
przedstawia dwie normy wieloczęściowe, które odno-
szą się do problemów zdalnej komunikacji i wymiany
danych, a niektóre z ich części wprost odwołują się do
zastosowań w systemach OZE. W tabeli ujęto także
wybrane części normy 61000 dotyczące kompatybil-
ności elektromagnetycznej (EMC).
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84